Müqəddəs nurun cazibəsi

 

"Hesab edirəm ki, millətimiz üçün, millətimizi, xalqımızı düzlüyə, saflığa, xeyirxahlığa, əməli-salehliyə dəvət etmək üçün ziyarətgahlar çox əhəmiyyətlidir. Xüsusilə Mir Mövsüm Ağanın qəbri, bu ziyarətgah...

1943-cü ildə mənim 20 yaşım vardı. Bizim ailədə çətinlik vardı. Mən də, anam da bir nəzir dedik. Mən onda Bakıda yaşamırdım. Naxçıvanda yaşayırdım. Gəldim Bakıya, getdim İçərişəhərdə Mir Mövsüm Ağanın evinə, onu ziyarət etdim və nəzirimi də verdim. İndi biz onun qəbri üstünə gəlirik, amma mən sağlığında gedib onu ziyarət etmişəm. Bacısı da orada idi, evi indi də gözümün qabağındadır.

Əminəm ki, Mir Mövsüm Ağanın ziyarətgahı zəhmətkeş insanların səyi nəticəsində daha da genişlənəcək, inkişaf edəcək və xalqımız bu ziyarətgahdan bəhrələnərək mənəvi cəhətdən daha da sağlam, saf olacaqdır".

 

Heydər ƏLİYEV

 

2000-ci ilin qızılı payızında xalqımızın ulu öndəri Heydər Əliyevin Mir Mövsüm Ağanın Şüvəlandakı qəbirüstü ziyarətgahında ziyarət mərasimi zamanı ictimaiyyət qarşısında söylədiyi fikirlər onun islami dəyərlərə, müqəddəslərin ocaq və türbələrinə olan dərin ehtiramının təzahürüdür. Hələ gənclik illərindən Mir Mövsüm Ağanın sirli-möcüzəli daxili gücünə inanan və bu müqəddəs ziyarətdən rahatlıq tapan dahi Heydər Əliyev ömrünün sonuna kimi əhdinə sadiq qaldı.

Böyük Ağa, Mir Mövsüm Ağa, Yaşıl Seyid, Ət Ağa... bu adlar nəinki Azərbaycan xalqının, hətta Avropanın və Yaxın Şərqin müqəddəs xatirəsini dönə-dönə yad etdiyi Ağa Seyid Əli Mir Əbu Talib oğlu Mir Mövsümzadəyə məxsusdur. Nəsil şəcərəsi və nəcabəti Məhəmməd peyğəmbərin nəvə-nəticələrinə gedib çıxan, 1883-cü ildə İçərişəhərdə seyid ocağında doğulan Ağa Seyid Əlinin ruhu hər birimiz üçün müqəddəs nur deməkdir. Xalqın Mir Mövsüm Ağanı Böyük Ağa adlandırması onu böyük seyid kimi görməsinə dəlalət edir. İnsanın çox yaşamaq əlində olmadığı kimi, adının əbədiyyən yaşaması da Allahın əmrindədir. Yəni alın yazısı deyilən şey insanla işıqlı dünyaya bir doğulur. Ağa Seyid Əli də dünyaya xoş və bəd qütblərin çuğlaşmasında doğulub. Fiziki cəhətdən şikəst və zəif olan bu insan mənəvi cəhətdən kamil və güclü idi. Mir Mövsüm Ağanın ruhi gücü və müasirləri tərəfindən hərarətlə sevilməsinin bir səbəbi də ondadır ki, insanlar ondan hələ sağ ikən kəramətlər görüblər. İşi müşkülə düşən, sağalmaz xəstəsi olan imdad diləmək üçün İçərişəhərdəki mənzilinə gediblər. Ağanın bir sığal çəkməsi, bir nəfəs verməsi, bircə nəzəri kifayət edib ki, çarəsiz və müşküllü ondan şəfa payını alsın.

Mir Mövsüm Ağanın daha güclü tərəfi onun mərhəmətində və xeyirxahlığında idi. Evinə gələn nəzirləri ehtiyacı qədər saxlar, qalanını isə kasıb və füqaralara payladarmış. Ağa uşaqlığından islama və islami dəyərlərə sədaqətli olub. Onunçün insanların milliyyəti yox, insanlıq, bəşəri dəyərlər dərin məna kəsb edib.

Mir Mövsüm Ağanın güclü mənəviyyat sahibi olduğu Allahın ona sevgisində, xalqın bu günədək ona olan istəyində isbatını tapır.

Böyük Ağanın ölümü də elə sağlığındakı kimi çox hörmətli və izzətli, son dərəcə urvatlı və şərafətli olub. 1950-ci ilin çisəkli payızında dünyasını dəyişən kəramətli Ağanın ölümü bütün dünya azərbaycanlılarını sarsıtmışdı. İran, İraq, Türkiyə, Əfqanıstan, Rumıniya, Bolqarıstan, Almaniya, Hollandiya və digər ölkələrdən Azərbaycan xalqına başsağlığı teleqramları gəlmişdi. Ruslar, yəhudilər, qeyri-millətlər onunçün ağlayırdılar.

Xalqın and yerinə çevrilmiş bu müqəddəs nur mücəssəməsinin uyuduğu Şüvəlan qəbiristanlığı bu gün uzaq ellərdən, yurdumuzun bütün bölgələrindən gələn zəvvarların ən böyük ziyarət ocaqlarındandır. Ölümündən sonra 60 ildir ki, bu böyük övliyanı insanlar böyük sevgilərlə anır, ona tapınır.

Onun ruhunun hikmətinə inanıb məzarını ziyarətə gələnlər çox olsa da, keçmiş Sovet qadağaları, Sovet rejimi burada məqbərə və ya ziyarətgah tikdirmək istəyənlərin qarşısına sədd qoymuşdu. 1992-ci ildə şüvəlanlı Hacı Nizam Həbiboğlu öz məsləkdaşları və həmfikirləri ilə birgə ölkəmizdə din və vicdan azadlığı bərqərar olduğu vaxtdan Ağanın cəddinə olan böyük sevgisini gerçəkləşdirmək yolları aradı. Əvvəlcə kiçik məqbərə inşa olundu. Lakin müqəddəs övliyanın ziyarətinə gələnlərə bu azlıq etdi. Dini mərasimlərdəki insan seylabı dar məqbərəyə sığmırdı.

Ağanın müqəddəs ruhuna səmimi qəlbdən inanan və daim onu ziyarət edən Heydər Əliyev 2000-ci ildə yeni ziyarət kompleksinin maketini görüb çox bəyənmişdi. Dövlət tərəfindən nə lazımsa, yardım təklif etmişdi, tövsiyələrini vermişdi. Bu gün Mir Mövsüm Ağanın məqbərəsinin yerində Şərqin ən möhtəşəm və əzəmətli bir abidəsi ucaldılıb. Səmavi rəngli füruzeyi kaşılarla bəzədilmiş qoşa günbəzli, tək minarəli ziyarətgah-məscid kompleksi xalqın dəstəyi ilə, camaatın verdiyi nəzirlər hesabına tikilib.

Ağa Seyid Əlinin uşaqlıq dövrü, nəsil şəcərəsi haqqında müasirlərinin gözəl və hikmətli fikirləri, onun eşqinə yazılmış poetik nümunələr insanda dərin fəlsəfi ovqat yaradır. Kainatın, insanlığın açılmamış sirləri, kəşf olunmamış, dillə deyiləsi mümkün olmayan duyğular sözün qüdrəti ilə cilvələndikcə, bir daha əmin olursan ki, dünyada ən qədim və ən təzə şey sözdür. Varlığın anası yaradılışın əvvəlindən sözdən yaxşı heç bir övlad doğmayıb. Şeyx Nizaminin təbirincə desək: Ruh kimi eyibsiz olan söz qeyb xəzinəsinin xəzinədarıdır.

Mir Mövsüm Ağanın ziyarətinə gələn zəvvarların söhbətlərinə, tarixi faktlara, elmi və dini mənbələrə, müqayisə və müşahidələrə istinad etsək, xalqın qəlbində əziz olan bir insanın pak və ülvi, müqəddəs ruhuna olan inam və istəyin qəlblərdən üzlərə süzüldüyünü görərik.

Mir Mövsüm Ağanın ruhuna olan ehtiram əslində Azərbaycan xalqının islami dəyərlərə olan ehtiramıdır. Müqəddəslərin ziyarəti zamanı insanlar mənən bərabərləşir.

Bu gün istər Bibiheybət ziyarətgahı, yaxud Təzəpir məscidi və digər müqəddəs ocaqlarımızın ölkə rəhbərliyi tərəfindən dəfələrlə ziyarət olunması faktının özü də xalqın həm müqəddəslərə, həm də dövlətin başçısına olan inamını gücləndirir. Mir Mövsum Ağa ziyarətgahının Məşhəddə İmam Rza məqbərəsi kimi sonuncu təmir-tikinti və bərpa işlərindən sonrakı görüntüsü dahi Heydər Əliyevin ən ülvi arzularından idi.

Budur, ruhun şad olsun ulu öndər! Arzuladığın görmək istədiyin müqəddəs abidə artıq yekunlaşıb. Qızıl gümüş şəbəkələrlə halələnmiş müqəddəsin məzarı, bütünlüklə güzgü şəbəkələrlə naxışlanmış tavanı, xas mərmər döşənmiş döşəməsi, zəvvarlar üçün hər şərait - namazgah, qurbangah, zəvvarxanalarda yaradılmış ideal təmizlik, səliqə-sahman bura ziyarətə gələnləri heyran edir.

...İllər, qərinələr, əsrlər ötəcək, Mir Mövsüm Ağa ziyarətgahı və Bibiheybət məscidi minarələrindən qopan azan sədaları Fəxri xiyabanda, bu cənnət və behişt məkanda əbədiyyətə qovuşan xalqın sevimli və istəkli rəhbərinin ruhunu daim şad edəcəkdir. Çünki hər iki ziyarətgahın yeni möhtəşəm abidəsi ulu öndərin arzu və diləkləri ilə çox bağlıdır.

Bu gün bu müqəddəs ziyarətgah həm də dövlət başçısının və onun xanımının tez-tez ziyarət etdiyi bir ocaqdır.

Mir Mövsum Ağa ziyarətgahının pak və müqəddəs ruhu ondan Allah eşqinə kömək istəyənləri heç vaxt çarəsiz qoymayıb. Ona öz nurundan, ilahi cazibəsindən aydınlıq verib.

 

 

Mirvari RƏHİMZADƏ

 

Azərbaycan.- 2009.- 21 iyun.- S. 2.