Vladimir Putin: Ermənistan Qarabağı Azərbaycanın ərazisi kimi tanıyıb

Hayastanın Rusiya əleyhinə tutduğu mövqe Moskvanı təəccübləndirir və qıcıqlandırır. İrəvan bütün istiqamətlərdə Rusiyanın maraqlarına uyğun gəlməyən addımlar atır. Göründüyü qədərilə rəsmi İrəvan hərbi müttəfiqi Rusiyaya qarşı çıxaraq Qərbin verdiyi vədlərə güvənir. Hər halda Paşinyan hakimiyyəti nümayiş etdirdiyi xarici siyasətlə konkret seçim etdiyini göstərir, Rusiyanın xeyrinə olmayan bu istiqamətdə israrlı davranmağa çalışır.

Elə bunların nəticəsidir ki, son günlər Nikol Paşinyan hakimiyyətinin atdığı bəzi addımlar və səsləndirdiyi bəyanatlar Rusiyada hiddətlə qarşılanır. NATO ilə birgə təlimlər keçirməsi, KTMT-dəki nümayəndəsini geri çağırması, Paşinyanın İtaliya mətbuatına verdiyi müsahibədə səsləndirdiyi fikirlər, Rusiyayönümlü erməni jurnalistlərin həbsi və s. Kreml tərəfindən ciddi narazılıqla qarşılanmaqla yanaşı, İrəvanın ünvanına təhdidlər yağdırılmasına səbəb olub.

Rusiya Prezidenti Vladimir Putin Hayastanın son günlərdə siyasi şoularına və Qarabağla bağlı iddialarına konkret arqumentlərlə reaksiya verib. Bu barədə o, Şərq İqtisadi Forumunda söz açıb. Bildirib ki, bu, baş verib və qərar Ermənistan rəhbərliyinin mövqeyidir. Həmçinin qeyd edib ki, xeyli vaxt, bəlkə də 10-15 il ərzində Ermənistana məqbul təkliflər verilsə də, güzəştə getməkdən imtina edən rəsmi İrəvan son nəticədə Azərbaycanın Qarabağ üzərində suverenliyini tanıyıb.

Rusiya Prezidenti əlavə edib ki, Praqa sənədindən sonra Qarabağın status məsələsi artıq aktual deyil: "Qarabağın status məsələsi artıq qaldırılmır, o, həll olunub. Bu, bizim yox, Ermənistan rəhbərliyinin qərarıdır".

Putin onu da vurğulayıb ki, humanitar komponent məsələsi hələ də aktualdır, çünki Rusiyanın sülhməramlı missiyasının mandatı fəaliyyətini davam etdirir.

Onu da əlavə edək ki, artıq Ermənistan ərazisində 9 günlük ABŞ-Hayastan hərbi təlimləri başlayıb. Bu, Rusiyanın vassalı olan ölkənin ABŞ ilə ilk belə təlimi, Kremlə qarşı demarşıdır. Gözlənildiyi kimi, təlim xəbəri Moskvanın qəzəbinə səbəb olub. Bununla bağlı Rusiya Xarici İşlər Nazirliyi (XİN) və Putinin mətbuat katibi səviyyəsində kifayət qədər sərt açıqlamalar verilib, İrəvana xəbərdarlıqlar edilib.

Təlim ərəfəsində - sentyabrın 5-də Ermənistan prezidenti Vaaqn Xaçaturyan baş nazir Nikol Paşinyanın təklifi əsasında ölkənin KTMT-dəki daimi nümayəndəsi Viktor Biyaqovu geri çağıraraq onu Niderlandda səfir və Kimyəvi Silahların Qadağan Edilməsi Təşkilatına nümayəndə təyin edib. Bundan bir neçə gün əvvəl isə Roma Əsasnaməsi ratifikasiya edilmək üçün Hayastan parlamentinə göndərilib. Bu isə o deməkdir ki, İrəvan Qərb ölkələri kimi, Rusiya Prezidentini hərbi cinayətkar kimi tanımağa hazırdır və əgər Rusiya Prezidenti İrəvana səfər edərsə, nəzəri olaraq orada həbs edilməlidir.

Bütün bunlarla yanaşı, Paşinyanın arvadı Anna Akopyan Kiyevə səfər edib. Bütün bu demarşlara görə sentyabrın 8-də Hayastanın Rusiyadakı səfiri Rusiya XİN-ə çağrılıb və ona etiraz notası təqdim olunub.

Cərəyan edən bu proseslər fonunda artıq Hayastanın siyasi dairələrində Paşinyan hakimiyyətinin məhz Rusiyanın deyil, Qərbin xeyrinə seçim etdiyini etiraf etməyə başlayıblar. Erməni politoloq Samvel Naumyan vurğulayıb ki, bir müddət öncə Paşinyan hakimiyyətindən seçim etməsi tələb olunub. Baş nazir isə Qərbin yanında yer almağa üstünlük verib.

Hayastanın təhlükəsizlik maraqlarının böyük risk qarşısında olduğunu vurğulayan erməni politoloq bildirib ki, indi rəsmi İrəvan Rusiyanın təsir mexanizmlərini zərərsizləşdirməyə çalışmaq məcburiyyətində qalıb. Bu baxımdan rəsmi İrəvanın təxminən Saakaşvili dövründə Gürcüstanın getdiyi yoldan keçməyə cəhd göstərdiyi müşahidə olunur. Bu, Hayastana həmin dövrdə Gürcüstanın üzləşdiyindən daha təhlükəli risklər, kataklizmlər vəd edir. Hayastan həqiqətən ciddi hərbi-siyasi risklərlə üz-üzə qalıb. Kremlin Paşinyan hakimiyyətinin Qərbin xeyrinə seçimi ilə barışacağı qətiyyən inandırıcı görünmür. Böyük ehtimalla Rusiyanın yaxın vaxtlarda Hayastana təzyiq prosesi intensiv xarakter almağa başlayacaq. Çünki Qərbin Hayastanda peyda olması Rusiyanın geopolitik maraqları ilə yanaşı, hərbi mənafelərinə də sarsıdıcı zərbə vəd edir.

Beləliklə, gedən proseslər Hayastanın sürətlə məhvinə doğru yaxınlaşdığını bir daha təsdiqləyir.

Elçin CƏFƏROV,

Azərbaycan.-2023.- 13 sentyabr.- S.12.