Vətən müharibəsinə gedən yol

Tovuz döyüşləri hərb tariximizin şanlı səhifələrindən biridir

Bu gün erməni təxribatlarının son həddə çatdığı və Azərbaycanı 44 günlük Vətən müharibəsinə aparan yolun başlanğıcı olan Tovuz döyüşlərindən dörd il ötür.

İkinci Qarabağ müharibəsindən öncə demək olar hər gün Azərbaycanla sərhəddə təxribatlara əl atan düşmən "yeni müharibə - yeni ərazilər" iddiasını səsləndirərək işğal etdiyi torpaqların miqyasını böyütməyi hədəfləyirdi. Amma unudurdu ki, Azərbaycan artıq 1990-cı illərin Azərbaycanı deyil.

Ötən illər ərzində ordusu təkmilləşdirilmiş, müasir hərbi silah-sursat, texnikalarla təchiz edilmiş, yüksəkixtisaslı kadrlara yiyələnmiş, müxtəlif döyüş taktikalarına bələd olmuş, hər şeydən öncə isə Vətən uğrunda canından keçməyə hazır igidləri olan Silahlı Qüvvələrə malik güclü və qüdrətli Azərbaycandır.

12 iyuldan başlayan Ermənistan təxribatlarına Azərbaycan tərəfindən adekvat cavablar verilirdi. Bununla belə düşmən təxribatları davam edir, gərginlik qalmaqda idi. Tovuz döyüşlərində Azərbaycan tərəfindən 12 müxtəlif rütbəli həbçilərimizin şəhid olması xalqımızı daha çox hiddətləndirməklə artıq işğal faktına son qoymağın vaxtının çatdığını göstərirdi.

Beləliklə, Tovuz döyüşlərindən başlayan təxribatlar İkinci Qarabağ müharibəsinə rəvac verdi. Ali Baş Komandan İlham Əliyevin əks-hücum əmri ilə başlayan Vətən müharibəsi 44 gün ərzində Azərbaycanın möhtəşəm Zəfəri ilə yekunlaşdı.

Hərbi ekspert Ədalət Verdiyev "Azərbaycan" qəzetinə açıqlamasında xatırlatdı ki, Ermənistan Silahlı Qüvvələrinin 2020-ci ilin iyulun 12-də Tovuz istiqamətində yerləşən mövqelərimizi artilleriya qurğularından atəşə tutması ilə Tovuz döyüşləri başlayıb. Ermənistanın sərhəd xəttində yol verdiyi növbəti təxribatlar lokal döyüşlərlə nəticələnib: "Bu döyüşlər sonradan 44 günlük Vətən müharibəsinin başlanmasına aparan əsas səbəblərdən biri oldu. Qarabağın Ermənistan olduğunu elan edən Nikol Paşinyan və Azərbaycanı "yeni müharibə - yeni ərazilər" şüarı ilə hədələyən Ermənistanın müdafiə naziri David Tonayan bu döyüşlərdən sonra tam əmin oldular ki, Azərbaycanla Ermənistan arasında güc balansında kifayət qədər böyük fərq var. Bu fərqi aradan qaldırmaq üçün isə diqqəti Qarabağdan daha çox dövlət sərhədi istiqamətinə yönəltməyə və bununla da münaqişəyə əlavə qüvvələri, xüsusilə Rusiyanı və onun simasında Kollektiv Təhlükəsizlik Müqaviləsi Təşkilatını cəlb etməklə prosesi öz xeyirlərinə həll etməyə, status-kvonu qoruyub saxlamağa çalışdılar. Amma buna nail ola bilmədilər".

Ekspert vurğulayıb ki, Ermənistanın təxribatları Azərbaycan ictimaiyyətində də böyük narazılıqlar yaratdı. Çünki sərhəd bölgəsində məskunlaşan mülki əhalinin atəşə tutulması ilə bərabər, döyüş meydanından çox kənarda yerləşən kəndlərimizin əhalisi də düşmən artilleriya qurğularından atəşə məruz qalırdı. Bu döyüşlərdə Ermənistana kifayət qədər adekvat cavab verildi, düşmənin çox sayda qüvvəsi, ehtiyatları, texnikaları, döyüş vasitələri, komanda məntəqələri məhv edildi. Azərbaycana qarşı təxribat törədən düşmən mövqeyi darmadağın olundu.

Ə.Verdiyev qeyd edib ki, Tovuz döyüşlərində Azərbaycan Ordusu ilk dəfə olaraq generalını şəhid verib. "General-mayor Polad Həşimovun şəhid olması Azərbaycan tərəfində düşmənə qarşı növbəti etirazlarla müşahidə olundu və nəticədə bu döyüşlərdən sonra ara-sıra davam edən təxribatlar Vətən müharibəsi ilə nəticələndi. İkinci Qarabağ müharibəsi isə Ermənistanın bütün düşüncələrini alt-üst etdi. Onlar Azərbaycan Ordusunun gücünü gördülər və Ermənistan ordusunun hərbi potensialı tamamilə darmadağın olundu", - deyə ekspert əlavə edib.

Əsmər QARDAŞXANOVA,

Azərbaycan.-2024.- 12 iyul (№ 144).- S.10.