Təsviri sənət zirvəsində

 

Əyyub Hüseynov sovet dövründə əsərləri ilə Azərbaycanı dünyada tanıtdıranlardan biri olmuşdu. Müxtəlif janrlarda çəkdiyi rəsmlərində milli dəyərlərimizi təsvir etmişdi. Yaratdığı tablolar dünya muzeylərinin eksponatıdır...

Həmkarının anım tədbirində ürək sözlərini, xatirələrini danışan xalq rəssamı, professor Rafiq Mehdiyev dedi:

- Əyyub Naxçıvanda, Araz çayının yaxınlığında dünyaya göz açmışdı. Sonralar fərəhlə, qürur hissi ilə deyərdi ki, mənim ilk sənət müəllimim anadan olduğum yurdun təbiətidir. Onunla birgə ora çox səfər etmişik. Mən onun timsalında əsl vətənpərvərliyin, el-oba qədri bilməyin şahidi oldum. Bəlkə elə bu sevginin nəticəsidir ki, Əyyubun əsərlərində torpaq, səma, təbiət canlıymış kimi nəzər-diqqəti çəkir. Bir zamanlar özünə dediyim fikrimi indi də təkrar edirəm: onun görkəmli fırça ustası olmasına səbəbkar ilk dəfə ayaq açdığı, yeridiyi torpaq, gördüyü əlvan mənzərələr, eşitdiyi Araz çayının səsi olmuşdu. O, uşaqlıq illərində çox əzab-əziyyət çəkib. Ermənilərin basqılarının, qan tökməsinin şahidi olmuş, adamların necə şivən qoparmalarını, iztirablara düçar olmalarını görmüşdü. "Araz sahilində" mənzərə tablosunun yaranmasından 70 ildən artıq vaxt keçməsinə baxmayaraq, bu gün də onu görənlər dərin düşüncələrə dalırlar. Ümu-miyyətlə, onun bu mövzuda olan əsərlərinə həyəcansız baxmaq mümkün deyil. "Dərd" tablosunda çiynində ağır yükü olan, erməni qəddarlarından can qurtarmaq üçün qaçan ahıl kişi həmin dövrün ümumiləşmiş obrazıdır. Bu əsər zaman-zaman törədilən milli faciəmizi canlandıran, yaşadan əsl sənət nümunəsi kimi yadigar qalıb.

Əyyub Hüseynov Bakı Rəssamlıq Texnikumunu, sonra Tbilisi Rəssamlıq Akademiyasını bitirmişdi. Bir müddət Naxçıvan Dram Teatrında quruluşçu rəssam kimi tanındı, onlarla tamaşaya tərtibat verdi. 1948-ci ildən pedaqoji fəaliyyətə başladı, doqquz il Əzim Əzimzadə adına Azərbaycan Dövlət Rəssamlıq məktəbinin direktoru işlədi. Onun qayğısı, tələbələrinə hörməti barədə eşitdiklərim, gördüklərim heç vaxt yadımdan çıxmır. Ömrünün 50 ilini bu gün adları, yaradıcılıqları ilə şöhrət qazanan neçə-neçə fırça-tişə ustalarının əhatəli bilgi qazanmalarına sərf etdi. Onun tələbələri etimadı doğruldub müəllimlərinin, ustadlarının adını yaradıcılıqları ilə uca ediblər.

Əyyub Hüseynov nümunə göstəriləsi yaradıcılıq qabiliyyətinə malik insan idi. Onun bir amalı, məqsədi vardı: Azərbaycan inkişaf etsin, o da yeni-yeni əsərlər yaratsın. O bu arzusuna ötən əsrin 70-ci illərində çatdı. Milli tariximizə intibah dövrü kimi yazılan həmin vaxtlarda məhsuldar işlədi, yaratdığı əsərləri ilə təsviri sənətimizin zirvəsinə ucaldı. Ulu öndər Heydər Əliyev onu yeniyetmə, gənclik illərindən tanıyırdı. Ölkəmizə ilk rəhbərliyi illərində ulu öndər tez-tez rayonlara, əyalətlərə səfər edərdi. Yol yoldaşlarından biri özünə, yaradıcılığına hörmət etdiyi Əyyub Hüseynov olardı. Çünki unudulmaz lider istedadlı fırça ustasının yaratdığı əsərlərə yaxşı bələd idi. Əmək mövzusunda çəkdiyi "Kömək gəlib", "Yaylaqda", "Çobanlar", mənzərə janrında "Şahbuz", "Yağışdan sonra", "Aşıq Ələsgər", "Əmək qəhrəmanı" portretləri hazırda müxtəlif muzeylərdə saxlanılır.

Əyyub Hüseynov 82 il ömür yaşadı. Bacarığını, istedadını xalqımızın tərəqqisinə, tanınmasına sərf etdi. On bir il əvvəl, apreldə dünyasını dəyişəndə doğmalarına deyib: "Xalqım yaşadıqca, mən yaşayacağam".

Anım mərasimində dostları, həmkarla görkəmli fırça ustası Əyyub Hüseynovu ehtiramla xatırladılar. Onun əsərlərinin bu gün aktual olmasından danışdılar.

 

 

 Telman Ağaoğlu

 

 Azərbaycan.-2009.-21 aprel.-S.7.