Georgi POLTAVÇENKO: "Heydər Əliyevlə görüş ömrümün sonuna qədər yaddaşımda qalacaq"

Rusiya Federasiyasının şimal paytaxtındakı "Ekspoforum" sərgi mərkəzində XXVII Sankt-Peterburq Beynəlxalq İqtisadi Forumu (SPBİF) öz işinə başlayıb. Müzakirələrin əsas mövzusu "Çoxqütblülüyün əsası - yeni inkişaf mərkəzlərinin formalaşması"dır. "Azərbaycan" qəzetinin əməkdaşı da bu tədbirə dəvət olunub. Onun Sankt-Peterburqda keçirilən tədbir çərçivəsində aldığı müsahibəni təqdim edirik.

SPBİF 1997-ci ildən təşkil olunur, 2006-cı ildən isə Rusiya Federasiyası Prezidentinin himayəsi və iştirakı ilə keçirilir.

"Rusiya Davosu" kimi tanınan ən böyük iqtisadi tədbir zamanı Prezident Akademiyasının (RXTVDX ) Qəyyumlar Şurasının sədri, Sankt-Peterburqun dördüncü qubernatoru Georgi Poltavçenko ilə görüşdük. O, 2011-ci ildən 2018-ci ilə qədər şəhərə rəhbərlik edib və bu müddət ərzində Bakı ilə Sankt-Peterburq arasında xüsusilə iqtisadi sahədə möhkəm əlaqələr qurmağa nail olub.

Söhbətimizə Ulu Öndər Heydər Əliyevlə bağlı xatirələrlə başladıq. O dedi:

- Mən vaxtilə SSRİ DTK kurslarında oxumuşam, təbii ki, biz hamımız Heydər Əliyevi xatırlayırıq və onunla fəxr edirik. Onun xatirəsi bu təhsil ocağında - Rusiya Xalq Təsərrüfatı və Dövlət Xidməti Akademiyasında əbədiləşdirilib. Heydər Əliyevin keçmiş həmkarı kimi mən də, əlbəttə ki, onunla Azərbaycanda görüşmək imkanı qazandığımdan çox məmnunam. Bu, Heydər Əliyevin artıq Azərbaycan DTK-dan partiya işinə keçdiyi dövr idi. Məzuniyyət vaxtı Bakıda SSRİ DTK-nın istirahət evində dincəlirdik. Həyat yoldaşımla ərazidə gəzərkən Heydər Əliyevlə rastlaşdıq. O, haradan gəldiyimizlə maraqlandı və bizi masa arxasına dəvət edərək ətirli Azərbaycan cayına qonaq etdi. Söhbətləşdik və xatirələrimizi paylaşdıq... O, Leninqradda ali məktəbdə təhsil aldığını, hakimiyyət orqanlarında işlədiyini xatırladı və harada çalışdığımı soruşdu. Təxminən 20-25 dəqiqə söhbət etdik. Bu, çox maraqlı görüş idi və ömrümün sonuna qədər yaddaşımda qalacaq.

Mən İlham Əliyevlə də bir neçə dəfə görüşmüşəm. O, çox fərqli insandır, mənim ona böyük hörmətim var. Azərbaycan Prezidentinin həm dünyada, həm də ölkəmizdə böyük nüfuzu var və təbii ki, ölkənizdə də onu çox sevirlər. Azərbaycanın, doğma şəhərim Bakının onun dövründə çox dəyişdiyindən məmnunam. Bakı gözəl şəhərdir. Yaşıl, təmiz, çox qonaqpərvər, mehriban, dünyasəviyyəli paytaxtınız var. Və mən bundan çox qürurlanıram.

Yeri gəlmişkən, deyə bilərəm ki, keçən il biz Heydər Əliyevin anadan olmasının yüz illiyini təntənə ilə qeyd etdik. Peterburqda möhtəşəm tədbir keçirdik. Şəhərimizin qanunvericilik məclisində müvafiq tədbirlər, o cümlədən Heydər Əliyevin həyat yoluna həsr olunmuş sərgi təşkil olundu. Ümumiyyətlə, Sankt-Peterburqda Azərbaycanın, Azərbaycan diasporunun nümayəndələri fəaldırlar, onlar çox işlər görürlər. Şəhər üçün, Azərbaycanla dostluq münasibətlərimizin inkişafı üçün çox çalışırlar. Burada ən böyük diaspor prinsipcə Azərbaycanındır.

Azərbaycanlılar, demək olar ki, bütün sahələrdə işləyirlər. Onlar həm dövlət orqanlarında, həm də yeri gəlmişkən, Sankt-Peterburq hökumətində və hüquq-mühafizə orqanlarında çalışırlar. Ali təhsil ocaqlarında, orta ixtisas təhsil müəssisələrində azərbaycanlı müəllimlər də az deyil. Azərbaycandan çoxlu biznes nümayəndələri, mədəniyyət və elm xadimləri var. Yəni onlar istisnasız olaraq şəhər həyatının demək olar ki, bütün sahələrində təmsil olunurlar. Bu, çox yaxşı və xarakterik haldır və Azərbaycanla münasibətlərimizin hansı səviyyədə olduğunu göstərir.

Sankt-Peterburq 1998-ci ildə Bakı ilə qardaşlaşmış şəhər münasibətləri qurub. Ona görə də bu şəhərlərin nümayəndələrinin qarşılıqlı səfərləri olur. Bu il də bizim nümayəndə heyətimiz Bakıya səfər edib və orada söhbətlər aparıb. Bu, yalnız işgüzar əlaqələri əhatə etmir, Azərbaycan hökuməti ilə Sankt-Peterburq şəhər hökuməti arasında tərəfdaşlıq və bir çox sahələrdə qarşılıqlı fəaliyyət haqqında hökumətlərarası saziş də imzalanıb. Təbii ki, söhbət iqtisadiyyatdan, mədəniyyətdən, elmdən və s. gedir.

Hesab edirəm ki, Rusiya ilə Azərbaycan arasında bu gün münasibətlərin səviyyəsi çox yüksəkdir. Əlbəttə ki, əlaqələri daha da inkişaf etdirmək lazımdır və bunun üçün lazımi imkanlar var. Ən əsası odur ki, Rusiya ilə Azərbaycan strateji tərəfdaş ölkələrdir. Dövlət başçılarımız arasında əla münasibətlər var və təbii ki, bu, bizim strateji müttəfiq olmağımızın əsas zəmanətidir.

- Ermənistanla 44 günlük müharibədən sonra Azərbaycan işğal altında olan torpaqları azad etdi. Bilirsiniz ki, işğal olunmuş yerlərdə, ermənilər hər şeyi yerlə yeksan edib, daş üstündə daş belə qalmayıb. Buna münasibətiniz necədir?

- Konkret danışmaq mənim üçün çətindir, amma düşünürəm ki, birincisi, biz hamımız Rusiyanın münaqişənin sülh yolu ilə tənzimlənməsinə çalışdığını bilirdik. Rusiya hazırda da Azərbaycanla Ermənistan arasında sülh danışıqları prosesində fəal iştirak edir. Biz hamımız onun tərəfdarıyıq ki, istənilən münaqişə, istənilən mübahisəli vəziyyət sülh yolu ilə həll olunsun. Aydındır ki, bölgələrdə hansısa hərbi əməliyyatlar aparılıbsa, yəqin ki, müəyyən iqtisadi problemlər mövcuddur və bu ərazilərin bərpasına, orada dinc həyatın yaradılmasına ehtiyac var.

Amma fikrimcə, bu, ilk növbədə hökumətin vəzifəsidir. Ola bilsin ki, iqtisadi əməkdaşlıq çərçivəsində, məsələn, tikinti materiallarının tədarükü, başqa proqramlar həyata keçirilsin, Azərbaycanla Ermənistan arasında münasibətlər normallaşsın və nəhayət, vəziyyəti sabitləşdirmək üçün müvafiq qərarlar qəbul edilsin. Təbii ki, istənilən gərginlik həmişə hamının əleyhinə, hər bir tərəfə qarşı işləyir. Bu gərginliyin heç bir faydası yoxdur. İndi bu kəskin dövr başa çatıb, deməli sakitliklə, yaxşı münasibətlər yaratmaqla, dinc həyat qurmaqla məşğul olmalıyıq.

- Qubernator olduğunuz müddətdə Azərbaycanla əməkdaşlığı möhkəmləndirmək üçün hansı işlər görülüb? Bununla bağlı layihələr həyata keçirilibmi?

- Bəli, razılaşmamız var idi. 2015-ci ildə Bakıda olarkən biz bir sıra sənədlər imzalamışdıq. Şəhər hökuməti ilə Azərbaycan hökuməti arasında qarşılıqlı fəaliyyət haqqında Hərtərəfli Saziş mövcuddur. Bu, artıq uzun illərdir ki, ciddi iqtisadi və mədəni bəhrələr verir. Nümayəndə heyətlərinin görüşlərində bu müqavilə çərçivəsində layihələrin icrası nəzərdən keçirilir, lazım gələrsə, yeni sənədlər, sazişlər imzalanır. Yaxud humanitar təhsil, mədəni mübadilə və ya digər məsələlərlə bağlı razılaşmalar əldə olunur.

Azərbaycanla məhsul və ərzaq tədarükü sahəsində də geniş əməkdaşlığımız var. Bizim mağazalarımızda Azərbaycan pomidorunu böyük məmnuniyyətlə alır və sevirlər. Ölkənizdən şəhərimizə digər kənd təsərrüfatı məhsulları da daxil olur. Bu gün mağazalarımızın piştaxtalarını Azərbaycan tərəvəzləri olmadan, "Azərçay"sız təsəvvür etmək çətindir. Həm də məhsullarınız çox keyfiyyətlidir.

Sankt-Peterburqdakı müəssisələrimiz neft-qaz sənayesi və bəzi məişət texnikası üçün məhsullar istehsal edir. Bu sahədə də qarşılıqlı faydalı əməkdaşlığımız var. Hesab edirəm ki, bu proses davam edir və güclənir.

Söhbətimizin sonunda Georgi Poltavçenko doğulduğu Bakı şəhəri üçün darıxdığını bildirir: "Qubernatorluqdan gedəndən sonra yalnız bir dəfə Bakıda olmuşam. Lakin daha çox bu şəhəri ziyarət etməyi düşünürəm. Axı Bakı mənim doğma şəhərimdir. Orada özümü yaxşı hiss edirəm. Mən heç yerdə Bakıdakı dənizkənarı parka bənzəyən gözəl məkan görməmişəm. Üstəlik, şəhər daim tikilir və genişlənir. Bakının mərkəzi, əlbəttə ki, unikaldır - isti və şən məkandır.

Ümümiyyətlə, tolerant və multikultural ölkə olan Azərbaycanda çox yerləri ziyarət etməyi planlaşdırıram. Ölkənizdəki dağlar da çox gözəldir. İsmayıllının İvanovka kəndində rus molokanları, Qubadakı Qırmızı Qəsəbədə isə yəhudilər dinc və firavan yaşayırlar. Bakı həmişə çoxmillətli, mədəni paytaxt olub.

Azərbaycanda minillik adət-ənənələr, mədəniyyətlər qorunub saxlanılıb. Bu, böyük sərvətdir.

- Çox sağ olun. Sizə uğurlar arzu edirik!

Elçin VƏLİYEV,

Azərbaycan.-2024.- 8 iyun, № 120.- S.5.