Hacıqabul sənaye zonasının yeni statusu geniş imkanlar vəd edir

2017-ci ildə Hacıqabul Sənaye Məhəlləsi yaradılanda məqsəd o idi ki, sənayedə mikro, kiçik və orta sahibkarların fəaliyyəti dəstəklənsin, qeyri-neft sektorunun davamlı inkişafı təmin edilsin və əhalinin istehsal sahəsində məşğulluğu artırılsın. Ötən 7 ildə bu sadalananlarla bağlı xeyli işlər görülüb.

Fəaliyyətə başladığı gündən Hacıqabul Sənaye Məhəlləsinə (HSM) sahibkarlar tərəfindən böyük maraq göstərildi. Nəticədə HSM ölkənin ikinci sənaye məhəlləsi olmaqla yaradılan və yaradılması nəzərdə tutulan iş yerlərinin sayına, istehsal olunmuş məhsulların və planlaşdırılan investisiyaların həcminə görə birinci, faktiki investisiyaların həcminə görə isə ikinci sənaye məhəlləsinə çevrildi, qeyri-neft sektorunun davamlı inkişafına geniş dəstək verdi. Sahibkarlığın dəstəklənməsi sayəsində müasir texnologiyalar hesabına məhəllədə rəqabətqabiliyyətli məhsullar istehsal edən sənaye müəssisələri yaradıldı ki, bu da eyni zamanda əhalinin məşğulluğunun artırılması ilə müşayiət olundu.

Bütün bunlar məhəllənin qısa müddət sonra sənaye parkına çevrilməsinə imkan verdi və iyun ayında Prezident İlham Əliyevin fərmanı ilə Hacıqabul Sənaye Məhəlləsinin əsasında Hacıqabul Sənaye Parkı yaradıldı. Sənaye məhəlləsinin sənaye parkına çevrilməsi sözsüz ki, layihənin uğurundan xəbər verir.

Məlumdur ki, sənaye parkları iri sahibkarlıq subyektləri, sənaye məhəllələri isə kiçik və orta sahibkarlıq üçün nəzərdə tutulub. Sənaye parklarında rezidentlər üçün bir çox vergi və güzəşt olduğu halda, sənaye məhəllələrində infrastrukturla təmin edilmiş sahibkar nəzərdə tutulmuş güzəştlərdən ancaq İqtisadiyyat Nazirliyindən investisiya təşviqi sənədi əldə etməklə yararlana bilər. Bu sənədi əldə etməklə sahibkarlar texnika və texnoloji avadanlıqların, qurğuların idxalı zamanı əlavə dəyər vergisi və gömrük rüsumlarından, əmlak və torpaq vergilərindən 7 il müddətinə azad olunurlar.

Yeri gəlmişkən, qeyd edək ki, Azərbaycanda böyük imkanlara malik sənaye obyektləri istehsal potensialından səmərəli istifadə etməklə istər daxili, istərsə də xarici bazarda rəqabətqabiliyyətli, beynəlxalq standartlara uyğun məhsul istehsdal edir. Həmin irəliləyiş iqtisadi sahədə islahatların davam etdirilməsi və digər tədbirlərin həyata keçirilməsi nəticəsində qazanılıb. Bu səbəbdən Azərbaycan dünyada həm də sənayenin inkişaf tempi baxımından seçilən dövlətlərdən biri kimi qəbul olunur. Elə buradaca ilin 7 ayı üzrə rəsmi göstəricilərə nəzər yetirək: Dövlət Statistika Komitəsinin məlumatına görə, sənaye müəssisələri və bu sahədə fəaliyyət göstərən fərdi sahibkarlar tərəfindən 2024-cü ilin yanvar-iyul aylarında 37,3 milyard manatlıq sənaye məhsulları istehsal edilib. Onun 65 faizi mədənçıxarma, 29,3 faizi emal, 4,8 faizi elektrik enerjisi, qaz və buxar istehsalı, bölüşdürülməsi və təchizatı, 0,9 faizi su təchizatı, tullantıların təmizlənməsi və emalı sektorlarının payına düşüb.

Yeni status Hacıqabul Sənaye Parkına daha böyük işlər görməyə imkan verəcək. Hazırda parkda 14 sahibkarlıq subyekti qeydiyyatdan keçib, onlardan 9-u artıq fəaliyyətə başlayıb. İndiki layihələrə qoyulan investisiyaların ümumi həcmi 44,2 milyon manat təşkil edir. Ümumilikdə sənaye parkının bütün rezidentləri tərəfindən yatırılacaq investisiyaların həcminin 163 milyon manatdan çox olacağı gözlənilir. Bura 400-ə yaxın daimi iş yerinin yaradılmasını da əlavə etsək, mənzərə aydın olur. Sənaye zonasının bu yeni statusu ilk növbədə müasir innovativ və yüksək istehsal texnologiyalarından istifadə edən müəssisələrin yaradılması imkanlarını genişləndirəcək. Yeni iş yerlərinin yaradılmasına, daxili bazarın yerli istehsalla təminatına və qeyri-neft məhsulları ixracının artırılmasına xidmət edəcək.

Hacıqabul Sənaye Parkında artıq irimiqyaslı layihələrin həyata keçirilməsinə start verilib. Bu günlər İqtisadiyyat Nazirliyinin tabeliyində İqtisadi Zonaların İnkişafı Agentliyi (İZİA) ilə Azərbaycanda alternativ enerji stansiyalarının qurulması ilə ixtisaslaşan "AGAS Group" MMC arasında əməkdaşlığa dair Anlaşma Memorandumu imzalanıb. Sənədə əsasən, ölkəmizdə keçiriləcək COP29-a və "yaşıl enerji" islahatlarına dair öhdəliklərin dəstəklənməsi məqsədi ilə İZİA-nın idarəçiliyində olan Hacıqabul Sənaye Parkında yerləşən obyektlərin alternartiv enerji ilə təmin edilməsi nəzərdə tutulur. Memorandum çərçivəsində "AGAS Group" MMC tərəfindən Hacıqabul Sənaye Parkında 2,5 MVt-lıq Günəş-Elektrik Stansiyasının (GES) qurulmasının texniki-iqtisadi əsaslandırması hazırlanacaq. Növbəti mərhələdə GES-in qurulması və sənaye parkının "yaşıl enerji" ilə təmin olunması planlaşdırılır.

Sənaye Parkının istehsal gücünün ilbəil artacağını nəzərə alaraq deyə bilərik ki, bu zona innovativ texnologiyaların tətbiqi üçün mühüm platformadır. Parkda sənaye istehsalının genişləndirilməsi regionun, bütövlükdə ölkə iqtisadiyyatının inkişafına təkan verəcək, eləcə də iri sənaye layihələrinin gerçəkləşdirilməsi üçün əlverişli şərait yaradacaq.

Züleyxa ƏLİYEVA,

Azərbaycan.-2024.- 20 avqust (№ 177).- S.11.