Başqasına "əriştə kəsmək" istəyir

Öz fermerinə sahib çıxa bilməyən Fransa özgəsinə "yol" göstərir

Fransada kənd təsərrüfatı işçilərinin qəzəbi bütün ölkəni bürüyüb. Artıq xeyli vaxtdır fermerlər saman bağlamaları və traktorlarla bir çox şəhərlərdə aparıcı yolları bağlayaraq blokadaya alıblar.

Fermerlər istehsal xərclərinin artmasından, kənd təsərrüfatı məhsullarının idxalına, suvarma suyundan istifadəyə məhdudiyyət qoyulmasından, dizel yanacağının qiymətinin artmasından, bürokratik əngəllərdən, onlara qarşı edilən ədalətsizliklərdən narazıdırlar. Hökumət yollara çıxan fermerlərə əhəmiyyət vermir, etirazçılar isə tələbləri yerinə yetirilməyincə geri çəkilməyəcəklərini bəyan edirlər. İş o yerə çatıb ki, onlar dövlət binalarının qarşısına zibil atır, şəhərlərin ortasında peyin yandırırlar. Xoşagəlməyən iy və tüstü ətrafa yayılır. Beləliklə, az qala bütün Fransa üfunətə qərq olub. Etirazçılar artıq Tuluza, Strasburq, Lion, Bordo, Kale, Bove və digər şəhərlərdə yolları bağlayıblar.

Nümayişçilərin qəzəbi getdikcə daha da artır. Fermerlərin həmkarlar ittifaqı (FNSEA) böhrandan çıxmaq üçün hökumətə yüzə yaxın tələbin siyahısını göndərib. Bu sorğular 24 bənddə qruplaşdırılıb. İki kənd təsərrüfatı ittifaqı tərəfindən xüsusilə "təcili" yardıma və ekoloji məhdudiyyətlərin azaldılmasına çağırış olub. Onlar həmçinin əməkhaqqı ilə bağlı məsələlərə dərhal cavab tədbirlərini tələb edirlər.

Yollarda olmazın tıxac yaranır, bəzən qəza, hətta ölümlə, xəsarətlə nəticələnən hadisələr baş verir. Hələ bir neçə gün əvvəl Fransanın cənub-qərbində, Pamiers kommunasında RD119 körpüsünün yaxınlığında sürücü avtomobili sürətlə təsərrüfatçıların üzərinə sürüb və etirazçılardan bir nəfər dünyasını dəyişib, iki nəfər isə ağır yaralanıb. Onların üçü də bir ailənin üzvləridir. Həlak olan fermer qadındır, o, təsərrüfatçıların nümayişinə əri və qızı ilə birlikdə qoşulubmuş.

Deyilənlərə görə, nümayişçilərin üstünə "yeriyən" avtomobildəkilər erməni millətindən olublar. Bax, belə! Qoy Fransa dövləti erməniləri nə qədər istəyir dəstəkləsin, əzizləsin, onlara yersiz olaraq qəhmər çıxsın. Makronun nə vecinə ki, erməninin maşınının təkəri altında qalan binəva fransız kəndlisidir. Deyə bilərlər ki, bu , tıxac olan yolda baş verən bir hadisə, bir təsadüfdür. Olsun. Amma bu da bir həqiqətdir ki, erməni onu qoltuğu altında saxlayanı hər an qapmağa, öldürməyə hazırdır. Bu, erməni xislətidir...

Kənd Təsərrüfatı Sahibkarları İttifaqları Milli Federasiyasının (FNSEA) prezidenti Arnaud Russo mətbuata bildirib ki, sözügedən hadisə yerinə fövqəladə hallar və təhlükəsizlik sisteminin nümayəndələri gəlib, yanğınsöndürənlər, polis əməkdaşları və jandarmlar səfərbər olunublar.

Bu cür hadisələr fermerlərin qəzəbini daha da artırır. Bir neçə gün əvvəl fermerlər həmçinin Parisin İle-de-Frans kommunasında hökumətin siyasətinə qarşı milli etiraz hərəkatı çərçivəsində Parisdə yol blokadası elan ediblər. Bu barədə BFMTV məlumat yayıb. Nəşr qeyd edir ki, həmkarlar ittifaqları, "Jeunes" kənd təsərrüfatı işçiləri və fermerlərin hüquqlarının müdafiəsi üzrə aparıcı təşkilatlar şəhərin bütün əsas nəqliyyat arteriyalarını bağlamağa çağırıblar.

Ötən gün isə təsərrüfatçılar ölkələrində üzləşdikləri böhrana etiraz edərək Nimes bələdiyyəsində gömrük idarəsini yandırıblar. "X" sosial şəbəkəsində Gare departamentinin prefekti Cerom Bonnetin verdiyi məlumata görə, bunun səbəbinin kənd təsərrüfatı texnikasından istifadə edən insanların içəriyə girməsi olduğu düşünülür.

Görəsən, öz gözündə tiri görməyən Fransa niyə başqalarının gözündə tük axtarır? Öz vətəndaşının səsinə qulaq asmayan, özünün zillət çəkən kəndlisinin qayğısına qalmayan, küçələrə çıxmasına rəvac verən bir ölkə niyə başqalarının işinə qarışır, haqlı hərəkətlərinə qara yaxır? Niyə Ermənistanın işğalçılıq siyasətinə daim haqq qazandırmaq üçün dəridən-qabıqdan çıxır? Suallar çox, onların cavabları da çoxdur. Belələri haqqında bizlərdə deyirlər ki, özünə umac ova bilmir, başqasına "əriştə kəsmək" istəyir.

Əlavə etmək istədiyimiz isə yalnız odur ki, Fransanın mütəmadi böhtanlar atdığı Azərbaycanda bircə fermer də öz dövlətindən narazı deyil. Belə ki, bizim olkəmizdə kənd təsərrüfatı da dövlətdən böyük dəstək alır. Məsələn, bitkiçilik sahəsində məhsul istehsalı üçün sərf edilən yanacaq və motor yağlarının dəyərinin 50 faizinin dövlət tərəfindən ödənilməsinin təmin edilməsi məqsədilə əkin sahələrinin hər hektarına (o cümlədən təkrar əkinlərə) görə 50 manat subsidiya verilir. Kənd təsərrüfatı istehsalı ilə məşğul olanlara hər min kubmetr suvarma suyunun qiyməti 0,5 manat müəyyən edilib. "Aqroservis" ASC tərəfindən satılan müasir suvarma avadanlıqlarının dəyərinin 40 faizi büdcədən ödənilir. Gübrələrin, pestisidlərin və sənaye üsulu ilə istehsal edilmiş biohumusun dəyərinin 70 faizi də həmçinin. Eləcə də toxum və ting istehsalına və satışına görə subsidiya verilir. Heyvandarlıq sahəsində fəaliyyət göstərənlərə də dövlətin kompleks dəstək tədbirləri var. Azərbaycan fermeri bu dəstəkdən istifadə edərək tezliklə Qarabağda və Şərqi Zəngəzurda da torpağı cana gətirəcək.

Flora SADIQLI,

Azərbaycan.-2024.- 28 yanvar, № 18.- S.4.