Deyirlər, gözəl
mahnı da məhəbbət kimidir. Qəlbin dərinliklərindən
süzülür, iliyinə hopur, varlığına hakim kəsilir.
Azərbaycanın dünya şöhrətli müğənnisi,
möhtəşəm və əsrarəngiz səsli
Müslüm Maqomayevin ifa etdiyi serenadalar da məhəbbət
nağılları kimi hələ uzun illər onu
tanıyanların qəlbinin fatehi tək yaşayacaqdır. Bu
günlərdə redaksiyamıza Rusiya Federasiyasının
Saratov şəhərində yaşayan Leonora Sirotadan
Müslüm Maqomayev sənətinə və ölməz
ruhuna, parlaq xatirəsinə ehtiram və məhəbbət
dolu səmimi bir məktub gəlmişdir. Hələ 60-cı
illərdən Müslüm Maqomayevin səsinin pərəstişkarı
olduğunu yazan L.Sirota müğənniyə həsr etdiyi bir
neçə şeiri və məqaləni "Azərbaycan"ın
oxucularına göndərib. Onu oxucularımıza təqdim
edirik:
Rusiyada gözəl səsli
müğənnilər çoxdur, lakin Müslüm
Maqomayevin qızıl səsi, yaraşıqlı xarici
görkəmi və ifa mədəniyyəti təkrarsız
idi. İllərlə ümumittifaq və Rusiya
telekanallarının hazırladığı "Mavi
işıq" verilişlərində Maqomayevin
ifasını intizarla gözləmişik. Onun insanın ruhunu
ucaldan, bir fateh kimi şahə qaldıran möcuzəli səsini
eşidən kimi əlimizdə nə işimiz olsa buraxıb
ailəlikcə televizorun qabağına cərgələnərdik.
Maqomayevin büllur dağ şəlaləsi kimi göylərdən
üstünə çırpılıb səni
ağuşuna alan səsi, sözün həqiqi mənasında,
insanı ovsunlayıb özünə ram edirdi. Fitrətdən
yoğrulmuş, ilahidən verilmiş bu ehtiraslı və məlahətli
ifa tərzi bizi Müslümün ölümündən sonra
da heyrətə gətirir.
SSRİ xalq artisti
M.Maqomayev hələ sovet dövründə iki dəfə
Saratov şəhərinə konsert verməyə gəlib:
70-ci illərin əvvəlində idman sarayında müğənninin
birinci konsertində mən bacımla ikinci sırada
oturmuşdum. Müslümün gur səsi sarayı riqqətə
gətirirdi, bu qeyri-adi səsin əfsunu insanı gah şənləndirir,
gah da hönkürməyə məcbur edirdi. Onu hamı
sevirdi, hamı ona aşiq olurdu, pərəstiş edirdi... Mən
pərəstişkar kimi ona həsr etdiyim şeiri
bacımın məsləhəti ilə Müslümə vermək
üçün səhnəyə qalxdım. Sevginin sonsuzluğundan
doğan həyəcan və qəlb
çırpıntısı ilə böyük sənətkara
yaxınlaşdım. Əlimdəki zərfi görüb bir qədər
narahat oldu və baxışları çaşqınlıqla
mənə dikildi. "Sizə həsr etdiyim şeirdir", -
dedim. Gülümsəyərək zərfi məndən
götürdü.
Maqomayevin Saratovda ikinci
konserti isə 70-ci illərin sonuna təsadüf edirdi. Aradan 10
ilə yaxın vaxt ötürdü. Müğənni
artıq bütün dünyada məşhurlaşmışdı.
Opera ariyalarından ibarət bu parlaq konsert də çox təntənəli
və gurultulu alqışlarla keçirdi. Müslüm
növbəti mahnıya keçid alanda mən özümdən
asılı olmayaraq qışqırdım: "Vdol po
Piterskoy". O gülümsündü və royal arxasına
keçib konsert zalını kükrətdi. Onun şəhərimizə
hər gəlişi böyük bayram təntənəsi,
xoşbəxtlik və səadət idi. Müğənni
istedadı, zadəganlığı, zərif təbəssümü
və nəhayət, ləyaqətli, təmtəraqlı
kişi görkəmi ilə yüz minlərlə insanı
aludə edirdi.
Heyhat, təəssüf
ki... Ötən ilin qızılı bir payız səhəri
vaxtsız əcəl gözəl səsli kumirimizi əlimizdən
aldı. Azərbaycan kimi Rusiya və bütün dünya bu qəfil
ölümdən sarsıldı, göz yaşları
tökdü. Biz hamımız ölüm adlı
körpünü keçəcəyik. Dünya şöhrətli
bu böyük sənətkarların artıq aramızda
olmamasını düşünəndə inanın ki, mənə
bu gün də göz yaşlarımı saxlamaq çətindir.
Hər dəfə efirdə "Melodiya" serenadası səslənərkən
Maqomayev pərəstişkarları nostalji hisslərlə xəyalən
keçmiş illərə qayıdırlar. Bütün
Rusiya Müslüm Maqomayevi həm şəxsiyyət, həm
də parlaq, ilahi bir səsin qüdrətli sahibi kimi sevdi. Sizin
bir dövlət və bir xalq kimi öyünmək
haqqınız var ki, dünya mədəniyyətinə bəxş
olunan böyük dühaların sırasında Müslüm
Maqomayevin də adı vardır. Qeyri-adi, füsunkar və məftunedici
səsi ilə o, milyonlarla insanı heyran qoymuşdur. Bu
melodiyaları unutmaq mümkün deyil.
Siz azərbaycanlılar
Müslümü sevdiyiniz qədər biz ruslar da onu sevir,
xatirəmizdə yaşadırıq. Bu gün də onun
mahnılarını riqqətlə dinləyirik. O, iki
xalqı və bütün dünyanı gür səsi ilə
bir-birinə yaxınlaşdıran, birləşdirən
ecazkar müğənni idi.
Leonora SİROTA,
Azərbaycan.- 2009.- 18 avqust.- S. 3.