İş adamlarımız üçün əsl qurub-yaratmaq zamanıdır

Bu dəfə işğaldan azad edilmiş ərazilərdə

İşğaldan azad olunmuş torpaqlarımızda yenidənqurma və abadlıq işləri geniş vüsət alıb. Yaşayış binaları, xidmət obyektləri, parklar, hotellər, fabrik və zavodlar tikilir, çoxlu sayda infrastruktur qurulur. Və bütün bunlar keçmiş məcburi köçkünlərin doğma yurdlarına dönüşləri ilə müşayiət edilir.

Ərazilər demək olar ki, elektrik enerjisi ilə tam təmin olunub. Qarabağ da, Şərqi Zəngəzur da ölkənin vahid enerji sisteminə qoşulub. Zəfərdən dərhal sonra nəqliyyat infrastrukturu da sürətlə bərpa olunur, yeni yollar tikilir və onlar ölkənin digər rayon və şəhərlərinin yol strukturuna birləşdirilir.

"Böyük Qayıdışa dair I Dövlət Proqramı"nda planlaşdırılan işlərdən biri də Qarabağ və Şərqi Zəngəzur iqtisadi rayonlarının su ilə təmin olunmasıdır. Su anbarlarının, suvarma və paylayıcı kanalların, nasos stansiyalarının, subartezian quyularının, hidroqovşaqların və digər su təsərrüfatı obyektlərinin mərhələli şəkildə təmiri, bərpası və yenilərinin tikintisinin 2026-cı ilin sonunadək yekunlaşdırılması nəzərdə tutulur. Bura "Ağdam" və "Araz Vadisi İqtisadi Zonası" sənaye parkları kimi böyük obyektlərin tikintisini də əlavə etsək, mənzərə aydın olar. Hər iki parkdakı müəssisələr yaxın vaxtlarda fəaliyyətə başlayacaq.

Ağdam Sənaye Parkında müxtəlif çeşidli xüsusi və fərdi geyimlər, sintetik xalça, polimer məhsulları, prefabrik dəmir-beton məmulatları, günəş enerjisi ilə qidalanan işıq dirəkləri və xüsusi dam örtükləri istehsal olunacaq. Burada 1000-dən çox iş yerinin açılması gözlənilir. Park Ağdamın işğaldan əvvəl də sənaye zonası kimi istifadə olunan ərazisində tikilir. Ümumi sahəsi 190 hektardır. Cəbrayılda tikilən "Araz Vadisi İqtisadi Zonası" Parkı isə 200 hektar ərazini əhatə edir. Parkın ərazisi kənd təsərrüfatı məhsullarının emalı, sənaye, sosial və texniki zonalara ayrılıb. Sənaye zonası tam fəaliyyətə başladıqdan sonra orada logistika və anbar kompleksləri, TIR parkı, topdan və pərakəndə satış obyektləri, müxtəlif istehsal və xidmət müəssisələri fəaliyyət göstərəcək. Bu sənaye parkında dağ-mədən məhsulları və bitkiçilik məhsullarının da istehsalı nəzərdə tutulur.

Görülən bu işlər və gələcəkdə inşa ediləcək digər obyektlərin tikintisində yerli və xarici şirkətlər iştirak edirlər. Zəfərdən sonra Prezident İlham Əliyev söyləmişdi ki, dost ölkələr azad edilən ərazilərin bərpasında, böyük layihələrin reallaşmasında iştirak edə bilərlər. Bu çağırışa ilk qoşulan qardaş Türkiyə şirkətləri oldu, daha sonra Avropanın bəzi aparıcı şirkətləri də regionda işə başladılar. Arxada qoyduğumuz illərdə görülən işlər onu deməyə əsas verir ki, "Böyük Qayıdışa dair I Dövlət Proqramı"nın sürətlə yerinə yetirilməsində təkcə xaricilər deyil, yerli şirkətlər də fəal iştirak edirlər.

Məlum olduğu kimi, Prezident İlham Əliyev yerli telekanallara müsahibəsində özəl sektoru Qarabağ və Şərqi Zəngəzurun yenidən qurulmasında fəal iştirak etməyə, sərmayələrini bu regiona yönəltməyə çağırmışdır: "Özəl sektora mənim tövsiyəm budur ki, bundan istifadə etsinlər. Çünki vaxt gələcək, dediyim o Qarabağı və Zəngəzuru cənnətə çevirəcəyik, bu, reallığa çevriləcəkdir. Mənim heç bir şübhəm yoxdur, çünki şəhərlərin bütün baş planları təsdiqləndi. Şəhərlərin bütün baş planları dünyanın, daha doğrusu, Avropanın ən qabaqcıl şirkətləri tərəfindən hazırlanmışdır, o cümlədən Şuşa şəhəri. Şuşa elə bir şəhərə çevriləcək ki, bunun dünyada bənzəri olmayacaq, memarlıq və təbiət bir vəhdət təşkil edəcək". Dövlət başçısı onlara təkcə Bakıda, Sumqayıtda deyil, Qarabağda da tikinti işləri aparmağı tövsiyə etmişdir: "Bizim özəl sektorumuz Bakıda, Sumqayıtda hər bir tində ev tikməkdənsə, getsinlər orada evlər tiksinlər və görərlər ki, o iqtisadi cəhətdən də səmərəli olar və eyni zamanda biznesin sosial məsuliyyəti nöqteyi-nəzərindən də önəmli olar. Çünki bu gün biznes dairələri üçün Azərbaycanda çox gözəl şərait yaradılır və dövlət tərəfindən dəstək göstərilir. Ona görə biznesin sosial məsuliyyəti, hesab edirəm ki, bu olmalıdır".

Prezidentin bu tapşırıq və tövsiyəsi sahibkarlar üçün stimul olmuş və qısa müddət sonra həmin çağırışa səs vermişlər. Bu günlər İqtisadiyyat Nazirliyinin Sahibkarlığın İnkişafı Fondu (SİF) və "Bank Respublika"nın təşkilatçılığı ilə yerli iş adamları Şərqi Zəngəzur iqtisadi rayonuna səfər ediblər. Zəngilan Konqres Mərkəzində onlar üçün "Zəngilan və Cəbrayıl rayonlarında yaradılan investisiya imkanları" mövzusunda tədbir keçirilib. SİF idarə heyətinin sədri Osman Xaliyev sahibkarlar və investorlar üçün yaradılan yeni imkanlar, azad edilmiş ərazilərdə investisiya layihəsi həyata keçirmək istəyən sahibkarlıq subyektlərinə tətbiq olunan güzəştlər barədə ətraflı məlumat verib, fondun müvəkkil kredit təşkilatları vasitəsilə verilən güzəştli kreditlərlə bu ərazilərdə sahibkarlığın dəstəklənməsindən danışıb.

Tədbir çərçivəsində SİF-in "İşğaldan azad edilmiş ərazilərdə fəaliyyət göstərən sahibkarlara dəstək" zəmanət və subsidiya mexanizmi təqdim edilib. Bildirilib ki, regionda fəaliyyət göstərən sahibkarların məbləği 5 milyon manatadək, müddəti 7 ilədək, illik faiz dərəcəsi 15 faizədək olan biznes kreditlərinin 90 faizədək hissəsinə dövlət zəmanəti verilir. Sahibkarların diqqətinə çatdırılıb ki, həmin kreditlərin illik faiz dərəcəsinin 10 faiz bəndi 36 aya qədər müddətdə dövlət tərəfindən subsidiyalaşdırılır. Üstəlik, kreditin müddətinin yarısından çox olmamaqla 36 aya qədər güzəşt müddəti tətbiq olunur.

Səfər zamanı sahibkarlar Zəngilan Beynəlxalq Hava Limanı, Ağalı kəndi və "Araz Vadisi İqtisadi Zonası" Sənaye Parkını ziyarət ediblər, üç il ərzində regionda görülən geniş quruculuq və bərpa işləri, eləcə də infrastruktur layihələri və yaradılan şəraitlə tanış olublar.

Bütün bunlardan sonra yerli iş adamlarının işğaldan azad edilmiş ərazilərdə bərpa-quruculuq işlərində iştirakı, "Böyük Qayıdışa dair I Dövlət Proqramı"nda nəzərdə tutulan layihələrə qoşulmaları şübhə yeri qoymur. Bir də axı ortada bir qürur, şərəf və vətənpərvərlik hissi var. Hamımızın çoxdan gözlədiyi bu deyildimi?!

Züleyxa ƏLİYEVA,

Azərbaycan.-2024.- 1 mart, № 47.- S.8.