ARDNŞ-in gəmiləri Türkmənistan Rusiyanın neft-qaz yataqlarında kəşfiyyat işlərinə cəlb olunub

 

Xəzər dənizinin Türkmənistan sektorundakı "Jdanov Bankəsi" yatağına ezam olunmuş ARDNŞ-in Xəzər Dəniz Neft Donanmasının "Zöhrab Vəliyev" mühəndis-geoloji gəmisi burada sualtı qruntda kəsilişin üst hissəsinin fiziki-mexaniki xüsusiyyətlərinin, həmçinin hasilat platformasının tikintisi üçün dəniz dibinin təhlükəsiz ərazilərinin öyrənilməsinə başlayıb.

Gəmidə Kompleks Geoloji-Kəşfiyyat və Topoqrafiya İdarəsinin mühəndis geologiyası üzrə 20 mütəxəssisdən ibarət ekspedisiyası çalışır. Gəmi dənizin 23 metr dərinliyində lövbər salıb. Onun göyərtəsindən 80 metr dərinliyində iki geoloji quyunun qazılması və 30 metr dərinliyində bir quyuda statik zondlama vasitəsilə kern nümunələri götürülməsi nəzərdə tutulur.

Ezamiyyətdə olduğu 30 gün ərzində "Zöhrab Vəliyev" gəmisi dənizin 65 metr dərinliyindəki "Blok-1" yatağında da çalışacaqdır. Burada da analoji tədqiqatlar, sualtı qruntda mühəndis-geoloji kəşfiyyat işləri aparılacaqdır. Bu, 2009-cu ildə "Zöhrab Vəliyev"in xaricə beşinci ezamiyyətidir. Gəmi üç dəfə Türkmənistanın "LAM Bankəsi" və "Livanov Bankəsi" yatağında, bir dəfə isə Rusiyanın "LUKoyl" kompaniyasına məxsus "Rakuşeçnoye" yatağında olub. Bütün adıçəkilən neft-qaz yataqları XX əsrin 70-ci illərində Azərbaycan geoloqları tərəfindən kəşf edilib, lakin müvafiq infrastruktur olmadığı üçün işlənilməyib. Artıq qonşu ölkələrin şirkətləri neft-qaz hasilatı üçün qurğuların tikintisinə və qısa müddətdə qazma işlərinə başlamağı planlaşdırırlar. Platformaların layihələndirmə və tikinti işlərinin həyata keçirilməsi üçün sualtı qruntun mühəndis-geoloji tədqiqatı aparılmalıdır. ARDNŞ-in bu unikal gəmisi həmin məqsədlə icarəyə götürülüb.

Polad materialdan tikilmiş "Zöhrab Vəliyev" gəmisi mürəkkəb hidrometeoroloji şəraitdə əlahiddə olaraq 32 gün üzmək qabiliyyətinə malikdir. Onun göyərtəsindəki qazma dəzgahı suyun 150 metrədək dərinliyində qazma və statik zondlama işlərini həyata keçirə bilir. 2008-ci ildə "Zöhrab Vəliyev" gəmisi təmir olunaraq ABŞ və Hollandiyadan alınan müasir geofiziki, geoloji və naviqasiya avadanlığı ilə təchiz edilib. Gəminin göyərtəsində və sahildə iki laboratoriya fəaliyyət göstərir. Həmin laboratoriyalar da Britaniyanın son model avadanlıqları ilə təchiz edilib. Sifarişçidən asılı olaraq bizim geoloqlar artıq ABŞ, Böyük Britaniya və ya Rusiyanın dövlət standartlarına uyğun tədqiqatlar apara bilirlər. Türkmənistan tərəfi ilə imzalanan müqavilənin şərtlərinə əsasən "Jdanov Bankəsi"ndə aparılan mühəndis-geoloji tədqiqat işləri Britaniya standartlarına uyğun həyata keçiriləcək.

 

 

Azərbaycan.- 2009.- 27 avqust.- S. 4.