İlham
Əliyevin “yaşıl
gündəliy"i
Azərbaycan ənənəvi enerjidən
əldə etdiyi gəlirləri bərpaolunan
enerjiyə yönəldir
BMT Təhlükəsizlik Şurasına, Qoşulmama
Hərəkatı və
Türk Dövlətləri
Təşkilatı kimi
beynəlxalq təsisatlara
uğurlu sədrlik edən, Avropa Oyunlarının standartlarını
müəyyənləşdirən, İslam Həmrəyliyi Oyunlarına, siyasi-iqtisadi beynəlxalq forumlara, konfranslara ən layiqli şəkildə evsahibliyi ilə nüfuzunu artıran Azərbaycan indi müstəqillik tarixinin ən böyük tədbirinə - BMT-nin İqlim Dəyişikliyi üzrə Çərçivə
Konvensiyasının Tərəflər
Konfransının 29-cu qlobal
konfransına (COP29) hazırlaşır.
Əlbəttə ki, irimiqyaslı beynəlxalq tədbirlərin keçirilməsi
ölkəmizin üzərinə
böyük məsuliyyət
qoyur. Ancaq bu sahədəki təcrübə yetərlidir
ki, bu beynəlxalq
konfransı da ən yüksək səviyyədə keçirə
bilək.
"Yaşıl enerji"yə
keçid prosesində
öndə gedənlərdən
olmaq öhdəlikdir
Ölkəmizin evsahibliyi
edəcəyi bu beynəlxalq sammit öncəsi Bakıda və işğaldan azad edilən şəhərlərimizdə mühüm
konfranslar, forumlar təşkil edilir. Bu toplantılar, görülən hazırlıq
işləri onu deməyə əsas verir ki, noyabr
ayında Azərbaycanın
COP29-a evsahibliyi etməsi
fonunda dünyanın təmiz enerjiyə transformasiya nəbzi ölkəmizdə döyünəcək.
Xüsusilə vurğulanmalıdır
ki, ölkəmizdə
bu istiqamətdə keçirilən bütün
tədbirlərdə ilk
növbədə Prezident
İlham Əliyevin
"yaşıl gündəliy"i
təqdim edilir və müzakirələr
əsasında toplantı
iştirakçıları Azərbaycanın hansı
imkanlara sahibliyi barədə geniş bilgi alırlar.
Bəs Azərbaycan
Prezidentinin "yaşıl
gündəliy"ində nələr
var?!
Prezident İlham
Əliyev iyunun 21-də
"Euronews"da yayımlanan
müsahibəsində Azərbaycanın
"yaşıl dünya"
naminə həyata keçirdiyi layihələrdən
və ümumilikdə
"yaşıl gündəlik"də
olan məsələlərlə
bağlı geniş məlumat verib.
Prezident "Bakı-Ekspo"
Mərkəzində Bakı
Enerji Həftəsi çərçivəsində keçirilən 29-cu Beynəlxalq
Xəzər Neft və Qaz - "Caspian Oil&Gas" və 12-ci Xəzər Beynəlxalq Energetika və "Yaşıl Enerji" -
"Caspian Power" sərgilərini, eləcə də bu istiqamətdə reallaşan digər mühüm konfransların
hamısının Azərbaycanın
"yaşıl gündəliyi"ni
nümayiş etdirdiyini
vurğulayıb. Bütün
bunlar da onu göstərir ki, Azərbaycan nəinki ənənəvi
enerji mənbələrinə,
o cümlədən bərpaolunan
enerjiyə sərmayə
yatıranlar üçün
cəlbedicidir.
İlham Əliyevin
Azərbaycanın "yaşıl
gündəliy"ini ehtiva
edən müsahibəsi
bu istiqamətdə bütövlükdə regionun
perspektiv enerji xəritəsini müəyyənləşdirmək
üçün mühüm
əhəmiyyətə malikdir.
Ümumiyyətlə, Azərbaycan "yaşıl
enerji" iqtisadiyyatına
verdiyi önəmi əməli fəaliyyətlərlə
də sübut edir. Buna misal
olaraq, Azərbaycan
1990-cı illə müqayisədə
2030-cu ilə qədər
istixana qazlarının
miqdarının 35 faiz,
2050-ci ilə qədər
isə 40 faiz azaldılmasını hədəfləyib.
Azərbaycan bərpaolunan
enerji mənbələri
üzrə yüksək
potensiala malik olan ölkələrdəndir.
Ölkəmizin bərpaolunan
enerji mənbələrinin
texniki potensialı quruda 135, dənizdə 157
qiqavatdır. Bərpaolunan
enerji mənbələrinin
iqtisadi potensialı 27
qiqavat, o cümlədən
külək enerjisi üzrə 3 min meqavat, günəş enerjisi üzrə 23 min meqavat, bioenerji
potensialı 380 meqavatdır.
Dağ çaylarının
potensialı 520 meqavat
həcmində qiymətləndirilir.
Prezident İlham
Əliyevin 2021-ci ilin
2 fevral tarixli sərəncamı ilə
təsdiqlənmiş "Azərbaycan
2030: Sosial-iqtisadi inkişafın
Milli Prioritetləri"
əsasında ölkədə
bərpaolunan enerji istehsalı siyasətinin strateji təməli qoyulub. Sənəddə qeyd olunmuş 5 Milli Prioritetdən biri "təmiz ətraf mühit" və "yaşıl artım"la bağlıdır.
Bu isə "yaşıl iqtisadiyyat"a
keçidlə bağlı
qarşıya yeni hədəflər qoyur. Bununla yanaşı, İlham Əliyev Qarabağ və Şərqi Zəngəzuru "yaşıl enerji" zonası elan edib və 2022-2026-cı illər üzrə tədbirlər planı təsdiqlənib. Bu ərazilərin 2050-ci ilədək
"Netto sıfır
emissiya" zonasına
çevrilməsi nəzərdə
tutulur.
Dövlət başçısı
müsahibəsində həmçinin
Azərbaycanla Birləşmiş
Ərəb Əmirliklərinin
(BƏƏ) "Masdar" şirkəti arasında imzalanan sazişi xatırladaraq qeyd edib ki, "Masdar" ölkəmizin bərpaolunan enerji sahəsində strateji tərəfdaşdır. Ötən
ilin oktyabrında 230 meqavatlıq ilk günəş enerjisi stansiyasının açılışı
olub. Bu il isə ümumi
gücü 1 qiqavat olan üç günəş və külək enerjisi stansiyalarının təməlqoyma
mərasimi reallaşıb.
Bunu yalnız başlanğıc adlandıran
Prezident vurğulayıb
ki, Azərbaycan orta perspektivdə 10 qiqavata və 2030-cu ilədək 5 qiqavata qədər gücü əhatə edən bütün müqavilələri
və anlaşma memorandumlarını icra etməyi planlaşdırır.
Bu, Azərbaycanın
hədəfidir və bunun üçün potensial da var.
Yaxşı sərmayə mühiti də mövcuddur. Bu da həqiqətən
göstərir ki, ölkə ənənəvi enerjidən əldə
etdiyi gəlirləri hazırda bərpaolunan enerjiyə yönəldir.
COP29-a evsahibliyi edəcək ölkə kimi "yaşıl
enerji"yə keçid prosesində öndə gedənlərdən
olmaq Azərbaycanın üzərinə düşən
öhdəlikdir.
Azərbaycan
dünya ölkələri arasında körpülərin
qurulmasına töhfə verəcək
Bütün
bunlar sözü imzası qədər keçərli olan
İlham Əliyevin söylədiyi həqiqətlərdir. Azərbaycan
Prezidenti bununla bir daha ənənəvi enerji, yəni neft və
qaz ixrac edən ölkələri tənqid edənlərə
mesaj ünvanlayır ki, Cənubi Qafqazın lider ölkəsi
artıq neft və qazdan əldə etdiyi gəlirləri bərpaolunan
enerjiyə yönəldir və "yaşıl enerji"yə
sərmayə yatıranlar arasında öndə gedən
dövlətlər sırasındadır. Əlbəttə
ki, Azərbaycanın ənənəvi enerjidən əldə
etdiyi gəlirləri bərpaolunan enerjiyə yönəltməsi
bu sahədə ölkəmizə olan inamı daha da möhkəmləndirir.
İyunun 27-də
BMT Baş katibinin müavini və BMT-nin Ətraf Mühit
Proqramının (UNEP) icraçı direktoru İnger Andersonu
qəbul edən İlham Əliyev bir daha bəyan edib ki, Azərbaycan
COP29-un sədri olaraq dünya ölkələri arasında
körpülərin, etimadın və həmrəyliyin
qurulmasına öz töhfəsini verəcək. Ölkəmiz
Qlobal Cənubu təmsil edir. 2019-2023-cü illərdə
Qoşulmama Hərəkatının sədri olan və Avropa
İttifaqı ölkələri ilə də yaxşı əlaqələrə
malik Azərbaycan Qlobal Cənubla Qlobal Şimal arasında da
iqlim dəyişikliyi mövzusunda əməkdaşlığın
gücləndirilməsinə müsbət impuls verəcək.
İnger
Anderson isə Azərbaycanın
noyabrda qlobal iqlim dəyişiklikləri məsələsinin
müzakirəsi baxımından bütün dünyanın
toplaşdığı bir mərkəzə çevriləcəyini
deyib. Onun sözlərinə görə, COP29-da iqlim dəyişikliyi
ilə əlaqədar istər maliyyə, istər şəffaflıq
hesabatlarının təqdim olunması və digər parametrlər
nöqteyi-nəzərindən çox ciddi və önəmli
qərarların qəbul edilməsi gözlənilir.
İcraçı
direktor birmənalı şəkildə vurğulayıb ki, Azərbaycan
"yaşıl iqlim" və "yaşıl
keçid" nöqteyi-nəzərindən qəti siyasi iradə
nümayiş etdirir.
Göründüyü
kimi, Azəbraycan bu beynəlxalq sammitə yüksək səviyyədə
evsahibliyi etmək üçün bütün
imkanlarını səfərbər edib. Buna beynəlxalq birlik
də şahidlik edir və İlham Əliyevin bu istiqamətdə
atdığı bütün addımlar təqdir olunur.
Bu sammit Azərbaycanın
neft-qaz ölkəsi olmaqla yanaşı, "yaşıl
iqtisadiyyat"ı nə dərəcədə prioritet sahə
kimi gördüyünü dünyaya bir daha sübut edəcək.
Rəşad
BAXŞƏLİYEV,
Azərbaycan.-2024.-
30 iyun, № 134.- S.6.