İlham Əliyevin qlobal liderliyi

ŞƏT və TDT-nin Zirvə görüşləri bunu bir daha təsdiq edir

Bu günlərdə keçirilən iki mötəbər beynəlxalq tədbir Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatının və Türk Dövlətləri Təşkilatının Zirvə görüşləri bütün məziyyətləri ilə yanaşı, bir daha Prezident İlham Əliyevin yüksək qlobal siyasi nüfuzunu dünyada nümayiş etdirdi. Bu tədbirlərin hər biri növbəti dəfə göstərdi ki, Azərbaycan Prezidenti dünyanın nüfuzlu siyasi liderləri ilə bir sırada dayanan dövlət başçısıdır.

Öncə onu qeyd edək ki, Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatına üzv dövlətlərin əksəriyyəti ilə Azərbaycanı dostluq, qardaşlıq, müttəfiqlik və strateji tərəfdaşlıq münasibətləri birləşdirir. Təsadüfi deyil ki, Prezident İlham Əliyev Astanada keçirilən sammitdə Azərbaycana dost və qardaş, strateji tərəfdaş olan Qazaxıstan Respublikasının Prezidenti Kasım-Jomart Tokayevin dəvəti ilə iştirak edirdi. Bu dəvət Azərbaycan-Qazaxıstan münasibətlərinin dərin məzmununu, hər iki dövlətin prezidentləri arasındakı dostluq münasibətlərini ifadə etməklə yanaşı, həm də Prezident İlham Əliyevin qlobal və regional nüfuzunun təcəssümüdür.

Prezident İlham Əliyevin sammit çərçivəsində Rusiya, Çin və Qazaxıstan prezidentləri ilə keçirdiyi görüşlər də Azərbaycanın regionda və dünyadakı mövqelərinin ifadəsi, rəsmi Bakının malik olduğu qlobal nüfuzun təsdiqi və ölkəmizə göstərilən beynəlxalq dəstək baxımından məhsuldar və effektiv oldu. Bu görüşlər göstərdi ki, dünyada böyük siyasi və iqtisadi çəkisi olan Rusiya və Çin kimi dövlətlərin rəhbərləri İlham Əliyevə dərin ehtiramla yanaşırlar. Bunun əsas səbəbi isə Prezident İlham Əliyevin özünün yüksək şəxsi keyfiyyətləri, dövlət başçısı kimi həyata keçirdiyi siyasətin məzmunu, qlobal gündəlikdəki məsələlərlə bağlı baxışları, problemlərin həllinə verdiyi töhfələrdir.

Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatının əsas tədbirlərindən biri də Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev, Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan və Pakistan İslam Respublikasının Baş naziri Məhəmməd Şahbaz Şərif arasında üçtərəfli görüşün keçirilməsi oldu. Bu görüş bir daha göstərdi ki, Azərbaycan, Türkiyə, Pakistan qardaşlığı və dostluğu, möhkəm və sarsılmazdır.

Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatının respublikamız üçün əlamətdar hadisələrindən biri də "Azərbaycan Respublikası ilə Çin Xalq Respublikası arasında strateji tərəfdaşlığın qurulması haqqında Birgə Bəyannamə"nin qəbulu oldu. Azərbaycanla Çin arasında əlaqələr yüksək inkişaf dinamikası ilə seçilir. Hər iki dövlət daim bir-birinin milli maraqlarına qarşılıqlı dəstək nümayiş etdirirlər. Azərbaycan Çinin "Vahid Çin" siyasətini hər zaman dəstəkləyib. Çin isə Azərbaycanın ərazi bütövlüyünə, suverenliyinə və sərhədlərinin toxunulmazlığına dəstək nümayiş etdirib. Çinin "Bir kəmər, bir yol" təşəbbüsü ikitərəfli münasibətlərin genişləndirilməsinə və dərinləşməsinə yeni imkanlar yaradıb və Azərbaycan bu bu məsələdə Çinin əsas tərəfdaşlarından biridir.

Əlbəttə, əlaqələrin bu cür məcrada inkişafında hər iki ölkənin rəhbərləri arasında qarşılıqlı ehtirama əsaslanan siyasi münasibətlər böyük rol oynayır. Xatırladaq ki, hələ 2019-cu ildə Prezident İlham Əliyevin Çinə səfəri zamanı Si Cinpin dövlətimizin başçısına xitabən demişdi: "Cənab Prezident, Siz Çin xalqının çoxdankı dostusunuz, Çin-Azərbaycan münasibətlərinin və bütün sahələrdə əməkdaşlığın inkişafı üçün şəxsən daim səy göstərirsiniz. Mən bunu yüksək qiymətləndirirəm və Sizinlə sıx əlaqə saxlamağa, ikitərəfli münasibətləri birlikdə sağlam məcrada inkişaf etdirməyə hazıram". Bu fikir Prezident İlham Əliyevin şəxsiyyətinə, qlobal siyasətdə yerinə və roluna verilən önəmli qiymətin təzahürü idi.

Bu günlərdə isə Türk Dövlətləri Təşkilatının (TDT) ilk dəfə Şuşa şəhərində qeyri-rəsmi zirvə görüşü keçirilir. Prezident İlham Əliyevin təşəbbüsü ilə keçirilən bu görüş ilk növbədə ondan xəbər verir ki, Azərbaycan dövləti TDT-nin daha da güclənməsi üçün gərəkən bütün addımları atır. Bir ay əvvəl, iyunun 6-da TÜRKPA-nın nümayəndə heyətini qəbul edən Prezident İlham Əliyev bununla bağlı demişdi: "Mənim təşəbbüsümlə bir aydan sonra Şuşada Türk Dövlətləri Təşkilatının qeyri-rəsmi Zirvə görüşü keçiriləcək. Mən hesab etdim ki, ildə bir dəfə zirvə görüşünün keçirilməsi kifayət etməz. Çünki həm sürətli, yəni davamlı təmaslara ehtiyac var, eyni zamanda hər bir zirvə görüşü birliyimizin gücləndirilməsinə istiqamətlənmiş növbəti addım olur".

Azərbaycan dövləti hər zaman həyata keçirdiyi bütün layihələrlə həm də türk dövlətlərinin əməkdaşlıq əlaqələrinin, onlar arasında inteqrasiyanın dərinləşməsinə böyük töhfələr verib. Hazırda qlobal müstəvidə güclü siyasi-iqtisadi platforma kimi özünü göstərən, getdikcə daha mötəbər birliyə çevrilən TDT-nin təməli 15 il əvvəl Azərbaycanda, Naxçıvan şəhərində qoyulub. 44 günlük müharibədəki Zəfər isə bütün türk dünyasının uğuru olduğundan, bu hadisə türk dövlətləri arasındakı həmrəyliyi daha da gücləndirdi və yeni müstəviyə yüksəltdi. Şuşa yalnız Azərbaycan üçün deyil, bütövlükdə türk dünyası üçün müstəsna əhəmiyyət kəsb edən şəhərdir. Ona görə TDT-nin Zirvə görüşünün Şuşada keçirilməsi həm də rəmzi məna daşıyır.

Ötən ay Şuşa "Türk Dövlətləri Təşkilatı: geosiyasi reallıqlar və qlobal kataklizmlər fonunda yeni strateji hədəflərə doğru" mövzusunda beynəlxalq konfransa evsahibliyi etmişdi. TDT-yə üzv və müşahidəçi ölkələrin hakim partiya rəhbərləri də daxil olmaqla, 300-dək nümayəndənin iştirak etdiyi bu konfrans maraqlı müzakirələrlə yadda qalmışdı.

İndi isə Şuşa TDT-nin qeyri-rəsmi zirvə görüşünə evsahibliyi edir. Bu zirvə görüşünün Prezident İlham Əliyevin təşəbbüsü ilə keçirilməsi göstərir ki, dövlətimizin başçısı təşkilatın daha da inkişafı üçün bütün imkanları səfərbər edir. Bu baxımdan, zirvə görüşünün TDT-nin daha da inkişafına, qlobal səviyyədə güclənməsinə layiqli töhfələr verəcəyi şübhəsizdir. Eyni zamanda Şuşa zirvə görüşü türk dövlətləri arasında əlaqələrin və inteqrasiyanın dərinləşməsində böyük rol oynayacaq.

Cəbi QULİYEV,

Milli Məclisin deputatı

Azərbaycan.-2024.- 6 iyul, № 139.- S.11.