Qərbin məqsədi Ermənistanın çağırışına əsasən bölgəni hərbi nəzarətinə almaqdır

Beynəlxalq hüququn prinsiplərini kobud şəkildə pozan Fransanın məqsədi Ermənistanı kütləvi silahlandırmaqla iki ölkə arasında gərginliyi artırmaq bölgədə sülhə mane olmaqdır. Ehtimal ki, baş nazir Nikol Paşinyanın "cəsarətli" davranışları həm də son zamanlar bu ölkənin xaricdən silah tədarükünü artırması ilə bağlıdır.

Fransadan Ermənistana yalnız silahlar deyil, bu silahların tətbiqi, xüsusilə Azərbaycanla sərhəd xəttində döyüş əməliyyatları aparmaq üçün şəxsi heyətə təlimlər keçmək üçün hərbi təlimatçılar da göndərilir. Nəzərə alsaq ki, Ermənistan təkcə Fransadan deyil, Hindistanla da 600 milyon dollarlıq silahlar alınması istiqamətində müqavilə imzalayıb və Ermənistanın indiki vəziyyətində hücum silahlarına milyard dollarlarla vəsait xərcləməsini heç də müdafiə məqsədi üçün hesablanmış addım hesab etmək olmaz.

İyulun 18-də Avropa Siyasi Birliyinin sammiti çərçivəsində keçirdiyi mətbuat konfransında Fransa prezidenti Emmanuel Makron deyib: "Ermənistanın perspektivi sülhdür, Fransanın perspektivi sülhdür və mən ümid edirəm ki, Azərbaycanın da perspektivi sülhdür". Məsələ burasındadır ki, sülhdən danışan Fransa prezidenti sülh danışıqlarını poza biləcək bütün vasitələrdən istifadə edir. Rəsmi Paris Ermənistanı yalnız silahlandırmaqla kifayətlənməyib, nəzarətində saxladıqları yedək təşkilatlar vasitəsi ilə də İrəvana hərbi yardımlarını davam etdirir. Avropa İttifaqı Şurası Avropa Sülh Fondundan (EPF) Ermənistan silahlı qüvvələrinə 10 milyon avro dəyərində yardım paketini qəbul edib. Bu barədə Avropa İttifaqı Şurası məlumat yayıb.

Bildirilir ki, yardımın məqsədi Ermənistan silahlı qüvvələrinin maddi-texniki imkanlarını artırmaq, böhran və fövqəladə hallarda mülki əhalinin müdafiəsinin yaxşılaşdırılmasına töhfə verməkdir. Həmçinin Aİ tərəfindən yerləşdirilən missiya da daxil olmaqla, beynəlxalq hərbi missiya və əməliyyatlarda ölkənin gələcəkdə mümkün iştirakı halında Ermənistanın dayanıqlılığını artırmaq və silahlı qüvvələrinin qarşılıqlı fəaliyyətini sürətləndirmək məqsədi daşıyır. Qərara əsasən, dəstək batalyonölçülü bölmə üçün çadır şəhərciyini təmin edəcək. Avropa İttifaqının Xarici işlər və təhlükəsizlik siyasəti üzrə ali nümayəndəsi Cozep Borrel (Jozep Borrel) qeyd edib ki, təhlükəsizlik Ermənistanla ikitərəfli münasibətlərin getdikcə daha vacib elementidir: "Avropa Sülh Fondunun bu paketi ölkənin dayanıqlılığına daha da töhfə verəcək. Xarici siyasət və təhlükəsizlik siyasəti üzrə dialoqumuzu daha da genişləndirmək, həmçinin Ermənistanın Aİ-nin rəhbərlik etdiyi missiya və əməliyyatlarda gələcək iştirakını nəzərdən keçirməkdə qarşılıqlı marağımız var".

Əlbəttə ki, burada Qərb öz maraqlarını təmin etmək məqsədi güdür. Birmənalı olaraq qeyd edə bilərik ki, bu gün Ermənistana göstərilən hərbi yardımlar regionda sülhə, sabitliyə təhlükə yaradır.

İstər Fransanın, istərsə də Aİ Şurasının Ermənistanı silahlandırması əslində bu ölkəyə yaxşı heç nə vəd etmir. Azərbaycan dəfələrlə öz xəbərdarlığını edib ki, Ermənistanın silahlanmasını ölkəmiz təhlükəli həddə hesab edəcəksə, tədbir görmək məcburiyyətində qalacaq. Elə Fransanın da, bu ölkənin çətiri altında fəaliyyət göstərən Aİ-nin də məqsədi budur ki, regionda yaranan sülh mühiti heçə ensin, öz təhlükəsizliyini qoruya bilməyən Ermənistanın çağrışına əsasən bölgəni hərbi nəzarətləri altına alsınlar.

Rəsmi Paris vəziyyəti ciddi şəkildə dəyişmək üçün son zamanlar maksimum dərəcədə səy göstərir. Hədəf Azərbaycanı Ermənistanla Qərb platforması çərçivəsində danışıqlara sövq etmək, sülh müqaviləsinin mətninə Avropanı razı salacaq şərtlərin daxil edilməsinə nail olmaqdır. Amma Prezident İlham Əliyevin qətiyyətli mövqeyi, "Azərbaycan müstəqil siyasət yürüdür və Azərbaycanın iradəsinə heç bir qüvvə təsir edə bilməz" deməsi Qərbdə təşviş yaradır.

Zəngəzur dəhlizi ilə bağlı məsələlər geopolitik, tranzit və loqistik imkanlar baxımından Qərb üçün xüsüsi əhəmiyyət kəsb edir. Hazırda qlobal güclər arasında dəhlizlərlə bağlı fərqli yanaşmalar region dövlətlərinin də bəlli qlobal layihələrə cəlb olunmasını zəruri etdiyindən Cənubi Qafqaz bu qarşıdurmaların mərkəzində yer almış bölgələrdən biridir.

Fransanın Ermənistanın hava hücumundan müdafiə sistemlərini yeniləməsi, Ermənistanın hərbi arsenalının silah-sursatla təmin edib yenidən formalaşdırmaq istiqamətində atdığı addımlar deməyə əsas verir ki, rəsmi Paris regionda silahlı münaqişənin yenidən alovlanmasını qarşısına məqsəd qoyub. Avropadan gələn təlimatların Ermənistan tərəfindən sözsüz icra olunması və Ermənistanın son davranışları hadisələrin arzuolunmaz istiqamətdə hərəkət edə biləcəyinin proqnozunu verir. Azərbaycan Prezidentinin iradəsi, dövlətimizin gücü və qətiyyəti Cənubi Qafqaz regionunun münaqişə potensialını əhəmiyyətli dərəcədə məhdudlaşdırsa da, Ermənistanı silahlandıran Fransa regionu yenidən münaqişə ocağına çevirməyə cəhd göstərir.

Elşən QƏNİYEV,

Azərbaycan.-2024.- 26 iyul (№ 156).- S.5.