Dənizlərin çirklənməsinin qarşısının alınması ekoloji problemlərin həllində vacib vəzifələrdəndir

Azərbaycan Respublikası Dövlət Dəniz Administrasiyasının Beynəlxalq Dəniz Təşkilatı ilə birgə keçirdiyi regional konfransda zamanın bu zəruri tələbinin necə yerinə yetirilməsi başlıca leytmotivdir. Paytaxtın "Hyatt-Regency" mehmanxanasında işinə başlayan konfransda Dövlət Dəniz Administrasiyasının rəisi Qüdrət Qurbanov çıxış edərək tədbirdə iştirak edən Qara dəniz və Xəzəryanı ölkələrin, respublikada fəaliyyət göstərən müvafiq təşkilatların nümayəndələrini salamlamış, bu konfransın ekoloji problemlərin həllində mühüm nəticələr verəcəyinə ümidvar olduğunu bildirmişdir.

Qüdrət Qurbanov vurğulamışdır ki, sənaye və radioaktiv tullantıların dənizdə basdırılması ilə meydana çıxan problemlərin həlli, eləcə də bu sahəyə nəzarətin həyata keçirilməsi üçün normativ-hüquqi mexanizmin yaradılması zərurəti "Dənizin tullantılar və digər maddələr atılması yolu ilə çirkləndirilməsinin qarşısının alınması barədə (London Konvensiyası kimi tanınan) Konvensiya"nın hazırlanmasına və 1972-ci ildə Londonda keçirilmiş konfransda qəbul edilməsinə səbəb olmuşdur. Konvensiyanın mahiyyəti qlobal mənada çox genişdir. Bu mühüm sənəd dənizin çirkləndirilməsinin qarşısının alınmasına yönəlmiş beynəlxalq nəzarəti və bu sahədə gələcəkdə görüləcək tədbirləri, dənizdə basdırılması qadağan edilən təhlükəli maddələrin, eləcə də əvvəlcədən xüsusi icazə alınmaqla dənizdə basdırılmasına yol verilən maddələrin siyahısını özündə ehtiva etməklə dəniz mühitinin qorunması ilə əlaqədar digər beynəlxalq normativ-hüquqi aktlarla yanaşı, operativ və effektiv nəzarət və tənzimləmə mexanizminə çevrilmişdir.

Dövlət Dəniz Administrasiyasının rəisi bir faktı da diqqətə çatdırmışdır ki, bu mühüm beynəlxalq sənədin xüsusiyyətləri və nizamladığı sahənin aktuallığı nəzərə alınaraq London Konvensiyası Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin 13 may 2003-cü il tarixli qanunu ilə ratifikasiya edilmişdir. Bu da öz növbəsində zəngin dənizçilik tarixinə malik ölkəmiz üçün dəniz nəqliyyatının və ətraf mühitin təhlükəsizliyinin prioritet istiqamətlərdən olmasını sübut edir.

Konfrans iştirakçılarının nəzərinə çatdırılmışdır ki, müstəqillik dövründə dövlətimiz tərəfindən Beynəlxalq Dəniz Təşkilatının 23 müxtəlif konvensiyası və protokolları ratifikasiya edilmişdir. Bu konvensiyaların əsasını təşkil edən maddələrdən 8-i məhz dənizin çirkləndirilməsinin qarşısının alınması ilə bağlıdır. Hazırda sənədlərin icra olunmasına nəzarət ölkə başçısının müvafiq sərəncamı ilə dəniz nəqliyyatı sahəsində müvafiq icra hakimiyyəti orqanı olan Dövlət Dəniz Administrasiyasına həvalə edilmişdir.

Konfransın ilk iş günündə çıxış edənlər bu mühüm regional tədbirin xüsusi önəm daşıdığı barədə fikirlərini bildirdilər. Natiqlər vurğuladılar ki, regional konfransın keçirilməsində məqsəd adıçəkilən məsələdə qarşılaşdığımız çətinliklər, onların müzakirəsi, təcrübə mübadiləsinin aparılması və bir deviz olaraq "Dənizin gələcək nəsillər üçün saf, şəffaf qorunub saxlanılması"ndan ibarətdir.

Xəzər və Qara dəniz ölkələri dəniz təşkilatlarının nümayəndələri ilə yanaşı, Azərbaycan Respublikası Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyinin, Xəzər Dəniz Gəmiçiliyinin, Fövqəladə Hallar Nazirliyinin, Dəniz Neft Donanmasının və digər mühüm strukturların təmsilçilərinin iştirak etdiyi regional konfrans dekabrın 17-dək davam edəcək. Tədbirdə dənizin tullantılar və digər maddələrlə çirkləndirilməsi problemlərinin həlli yolları və alternativləri, bununla bağlı ümumi fəaliyyət istiqamətləri müəyyənləşdiriləcək, qarşıdakı dövrdə həyata keçiriləcək tədbirlərlə bağlı müvafiq sənədlər qəbul ediləcək.

Akif CABBARLI

Azərbaycan.-2008.-16 dekabr.-S.5.