Qarabağın döyünən
qəlbi, Azərbaycan
musiqisinin beşiyi Şuşa 1992-ci il mayın 8-də Ermənistan
ordusu tərəfindən
işğal olundu. İşğal dövründə
bu gözəl diyardakı yüzlərlə
tarixi abidə dağıntılara məruz
qaldı, məhv edildi.
İşğal zamanı
erməni qəsbkarları
XIX əsrin görkəmli
Azərbaycan şairi Xurşidbanu Natəvanın
evini vəhşicəsinə
yandırdılar. Şərq
memarlıq sənətinin
incisi və Şuşanın rəmzi
sayılan Gövhər
ağa məscidi viran qoyuldu. Şuşaəsilli böyük
Azərbaycan musiqiçiləri
Üzeyir bəy Hacıbəylinin və Bülbülün ev-muzeyləri
dağıdıldı. Şuşanın
gerçək tarixi və mədəni siması yer üzündən silinmək
təhlükəsi ilə
üz-üzə qaldı.
Xurşidbani Natəvanın,
Üzeyir bəyin və Bülbülün heykəlləri erməni vandalları tərəfindən
güllələndi.
Şuşa təkcə
tarixi tikililəri ilə deyil, eyni zamanda havasının
saflığı və
müalicəvi əhəmiyyəti
baxımından da çox qiymətli və dəyərlidir. XIX
əsrin sonu XX əsrin əvvəllərində
Qafqazın musiqi mərkəzinə çevrilən
Şuşada dünyanın
heç bir yerində olmayan xarıbülbül gülü
bitir. Qarabağ xanlığının paytaxtı
olan Şuşanı zaman-zaman "Kiçik
Paris", "Qafqazın sənət
məbədi", "Azərbaycan
musiqisinin beşiyi"
və "Şərqin
konservatoriyası" adlandırıblar.
Şuşada dahi bəstəkar Üzeyir bəy Hacıbəylinin böyük əməyi sayəsində Azərbaycanda
ilk dəfə peşəkar musiqi təhsilinin bünövrəsi
qoyulub.
Uzun illərdən
bəri Şuşanın
işğalda qalması
hər bir azərbaycanlının qəlbini
göynədirdi, ürəyini
yandırırdı. Ordumuz
gücləndikcə bu
gözəl şəhərin
işğaldan azad olunacağına xalqımızın
inamı artırdı.
Gözəl payız günlərinin birində
ümidlərimiz, arzularımız
çiçək açdı.
2020-ci il sentyabrın
27-də Ermənistan silahlı
qüvvələrinin təxribatı
nəticəsində İkinci
Qarabağ müharibəsi
alovlandı. Rəşadətli
Azərbaycan Ordusu Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevin rəhbərliyi altında
uğurlu əks-hücum
əməliyyatına başladı.
Şuşa şəhəri
2020-ci il noyabrın
8-də Azərbaycan Ordusunun
qəhrəmanlığı sayəsində düşməndən
azad olundu. 8 noyabr Azərbaycan
xalqının və dövlətinin müasir tarixinə qızıl hərflərlə yazıldığı gün oldu. Əziz Şuşamızın
erməni cəlladlarının
caynağından azad olması xəbəri dünyada
yaşayan bütün azərbaycanlıları
ürəkdən sevindirdi.
Bizə qələbə
sevinci bəxş edən Azərbaycan
Ordusu dünya hərb sənətində
öz dədə-baba
torpaqlarının işğaldan
azadlığı uğrunda
parlaq döyüş
nümunəsi göstərdi.
Bu gün azad nəfəs alan Şuşa keçmiş şöhrətinə
qovuşur. Azərbaycan
Prezidenti İlham Əliyevin müvafiq göstəriş və sərəncamlarına əsasən
hazırda şəhərdə
tarixi abidələrin,
yolların, kommunikasiya
xətlərinin, ümumiyyətlə,
bütün infrastrukturun
bərpası və yenilənməsi ilə bağlı mühüm işlər aparılır.
Şuşa yenidən
dünya mədəni
irsinə öz töhfəsini verməyə
hazırlaşır.
Təmir və
bərpa işləri
başa çatandan sonra bu məkanda
həyat yenidən qaynayacaq. Təbiətin Azərbaycana bəxş
elədiyi qədim diyar yenə də öz gözəlliyi ilə gələnləri, görənləri
heyran edəcək, dünyaya meydan oxuyacaq. Böyük beynəlxalq tədbirlərə
evsahibliyi edəcək.
Şanı, şöhrəti
yenə də dünyaya yayılacaq.
Vahid MƏHƏRRƏMOV,
Azərbaycan.-2024.-
4 iyul (¹ 137).- S.10.