Moskvada dahi lider Heydər Əliyevin xatirəsinə
həsr olunmuş beynəlxalq konfrans keçirilmişdir
Moskvada Azərbaycan
xalqının ümummilli lideri Heydər Əliyevin xatirəsinə
həsr olunmuş "Qloballaşma dövründə mədəniyyətlərin
qarşılıqlı təsiri" mövzusunda beynəlxalq
konfrans keçirilmişdir. Konfrans Heydər Əliyev Fondunun Moskvadakı nümayəndəliyi,
Rusiya Elmlər Akademiyasının Fəlsəfə
İnstitutu, M.V.Lomonosov adına MDU-nun qlobal proseslər
fakültəsi, AMEA Fəlsəfə, Sosiologiya və
Hüquq İnstitutu və Rusiya Fəlsəfə Cəmiyyəti
tərəfindən təşkil edilmişdir. 15 iyun - Milli
Qurtuluş Günü ilə əlaqədar keçirilmiş
konfransda görkəmli Rusiya və Azərbaycan alimləri
iştirak etmişlər.
Rusiya Elmlər
Akademiyası Fəlsəfə İnstitutunun konfrans zalında
keçirilmiş tədbiri açan institutun direktoru, akademik Əbdüsəlim
Hüseynov konfransı əlamətdar hadisə
adlandırmış, müzakirəyə
çıxarılan qlobal məsələlərin
aktuallığını vurğulamışdır.
Heydər Əliyev
Fondunun Rusiyadakı nümayəndəliyinin rəhbəri
Leyla Əliyeva çıxışında bildirmişdir ki,
Azərbaycan xalqı 15 iyun tarixini Milli Qurtuluş günü
kimi qeyd edir. Leyla
xanım Əliyeva demişdir: "Azərbaycan müstəqilliyini
bərpa etdikdən sonra ciddi iqtisadi və siyasi problemlərlə
qarşılaşdı. İqtisadi tənəzzül
keçirən, Ermənistan tərəfindən hərbi
müdaxiləyə məruz qalan Azərbaycan vətəndaş
müharibəsi astanasında idi. Çoxdan gözlənilən
müstəqillik təhlükə qarşısında
qalmışdı. Yalnız Heydər Əliyevin 1993-cü il
iyunun 15-də hakimiyyətə qayıdışı vəziyyəti
kökündən dəyişdirməyə imkan verdi, suveren
Azərbaycan dövlətinin əsası qoyuldu.
Heydər Əliyev bütün
ömrünü öz ölkəsinə, Vətəninə
həsr etmişdi, onun müdrik siyasəti sayəsində Azərbaycan
bu gün inkişaf edir və çiçəklənir. Azərbaycan iqtisadi inkişaf
sürətinə görə bir neçə ildir ki, lider
mövqeyindədir, ölkədə nəqliyyat, energetika sahələri
üzrə iri regional layihələr həyata keçirilir,
sosial problemlər həll olunur. Bir sözlə, həyatın
bütün sahələrində inkişaf aydın hiss edilir.
Bu gün Heydər Əliyev
cismən aramızda yoxdur, lakin müstəqil Azərbaycan
yaşayır, ümummilli liderin bütün həyatını
həsr etdiyi iş, onun ideyaları yaşayır, bu il
yaradılmasının beş ili tamam olmuş Heydər Əliyev
Fondu yaşayır. Bu
dövr ərzində Heydər Əliyev Fondu Azərbaycan
xalqının demək olar ki, bütün təbəqələrinin
etimadını və dəstəyini qazanmışdır. Bu
gün fond təkcə Azərbaycanda deyil, dünyanın
müxtəlif ölkələrində fəaliyyət
göstərir və təməli Heydər Əliyev tərəfindən
qoyulmuş xeyirxah işləri davam etdirir.
Mənim
üçün xoşdur ki, qloballaşan dövrdə mədəniyyətlərin
qarşılıqlı təsiri mövzusunda keçirilən
bugünkü konfrans Heydər Əliyevin xatirəsinə həsr
edilmişdir. Nadir
geosiyasi mövqeyə malik, Qərblə Şərq
arasında əsl körpü olan və qədim İpək
Yolunda yerləşmiş Azərbaycan, həm Şərq və
həm də Qərb mədəniyyətini özündə əks
etdirir. Xalqımız əsrlər boyu tolerantlıq və
dözümlülük ruhunda tərbiyə edilmişdir. Biz
adət və ənənələrimizi dərindən qiymətləndirir,
eyni zamanda, dünya ölkələrinin bir-birindən fərqli
mədəniyyətlərinə böyük hörmət bəsləyirik.
Bu gün kifayət qədər mükəmməl dünya
birliyində Azərbaycan tolerantlıq nümunəsi ola bilər.
Bugünkü mövzu -
qloballaşma mövzusu kifayət qədər genişdir və
birmənalı deyildir. Şübhə doğurmayan yalnız odur ki, müasir
dünya inteqrasiya edir və qloballaşma dünyanın demək
olar bütün ölkələrinə və xalqlarına təsir
göstərir. Əminəm ki, bugünkü konfrans çox
maraqlı və səmərəli olacaqdır. Sevindirici
haldır ki, konfrans Azərbaycanın milli bayramı ilə
eyni vaxta düşmüşdür və mən bunda rəmzi
xarakter və xoş məna görmək istərdim.
Bütün iştirakçılara konfransın işində
uğurlar arzulayıram".
Qırğızıstanın
sabiq prezidenti, REA-nın xarici üzvü, MDU-nun professoru Əsgər
Akayev "Şəxsiyyət fenomeni mədəniyyətlərin
əbədi inkişaf amili və qarşılıqlı təsiri
kimi" mövzusunda məruzə etmişdir. Ə.Akayev Azərbaycan
xalqının şanlı oğlu Heydər Əliyevin xatirəsinə
Rusiya paytaxtında böyük elmi konfransın keçirilməsini
əlamətdar hadisə adlandırmışdır.
Bildirmişdir ki, Heydər Əliyevin həyatında çox
şey Moskva ilə bağlı olmuşdur. Burada o,
güclü dəstək almış, siyasi və dövlət
fəaliyyətində yüksəlmişdir. Elə buradaca
sonuncu sovet rəhbərlərinin ikiüzlülüyü və
ədalətsizliyi ilə qarşılaşmışdır.
Heydər Əliyev bu çətinlikləri ona xas olan insani və
vətəndaş dəyanəti ilə
qarşılamış və doğma respublikaya
qayıtdıqdan sonra qüvvəsini, istedadını və
biliyini bütünlüklə dövlət müstəqilliyi
yoluna qədəm qoymuş Azərbaycan xalqına həsr
etmişdir. Heydər Əliyev şəxsiyyətinin
miqyası o qədər geniş idi ki, onun intellektual və
insani keyfiyyətləri Azərbaycan sərhədlərindən
çox-çox uzaqlarda tanınmış, beynəlxalq aləmdə
qiymətləndirilmişdir.
Əsgər Akayev nitqinə davam edərək demişdir:
"Mənə Heydər Əliyevin müstəqil Azərbaycanı
idarə etdiyi 10 il ərzində onunla dəfələrlə
görüşmək xoşbəxtliyi nəsib olmuşdur. Mən
ilk görüşümüzdə onun parlaq şəxsiyyətinin
təsirinə düşmüşdüm. MDB ölkələrinin
prezidentləri öz aralarındakı münasibətlərdə
bərabərlik prinsipini rəhbər tutsalar da, şəxsən
mən Heydər Əliyevə tamamilə başqa münasibət
bəsləyirdim. Mən Heydər Əliyevi onun taleyinə
düşən əzablı yolları və şəxsi
iztirabları şərəflə dəf edən müdrik və
uzaqgörən ağsaqqal kimi qəbul edirdim. Heydər Əliyevin
ətrafında MDB-nin siyasi, dövlət elitasında layiq
olduğu əsl hörmət və ehtiram mühiti
yaranmışdı. Bizim ölkələrimizi çox
şeylər birləşdirir. Biz Mərkəzi Asiyada daim
Bakının möhkəm dəstəyini və dost köməyini
minnətdarlıqla hiss edirdik.
Heydər Əliyev mənim
xatirimdə dərin ensiklopedik biliyə malik insan, bədii
istedadların mahir hamisi kimi qalmışdır. Azərbaycan ədəbiyyatı,
incəsənəti və memarlığının əsl
intibahı onun adı ilə bağlıdır. Heydər Əliyevin
şəxsiyyəti xalqlarımızın dostluğunun, milli
mədəniyyətlərimizin əbədi əlaqələrinin
təcəssümü idi. Həm sovet və həm də
postsovet dövründə Heydər Əliyevin həyatının
mənası və məqsədi yalnız yaratmaq idi. O,
ölkəsini hərtərəfli coşqun inkişaf yoluna
çıxarmış, kiçik respublikanı energetika
dövləti səviyyəsinə yüksəltmiş, Azərbaycanın
siyasi təsiri regional çərçivədən
çıxaraq beynəlxalq əhəmiyyətə malik
olmuşdur. O, öz xalqına zəngin irs qoymuşdur və
belə oğulları yetirən ölkə daim bəxtiyar
olacaqdır. Heydər Əliyevin işinin istedadlı
davamçısı Prezident İlham Əliyev də onun
varisidir".
Konfransda MDU-nun fakültə
dekanı, tarix elmləri doktoru Georgi Alekseyev, AMEA Fəlsəfə,
Sosiologiya və Hüquq İnstitutunun direktoru İlham Məmmədzadə,
MDU-nun qlobal proseslər fakültəsinin dekanı İlya
İlin, RF hökuməti yanında Moskva Turizm
Akademiyasının kafedra müdiri Olqa Çistyakova, Rusiya Fəlsəfə
Cəmiyyətinin birinci vitse-prezidenti, fəlsəfə elmləri
doktoru, professor Aleksandr Çumakov, RF XİN Diplomatiya Akademiyasının
kafedra müdiri, fəlsəfə elmləri doktoru, professor
Konstantin Dolqovun və digər alimlərin
çıxışları dinlənilmişdir. Konfransda qloballaşmanın
müxtəlif cəhətləri və bu anlayışın
müasir konteksti, milli-mədəni müxtəliflik və mədəniyyətlərin
qarşılıqlı təsiri, şəxsiyyətin tarixdə
rolu və digər məsələlərə toxunulmuşdur.
Konfransın yekununda
iştirakçılar işçi qaydada qətnamə qəbul
etmişlər. Qətnamədə
mövzunun aktuallığı və əhəmiyyəti
vurğulanmış, hər il Azərbaycan xalqının
ümummilli lideri Heydər Əliyevin xatirəsinə həsr
olunmuş Əliyev qiraətlərinin, habelə sosial-siyasi, fəlsəfi
qiraətlərin keçirilməsi təklif olunmuşdur.
Konfransda Heydər Əliyev
Fondunun icraçı direktoru Anar Ələkbərov, AMEA,
ÜAK və gənclərin nümayəndələri
iştirak etmişlər.
Asya HACIZADƏ,
AzərTAc-ın xüsusi müxbiri
Moskva
Azərbaycan.- 2009.- 17 iyun.- S. 3.