İstanbulda OANA-nın İcraiyyə Komitəsinin iclası keçirilib

İstanbulda Anadolu Agentliyinin təşkilatçılığı ilə Asiya və Sakit Okean Ölkələri Xəbər Agentlikləri Təşkilatının (OANA) İcraiyyə Komitəsinin növbəti iclası keçirilib.

İclasda OANA-nın vitse-prezidenti və İcraiyyə Komitəsinin üzvü olan AZƏRTAC-ın İdarə Heyətinin sədri Vüqar Əliyev iştirak edib.

Tədbirdə Anadolu agentliyinin baş direktoru Sərdar Karagöz və təşkilatın sədri, İranın İRNA agentliyinin baş direktoru Əli Nadiri OANA-nın təkmilləşdirilməsi istiqamətlərini qeyd edərək, üzvləri bu işdə fəal olmağa çağırıblar.

Həmçinin təşkilatın maliyyə və texniki hesabatları dinlənilib və qəbul olunub. Bildirilib ki, İRNA agentliyi OANA-nın yeni veb-saytının layihəsini hazırlayıb və portalın yaxın vaxtlarda işə düşməsi nəzərdə tutulur.

Bundan əlavə, iclas zamanı "OANA Mükafatı"nın qalibləri elan edilib. Birinci yeri Çinin Sinxua agentliyi tutub.

İcraiyyə Komitəsi üzvlərinin qərarına əsasən, növbəti iclas gələn ilin martında Kyodo agentliyi tərəfindən Tokioda keçiriləcək.

Yekunda İstanbul Bəyannaməsi qəbul edilib.

Dörd bənddən ibarət bəyannamədə rəqəmsal dövrdə dezinformasiyanın müasir və ənənəvi media vasitəsilə geniş yayıldığı vurğulanıb. Qeyd edilib ki, bu, auditoriyada hadisələr barədə təhrif olunmuş və yanlış təsəvvür formalaşdırır. İnformasiya qurumlarının dezinformasiya ilə mübarizədə peşəkar borclarını yerinə yetirməsi, auditoriyaya tam və balanslı məlumatlar təqdim etməsi gözlənilir.

Bəyannamədə həmçinin OANA-nın dezinformasiya ilə mübarizə aparmaq üçün xəbər agentlikləri arasında regional və beynəlxalq əməkdaşlığı gücləndirməsinin önəmi ifadə olunub.

"OANA insanları etibarlı və etibarsız xəbər mənbələrini müəyyənləşdirməyə kömək etmək və onlarda tənqidi düşüncənin, faktların yoxlanmasının vacibliyi üçün media savadlılığının artırılmasını təşviq edir.

OANA İsrail ilə Fələstin arasındakı gərginlik nəticəsində yaranmış vəziyyətdən dərin narahatdır. Həmin bölgədə jurnalistlərin müdafiəsinə, bütün qurum və təşkilatları jurnalistlərin təhlükəsizliyini təmin etmək üçün ən yüksək tədbirləri görməyə çağırır", - deyə Bəyannamədə bildirilib.

Xatırladaq ki, bu gün OANA-nın İcraiyyə Komitəsinin iclasından əvvəl "Xəbər agentliklərinin dezinformasiya ilə mübarizə sahəsində əməkdaşlığı" mövzusunda konfransı da təşkil olunub. AZƏRTAC-ın İdarə Heyətinin sədri Vüqar Əliyev konfransda iştirak edib.

Qeyd edək ki, ən böyük regional media qurumu olan OANA 1961-ci ildə UNESCO-nun təşəbbüsü ilə yaradılıb. Qurumun üzvü olan agentliklər dünyada bütün informasiya axınının üçdəiki hissəsini təmin edir. OANA-nın məqsədi region ölkələrində informasiya axınına təkan vermək, inkişaf etmiş və inkişaf etməkdə olan dövlətlər arasındakı informasiya fərqini aradan qaldırmaq, xəbər agentliklərinin redaktə, təlim, kommunikasiya və texniki imkanlarını təkmilləşdirməkdir.

* * *

Oktyabrın 23-də İstanbulda Asiya və Sakit Okean Ölkələri İnformasiya Agentlikləri Təşkilatının (OANA) konfransı keçirilib.

"Xəbər agentliklərinin dezinformasiya ilə mübarizə sahəsində əməkdaşlığı" mövzusunda keçirilən konfransda AZƏRTAC-ın İdarə Heyətinin sədri Vüqar Əliyev də iştirak edib.

Tədbirdə çıxış edən Türkiyə Prezidenti Administrasiyasının Kommunikasiya İdarəsinin rəhbəri Fahrettin Altun, Türkiyənin Anadolu Agentliyinin rəhbəri Serdar Karagöz, OANA-nın prezidenti və İRNA-nın icraçı direktoru Əli Naderi bildiriblər ki, OANA-nın builki konfransının mövzusunu müəyyən edilərkən dezinformasiyaya və onunla mübarizə strategiyalarına diqqət yetirilib. Oksford Universitetinin 2018-ci ildə 37 ölkədə apardığı araşdırmaya görə, Türkiyə 49 faizlə dezinformasiyaya ən çox məruz qalan ölkədir. Asiya-Sakit okean ölkələrinin də dezinformasiyaya çox məruz qaldığı müşahidə edilir. Bu səbəbdən builki konfrans üçün "Xəbər agentliklərinin dezinformasiya ilə mübarizə sahəsində əməkdaşlığı" mövzusu seçilib.

Anadolu Agentliyi barədə məlumat verən Serdar Karagöz rəhbərlik etdiyi qurumun 103 il əvvəl Türkiyənin Qurtuluş Savaşı zamanı Anadoludakı işğalçı qüvvələrə qarşı mübarizəni dünyaya çatdırmaq üçün yaradıldığını bildirib. Qeyd edilib ki, bu gün 13 dildə nəşrləri, 1800 işçi heyəti və 39 ölkədə ofisləri ilə Anadolu Agentliyi həm bölgənin, həm də dünyanın gündəmini təyin edən xəbər agentliklərindən biridir.

Tədbir panel iclaslarla davam etdirilib.

"Dezinformasiya ilə mübarizədə xəbər agentlikləri üçün əməkdaşlıq sahələri" mövzusunda panel iclasında çıxış edən AZƏRTAC-ın İdarə Heyətinin sədri Vüqar Əliyev bildirib ki, dezinformasiya, feyk xəbər silahdır və onu yaradanların məqsədi də bu silahı cəmiyyətə qarşı çevirməkdir. Bunun kökündə isə şəxsi maraqlar dayanır. Dezinformasiyaya və feyk xəbərə müasir dövrümüzdə artan diqqətin sosial medianın və mesencerlərin bumu ilə bağlı olduğunu qeyd edən AZƏRTAC-ın İdarə Heyətinin sədri diqqətə çatdırıb ki, burada mobil texnologiyalar və sosial media tandemi xüsusi qeyd edilməlidir: "Əlbəttə, bu tandem insanların xəbərlərə çıxışını daha da asanlaşdırıb, medianın fəaliyyətini daha çevik edib. Eyni zamanda insanlar doğru xəbərlərlə yanaşı, feyk xəbərləri də mobil telefonlarında qəbul edir ki, bu da onların yanılmasına, kütləvi hallarda isə daha ağır fəsadlara gətirib çıxarır". O diqqətə çatdırıb ki, Azərbaycan dezinformasiyaya ən çox məruz qalan ölkələrdən biridir. Xüsusən də Qarabağ müharibəsi dövründə Azərbaycan cəmiyyəti daha çox feyk xəbərlərin təsirinə məruz qalmışdı.

Vüqar Əliyev təklif edib ki, OANA-nın veb-saytında feyk xəbərlərlə bağlı rubrika açılsın və hər bir agentlik üzə çıxardığı yalan informasiyanı orada yerləşdirsin: "Bu da bizim ictimaiyyətə bir töhfəmiz olar. Sözsüz ki, bu mexanizmlər yalnız media savadlılığına xidmət etməli və manipulyasiya aləti olmamalıdır. OANA feyk xəbərlər və dezinformasiya ilə mübarizədə daha aktiv olmalıdır və bunun üçün onun geniş imkanları var. Təşkilat hər bir ölkənin aparıcı xəbər agentliklərini birləşdirir və buradakı agentliklər doğru xəbər mənbəyi kimi güclü nüfuza malikdirlər. Həmçinin biz media savadlılığının artırılmasına da kömək göstərə bilərik. OANA-nın veb-saytında dezinformasiya, feyk xəbər, manipulyativ informasiya kimi anlayışlar barədə məlumatlar olan bölmə yaratmaq da ümumi işimizə töhfə verər".

AZƏRTAC-ın İdarə Heyətinin sədri vurğulayıb ki, əməkdaşlıq və təcrübə mübadiləsi hər birimizin maraqlarına xidmət edir. Ona görə də OANA çərçivəsində təcrübə mübadiləsi proqramlarına da yer ayırmaq lazımdır. Vüqar Əliyev bu kontekstdə AZƏRTAC-ın Anadolu və TASS agentlikləri ilə informasiya və kadr mübadiləsi istiqamətindəki əməkdaşlığını nümunə gətirib.

Azərbaycan.-2023.- 24 oktyabr, № 232.- S.6.