Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin
və Avropa Komissiyasının sədri Joze Manuel Barrozunun birgə
mətbuat konfransı
İşçi nahardan sonra
Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev və Avropa
Komissiyasının sədri Joze Manuel Barrozu birgə mətbuat
konfransı keçirmişlər.
Cənab Joze Manuel Barrozu və
Prezident İlham Əliyev əvvəlcə jurnalistlər
qarşısında çıxış etdilər.
SUAL (Şahin Cəfərov, AzərTAc): Sualım Prezident Əliyev və cənab Barrozuyadır. Həm Azərbaycan, həm də Ermənistan “Şərq tərəfdaşlığı”nın üzvləridir. Halbuki Ermənistan Azərbaycan ərazilərini hələ də işğal altında saxlayır. Vəziyyətlə bağlı rəyinizi bilmək istərdik.
İLHAM ƏLİYEV: Belə suala mən Azərbaycanda tez-tez cavab verirəm, ona görə də özüm birinci başlayım. Biz bu məsələni cənab Sədrlə müzakirə etdik. Əlbəttə ki, uzun illər ərzində Ermənistan tərəfindən torpaqlarımızın davamlı işğalı nəinki Azərbaycan, o cümlədən regional təhlükəsizlik və sabitlik üçün ən böyük təhdiddir. Bu, regionumuzda təxminən iki onillikdir ki, müşahidə etdiyimiz ən böyük ədalətsizlikdir. Azərbaycanın beynəlxalq səviyyədə tanınmış əraziləri qonşu ölkənin işğalı altındadır. Bu işğal nəticəsində bir milyon azərbaycanlı ölkə daxilində qaçqın və məcburi köçkün vəziyyətinə düşüb. Azərbaycanlılara qarşı aparılmış etnik təmizləmə siyasəti nəticəsində Dağlıq Qarabağın inzibati sərhədlərinin ətrafında yerləşən yeddi rayon hazırda Ermənistan silahlı qüvvələrinin nəzarəti altındadır. Biz münaqişəni beynəlxalq hüquq normaları, o cümlədən ATƏT-in qərarları və Birləşmiş Millətlər Təşkilatı Təhlükəsizlik Şurasının Ermənistan silahlı qüvvələrinin ərazimizdən qeyd-şərtsiz çıxmasını tələb edən qətnamələri əsasında həll etməyə çalışırıq. Bəzən Ermənistanın mövqeyi Dağlıq Qarabağda yaşayanların öz müqqəddəratını təyin etmək hüququna əsaslanır. Bu hüquq o demək deyil ki, öz müqqəddəratını təyin etmək Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün pozulmasına gətirib çıxarmalıdır. Ermənilər bir millət kimi öz müqqəddəratını artıq təyin ediblər. Onlar suveren Ermənistan dövlətinə malikdirlər. Əgər bu məntiqlə yanaşsaq, dünyada əhalisi erməni olan 20 dövlət yarana bilər. İkincisi, ermənilərin və azərbaycanlıların Dağlıq Qarabağda öz müqqəddəratını təyin etməsi suveren Azərbaycan dövlətinin hüdudları çərçivəsində baş verə bilər və verməlidir. Beynəlxalq hüququn normaları bunu tələb edir. Azərbaycan bu mövqedə qətiyyətlə dayanır və əminəm ki, münaqişə yalnız bu əsaslarla həll oluna bilər.
JOZE MANUEL BARROZU: Bəli, əlbəttə ki, sizin qeyd etdiyiniz kimi, həm Azərbaycan, həm də Ermənistan “Şərq tərəfdaşlığı” çərçivəsində tərəfdaşlarımızdır. İcazə verin bir daha vurğulayım ki, biz Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həlli məqsədi ilə Ermənistan və Azərbaycan arasında danışıqların davam etdirilməsinə yönəlmiş bütün səyləri yüksək qiymətləndiririk. Ümid edirik ki, bu sahədə müəyyən irəliləyiş olacaq. Biz bu yaxınlarda həmin müzakirələrin keçirilməsinə çağırırıq. Bilirəm ki, Prezident Əliyev Praqada Ermənistan prezidenti ilə görüşəcək. Biz bu problemin həllinə yönəlmiş səyləri dəstəkləyirik, çünki bu, elə problemdir ki, konstruktiv və yaxşı münasibətlər qurmaq istədiyimiz hər iki ölkəyə təsir göstərir. Biz regionda gərginliyin azaldılması üçün atılan hər bir addımı dəstəkləyəcəyik. İnanırıq ki, regionda daha yaxşı mühit yaratmaq üçün, müəyyən irəliləyişə nail olmaqdan ötrü bir sıra konkret aspektlər vacibdir.
SUAL (“Sabah Daily” qəzeti):
Sualım Sədr Barrozuya və Prezident Əliyevədir. Ermənistan
ilə Türkiyə arasında son yaxınlaşmanı
müzakirə etdinizmi? Məsələ ilə bağlı
mövqeyinizi bilmək istərdik.
JOZE MANUEL BARROZU: Bu dəfə,
mən başlayım. Bəli, məsələni müzakirə
etdik. Bizim çox yaxşı və səmimi söhbətimiz
oldu. Dostlar arasında hər bir şey müzakirə olunur.
Biz bu məsələni çox açıq şəkildə
müzakirə etdik. Əvvəlcə icazə verin bildirim ki,
mən məsələnin Azərbaycan üçün həssaslığını
tam anlayıram. Biz bunu anlayırıq. Prezident Əliyev məsələnin
Azərbaycan xalqı üçün nə olduğunu
çox aydın şəkildə bildirdi. Eyni zamanda, siz
anlayırsınız ki, Avropa İttifaqı kimi biz regionda istənilən
vaxt gərginliyin azaldılmasından çox məmnunuq.
Türkiyə ilə Ermənistan arasında gərginliyin
azaldılması faktına gəldikdə isə hesab edirəm
ki, biz bunu alqışlayırıq. Buna görə də biz
məsələni alqışlayırıq, çünki
Türkiyə ilə Ermənistan arasında ənənəvi
olaraq çox mühüm problemlər var. Hesab edirik ki, bu,
bütöv region üçün faydalı ola bilər. Beləliklə,
biz bu müsbət hadisəni alqışlayırıq. Lakin
bu, o demək deyil ki, biz Dağlıq Qarabağ məsələsinin
həllini istəmirik və mən çox aydın şəkildə
qeyd edirəm ki, biz ümid edirik və çox istəyirik ki,
Azərbaycan və Ermənistan problemin həllinə nail
olsunlar. Biz bunu əvvəlcə də rəsmən qeyd
etmişik. Bu gün mən Prezident Əliyevə bunu bildirdim və
məsələnin Azərbaycan xalqı üçün nə
qədər həssas olduğunu onun tərəfindən
çox açıq və aydın şəkildə izah
edildiyinə görə, ona minnətdarlığımı
bildirmək istəyirəm.
İLHAM ƏLİYEV: Biz Sədr
Barrozu ilə çox geniş şəkildə bir çox məsələləri,
o cümlədən regional inkişaf və əməkdaşlıq
məsələlərini müzakirə etdik. Əlbəttə
ki, biz regional əməkdaşlıqdan danışarkən,
sizin də sualınızda qeyd etdiyiniz regiondakı son hadisələrdən
yan keçə bilməzdik. Biz bu məsələ ilə
bağlı mövqeyimizi dəfələrlə
bildirmişik. Bu mövqe ondan ibarətdir ki, biz heç vaxt nə
digər bir ölkənin daxili işlərinə
qarışırıq, nə də ki, iki suveren ölkə
arasındakı münasibətlərə. Bu, Türkiyə və
Ermənistan tərəfindən qəbul edilə bilən bir
qərardır. Öz aralarında münasibətləri necə
davam etdirmək onların öz seçimidir. Bu məsələnin
tarixi kökləri ilə bağlı bəzi şərhlərə
gəldikdə isə, xatırlatmaq istəyirəm ki,
Türkiyə ilə Ermənistan arasında sərhəd 1993-cü
ildə Ermənistan tərəfindən Azərbaycan ərazilərinin
işğalı nəticəsində
bağlanmışdır və bu gün bu işğal davam
edir. Bu gün Ermənistan Azərbaycanın beynəlxalq səviyyədə
tanınmış ərazilərini hələ də
işğal altında saxlamaqda davam edir. Bir daha demək istəyirəm
ki, biz belə bir mövqedə deyilik ki, bu iki ölkə
arasında münasibətlərin irəliyə getməsinə
imkan verək və ya onun qarşısını alaq.
Yalnız bir şeyi qeyd etmək istəyirəm ki, bizim də
öz siyasətimizi regionda mövcud olan yeni reallığa
uyğunlaşdırmaq, regionda yarana biləcək yeni vəziyyətə
uyğun addımlar atmaq hüququmuz var. Bu gün biz bu məsələ
ilə bağlı müxtəlif mənbələrdən bir
çox ziddiyyətli şərhləri eşidirik. Bəziləri
deyir ki, ilkin şərtlərlə “yol xəritəsi” tərtib
edilmişdir. Digər mənbələrdən eşidirik ki,
ilkin şərtlər haqqında “yol xəritəsi”ndə
heç nə deyilməyib. Bu, bir növ söz oyunudur. Hesab
edirəm ki, dünya, region və Azərbaycan xalqı nəyin
baş verdiyini bilməlidir. Dağlıq Qarabağ
münaqişəsinin nizamlanması Türkiyə ilə Ermənistan
arasında yaxınlaşma kontekstindən
çıxarılıb, ya yox? Bu, çox sadə cavab tələb
edən sadə bir sualdır.
SUAL (Xədicə
İsmayılova, “Azadlıq” radiostansiyası): Azərbaycanda
demokratik sahədə inkişafla bağlı göstəricilərə
gəldikdə nə deyə bilərsiniz? Bu baxımdan, əməkdaşlıq
sazişi əsasında yeni mərhələ haqqında
danışmaq olarmı?
JOZE MANUEL BARROZU: Bu
yaxınlarda biz öz hesabatımızı dərc etdik. Mənim
Prezident Əliyevlə çox mehriban və açıq
söhbətim oldu. Biz Azərbaycanda qanunun aliliyi ilə
bağlı göstərilən səyləri çox
yüksək dəyərləndiririk. Bir neçə dəfə
burada qeyd edilmişdir ki, ölkədəki meyarlar Avropa
İttifaqının meyarlarına
uyğunlaşdırılmalıdır. Biz bu sahədə irəliləyişi
görmək arzusundayıq. Cənab Əliyevin dediyi kimi,
iqtisadi islahatlar, həmçinin siyasi islahatlarla müşayiət
olunmalıdır. Hesab edirəm ki, demokratiya ən münasib
siyasi sistemdir və Azərbaycan öz demokratik sistemi və təsisatları,
qanunun aliliyi baxımından bir çox işlər
görmüşdür.
İLHAM ƏLİYEV: Əlavə
etmək istəyirəm ki, çiçəklənən
davamlı cəmiyyəti qanunun aliliyi və cəmiyyətin
güclü şəkildə demokratikləşməsi olmadan
qurmaq mümkün deyil. İqtisadi və siyasi
islahatlarımız paralel şəkildə aparılır.
Onlar bir-birini tamamlayır. Mən qətiyyətlə
inanıram ki, ciddi iqtisadi və sosial problemlər, o cümlədən
yoxsulluq olan ölkədə əsl demokratik dövlət
qurmaq çox çətin olacaq. Ona görə də səylərimiz
uğurla azaltdığımız yoxsulluğun aradan
qaldırılmasına yönəlib. Son beş il ərzində
yoxsulluq səviyyəsi xeyli azalmışdır. Ölkəmizin
demokratikləşməsi də uğurla getmişdir. Avropa
İttifaqı və Avropa Şurası ilə münasibətlərimiz
gündəlikdə bu məqsədi güdür. Əgər
bu, Azərbaycanın məqsədi olmasaydı, biz bunu etməzdik.
Xüsusən nəzərə alsaq ki, Azərbaycan
güclü iqtisadi potensiala malik olan və özünü təmin
edən ölkədir. Azərbaycan müstəqil ölkə
kimi yaşamaq və uğurla inkişaf etmək qabiliyyətini
artıq nümayiş etdirmişdir. Biz öz siyasi sistemini,
sosial problemlərin həllini və iqtisadi azadlıqları
Avropa İttifaqının meyarlarına uyğunlaşdıran
müasir ölkəni, müasir Azərbaycanı qurmaq istəyirik
və hesab edirəm ki, Avropa İttifaqı, xüsusən də
Qonşuluq Proqramı və “Şərq tərəfdaşlığı”
bu müsbət meyli gücləndirəcəkdir. Sağ
olun.
AzərTAc
Azərbaycan.-2009.-29 aprel.-S.2.