Hərbi
yaşda olan gənclərin yarısından az hissəsinin
orduya cəlb olunması səbəbsiz deyil
Ermənistanda həmişəki
kimi yenə də silahlı qüvvələrdə böyük
problemlər yaşanır.
Ümumiyyətlə, buradakı
durum erməni ordusunda qanunsuzluqların hökm sürdüyünü,
korrupsiya və rüşvətxorluğun getdikcə
daha geniş miqyas aldığını
göstərir.
Bunu ölkənin
baş naziri Nikol Paşinyan da etiraf edib.
O bildirib ki, hərbi yaşda olan vətəndaşların
yarısından az hissəsi orduya cəlb olunur: "Bu o deməkdir ki, ya bizim
nəslin səhhətində
ciddi problemlər var, ya da
bu sahə korrupsiya üçün ən çiçəklənən
mühit olaraq qalır. Tibb rəsmiləri, hərbçilər
və ictimaiyyət bu sahədə bir-biri ilə müttəfiqdirlər".
Göründüyü kimi, postmüharibə dövründə yaranmış
kriminogen vəziyyət
gənclərin hərbi
xidmətdən yayınmalarına
da səbəb olur. Gənclər ordudan yayınmağın
yeni metodlarını tapırlar. Belə ki, indi Ermənistan
gəncləri cinsi azlıqlara mənsub olmaları barədə hərbi komissarlıqlara arayış təqdim edərək hərbi xidmətdən yayınır,
sonra isə ölkəni tərk edirlər.
Ermənistan ordusu
təkcə çağırışçıların
sayının sürətlə
azalmasına görə
problem yaşamır, bu ölkənin silahlı qüvvələrinin
maddi-texniki təchizatında
da əvvəlki kimi böyük çətinliklər mövcuddur.
Eyni zamanda orduda nizam-intizam pozuntularının, fərariliyin,
ölüm hallarının,
digər bu kimi mənfi tendensiyaların miqyası
durmadan genişlənməkdə
davam edir.
Erməni hüquq
müdafiəçisi Zaruhi
Hovhannisyan deyib ki, mülki həyatda baş verən hadisələrlə
orduda baş verənləri müqayisə
etmək yolverilməzdir,
çünki dövlətin
himayəsində fəaliyyət
göstərən struktur
daxilində törədilən
hər hansı cinayət, hüquq pozuntusu mülki həyatda baş verən münasibətlərlə
tamamilə müqayisə
olunmazdır. Onun sözlərinə görə,
Ermənistanda dövlətin
birbaşa himayəsində
fəaliyyət göstərən
strukturlar arasında ordu, penitensiar sistem, qapalı və yarımqapalı müəssisələr, xüsusi
qayğı müəssisələri
yer alır. "Mülki həyatda insan səhhətində problem olanda istədiyi vaxt tibb müəssisəsinə
müraciət edə
bilər, orduda isə kimsə istənilən vaxt hərbi hissəni tərk edə, "özümü pis hiss edirəm" deyə və mülki xəstəxanaya gedə bilərmi? Dövlətin vəzifəsi
tez reaksiya vermək və həmin şəxsin sağlamlıq problemini həll etməkdir" - deyə Hovhannisyan qeyd edib.
Hovhannisyan bildirib
ki, 15 gündə Ermənistan ordusunda 3 itki olub, Paşinyan
isə insanları oğullarını ordudan
qaçırmaqda ittiham
edir.
Ermənistanın "Qolos Armenii" nəşri
"Əsgərlərimiz niyə özlərini öldürürlər?" adlı
məqalə yayımlayıb
və bu vəziyyəti kəskin tənqid edib. Nəşr, eyni zamanda hökumətin fəaliyyətsizliyini ön
plana çəkib. Məqalədə orduda mənəvi-psixoloji vəziyyətin
son dərəcə ağır olması da diqqətdən yayınmayıb. Bunun bir çox səbəbi göstərilsə
də, ən başlıcası Azərbaycanın
İkinci Qarabağ müharibəsində əldə
etdiyi tarixi qələbədir. Bu qələbə Ermənistanda
təkcə siyasi səhnədə deyil, ordu daxilində də ciddi böhran
yaradıb. Rəsmi İrəvanın məğlubiyyəti
ilə nəticələnən
bu müharibə ölkədə yalnız
siyasi çaxnaşma
yaratmadı, eyni zamanda hərbi sistemin tamamilə çökməsinə və
əsgərlər arasında
mənəvi çöküntünün
dərinləşməsinə səbəb oldu. İşin maraqlı tərəfi odur ki, məğlubiyyətin yaratdığı sarsıntılar
yalnız fərdi əsgərlərlə məhdudlaşmır,
bütün hərbi strukturlara sirayət edir. Bu gün
Ermənistan ordusunda artan əsgər ölümləri və intizamsızlıq halları
bir daha göstərir ki, bu ölkədə hərbi sistem dərin böhranla üz-üzədir. Son dörd ilin statistikası bu reallığı açıq-aşkar əks
etdirir.
Ermənistanda hərbi
itkilərin sayında
nəzərəçarpacaq dərəcədə artım
var ki, bu da cəmiyyətin
narazılığını daha da körükləyir.
Problem təkcə hərbi
məğlubiyyətin nəticəsi
deyil, həm də hökumətin siyasi iradəsizliyinin və Ermənistanın
son dərəcə uğursuz
daxili siyasətinin göstəricisidir.
Məqalədə 13 oktyabrda
Mehri hərbi hissəsində
Aqasi Dallakyanın odlu silah yarası
ilə ölü tapılması da qeyd olunub. Bu artıq orduda baş verən növbəti döyüşsüz itkidir.
Oktyabrın 6-da Vaqe Arutyunyanın cəsədi
aşkar edilmiş və intihar etdiyi bildirilmişdi. Bu hadisələr Ermənistan
ordusunda baş verən faciələrin sistemli bir problemin
nəticəsi olduğunu
göstərir. Məqalədə
vurğulanan statistikaya
görə, bu il Ermənistan ordusunda döyüş meydanından
uzaq şəraitdə
baş verən ölüm halları artıq 30-dan çoxdur.
Bu vəziyyətdə valideynlər
üçün ən
yaxşı çıxış
yolu övladlarını
orduda xidmətə göndərməkdən yayındırmaq,
mümkün olduğu
halda onları ölkə xaricinə qaçırmaqdır.
Elçin
CƏFƏROV,
Azərbaycan.-2024.-
22 oktyabr (№ 232).- S.7.