Suriyanı gözləyir?!

 

 

Prezident Bəşər Əsəd ailəsi ilə birlikdə Moskvada sığınacaq alıb

 

 

Bir müddət əvvəl Suriyada yenidən baş qaldıran vətəndaş müharibəsi prezident Bəşər Əsədin ölkədən qaçması ilə nəticələnib. Kremldən verilən məlumata görə, Əsəd ailə üzvləri  Rusiyada sığınacaq alıblar.

Yerli XİN bildirir ki, Moskva Suriya böhranının aradan qaldırılmasında siyasi həll yolunun axtarışını həmişə dəstəkləyib.

Bu arada, Rusiya Federasiyasının daimi nümayəndəsinin birinci müavini Dmitri Polyanski bildirib ki, Moskva artıq Suriyadakı vəziyyətlə bağlı BMT Təhlükəsizlik Şurasının təcili qapalı məsləhətləşmələrini tələb edib. Eyni zamanda qeyd olunur ki, hakimiyyəti ələ keçirən Suriya müxalifətinin liderləri Rusiyanın Tartus Xmeymim hərbi bazalarının diplomatik qurumlarının təhlükəsizliyinə zəmanət veriblər.

Türkiyənin xarici işlər naziri Hakan Fidan bildirib ki, Suriyada hakimiyyət dəyişikliyi baş verib Əsəd rejimi süqut edib. Nazir Türkiyənin Suriyada fəaliyyət göstərən hərbiləşdirilmiş qruplarla təmasda olduğunu vurğulayıb. Onun sözlərinə görə, bu, İŞİD terror qruplaşmasının, eləcə Suriyanın şimalındakı kürd terrorçularının mövcud vəziyyətdən istifadə edə bilməməsi üçün edilir.

Suriyada hadisələr noyabrın 27-də "Həyat Təhrir əş-Şam" silahlıları onun müttəfiq qruplarının Hələb Həma şəhərləri istiqamətində hücuma keçməsindən sonra sürətlə cərəyan etməyə başlayıb. Rusiya Aerokosmik Qüvvələrinin (VKS) dəstəklədiyi hökumət qoşunlarının müqavimətinə baxmayaraq, noyabrın 30-da qiyamçılar Hələb onun ətrafını ələ keçiriblər. Bir neçə gün ərzində Həma, Deyr əz-Zor, Dəra Homs şəhərləri onların nəzarətinə keçib.

Dekabrın 8-də HTŞ silahlıları paytaxt Dəməşqə daxil olduqdan sonra Suriyanın baş naziri bildirib ki, o, müxalifətçilərin rəhbəri Əbu Məhəmməd əl-Culani ləqəbli rəhbəri qrupun əməliyyat qərargahının rəhbərliyi ilə əlaqə saxlayıb. Siyasətçinin dediyinə görə, onu əmin ediblər ki, bundan sonra da əhaliyə xidmət göstərəcəklər repressiya aparmayacaqlar. Eyni zamanda əvvəllər ələ keçirilən digər şəhərlərdə olduğu kimi, silahlılar Dəməşqin şimal kənarında yerləşən Seyidnaya həbsxanasından bütün məhbusları azad ediblər.

Artıq əsl adından - Əhməd əl-Şaraa - istifadə etməyə başlayan Culani qrupun "Teleqram" kanalında yazıb ki, Dəməşqdəki bütün hərbi qulluqçuların dövlət qurumlarına yaxınlaşması qəti qadağandır bu qurumlar hakimiyyət rəsmən ötürülənədək keçmiş baş nazir Məhəmməd Qazi əl-Cəlalinin nəzarəti altında olacaq.

 Suriyanın "Əl Vətən" qəzetinin məlumatına görə, "hərbi administrasiya"nın qərarı ilə Dəməşqdə yerli vaxtla saat 16:00-dan 05:00-a qədər komendant saatı tətbiq edilib.

Ekspertlərin fikrincə, hazırda Suriyada vətəndaş müharibəsi xaosuna yuvarlanma təhlükəsi mövcuddur. Ukraynadakı münaqişəni nəzərə alsaq, çox güman ki, Suriya problemlərinin həllində Rusiya 2015-ci ildə olduğu qədər iştirak etməyəcək.

ABŞ-nin yeni seçilmiş prezidenti Donald Tramp da Suriyada baş verənlərin ABŞ- dəxli olmadığını yazıb...

Hazırda Suriyanın Müxalifət İnqilabçı Qüvvələrin Milli Koalisiyası (NCORF) respublikada inklüziv keçid hökumət orqanı yaratmaq niyyətini açıqlayıb. Bununla belə, Suriyada faktiki olaraq vəziyyətə nəzarət edə biləcək hökumətin yaranacağına heç bir zəmanət yoxdur.

Müxaliflər prezident Əsədi devirmək istəyində yekdildir, lakin birlikdə yeni Suriya qurmaq onlar üçün çox çətin olacaq.

Suriya Xarici İşlər Nazirliyi Dəməşqin üsyançılar tərəfindən ələ keçirilməsini ölkə tarixində yeni səhifə adlandırıb bütün suriyalıların maraqları naminə işləməyə davam edəcəyinə söz verib: "Bu gün Suriya tarixində yeni bir səhifə görürük, biz suriyalılar arasında maneələr yaratmaq əvəzinə onları birləşdirəcək bir nizamnamə hazırlamalıyıq. Suriya Xarici İşlər Nazirliyi onun xaricdəki diplomatik nümayəndəlikləri bütün vətəndaşlarımızın rifahı üçün işləməyə davam edəcək".

 

Rizvan CƏFƏROV,

Azərbaycan.-2024.- 10 dekabr (№ 272).- S.9.