Tələbə gəncliyin həyatında yeni mərhələ

Məlum olduğu kimi, Azərbaycanda ilk tələbə gənclər hərəkatının formalaşması XIX əsrin sonu, XX əsrin əvvəllərinə təsadüf edir. Həmin dövrdə Avropada və Rusiyada təhsil alan azərbaycanlı tələbə gənclər Azərbaycanda təşəkkül tapan demokratik hərəkatın əsas hərəkətverici qüvvəsinə, mütərəqqi ictimai-siyasi fikrin başlıca daşıyıcılarına çevrilmişdilər. XX əsrin əvvəllərində Azərbaycanda ictimai fikrin, elmin, təhsilin, mətbuatın, ədəbiyyatın yeni yüksəlişində, teatr, incəsənət, musiqi mədəniyyətinin təşəkkül tapmasında da tələbə gənclərin böyük xidmətləri olmuşdur.

Lakin 1920-ci ilin aprel işğalından sonra Azərbaycanda sovet rejiminin formalaşması tələbə gənclər hərəkatının hakim ideologiyanın siyasi məqsədlərinə tabe etdirilməsi ilə nəticələnmişdir. Bununla belə, keçən əsrdə Azərbaycanda millətçi tələbə gəncləri birləşdirən onlarca gizli qrup və cəmiyyət yaradılmış, azərbaycançılıq uğrunda mübarizə aparan tələbə hərəkatı mövcud olmuşdur. XX əsrin 70-80-ci illərində, görkəmli dövlət xadimi Heydər Əliyevin ölkəmizə rəhbərliyinin birinci dövründə Azərbaycanda tələbə gənclərin inkişafında yeni mərhələ başlamış, ölkəmizdə vətənpərvər, fəal mövqeyə malik gənclik cəmiyyət həyatının ön mövqeyinə çıxmışdır. Azərbaycanlı gənclərin keçmiş SSRİ məkanında fəaliyyət göstərən ən nüfuzlu elm ocaqlarına təhsil almağa göndərilməsi sayəsində respublikada yüksək ixtisaslı kadrların yeni nəsli formalaşdırılmışdır. 1980-ci illərin sonundan sovet imperiyasına qarşı mübarizənin, o cümlədən Qarabağ hadisələri ilə bağlı təşəkkül tapmış xalq hərəkatının ön sıralarında da tələbə gənclər getdilər.

Təəssüf ki, 1991-1993-cü illərdə respublikada hökm sürən hərc-mərclik şəraitində təşəkkül tapmış tələbə gənclər təşkilatları dərnəkçilikdən uzağa gedə bilmədi. Bu boşluq yalnız 1993-cü ildə xalqımızın böyük oğlu, görkəmli dövlət xadimi Heydər Əliyevin ikinci dəfə siyasi hakimiyyətə gəlişindən sonra aradan qalxdı. Belə ki, 1994-cü il iyulun 26-da Gənclər və İdman Nazirliyinin yaradılması, gənclərin 1996-cı il fevralın 2-də birinci, 1999-cu il martın 2-3-də ikinci forumlarının keçirilməsi, "Dövlət gənclər siyasəti haqqında" fərmanın imzalanması tələbə gənclərin cəmiyyət həyatında fəal mövqeyə malik olmasına böyük təkan vermişdir. Həmin düşünülmüş gənclər siyasəti bu gün Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev tərəfindən uğurla inkişaf etdirilir. Prezident İlham Əliyevin Azərbaycanda gənclər siyasətinin məqsədyönlü şəkildə həyata keçirilməsi məqsədilə 30 avqust 2005-ci il tarixdə imzaladığı sərəncam Azərbaycan tələbə gəncliyinə dövlət səviyyəsində göstərilən qayğı və diqqətin bariz nümunəsidir.

Gənclərlə bağlı həyata keçirilən uğurlu dövlət siyasətinin nəticəsi olaraq Azərbaycanda tələbə gənclər hərəkatı daha da inkişaf etmiş, gənclərin sosial-siyasi fəallığı artmış, onların ölkənin idarə olunmasında, ictimai həyatda iştirakı genişlənmişdir. Möhtərəm Prezident İlham Əliyev bütövlükdə Azərbaycan xalqının, o cümlədən də tələbə gəncliyin qüdrətli lideridir. Biz tələbə gənclik ölkəmizin başçısının ardıcıl şəkildə həyata keçirdiyi azərbaycançılıq prinsiplərinə əsaslanan mükəmməl dövlət siyasətini ürəkdən dəstəkləyir və müdafiə edirik.

Ölkəmizin bütün gəncləri kimi, Naxçıvanın tələbə gəncliyi də yeni dövrün böyük siyasi lideri İlham Əliyevin sınaqlardan uğurla çıxmış Heydər Əliyevin dövlətçilik təliminin həyata keçirilməsinin fəal iştirakçıları olmağı özünə şərəfli borc hesab edir. Naxçıvan Muxtar Respublikasında da ölkə gəncliyinin yeni nəslinin formalaşması və daha da inkişaf etdirilməsi ulu öndər Heydər Əliyevin adı ilə bağlıdır. Taleyin hökmü ilə görkəmli dövlət xadimi Heydər Əliyevin yaşadığı və böyük xilaskarlıq missiyasını qətiyyətlə həyata keçirdiyi illərdə muxtar respublikanın gəncləri də onun ətrafında sıx birləşmiş, ərazi bütövlüyümüzün qorunub saxlanılması və möhkəmləndirilməsində yaxından iştirak etmişlər.

O zamankı çətin şəraitdə Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin Sədri vəzifəsində işləyən Heydər Əliyevin 1992-ci il noyabrın 12-də Naxçıvan Dövlət Universitetinin 25 illik yubileyi mərasimində iştirakı və dərin məzmunlu nitqi Azərbaycanın yeni dövr gəncliyinə göstərilən yüksək qayğının parlaq ifadəsi idi. Ulu öndərin Azərbaycan Respublikasının Prezidenti kimi 1999-cu il oktyabrın 11-də Naxçıvan Dövlət Universitetinin yeni tədris korpusunun açılışı zamanı söylədiyi fikirlər bu gün də ölkəmizin tələbə gəncliyinin aydın fəaliyyət proqramı səviyyəsində səslənir: "Biz XXI əsrə qədəm qoyuruq. XXI əsr gənclərin əsridir. Biz yaratdığımız, qurduğumuz müstəqil Azərbaycan dövlətini, müstəqil Azərbaycanı gənclərə tapşırırıq. Bizim işimizi gənclər davam etdirməlidirlər. Gənclərin vəzifəsi Azərbaycanın dövlət müstəqilliyini qorumaq, Azərbaycanda hüquqi, demokratik, dünyəvi dövlət quruculuğu prosesində fəal iştirak etmək, ölkəmizin iqtisadiyyatını, mədəniyyətini, elmini inkişaf etdirməkdir. Ümidvaram ki, Azərbaycanın bugünkü gəncləri, o cümlədən Naxçıvan Dövlət Universitetinin tələbələri bunların hamısına qadirdir və biz gələcəkdə onların işlərinin nəticələrinin şahidi olacağıq".

Hazırda muxtar respublikada fəaliyyət göstərən Naxçıvan Dövlət Universiteti, Naxçıvan Müəllimlər İnstitutu və Özəl Universitetdə təhsil alan tələbə gəncliyin milli dövlətçilik, azərbaycançılıq, vətənpərvərlik ruhunda yetişib formalaşması üçün genişmiqyaslı tədbirlər həyata keçirilir. Prezident İlham Əliyevin 2004-cü ildə açılış mərasimində iştirak etdiyi Naxçıvan Dövlət Universitetinin Elektron kitabxanası, 2007-ci ildə universitet gəncliyinə ərməğan etdiyi Avropa standartlarına cavab verən Konservatoriya korpusu regionda tələbə gəncliyə göstərilən dövlət qayğısını əyani şəkildə nümayiş etdirir. Son illərdə Naxçıvan Dövlət Universitetinin 108 hektarlıq ərazisində salınan Avropa tipli universitet şəhərciyi, müasir gəncliyin inkişafına xidmət edən yeni tipli ali məktəb komplekslərinin yaradılması genişmiqyaslı işlərə daha bir örnəkdir. Naxçıvan Dövlət Universitetində mövcud olan 9 tədris korpusu, elektron kitabxana, konservatoriya, universitet klinikası, internet mərkəzləri, Olimpiya tipli idman mərkəzi, Botanika bağı regionda müstəqil Azərbaycanın yeni nəslinin inkişafına uğurla xidmət edir. Universitetimizin geniş miqyas alan beynəlxalq əlaqələri tələbələrin millilik amilini əsas kimi qəbul etməklə yanaşı, Avropa dəyərlərinə yiyələnmələrinə də şərait yaradır.

Ali məktəblərin, o cümlədən Naxçıvan Dövlət Universitetinin həyatında tələbə təşkilatlarının böyük rolu var. Universitetimizdə 1968-ci ildən fəaliyyət göstərən Tələbə Elmi Cəmiyyəti bu gün də öz işini uğurla davam etdirərək ilkin elmi axtarışlar məktəbinə çevrilmişdir. Ali təhsil ocağımızda, həmçinin 1967-ci ildən Tələbə Həmkarlar Təşkilatı, 1998-ci ildən Yeni Azərbaycan Partiyası Ərazi Gənclər Birliyi, 1999-cu ildən tələbə gənclər təşkilatı, 2000-ci ildən Tələbə İdman Şurası, 2001-ci ildən Tələbə informasiya bölməsi kimi birlik və təşkilatların fəaliyyət göstərməsi gənclərin ictimai fəallığının artırılmasına, asudə vaxtının daha səmərəli təşkilinə, azərbaycançılıq ruhunda formalaşmalarına uğurla xidmət edir. Universitetimizdə 1997-ci ilin aprel ayından fəaliyyətə başlayan "Heydər Əliyev Universiteti" tələbə gənclərin ideya tərbiyəsi və dövlətçilik məktəbi funksiyasını müvəffəqiyyətlə həyata keçirir. İndiyədək həmin universitetdə keçirilmiş 124 məşğələdə dinlənilən məruzələr tələbə gəncliyin görkəmli dövlət xadimi, ümummilli liderimiz Heydər Əliyevin milli dövlətçilik, vətənə sədaqət ruhunda tərbiyə olunmasında mühüm rol oynamışdır. 1998-ci ilin noyabrında yaradılmış İctimai Təşkilatlar Mərkəzi universitetdə gənclər təşkilatlarının normal fəaliyyətinin təmin edilməsinə münbit şərait yaradır. Tələbə gənclər təşkilatlarının hər birinin ayrıca iş otağının olması, bu təşkilatlara xidmət edən müasir texnologiya ilə təhciz edilmiş akt zalının fəaliyyət göstərməsi İctimai Təşkilatlar Mərkəzi korpusunun gənclik mərkəzinə çevrilməsi ilə nəticələnmişdir.

Naxçıvan Dövlət Universitetinin incəsənət fakültəsi nəzdində fəaliyyət göstərən Tələbə opera studiyası, Tələbə teatr studiyası, Şən və hazırcavablar klubu, müxtəlif vokal və rəqs qrupları səmərəli işləyir. 1999-cu ilin dekabr ayından fəaliyyət göstərən Şən və hazırcavablar klubu müxtəlif vaxtlarda Bakıda, Naxçıvanda, Türkiyədə maraqlı proqramlarla çıxış etmişdir.

2000-ci ildən fəaliyyətə başlayan Tələbə opera studiyası üzvlərinin hazırladıqları "Arşın mal alan" operettası Türkiyə Cümhuriyyətinin Trabzon Texniki Universitetində, Qars Qafqaz Universitetində, İqdır vilayətində, Novosibirsk Mədəniyyət sarayında, Bakıda Səməd Vurğun adına Rus Dram Teatrının səhnəsində böyük uğurla nümayiş etdirilmişdir. Universitetdə 1999-cu ilin mart ayından fəaliyyət göstərən Tələbə teatr studiyası tələbələrin azərbaycançılıq ideologiyası, milli-mənəvi dəyərlər ruhunda formalaşdırılması sahəsində mühüm nailiyyətlər qazanmışdır. Tələbə teatr studiyası fəaliyyət göstərdiyi illər ərzində "Heydər baba, yüz yaşa" kompozisiyasına, Kamal Abdullayevin "Beyrəyin taleyi", Turan Oflazoğlunun "Türklərin Atatürkü" tamaşalarına uğurlu səhnə həyatı bəxş etmişdir. Tələbə aktyorların hazırladıqları böyük demokrat, ədib Cəlil Məmmədquluzadənin "Anamın kitabı", və "Ölülər" tamaşaları 140 illiyi dövlət səviyyəsində qeyd edilən görkəmli sənətkarın yubileyinə Naxçıvan Dövlət Universiteti gəncliyinin töhfəsidir.

Artıq ölkəmizin tələbə gəncləri tükənməz potensiala malik, yüksək səviyyəli, vətənpərvər, işgüzar, çevik qüvvə kimi formalaşır. Bütün bunlar tələbə gənclərin həyatında yeni mərhələnin başlandığını nümayiş etdirir. Fikrimizcə, ölkə miqyasında tələbələrin səylərinin və təşəbbüslərinin əlaqələndirilməsi, gəncliyin intellektual inkişafının və ideya-tərbiyə işinin ardıcıl və sistemli şəkildə qurulması baxımından respublika üzrə tələbə gənclər təşkilatının yaradılmasının da zamanı çatıb. Belə olsa, ölkə miqyaslı bu gənclik təşkilatı müstəqil Azərbaycan dövlətinin qabaqcıl dəstəsi olan tələbə gənclərin baş qərargahına çevrilər, tələbə gənclərin azərbaycançılıq ruhunda formalaşmasına daha çox töhfə verər.

Arzu ABDULLAYEV,

Naxçıvan Dövlət Universitetinin

tələbə gənclər təşkilatının

sədri, tarix-filologiya

fakültəsinin III kurs tələbəsi

Azərbaycan.- 2009.- 13 iyun.- S. 4.