ABŞ Senatından Azərbaycana dəstək

Mövcud olduğu regionun şəksiz lideri sayılan Azərbaycanla Cənubi Qafqazda marağı olan və dünya siyasətində hansı rol oynamasından asılı olmayaraq, bütün xarici dövlətlərin xüsusi əməkdaşlığa can atdığı artıq bir reallıq kimi çıxış edir.

Çünki regionda hər hansı transmilli layihənin həyata keçirilməsi, siyasi, iqtisadi və digər sferalarda hadisələrin inkişaf istiqaməti məhz Azərbaycanın nümayiş etdirdiyi mövqedən bilavasitə asılıdır. Bütün bunların nəticəsidir ki, dünya siyasətinin müəyyən olunmasında xüsusi çəkiyə malik dövlətlərin və birliklərin Azərbaycanla sıx əməkdaşlığı mövcuddur.

Belə dövlətlərdən biri kimi çıxış edən ABŞ da daim Azərbaycanla münasibətlərinin inkişaf etdirilməsi və genişlənməsinə xüsusi önəm verməkdədir. Elə Azərbaycan tərəfi də əsas tərəfdaşlarından biri kimi qəbul edilən ABŞ-la əlaqələrinin daha da dərinləşdirilməsi istiqamətində fəal siyasət yürüdür və bu ölkə ilə ən müxtəlif sferalarda işbirliyini gücləndirir.

Prezident İlham Əliyev bununla bağlı bildirir: "Bu gün Azərbaycan ilə Amerika Birləşmiş Ştatlarını dostluq və əməkdaşlıq münasibətləri birləşdirir. Enerji təhlükəsizliyinin təmin edilməsi sahəsində səmərəli iş birliyimiz, həyata keçirdiyimiz irimiqyaslı transmilli layihələrə ABŞ-ın dəstəyi məmnunluq doğurur. Əminəm ki, dövlətlərarası münasibətlərimizin hərtərəfli inkişafı, tərəfdaşlığımızın daha da möhkəmləndirilməsi istiqamətində fəaliyyətimizi bundan sonra da ardıcıl şəkildə davam etdirəcəyik".

Qeyd edildiyi kimi, ABŞ-da da Azərbaycanla münasibətlərin daimi olaraq inkişaf etdirilməsi zəruri hal kimi qəbul edilir və iki ölkə arasında əməkdaşlığın daha da genişləndirilməsi üçün Vaşinqton administrasiyasının Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həllində daha fəal rol oynamalı olduğunun vacibliyi vurğulanır. Məsələn, ABŞ Konqresinin Azərbaycan üzrə İşçi Qrupunun həmsədri, Pensilvaniya ştatından olan konqresmen Bill Şuster bildirir ki, Azərbaycan dünyada ABŞ üçün əsas müttəfiqlərdən biridir: "Amerika üçün yanlışdır ki, biz Azərbaycanı o bizi dəstəklədiyi qədər dəstəkləmirik və başa düşmürük.

Azərbaycan dünyada bizim əsas müttəfiqlərimizdən biridir. Siz onu yerləşdiyi ərazi, əhalisinin 98 faizinin müsəlman olmasını nəzərə alaraq müttəfiqlərimizin siyahısında birinci 3-4 ölkələr siyahısına qoya bilərsiniz. Biz gərək Azərbaycanla dostluğumuzu dərinləşdirək və Ermənistanla problemi həll etməyə kömək edək".

Bundan əvvəl isə Texas ştatından olan amerikalı konqresmen Eddi Bernis Conson da qeyd edib ki, Barak Obama administrasiyası Azərbaycanla münasibətlərin inkişafına xüsusi diqqət yetirməlidir: "Biz enerji təhlükəsizliyi və beynəlxalq terrorizmlə mübarizədə Birləşmiş Ştatların ən etibarlı tərəfdaşı və müttəfiqi olan Azərbaycanla münasibətlərimizi daha da möhkəmləndirməliyik. Qafqaz regionunda Azərbaycan ABŞ-ın ən vacib müttəfiqlərindən biridir. Azərbaycan azadlığın təminatı da daxil olmaqla, üzərinə götürdüyü digər bütün öhdəlikləri yerinə yetirir". Onun sözlərinə görə, ABŞ da Azərbaycana lazım olan bütün dəstəyi verməlidir.

Azərbaycanla münasibətlərin daha da inkişaf etdirilməsinin zəruriliyini bildirən hər iki konqresmeni narahat edən əsas məqamlardan biri də ABŞ Konqresi Nümayəndələr Palatasının Təsisatlar Komitəsinin Dövlət, Xarici əməliyyatlar və aidiyyəti Proqramlar üzrə alt komitəsinin 2010-cu il üçün separatçı Dağlıq Qarabağ qurumuna 10 milyon ABŞ dolları məbləğində maliyyə yardımının ayrılması ilə bağlı büdcə layihəsi qəbul etməsidir. Konqresmen Bill Şuster bu məqamla bağlı qeyd edir ki, Ermənistanın işğal etdiyi Azərbaycan ərazisinə pul ayırmaq səhv addımdır.

Onun həmkarı Eddi Bernis Conson isə bildirir ki, Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin sülh yolu ilə həllində vasitəçilik missiyasını yerinə yetirən ATƏT-in Minsk qrupunun həmsədri kimi ABŞ daim neytrallığını saxlayır: "İndi biz Nümayəndələr Palatasının alt komitəsindən xahiş edirik ki, 2010-cu il dövlət büdcəsinin müzakirəsi zamanı bu neytral mövqeyə xələl gətirə biləcək hər hansı addım atmasınlar".

Xatırladaq ki, Nümayəndələr Palatasının Təsisatlar Komitəsinin Dövlət, Xarici əməliyyatlar və aidiyyəti Proqramlar üzrə alt komitəsinin qərarına etiraz edən Azərbaycan Milli Məclisinin Beynəlxalq münasibətlər və parlamentlərarası əlaqələr və İqtisadi siyasət komitələri tərəfindən ABŞ Konqresinin Nümayəndələr Palatasına və Senata, ABŞ-Azərbaycan parlamentlərarası əlaqələr üzrə işçi qrupuna, bütün senatorlara müraciət qəbul olunub. Həmçinin, Azərbaycan tərəfi bu yanlış qərarın həyata keçirilməməsi üçün fəal iş aparıb. Azərbaycanın bu istiqamətdə gördüyü işlər, eləcə də ABŞ-Azərbaycan müttəfiqliyinin daha vacib əhəmiyyət kəsb etməsini nəzərə alan konqresmenlər sonda Nümayəndələr Palatasının Təsisatlar Komitəsinin Dövlət, Xarici əməliyyatlar və aidiyyəti Proqramlar üzrə alt komitəsinin separatçı Dağlıq Qarabağ qurumuna 10 milyon ABŞ dolları məbləğində maliyyə yardımının ayrılması ilə bağlı büdcə layihəsini rədd ediblər. Belə ki, Nümayəndələr Palatasından fərqli olaraq Konqresin yuxarı qanunverici orqanı sayılan Senatın analoji alt komitəsində keçirilən səsvermə zamanı separatçı Dağlıq Qarabağ qurumuna yardım ayrılması ilə bağlı təşəbbüs dəstəklənməyib.

Bununla yanaşı, Senat tərəfindən erməni lobbisinə daha bir ciddi zərbə vurulub. Belə ki, erməni lobbisi və onları dəstəkləyən az sayda konqresmenlərin tələblərinin əksinə olaraq Ermənistana 75 milyon dollar yox, cəmi 30 milyon dollar ayrılması barədə qərar qəbul olunub. Ermənistanın "Armenianou" portalının yazdığına görə, bütün bunlar ABŞ-dakı Azərbaycan və yəhudi diasporunun birgə səyi nəticəsində mümkün olub və onların gördüyü işlər nəticəsində Nümayəndələr Palatasının alt komitəsində qəbul olunan erməniyönlü layihə qəbul edilməyib.

Beləliklə, gələn il üçün Ermənistan ABŞ-dan cəmi 30 milyon dollar yardım ala biləcək. Separatçı Dağlıq Qarabağ rejimi isə ümumiyyətlə, heç bir yardım görməyəcək. Bütün bunlar isə ağır sosial durumda olan Ermənistanın iqtisadi vəziyyətinin daha da ağırlaşması deməkdir. Çünki bu ölkə sırf xarici yardımlardan asılı vəziyyətdədir və həmin yardımların miqdarı da get-gedə azalmaqdadır.

Həmçinin, baş verənlər onu göstərir ki, diaspor və lobbiçilik sahəsində də Azərbaycan ermənilər üzərində mühüm qələbələr əldə etməkdədir. Bunun nəticəsidir ki, ABŞ Konqresində Azərbaycanı dəstəkləyənlərin sayı mütəmadi olaraq artmaqdadır. Artıq Konqresdə Azərbaycana dəstək qrupuna üzv olan konqresmenlərin sayı 40-dan çoxdur. Belə vəziyyət isə daha çox ermənilərin narahatlığına yol açmaqdadır. Lakin görünən odur ki, ermənilərin bu narahatlığı elə narahatlıq olaraq qalacaq və erməni diasporunun Azərbaycanın qarşısında tab gətirə bilməsi də artıq mümkünsüzdür.

R.İSLAMOĞLU

Azərbaycan.- 2009.- 12 iyul.- S. 1, 2.