Şikayət çox, baxan yox

 

Yaxud Qarabağ Regional Mədəniyyət İdarəsində nə baş verir

 

Müstəqil dövlət olaraq bizim gücümüz sarsılmaz birliyimizdədir. Müstəqillik tariximizin müxtəlif məqamlarında bu monolit birlik çətin sınaqlardan uğurla çıxıb,  qələbələrimizin mayası, etibarlı təməli olub.

Götürək son 20 ili. Bu dövrün sosial-iqtisadi yüksəlişində, 30 il erməni işğalında qalan Qarabağın və Şərqi Zəngəzurun azad edilməsi, ərazi bütövlüyümüzün təmin olunması missiyasının şərəflə reallaşdırılmasında xalq-dövlət birliyinin yenilməz güc olduğu inkaredilməzdir. Xalq dövlətinə, Prezidentinə inanır, güvənir, etibar edir, dövləti idarə edən rəhbər isə doğma vətəninə, qədirbilən xalqına vətəndaş yanğısı ilə xidmətdən qürur duyur. Bu aydın mövqeyini yüksək tribunalardan dəfələrlə bəyan edən Prezident İlham Əliyevin bir deyimini xatırladaq: "Bəzi hallarda bəzi xırda səviyyəli məmurlar özlərini elə aparırlar ki, sanki bütün dünya bunlara borcludur. Özlərini ağa kimi, xan kimi aparırlar, insanlara yuxarıdan aşağı baxırlar. Mən dəfələrlə demişəm ki, Prezident başda olmaqla, bütün dövlət məmurları xalqın xidmətçisidir. Məhz buna görə biz vəzifədəyik. Buna görə xalq mənə etibar edib və mən təyin etdiyim bütün kadrlardan bunu tələb edirəm".

İndi isə mətləbə keçək. Məlumdur ki, ölkə həyatının bütün sahələrində həyata keçirilən genişmiqyaslı islahatların davamı olaraq Azərbaycanda regional mədəniyyət idarələri yaradılmışdır. Onlardan biri də Qarabağ Regional Mədəniyyət İdarəsidir. İdarə Xankəndi ilə birlikdə Qarabağın 8 rayonunu əhatə edir. Bu sahədə həyata keçirilən islahatların hədəfi Azərbaycanın mədəniyyətinin, incəsənətinin inkişafını sürətləndirmək, əhaliyə göstərilən mədəni xidməti daha yaxşı təşkil etmək, yerlərdə incəsənət sahələrində istedadı olan gənc və yeniyetmələri aşkar edib onlara qayğı və diqqət göstərmək, eyni zamanda sıralarında çalışan minlərlə vətəndaşın üzləşdiyi çətinlik və problemləri operativ və mövcud qanunvericiliyin tələbləri çərçivəsində ədalətli həll etməkdir. İnsafən bu gözləntilər özünü əksər bölgələrdə doğruldur, sözügedən sahə ilə təmasda olan hər kəsdə məmnunluq yaradır.

Ancaq təəssüf ki, bu məmnunluq Qarabağ Regional Mədəniyyət İdarəsinin əhatə etdiyi ərazilərdə hiss olunmur. Ağcabədi şəhərində yerləşən idarəyə hər gün çox sayda insanlar müraciət edir. Yaxın-uzaq rayonlardan gələnlərin problemlərini həll etmək üçün döydükləri qapını onların üzünə açan olmur. 50-80 kilometr, bəlkə də daha çox məsafə qət edib gələn, vaxtını itirən, müəyyən vəsait xərcləyən vətəndaş kor-peşman, narazı geri dönmək məcburiyyətində qalır.

Hər gün daha da artan, çoxalan şikayətlərin fonunda regional idarəyə baş çəkməyi vacib bildik. Niyyətimiz idarənin rəisi Qalib Həsənovla görüşmək, artan narazılıqların, çoxalan şikayətlərin səbəbini öyrənmək idi. Təəssüf ki, iş vaxtı olsa da, başqaları kimi biz də rəisi iş yerində tapa bilmədik. Amma məlumatsız, suallarımıza cavab almadan qayıtmaq fikrimiz də yox idi. Bu səbəbdən rəis müavini Elçin Cəfərovla görüşmək istədik. Mühafizəçilər bildirdilər ki, o, məşğuldur. "Eybi yox" deyib gözləməyə qərar verdik.  Nəhayət, qapını açdılar. Elçin müəllim jurnalist olduğumuzu biləndə giley-güzar boğçasını açdı, nə açdı: "Bezmişik bu müxbirlərin əlindən. İşləməyə də imkan vermirlər". Sənəd istədi, xidməti vəsiqəmizi təqdim etdik. Biləndə ki, rəsmi dövlət qəzetinin bölgə müxbiriyəm, bayaqkı halından əsər-əlamət qalmadı. Tamam dəyişdi. Ünvanladığım suallar isə təəssüf ki, cavabsız qalırdı. Müavin aydın və konkret suallara cavab vermir, yaxud vermək istəmir, bunları rəis bilər deyirdi. "Qəbula gələn vətəndaşları niyə qəbul etmirsiniz?" sualımızın cavabı isə, sözün həqiqi mənasında, təəccüb doğurdu: "Biz onların müraciətlərinə onlayn qaydada cavab veririk".

Elçin Cəfərovla dialoqun əhəmiyyətsiz olduğu qənaətinə gəlib sağollaşıb ayrıldıq. Amma ayrılmazdan əvvəl xahiş etdik ki, idarə rəisi Qalib müəllimin mobil telefonunun nömrəsini versin, əlaqə saxlayaq. Qısa və konkret cavab aldıq: "Qətiyyən mümkün deyil".

Foyedə gözləyən nigaran baxışlı insanların yanından laqeydliklə ötüb keçmək təbii ki, insafsızlıq olardı. Ayaq saxlayıb söhbətləşdik. Hərə öz dərdindən-odundan, üzləşdiyi çətinliklərdən söhbət açdı. Ağdamdan, Laçından, Tərtərdən, Bərdədən olan mədəniyyət işçilərinin giley-güzarını dinləmək üçün saatlarla vaxt lazım idi. Biz bu vaxtı tapacaqdıq. Amma şikayətçilərlə söhbət etdiyimizdən xəbər tutan rəis müavini bu dəfə də işimizə mane olmaq istədi. "Hansı haqla burada belə iş görürsünüz? Siz qanunu pozursunuz. İdarəni tərk etməlisiniz", - deyib üstümüzə gəldi. Ona media haqqında qanunun müddəalarını, ölkəmizdə söz, mətbuat azadlığının hökm sürdüyünü xatırlatmalı olduq. Bununla belə, mübahisənin böyüməməsi üçün rəisin qəbulunda gözləyən vətəndaşlara ünvanımızı, əlaqə telefonumuzu verib oradan uzaqlaşdıq.

Baş verən xoşagəlməz bu olaydan bir neçə gün sonra telefonumuz susmaq bilmədi. Ard-arda şikayətlər gəlirdi. Məzmunları müxtəlif olsa da, Qarabağ Regional Mədəniyyət İdarəsinin öz işçilərinin problemlərinə münasibətdə göstərdiyi biganəlik, etinasızlıq daha çox vurğulanırdı. Görünürdü ki, idarənin rəhbərliyi Prezident İlham Əliyevin "Məmur xalqın xidmətçisi olmalıdır" tövsiyəsini unudub özünü ağa kimi aparır, amirliyə, inzibatçılığa üstünlük verir. Bunun məntiqi nəticəsi isə göz qabağındadır - kütləvi narazılıq, vətəndaşları incik salmaq.

Bəzi müraciətlərə nəzər salaq. Sevda Malışova Ü.Hacıbəyli adına Uşaq İncəsənət Məktəbinə 20 ildən çox rəhbərlik edib. Bu illər ərzində məktəb böyük uğurlara imza atıb, dəfələrlə beynəlxalq musiqi festivallarında qalib olub, respublikanın mədəni həyatında sayılıb-seçilən ünvana çevrilib. Sevda xanımın xidmətləri dövlət tərəfindən layiqincə qiymətləndirilib - "Əməkdar mədəniyyət işçisi" fəxri adına layiq görülüb. Qarabağ Regional Mədəniyyət İdarəsi yaranandan sonra rəis Qalib Həsənov Sevda xanımın peşəkarlığını, zəngin təcrübəsini, xidmətlərini nəzərə almadan onu yaşa görə tutduğu vəzifəsindən azad edib. Halbuki qüvvədə olan qanunvericiliyə görə, işçiyə dövlət tərəfindən fəxri ad verilibsə, onu yeni müqavilə ilə işdə saxlamaq mümkündür. Düzdür, əvvəl Qalib Həsənov bu amili nəzərə alıb Sevda xanımla işə davam üçün müqavilə bağlayıb. Lakin qısa bir müddətdən sonra hansısa səbəbdən müqaviləni ləğv edib. Sonra isə məhkəmə çəkişmələri, aylarla davam edən maliyyə yoxlamaları və s. Söz yox ki, kimin haqlı, kimin haqsız olduğunu zaman göstərəcək. Amma buna ehtiyac var idimi?!

Başqa bir şikayət: Zülfiyyə Vaqif qızı Nəcəfova uzun illər Bərdə rayon mədəniyyət şöbəsində mühasib işləyib, həm də heç bir qüsuru olmadan. Qarabağ Regional Mədəniyyət İdarəsi yarananda ona ərizə yazdırıblar ki, hər bir işçi ilə müqavilə təzələnməlidir. O da işdən çıxması ilə bağlı hamı kimi ərizə yazıb. Rəhbərlik işə yenidən bərpa olunmaq üçün ondan ərizə alıb. Zülfiyyə xanım 15 gün ərzində yenidən əvvəlki işində çalışıb. Sonra isə heç bir səbəb göstərilmədən onun işinə xitam verilib. Nə Zülfiyyə xanımın 30 illik qüsursuz fəaliyyəti, nə də uzun müddət yataq xəstəsi olub vəfat edən həyat yoldaşının Qarabağ qazisi olması nəzərə alınıb. İndi ümidi hər yerdən üzülən, işsiz qalan Zülfiyyə xanım müxtəlif ünvanlara şikayət məktubları yazır. Regional idarə rəhbərliyinin təcrübəli işçiyə demirik, mərhum Qarabağ qazisinin həyat yoldaşına münasibəti budurmu?!

Tərtər rayonunun Hüsənli kənd sakini Hürü İlqar qızı Əsədova 2021-ci ildə Bakı Dövlət Universitetinin Kitabxanaçılıq və informatika fakültəsini fərqlənmə diplomu ilə bitirib. Ən fəal 12 məzunla birlikdə mədəniyyət naziri onu qəbul edib. Təxirə salınmadan işlə təmin olunmasını tapşırıb. Amma nazirliyin tapşırığına regionda əhəmiyyət verilmir. Hürü xanım tez-tez Ağcabədiyə ayaq döysə də, hələ ki, bir nəticə yoxdur. Bu da perspektivli gənc kadr. Görəsən Q.Həsənov onun üçün nə bəhanə tapıb?

Bərdə şəhəri, C.Məmmədquluzadə küçəsi 91 ünvanında yaşayan Nizami Əbil oğlu Cəfərovun müraciətində isə Bərdə rayonu ərazisindəki tarixi abidələrin mühafizəsindəki nöqsanlardan söz açılır. Şəhərdəki Heydər Əliyev Parkı ərazisində yaradılmış süni gölə çirkli suların axıdıldığı, buranın üfunət mənbəyinə çevrildiyi vurğulanır. Bu faktlar Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyinin mütəxəssisləri tərəfindən yoxlanılıb təsdiq edilsə də, heç bir tədbir görülmür. Heydər Əliyev Parkı Mədəniyyət Nazirliyinin balansındadır. Bəs bu ciddi faktlar qarşısında Qarabağ Regional Mədəniyyət İdarəsi niyə tədbir görmür, nədən həyəcan təbili çalmır. Ulu Öndərin adını daşıyan, Bərdə əhalisinin əsas istirahət yeri olan bu məkana belə münasibətə nə ad vermək olar?!

Regionda narazılıq doğuran daha bir reallıq. Dövlət başçısının imzaladığı sərəncamla 2023-cü il "Heydər Əliyev İli" elan edilmişdir. Xalqımızın Ümummilli Lideri Heydər Əliyevin anadan olmasının 100 illiyi münasibətilə bölgələrdə silsilə xarakterli elmi-praktiki konfranslar, mədəni-kütləvi tədbirlər keçirilir, xalq Ulu Öndərə sonsuz məhəbbət və ehtiramını bildirir. Qarabağ Regional Mədəniyyət İdarəsi isə əraziyə daxil olan rayonların icra hakimiyyətlərinə rəsmi məktub göndərib ki, bizim rəsmi razılığımız olmadan Heydər Əliyev mərkəzlərində, digər mədəniyyət müəssisələrində heç bir tədbir keçirmək olmaz. Bizə elə gəlir ki, bu, artıq ağ eləməkdir, hərçənd mənəm-mənəmliyin də bir həddi olmalıdır, xüsusən də söhbət sözün hər mənasında mədəniyyətdən gedirsə. 

Regionda mədəniyyət işçilərinin kütləvi narazılığına səbəb olan başqa bir mühüm məsələ də var. Regional idarə yaranana qədər dövlətdən sosial yardım alan çoxsaylı mədəniyyət işçiləri idarə fəaliyyətə başlayandan sonra bu imkandan məhrum olublar. Səbəb isə çox sadədir: idarə hansı məqsədləsə dövlət portalında öz işçiləri ilə yeni müqavilə bağlamağı israrla ləngidir. Tərtər rayonunun Bəyimsarov kənd Diyarşünaslıq klubunun mədəni təşkilatçısı Fuad Qədimov, həmin rayonun Umudlu kənd Mədəniyyət evinin bədii rəhbəri Zahir Əsədov, Bərdə şəhər Mədəniyyət Mərkəzinin xadiməsi Aidə Orucova, Bərdə şəhəri H.Aslanov küçəsi 96 ünvanında yaşayan Elşən Abbasov bizə ünvanladıqları müraciətlərində regional idarə rəhbərliyi tərəfindən haqlarının müxtəlif formalarda pozulduğunu diqqətə çatdırır, kömək istəyirlər.

Sadaladığımız bu faktlar Qarabağ Regional Mədəniyyət İdarəsinin fəaliyyətindəki mövcud nöqsanların kiçik bir hissəsidir. Qalanlarını isə araşdırıb üzə çıxarmaq və bütün bunlar haqqında tədbir görmək Mədəniyyət Nazirliyinin səlahiyyətindədir.

 

Lazım QULİYEV,

Azərbaycan.-2023.- 20 oktyabr, № 229.- S.11.