Qarabağ
və Şərqi Zəngəzurun bərpası
gələn il də prioritet olacaq
Bu ərazilərin
bərpasına ayrılacaq
ümumi vəsaitin həcmi 23 milyard manata çatacaq
Artıq Milli Məclisdə "2025-ci ilin
dövlət büdcəsi"
layihəsi birinci
oxunuşda qəbul edilib. Növbəti ilin dövlət büdcəsi
layihəsində Qarabağ
və Şərqi Zəngəzurda aparılacaq
quruculuq və bərpa işləri üçün 4 milyard manat nəzərdə tutulub. Bu isə
bir daha göstərir ki, gələn il də büdcə siyasətinin qarşısında
duran əsas çağırışlardan biri işğaldan azad edilən ərazilərin bərpa və yenidənqurma işləridir.
Dinamik inkişaf
İşğaldan azad
edilən ərazilərə
qayıdışı milli
ideya kimi müəyyənləşdirən Prezident İlham Əliyev hələ zəfərimizin ikinci ildönümündə mədəniyyət
paytaxtımız Şuşada
təşkil olunan tədbirdə çıxışı
zamanı vurğulamışdı
ki, dünya təcrübəsində hələ
belə bir nümunə yoxdur ki, ağır müharibədən çıxan
bir ölkənin iqtisadiyyatı heç bir böhran yaşamasın, büdcəsi
nəinki müharibədən
əvvəlki səviyyədə,
hətta ondan da yüksək olsun və davamlı
olaraq artsın.
Milli Məclisin
İqtisadi siyasət,
sənaye və sahibkarlıq komitəsinin
sədri Azər Əmiraslanov 2025-ci ilin büdcə müzakirələri
zamanı məlumat verib ki, Dövlət
Neft Fondunun hətta transferləri nəzərə alınmasa
belə, büdcə gəlirləri artım dinamikasına malikdir. Belə ki, transfersiz
büdcə gəlirləri
2023-cü ildə 23,5 milyard manat,
2024-cü ildə 23,6 milyard
manat olduğu halda, 2025-ci ildə 23,8 milyard manat proqnozlaşdırılır.
Azərbaycan dövləti
büdcə gəlirlərini
hər zaman ölkənin rifahı və inkişafı, əhalinin yüksək həyat şəraitinin təmini istiqamətinə
yönəldir. Bu sayədə davamlı olaraq maaşlar, pensiyalar, sosial müavinətlər artır.
Eyni zamanda qısa zamanda böyük səmərə
və yüksək keyfiyyətlə 10 min kvadratkilometrdən çox
olan ərazinin yenidən qurulması, Qarabağda və Şərqi Zəngəzurda
keçmiş məcburi
köçkünlər üçün
daha yaxşı şəraitin yaradılması
və onların dədə-baba yurdlarına
qaytarılması dövlətimizin
gündəliyində duran
əsas məsələdir.
Bu il sentyabrın 23-də yeddinci
çağırış Milli Məclisin ilk iclasında çıxış edən
Prezident İlham Əliyev söylədi ki, Qarabağın və Şərqi Zəngəzurun bərpası
hər birimizin önəmli vəzifəsidir:
"Əgər mən
İkinci Qarabağ müharibəsindən sonra
görülmüş işləri
sadalamağa başlasam,
onda gərək bir neçə saat sizin qarşınızda
çıxış edim.
Sadəcə olaraq, bir neçə rəqəmi sizin və ictimaiyyətin diqqətinə çatdırmaq
istərdim. Müharibədən
sonra bu ilin sonuna qədər
xərclənməyə nəzərdə
tutulan vəsait 19 milyard manatdır".
Vurğulandığı kimi, 2025-ci ildə daha 4 milyard manat bu istiqamətə
yönəldiləcək.
Bütün bunlara
görədir ki, cəmi dörd il əvvələ qədər bir həyat nişanəsinə
belə rast gəlinməyən Qarabağ
və Şərqi Zəngəzurun siması bu gün tamamilə
dəyişib və nəhəng tikinti-quruculuq
meydanına çevrilən
bu yerlərimizə sürətlə qayıdış
gerçəkləşdirilir.
Qayıdış üçün
möhkəm zəmin
Prezident İlham
Əliyevin sərəncamı
ilə təsdiq edilmiş "Azərbaycan
Respublikasının 2022-2026-cı illərdə sosial-iqtisadi
inkişaf Strategiyası"nın
icrasını təmin
etmək məqsədilə,
"Azərbaycan Respublikasının
işğaldan azad edilmiş ərazilərinə
Böyük Qayıdışa
dair I Dövlət Proqramı"ı təsdiq
edilib. Bu istiqamətdə görüləcək
işlərlə bağlı
mühüm yol xəritəsi olan Tədbirlər Planına əsasən, bərpa qrafikinə uyğun olaraq mərhələli formada inşa edilmiş evlərə ailələrin köçürülməsi
nəzərdə tutulur.
Həmçinin 2025-ci ilədək
10 270, 2026-cı ilədək isə 34 500 ailənin köçürülməsi gözlənilir.
Zəfərdən dərhal
sonra genişmiqyaslı
quruculuq işlərinə
start verilən Qarabağ və Şərqi Zəngəzurda
yol, enerji, su və digər
kommunikasiya layihələri
uğurla həyata keçirilir. Meqalayihələrin
reallaşdırıldığı, nəhəng tunellərin salındığı bu yerlərdə hazırda iki beynəlxalq hava limanı tikilərək istifadəyə
verilib - Füzuli və Zəngilan hava limanları. Laçın Beynəlxalq
Hava limanının isə sürətli tikintisi aparılır. Bu ildən etibarən
Xankəndidə Qarabağ
Universitetinin fəaliyyətə
başlaması ilə
ümumilikdə bölgənin
elmi inkişafının
da təməli qoyulub.
Kompleks işlər
görülərək qayıdış
üçün möhkəm
zəmin hazırlanan Qarabağ və Şərqi Zəngəzura
2022-ci il iyulun 19-dan etibarən keçmiş məcburi köçkünlərin
davamlı olaraq qayıdışı həyata
keçirilir.
İndiyədək 2333 ailə - 9010 nəfər dədə-baba yurdlarına
geri dönüb. 175 ailə (871 nəfər) Zəngilan rayonunun Ağalı kəndində,
20 ailə (90 nəfər)
Tərtər rayonunun Talış kəndində,
570 ailə (2090 nəfər)
Laçın şəhərində,
823 ailə (3136 nəfər)
Füzuli şəhərində,
217 ailə (823 nəfər)
Laçın rayonunun
Zabux kəndində,
59 ailə (215 nəfər)
Laçın rayonunun
Sus kəndində, 220
ailə (823 nəfər)
Şuşa şəhərində,
46 ailə (179 nəfər)
Xocalı şəhərində,
203 ailə, 783 nəfər
Cəbrayıl şəhərində
məskunlaşıb.
Doğma yurdlarına
dönən keçmiş
məcburi köçkünlərə
layiqli həyat şəraitinin yaradılması,
məşğulluqlarının təmin olunması istiqamətində də mühüm işlər görülür.
Artıq Azərbaycanın
işğaldan azad edilmiş ərazilərində
məskunlaşmış və
iqtisadi fəal şəxslərin 80 faizdən
çoxunun məşğulluğu
təmin edilib.
Prezident İlham
Əliyevin şəxsi
nəzarəti altında
"Böyük qayıdışa
dair I Dövlət Proqramı" sürətlə
və uğurla icra edilir. Hər
il bu ərazilərimizin
bərpası və yenidən qurulması üçün milyardlarla
manat vəsaitin ayrılması da göstərir ki, Qarabağ və Şərqi Zəngəzura
qayıdış dövlət
büdcəsinin birnömrəli
maliyyə istiqamətidir.
Yasəmən MUSAYEVA,
Azərbaycan.-2024.- 30 noyabr
(№ 264).- S.4.