"Zöhrab Vəliyev" gəmisi Türkmənistanda tədqiqatlar aparıb

 

ARDNŞ-nin "Zöhrab Vəliyev" mühəndis-geoloji gəmisi Türkmənistandakı "Livanov Bankəsi" yatağında işləri başa çatdırıb.

Ezamiyyət zamanı kern nümunələrinin götürülməsi ilə 80 və 60 metr dərinliyində 2 geoloji quyu qazılıb, habelə laboratoriya şəraitində 80 metr dərinliyədək sualtı qruntların kəsilişin üst hissəsinin fiziki-mexaniki xüsusiyyətlərinin öyrənilməsi üçün 3 quyuda statik zondlama həyata keçirilib. Müqaviləyə əsasən, alınmış məlumatın ikitərəfli təhvil-qəbul aktının imzalanması zamanı bütün mühəndis-geoloji tədqiqatlar Böyük Britaniya standartlarına uyğun təşkil edilib.

Qeyd edilməlidir ki, bu il ərzində "Zöhrab Vəliyev" gəmisi xaricə 3 dəfə - 2 dəfə Xəzərin Türkmənistan sektorunda yerləşən "LAM Bankəsi" və "Livanov Bankəsi" yataqlarına, bir dəfə isə Xəzərin Rusiya şelfində yerləşən və "LUKoyl" şirkəti tərəfindən işlənən "Rakuşeçnoye" yatağına ezam olunub. Gəmidə Kompleks Geoloji-Kəşfiyyat və Topoqrafiya İdarəsinin mühəndis geologiyası üzrə 16 mütəxəssisdən ibarət ekspedisiyası və 21 nəfərlik ekipaj çalışır. Rusiyanın Yaroslavl şəhərindəki hərbi gəmi zavodunda inşa edilən "Zöhrab Vəliyev" gəmisi Azərbaycana 1986-cı ildə gətirilib. Gəmi mürəkkəb hidrometeoroloji şəraitdə əlahiddə olaraq 32 gün üzmək qabiliyyətinə malikdir. Onun göyərtəsindəki qazma dəzgahı 150 metrədək sualtı qruntun qazmasını və statik zondlamasını həyata keçirə bilir.

2008-ci ildə "Zöhrab Vəliyev" gəmisi təmirdən çıxmış və ARDNŞ tərəfindən ABŞ və Hollandiyadan alınmış müasir geofiziki, geoloji və naviqasiya avadanlığı ilə təchiz edilmişdir. Bundan başqa, gəmidə işçilərin 1 ay müddətində dəniz şəraitində yaşayışını və istirahətini təmin etmək üçün bütün şərait yaradılmışdır. Qeyd olunmalıdır ki, Kompleks Geoloji-Kəşfiyyat və Topoqrafiya İdarəsinin digər gəmi və stasionar laboratoriyaları da müasir avadanlıqlarla təchiz edilib. Sifarişçidən asılı olaraq, burada ABŞ, Böyük Britaniya və Rusiyanın dövlət standartlarına uyğun tədqiqatlar aparıla bilər.

Hazırda "Zöhrab Vəliyev" gəmisində yanacaq, su və ərzaq ehtiyatı yaradılır, texniki profilaktika işləri aparılır və yaxın vaxtlarda gəmi yeni geofizik və topoqraf ekspedisiyası ilə birlikdə Türkmənistanın digər yatağına - "Jdanov Bankəsi"nə yola düşəcək.

Bütün adıçəkilən yataqlar ötən əsrin 70-ci illərində Azərbaycan geoloqları tərəfindən kəşf edilmişdir. Müvafiq sənaye infrastrukturu (neft hasil edən yataqlar və sualtı boru kəmərləri) yaradılmadan neft yataqlarının işlənilməsi mümkün deyil. Buna görə də iri dəniz hidroqurğularının layihələndirilməsi və inşası üçün təhlükəsiz yerlərin seçilməsi məqsədilə 150 metrədək qruntun kəsilişinin üst hissəsinin fiziki-mexaniki xüsusiyyətləri və yükgötürmə qabiliyyəti tədqiq edilir.

 

 

Azərbaycan.- 2009.- 8 iyun.- S. 6.