Ulu öndərin əbədiləşən adı

 

HEYDƏR ƏLİYEV FONDU - mərhəmət və xeyirxahlıq ünvanı

 

 Heydər Əliyev Fondu 2004-cü ildə ulu öndərin siyasi məfkurəsinin həmişəyaşar səciyyəsini əks etdirmək, yaratdığı milli dövlətçilik ideyalarını yeni nəsillərə daim aşılamaq niyyətindən irəli gələrək yaradıldı.

Fondun təntənəli açılışı 2004-cü il mayın 10-da, xalqımızın ümummilli lideri Heydər Əliyevin doğum günündə oldu. Açılış mərasimində çıxış edən Prezident İlham Əliyev deyib: "Fond Heydər Əliyevin siyasi irsini öyrənəcək, onu təhlil, tədqiq və təbliğ edəcəkdir. Fondun qarşısında böyük vəzifələr durur. Fond ictimai təşkilatdır. Ümid edirəm ki, Azərbaycanın ictimai həyatında Fondun rolu böyük olacaqdır".

Doğrudan da Heydər Əliyev Fondu ötən 5 ildə öz fəaliyyəti ilə Azərbaycanın ictimai həyatında necə böyük rol oynadığını, qarşıya qoyduğu məqsədlərin əhəmiyyətinə, miqyasına və sanbalına görə Azərbaycanda analoqu olmayan yeni qurum olduğunu sübut etdi. Milli Məclisin deputatı, Azərbaycan Mədəniyyətinin Dostları Fondunun prezidenti, YUNESKO və İSESKO-nun xoşməramlı səfiri Mehriban xanım Əliyevanın rəhbərlik etdiyi Heydər Əliyev Fondunun həyata keçirdiyi mədəni-ictimai tədbirlər dövlətimizin inkişafına, müstəqilliyimizin möhkəmləndirilməsinə, Azərbaycanın dünya birliyində öz layiqli yerini tutmasına doğru istiqamətləndi. Bu müddətdə Heydər Əliyev Fondunun gördüyü işlər, həyata keçirdiyi layihələr sanballı və genişəhatəlidir. Fond xeyriyyəçilikdən tutmuş səhiyyə və təhsil sisteminin, mədəniyyət və incəsənətin inkişafına, mədəniyyətimizin və mədəni irsimizin dünyada təbliğinə, Azərbaycan həqiqətlərinin beynəlxalq ictimaiyyətə çatdırılmasına, ölkəmizin dünyadakı imicinin formalaşmasına, amnistiya təşəbbüslərinə qədər müxtəlif sferalarda məhsuldar fəallıq nümayiş etdirməklə ulu öndərin ideyalarına ləyaqətlə xidmət etdiyini təsdiqləyir. Ulu öndərin mərhəmət, nəciblik və yüksək humanizmə əsaslanan saf ideallarının ictimai şüurda möhkəmlənməsinə çalışan, millətin gələcəyi naminə bir sıra strateji əhəmiyyətli layihələri inamla həyata keçirən Fond 5 illik fəaliyyətilə bir çox insanların ümid yerinə çevrilib.

 Heydər Əliyev Fondunun məqsədləri çox genişdir. Buraya Heydər Əliyevin ölkəmizin tərəqqisi, dünya birliyinə inteqrasiyası və xalqımızın rifahının yaxşılaşması naminə müəyyən etdiyi siyasətin öyrənilməsinə, təbliğinə və ideyalarının həyata keçirilməsinə dəstək verməkdən, bu işə xidmət edən genişmiqyaslı proqram və layihələrın reallaşmasına kömək etməkdən başlamış, elm, təhsil, mədəniyyət, səhiyyə, idman, ekoloji sahələrə aid proqram və layihələr hazırlayıb həyata keçirmək, sosial problemlərin həllinə, xüsusi qayğıya ehtiyacı olan vətəndaşlara, insanların yaradıcı potensialının, bilik və bacarıqlarının aşkara çıxarılmasına dair vəzifələr aiddir. Eyni zamanda Fond mədəniyyətimizin geniş təbliği, sağlam mənəvi dəyərlərin qorunması ilə bağlı aparılan işlərə yardımçı olmaq, uşaq və gənclərin hərtərəfli biliklərə malik vətəndaş kimi yetişdirilməsi işinə xidmət etmək, ölkəmizin beynəlxalq nüfuzunun artırılması və Azərbaycan həqiqətlərinin dünya ictimaiyyətinə çatdırılması işinə töhfələr vermək, uşaq müəssisələrinin infrastrukturlarını, səhiyyə və tibbi təsisatları inkişaf etdirmək, ekologiya sahəsində tədqiqatları dəstəkləmək, sağlam həyat tərzini təbliğ etmək, dini tolerantlığın bərqərar olmasına, vətəndaş cəmiyyəti quruculuğuna, qloballaşan dünyaya inteqrasiya prosesində milli-mənəvi dəyərlərin qorunub saxlanılmasına dəstək vermək kimi genişmiqyaslı fəaliyyət göstərir.

Heydər Əliyev Fondunun loqosu səkkizguşəli ulduzun içərisində Heydər Əliyev inisiallarının "H.Ə" əmələ gətirdiyi səkkizguşəli ulduzdan ibarətdir. Səkkizguşəli ulduz şumerdən gəlmədir. Zərdüştlükdə onun fəlsəfəsi açılır: səma, yer, su, hava, bitki, heyvanat, insanat, ad. Bu həm də sadədən aliyə doğru inkişafı göstərir. İnisialları əhatə edən səkkizguşəli ulduz Azərbaycan xalqının öz dahi oğlu Heydər Əliyevin ideyaları ətrafında birləşməsini göstərir. Loqoda iki rəng qəbul edilmişdir: göy və qızılı. Göy rəng səmanı, demokratiyanı, düzlüyü, təmizliyi, günahsızlığı, dincliyi, etibarlılığı, səmimiliyi, əminliyi, milliliyi göstərir. Qızılı rəng isə günəş, sülh, inkişaf, işıqlı gələcək simvoludur. Hər iki rəng ümummilli lider Heydər Əliyevin istək və arzularını, ideyalarını əks etdirir.

Heydər Əliyev Fondunun ulu öndərin adına layiq olaraq geniş spektri əhatə edən, hər kəsdə fərəh və qürur hissləri doğuran kəhkəşan fəaliyyətinin əsasında təbii ki, onun prezidenti, YUNESKO və İSESKO-nun xoşməramlı səfiri, Milli Məclisin deputatı Mehriban xanım Əliyevanın əzmkarlığı, təşəbbüskarlığı, həyata keçirilən proqram və layihələrə və ümumən Fondun fəaliyyətinə yaradıcı münasibəti dayanır. Mehriban xanım Əliyevanın özünün də bəyan etdiyi kimi, Fondun çoxşaxəli fəaliyyətinin bir əsas məqsədi var - insanlara təmənnasız yaxşılıq! Bunu Mehriban xanım Əliyevanın özünəməxsus səmimiyyətlə dediyi sözlər də təsdiq edir: "Mən arzu edirəm ki, dünyada saf və xeyirxah əməllər daha çox olsun, dərd-qüssə isə, azacıq da olsa, əskilsin".

Məhz nəcib əməllərinə görə Mehriban xanım Əliyeva ötən 5 ildə bir sıra beynəlxalq mükafatlara, adlara layiq görülüb. Hələ 2004-cü ilin avqustunda Azərbaycanın şifahi xalq ədəbiyyatının və musiqi irsinin qorunub saxlanılması və inkişaf etdirilməsi sahəsindəki yorulmaz səylərinə görə YUNESKO-nun xoşməramlı səfiri adına layiq görülən Mehriban xanım Əliyeva 2005-ci il iyun ayında ictimai, mesenatlıq və xeyriyyəçilik fəaliyyətinə, Rusiya və Azərbaycan xalqları arasında dostluğun möhkəmlənməsindəki töhfələrinə görə Rusiyanın "Yüzilliyin mesenatları" Beynəlxalq Xeyriyyə Fondunun "Yaqut Xaç" ordeni ilə təltif edildi. Sivilizasiyalararası dialoq daxil olmaqla, müxtəlif sahələrdə genişmiqyaslı və fədakar fəaliyyətinə, qayğıya ehtiyac duyan uşaqlara diqqətinə, onların yaşayış şəraitinin yaxşılaşmasına, təhsilə, həmçinin islam aləmində görülən işlərə böyük dəstəyinə görə isə Mehriban xanım Əliyeva 2006-cı ilin noyabrında İSESKO-nun xoşməramlı səfiri adını aldı.

Ölkəmizin ictimai-siyasi həyatında fəal iştirak edən Mehriban xanım Əliyeva 2004-cü ildən Yeni Azərbaycan Partiyasının Siyasi Şurasının üzvüdür. 2004-cü il dekabrın 28-də Azərbaycan Respublikası Milli Olimpiya Komitəsinin IV Baş Məclisində MOK-un İcraiyyə Komitəsinə üzv seçilən Mehriban xanım Əliyeva həm də 2005-ci ildə Milli Məclisə keçirilən seçkilərdə 14 saylı Əzizbəyov ikinci seçki dairəsindən deputat seçildi.

Mehriban Əliyeva 2005-ci ildə Azərbaycanda keçirilən sosioloji sorğuya əsasən "İlin qadını" adına, Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı İcraiyyə Komitəsinin 2007-ci il yanvarın 29-da Cenevrədə keçirilən 120-ci sessiyasının yekdil qərarı ilə ana, uşaq və ailə sağlamlığının qorunması və möhkəmlənməsi işində xüsusi xidmətlərinə görə bu beynəlxalq təşkilatın mükafatına, həmçinin genişmiqyaslı xeyriyyəçilik fəaliyyətinə, bəşəriyyətin ali ideallarına xidmət sahəsində əldə etdiyi yüksək nailiyyətlərinə görə 2007-ci ilin mayında Rusiyada "Qızıl ürək" beynəlxalq mükafatına layiq görüldü. Yetim və kimsəsiz uşaqlara, müharibə və təbii fəlakətlərdən zərər çəkmiş insanlara yardım göstərilməsi sahəsində İslam Konfransı Təşkilatı ilə yüksək səviyyədə əməkdaşlığa görə isə 2008-ci ilin iyununda Mehriban xanım Əliyeva "İKT-nin humanitar məsələlər üzrə xüsusi elçisi" diplomuna layiq görülüb.

Heydər Əliyev Fondu ümummilli liderimizin ideyalarına sadiq qalaraq bu gün də ardıcıl və məqsədyönlü fəaliyyətini uğurla davam etdirir, ulu öndərin xeyirxah və müqəddəs əməllərini yaşatmaq üçün ictimai həyatın ən müxtəlif sahələrində fundamental layihələr həyata keçirir, hər bir vətəndaşın zəruri istək və arzularının gerçəkləşməsinə, problemlərinin operativ həllinə maddi-mənəvi dəstək verir. Nəcib əməlləri ilə xeyirxahlıq və mərhəmət ünvanına çevrilən, eləcə də hər bir azərbaycanlının qürur yeri, fəxri və vüqarı olan Heydər Əliyev Fondu Mehriban xanım Əliyevanın rəhbərliyi ilə qarşıya qoyduğu məqsədlərin həyata vəsiqə tapması işində bundan sonra da yeni zirvələr fəth edəcək, həmişə Azərbaycanımızın adını ucaldacaq.

 

HEYDƏR ƏLİYEV MÜKAFATI- ən şərəfli fəxri ad

 

Xalqımızın ümummilli lideri Heydər Əliyev hələ sovet hakimiyyəti illərində dörd dəfə Lenin ordeni, Qırmızı Ulduz ordeni və çoxlu medallarla təltif edilmiş, iki dəfə Sosialist Əməyi Qəhrəmanı adını almış, bir çox xarici dövlətlərin orden və medalları ilə təltif olunmuşdu. Müstəqil Azərbaycana rəhbərliyi dövründə isə Heydər Əliyev 1997-ci ildə Ukraynanın ali mükafatı - "Yaroslav Mudrı" ordeni, 1999-cu ildə Türkiyənin ən nüfuzlu mükafatı - "Atatürk" sülh mükafatı, 2003-cü ildə isə Rusiyanın yüksək dövlət mükafatı olan - Müqəddəs Apostol Andrey Pervozvannı ordeni ilə təltif olunmuşdu. Heydər Əliyev həmçinin, bir çox dövlətlərin orden və medallarına, beynəlxalq mükafatlara layiq görülmüş, müxtəlif ölkələrin nüfuzlu universitetlərinin fəxri doktoru seçilmişdi.

Heydər Əliyev sağlığında ikən müstəqil Azərbaycan Respublikasının hər hansı dövlət ordeni ilə təltif olunmadı, dövlət mükafatını almadı. Baxmayaraq ki, ölkəmizin ən ali mükafatını almağa onun haqqı daha çox çatırdı... Heydər Əliyev öz mənəvi mükafatını hələ sağlığında ikən, həm də çox-çox illər əvvəl almışdı. Bu mükafat Azərbaycan xalqının öz dahi oğluna olan tükənməz sevgisi idi. Bu sevgi Heydər Əliyevin vəfatından sonra xalqın timsalında daha aydın hiss olundu.

Ulu öndərin vəfatından sonra geniş ictimaiyyətin nümayəndələri tərəfindən Heydər Əliyevin adının əbədiləşdirilməsi, onun adına orden, mükafat təsis edilməsi barədə çoxsaylı müraciətlər edildi. Bu müraciətlərə baxılması üçün Prezident İlham Əliyevin 2003-cü il dekabrın 26-da imzaladığı sərəncama əsasən yaradılan Dövlət Komissiyası öz təkliflərini hazırlayıb dövlət başçısına təqdim etdi. Prezident İlham Əliyevin 2004-cü il mart ayının 10-da imzaladığı "Azərbaycan xalqının ümummilli lideri Heydər Əlirza oğlu Əliyevin xatirəsinin əbədiləşdirilməsi haqqında" fərmanda ulu öndərin adının əbədiləşdirilməsinin konkret istiqamətləri müəyyənləşdirildi. Vaxtilə Heydər Əliyevin təşəbbüsü ilə inşa edilən və hazırda ölkəmizin həyatında böyük rol oynayan Bakı Beynəlxalq Aeroportuna, Bakı Dərin Özüllər Zavoduna, Respublika Sarayına, Bakı İdman-Konsert Kompleksinə, o cümlədən Azərbaycan Ali Hərbi Məktəbinə və Bakı şəhərindəki küçələrdən birinə ulu öndərin adı verildi.

Prezident İlham Əliyevin 2004-cü il mart ayının 10-da imzaladığı "Azərbaycan xalqının ümummilli lideri Heydər Əlirza oğlu Əliyevin xatirəsinin əbədiləşdirilməsi haqqında" fərmanın bəndlərindən biri Azərbaycan Respublikasının "Heydər Əliyev" Mükafatının təsis edilməsi idi. Ölkə başçısının 2007-ci il 20 sentyabr tarixli fərmanı ilə "Heydər Əliyev" Mükafatının Əsasnaməsi də təsdiq edilib. Mükafat üzərində Heydər Əliyevin surəti həkk olunmuş döş nişanı, diplom və əlli min manat pul mükafatından ibarətdir. Heydər Əliyevin Azərbaycan dövləti qarşısında misilsiz xidmətlərini nəzərə alaraq onun xatirəsini əbədiləşdirmək məqsədi ilə təsis edilən bu mükafat ictimai-siyasi, sosial, iqtisadi, elmi-mədəni sahələrdə xüsusi xidmətlərə, dövlət qulluğunda xüsusi xidmətlərə, yüksək peşə ustalığına və ictimai həyatda fəal iştiraka, Azərbaycanın müstəqilliyinin və suverenliyinin möhkəmləndirilməsində fərqlənməyə, beynəlxalq münasibətlərdə dostluq və qarşılıqlı əməkdaşlığın inkişaf etdirilməsinə görə veriləcək.

"Heydər Əliyev" Mükafatı Azərbaycanın ən ali təltiflərindən biri olaraq ucalıq anlamını daşıyır. Ona görə də ulu öndərin adını daşıyan bu mükafatın sahibləri fəaliyyətlərinin hər bir mərhələsində bu təltifə layiq olduqlarını sübut etməlidirlər. "Heydər Əliyev" ordeni ilə təltif olunmuş Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev kimi...

 

"HEYDƏR ƏLİYEV" ORDENİ - ən ali təltif

 

 Azərbaycan Prezidentinin tövsiyəsinə əsasən Milli Məclis Azərbaycan xalqının ümummilli lideri, müasir Azərbaycan dövlətinin memarı və qurucusu Heydər Əliyevin xatirəsini əbədiləşdirmək məqsədi ilə Azərbaycan Respublikasının ən yüksək təltifinin - "Heydər Əliyev" ordeninin təsis edilməsi barədə qanun qəbul etmişdir.

 

 Qanunda deyilir: "Müstəqil Azərbaycan Respublikasına rəhbərlik etdiyi on illik dövr ərzində Heydər Əliyev ölkəmizi təhlükə və çətinliklərdən qurtararaq ardıcıl inkişaf yoluna çıxarmışdır. Bu illər ərzində dövlət idarəçiliyi mexanizmi yenidən yaradılmış, nizami ordu qurulmuş, genişmiqyaslı siyasi, hüquqi, iqtisadi, sosial və mədəni islahatlar həyata keçirilmiş, ölkə iqtisadiyyatının dinamik inkişafı təmin edilmiş, müstəqil Azərbaycan üçün böyük əhəmiyyət kəsb edən yeni neft strategiyası hazırlanaraq uğurla gerçəkləşdirilməyə başlanmışdır. Nəticə etibarilə Azərbaycanda hüquqi, demokratik və dünyəvi dövlət qurulmuş, vətəndaş cəmiyyətinin bərqərar edilməsi istiqamətində ciddi addımlar atılmışdır. Dövlətimiz dünya birliyində layiqli yerini tutmuş, bölgədə geosiyasi mövqelərini möhkəmləndirərək böyük beynəlxalq nüfuz qazanmışdır. Azərbaycançılıq ideyası şüurlara hakim kəsilmiş, milli birlik və həmrəylik təmin edilmişdir".

"Heydər Əliyev" ordeni Azərbaycan Respublikasının vətəndaşlarına ölkənin tərəqqisinə, əzəmətinin və şöhrətinin artmasına töhfə verən müstəsna xidmətlərinə, Vətənin müdafiəsində, Azərbaycanın dövlət mənafelərinin qorunmasında göstərilmiş mərdlik və şücaətə görə verilir. Ölkəmizin ən ali mükafatı və onun bir nömrəli vəsiqəsi 2005-ci il aprelin 28-də Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevə təqdim olunmuşdur. "Heydər Əliyev" ordeninin statutunda müəyyən edilmişdir ki, mükafat, Azərbaycan Respublikasının Prezidentinə onun statusuna görə verilir. Amma Prezident İlham Əliyevin həyat yoluna, siyasi fəaliyyətinə nəzər salınsa, aydın görünər ki, ordenin statutunda müəyyən edilmiş digər müddəalar da dövlətimizin başçısının çoxşaxəli fəaliyyətini məhz bu ordenlə qiymətləndirmək üçün tam əsas verir.

Cənab İlham Əliyevin 1994-2003-cü illərdə Azərbaycan Respublikası Dövlət Neft Şirkətinin əvvəlcə vitse-prezidenti, sonra birinci vitse-prezidenti kimi fəaliyyəti ölkəmizin iqtisadi dirçəlişində mühüm rol oynaması inkarolunmaz gerçəklikdir. Heydər Əliyevin böyük müdrikliklə hazırladığı yeni neft strategiyasının gerçəkləşməsində fəal iştirak edərək "Əsrin müqaviləsi"nin ərsəyə gətirilib həyata keçirilməsində müstəsna xidmətləri olan cənab İlham Əliyevin bir çox yüksək keyfiyyətlərə malik olması məhz xarici neft şirkətləri ilə aparılan danışıqlarda özünü büruzə verdi.

Milli Məclisin Avropa Şurası Parlament Assambleyasındakı nümayəndə heyətinin başçısı kimi Azərbaycanın mənafelərinin müdafiəsinə yönəlmiş fəaliyyəti isə İlham Əliyevin bir siyasətçi kimi zəngin diplomatik keyfiyyətlərindən xəbər verirdi. Onun AŞ PA-dakı fəaliyyəti nəinki xalqımız tərəfindən, eləcə də bu nüfuzlu beynəlxalq təşkilat tərəfindən yüksək qiymətləndirilmişdir. Cənab İlham Əliyevin AŞ PA sədrinin müavini və Büro üzvü seçilməsi bunun parlaq təzahürüdür. Avropa ideallarına nümayiş etdirdiyi sadiqliyə görə isə İlham Əliyevin 2004-cü ildə AŞ PA-nın medalı ilə təltif olunması bu uğurların beynəlxalq miqyasda tanınması demək idi. Azərbaycanın digər beynəlxalq qurumlara nisbətən daha çox Avropa Şurasında uğur qazanması məhz cənab İlham Əliyevin yüksək nüfuzu və Azərbaycan parlament nümayəndə heyətinə rəhbərlik etdiyi dövrdəki fəaliyyəti ilə bağlıdır. Bütövlükdə cənab İlham Əliyevin AŞ PA-da gördüyü işlər nəticəsində Azərbaycan nümayəndə heyətinin qurumda rolu artmış və ölkəmizlə hesablaşmağa başlamışlar. Azərbaycan torpaqlarının Ermənistan silahlı qüvvələri tərəfindən işğal edildiyi faktını Avropa Şurası rəsmən tanımışdır, işğal edilmiş bölgələrin hamısının adları AŞ PA-nın rəsmi sənədində yazılmışdır. Cənab İlham Əliyevin fəaliyyəti nəticəsində bu gün Avropa Şurası Azərbaycan reallıqlarını qəbul edir, ermənilərin saxta məlumatlarına inanmır və Ermənistanı işğalçı kimi tanımaqda davam edir.

Cənab İlham Əliyevin 1997-ci ildə Milli Olimpiya Komitəsinin prezidenti seçilməsi ölkədə idmanın bütün növlərinin sürətli inkişafı və Azərbaycan idmançılarının beynəlxalq miqyaslarda artan xətt üzrə gedən qələbələri ilə müşayiət olunmağa başladı. Cənab İlham Əliyevin idmanın və Olimpiya hərəkatının inkişafındakı xidmətlərinə görə Beynəlxalq Olimpiya Komitəsinin ali ordeni ilə təltif edilməsi də onun bu sahədəki fəaliyyətinin beynəlxalq miqyasda yüksək qiymətləndirildiyini nümayiş etdirir.

2003-cü il avqustun 4-də Azərbaycan Respublikasının Baş naziri təyin olunan İlham Əliyev bu vəzifədə az işləsə də, qəbul etdiyi qərarlarla, həyata keçirməyə başladığı işlərlə ölkəyə rəhbərlik etmək bacarığına və səriştəsinə malik olduğunu sübut etdi.

Cənab İlham Əliyevin siyasi fəaliyyətinin, Azərbaycan dövlətinin inkişafı, dövlətçiliyimizin qüdrətlənməsi, beynəlxalq imicinin yüksəlməsi istiqamətində gördüyü işlərin yeni mərhələsi 2003-cü ildə Azərbaycan Prezidenti seçilməsi ilə başladı. Xalqın Heydər Əliyevdən sonra onun ideallarına sadiqliyi, ulu öndərin siyasi kursunun davam etdirilməsində maraqlı olması cənab İlham Əliyevin ölkə Prezidenti seçilməsi ilə özünü göstərdi. Ümummilli liderin siyasi kursunun layiqli davamçısı cənab İlham Əliyevin Azərbaycan Prezidenti kimi fəaliyyətinin təhlili göstərir ki, Heydər Əliyev tərəfindən müəyyənləşdirilmiş bütün konsepsiyalar dövlətçilik və milli maraqların təmini, ümummilli məqsədlərə çatmaq üçün uğurla davam etdirilir.

Ulu öndərin adını daşıyan bu mükafata layiq görülən cənab İlham Əliyev fəaliyyətinin hər bir mərhələsində bu təltifə layiq olduğunu sübut edir. Ümummilli liderin qətiyyətli davamçısı Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi altında qazanılan nailiyyətlər, həyata keçirilən uğurlu layihələr Heydər Əliyevin xatirəsinin əbədiyaşarlılığını təmin edir və bu irsin daim müstəqil Azərbaycanda hakim mövqedə olacağına zəmanət verir.

"Heydər Əliyev" ordeni ilə indiyədək Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının fəxri üzvü, Azərbaycan Tibb Universitetinin fəxri doktoru, türk dünyasının böyük oğlu, görkəmli alim və ictimai xadim, professor İhsan Doğramacı, Fransanın sabiq Prezidenti Jak Şirak, dünya şöhrətli musiqiçi və dirijor, maestro, həmyerlimiz mərhum Mstislav Rostropoviç, Ukrayna Prezidenti Viktor Yuşşenko və görkəmli rəssam, Sosialist Əməyi Qəhrəmanı, SSRİ və Azərbaycan Dövlət mükafatları laureatı, SSRİ xalq rəssamı Tahir Salahov təltif edilmişlər.

 

HEYDƏR ƏLİYEV MƏRKƏZİ - Azərbaycançılıq məfkurəsinin istinad mənbəyi

 

 XX əsr Azərbaycan tarixinin ən parlaq siması, qüdrətli şəxsiyyəti olan ulu öndər Heydər Əliyevin siyasi obrazı xalqımızın dövlətçilik şüurunun, tarixin sınağından şərəflə çıxmış bütöv bir idarəçilik məktəbinin, müasir ictimai-siyasi fikrin ən davamlı keyfiyyətlərinin canlı mənzərəsidir. Heydər Əliyev elə şəxsiyyətlərdəndir ki, keçdiyi həyat yoluna nəzər yetirdikdə bir xalqın dünəni, bu günü, sabahı aydın görünür. Milli özünüdərkin ən yüksək siyasi ifadəsi olan müstəqil dövlət ideyası Azərbaycanın ən yeni tarixində məhz Heydər Əliyevin adı, şəxsiyyəti ilə bağlıdır.

 Azərbaycan xalqı çox haqlı olaraq ulu öndərin adını tarixə dövlətimizin xilaskarı, memarı və qurucusu kimi həkk etmişdir. Ötən əsrin 60-cı illərini xatırlayan hər kəs bilir ki, zəngin iqtisadi potensialının, təbii sərvətlərinin olmasına baxmayaraq həmin dövrdə Azərbaycan ittifaq respublikaları arasında bütün statistik göstəricilərinə, yaşayış səviyyəsinə görə axırıncı yerlərdən birini tuturdu. Azərbaycan bütün ittifaqı ən qiymətli təbii sərvət sayılan neftlə təmin etdiyi halda, heç bir iqtisadi resursu olmayan digər respublikalarda yaşayış səviyyəsi ölkəmizdə olduğundan qat-qat yüksək idi. Azərbaycan vətəndaşları milli sərvətlərinin bəhrəsini görə bilmir, iqtisadiyyatın və kənd təsərrüfatının mühüm istiqamətləri inkişafdan geri qalırdı.

1969-cu ildə Heydər Əliyevin respublikamızda rəhbərliyə gəlməsi sovet rejiminin sərt qanunlarına baxmayaraq Azərbaycanda böyük iqtisadi, elmi və ədəbi-mədəni inkişafa, müstəqil düşüncəyə yol açdı. Heydər Əliyev ölkəyə rəhbərlik etməyə başlayandan sonra qısa zaman kəsiyində Azərbaycan ittifaq tərkibində o zaman üçün müasir iqtisadi potensiala malik olan respublikaya çevrildi. Ulu öndərin rəhbərliyi altında başlanan genişmiqyaslı işlərin nəticəsində Azərbaycan ittifaq respublikaları arasında öz layiqli yerini tapdı. Müstəqil Azərbaycanın sosial-iqtisadi bünövrəsi məhz Heydər Əliyevin sayəsində ötən əsrin 70-80-ci illərində qoyuldu və ölkəmizin gələcəyi üçün möhkəm təməl yaradıldı.

Həmin illərdə Heydər Əliyevin təşəbbüsləri ilə xalqımızın milli mənlik şüurunun, mədəniyyətinin və dilinin inkişafına güclü təkan verən tədbirlər həyata keçirilmişdir. O illərdə təkcə sosial-iqtisadi yüksəliş deyil, milli-mənəvi dəyərlərə qayıdış da Heydər Əliyvin adı ilə bağlı idi. Sovet ideologiyasının qılınıcının arxasının da, qabağının da kəsdiyi bir dövrdə Heydər Əliyev xalqımızın mənəvi dəyərlərinin itməməsi üçün əlindən gələni etmişdir. Elə bu səbəbdəndir ki, sovet hakimiyyəti illərində həyata keçirilən məqsədyönlü siyasət Azərbaycan xalqının milli-mənəvi dəyərlərini xalqın şüurundan silə bilmədi. Heydər Əliyevin hakimiyyətdə olduğu, Mərkəzi Komitənin birinci katibi işlədiyi dövrlərdə xalqımız sovet ideologiyasının unutdurmağa cəhd göstərdiyi mənəvi irsinin daha da zənginliklərinə yiyələnmiş, milli dəyərlərinə daha hörmət və ehtiramla yanaşmağa başlamışdır. Heydər Əliyevin respublikanın rəhbəri vəzifəsində fəaliyyətinin ilk günlərindən aydın olmuşdu ki, Azərbaycan xalqı onun timsalında əsl milli liderini tapmışdır.

Ulu öndər milli ruhun dirçəlməsinə, öz zəmanəsinin Azərbaycan mədəniyyətinin inkişafına və çiçəklənməsinə nail olmaqla yanaşı, həm də Azərbaycan xalqının diqqətini özünün tarixi və mədəni qaynaqlarına yönəltmişdi. Bu baxımdan Heydər Əliyevin ölkəyə rəhbərliyinin birinci dövrünü xalqımız haqlı olaraq milli özünüdərkin oyanmasının, öz kökümüzə qayıdışın və müraciətin yeni mərhələsinə doğru aparan proseslərin başlanğıcı kimi qəbul edir. Heydər Əliyevin bütün fəlsəfi konstruksiyası xalqın milli dirçəlişi, milli qürur hisslərinin oyanması ideyasına əsaslanırdı. Hər şey milli şüurun yüksəlişinə təkan verməli, milli dirçəlişin təməlinə çevrilməli idi. Heydər Əliyev həmişə milli ruhun yüksəlişinə təkan verən amillərə xüsusi sayğı ilə yanaşırdı. Həqiqətən də ulu öndər sovetlər dönəmində xalqımızın mənəvi sağlamlığının qorunub saxlanmasına nail olmuşdu. Azərbaycan SSRİ-nin tərkibindəki üç respublikadan biri idi ki, onun Konstitusiyasında xalqın ana dilinə - Azərbaycan dilinə dövlət statusu verilmişdi. Heydər Əliyev rəhbər vəzifələrə irəli çəkilən şəxslər arasında daim milli kadrlara üstünlük vermiş, lazımi ixtisaslara yiyələnmələri üçün minlərlə gənci ayrı-ayrı ölkələrə oxumağa göndərmişdi. Heydər Əliyev Azərbaycan adının tanınmasına xidmət göstərən bir nəfəri də olsun diqqətdən kənarda qoymurdu.

SSRİ-nin süqutundan sonra bütün ittifaq respublikaları müstəqilliyə qovuşdular. Amma Azərbaycanın müstəqilliyinin ilk illərində hakimiyyətə yiyələnən qüvvələrin səriştəsizliyi ölkəmizi parçalanmaq, dövlətçiliyimizi itirmək təhlükəsi qarşısında qoymuşdu. Hakimiyyət uğrunda çəkişmə Ermənistanla aparılan müharibəni də arxa plana keçirmişdi. Belə bir ağır və mürəkkəb dövrdə Azərbaycan xalqı çox düzgün addım ataraq ölkəni düşdüyü ağır böhrandan qurtarmaq üçün Heydər Əliyevi Bakıya dəvət etdi. Xalqın təkidli tələbi ilə böyük siyasi təcrübəyə malik olan Heydər Əliyevin ölkə rəhbərliyinə qayıdışı Azərbaycanın dövlət müstəqilliyinin qorunub saxlanmasına və möhkəmləndirilməsinə xidmət edən başlıca amil oldu.

Heydər Əliyevin müstəqil ölkəmizə rəhbərlik etdiyi 10 il Azərbaycanın ən yeni tarixinə sosial-iqtisadi yüksəliş dövrü kimi yazıldı. Bu dövr ərzində Heydər Əliyev ölkəmizi bütün təhlükə və çətinliklərdən qurtararaq ardıcıl inkişaf yoluna çıxardı. Bu illər ərzində ictimai-siyasi sabitlik təmin olundu, iqtisadi inkişafa geniş meydan açıldı, ölkəyə xarici sərmayələr cəlb edildi, dövlət idarəçiliyi mexanizmi yenidən yaradıldı, nizami ordu quruldu, genişmiqyaslı siyasi, hüquqi, iqtisadi, sosial və mədəni islahatlar həyata keçirildi, ölkə iqtisadiyyatının dinamik inkişafı təmin edildi. Həmçinin dövlətimiz dünya birliyində layiqli yerini tutdu, bölgədə geosiyasi mövqelərini möhkəmləndirərək beynəlxalq nüfuz qazandı. Nəticə etibarilə Azərbaycanda hüquqi, demokratik və dünyəvi dövlət quruldu, azad vətəndaş cəmiyyəti bərqərar edildi. Bir siyasətçi və qətiyyətli dövlət başçısı kimi Heydər Əliyevə olan inamın nəticəsi idi ki, 1994-cü ildə dünyanın ən böyük və nüfuzlu neft şirkətləri ilə Azərbaycan Respublikası arasında Xəzərin karbohidrogen ehtiyatlarının hasilatına və nəqlinə dair "Əsrin müqaviləsi" imzalandı. Heydər Əliyevin hakimiyyətə qayıdışı ilə azərbaycançılıq ideyası şüurlara hakim kəsildi, milli birlik və həmrəylik təmin edildi.

Ulu öndər Heydər Əliyev cismən aramızda olmasa da ölkəmizi işıqlı sabahlara aparan bəşəri ideyaları ilə xalqımızın qəlbində yaşayır. Bu gün Azərbaycanın dinamik sosial-iqtisadi inkişafı, ölkəmzin dünya birliyində öz yerini daha da möhkəmləndirməsi məhz Heydər Əliyevin ideyalarının yaşamasının, siyasi kursunun uğurla davam etdirilməsinin nəticəsidir. Son 6 ildə Heydər Əliyev siyasi kursunun layiqincə davam etdirilməsi ölkəmizə böyük uğurlar qazandırmışdır.

Azərbaycanın hərtərəfli inkişafı üçün Heydər Əliyevin hazırladığı strateji istiqamətlər əsrlər boyu müstəqil dövlətimizin möhkəmləndirilməsi və gücləndirilməsi, iqtisadi qüdrətinin artırılması, xalqımızın layiq olduğu xoşbəxt həyata qovuşması işinə xidmət edəcəkdir. Odur ki, Heydər Əliyevin dövlətçilik fəlsəfəsinin, ideyalarının, azərbaycançılıq məfkurəsinin dərindən öyrənilməsi, geniş təbliğ olunması bütün Azərbaycan xalqının ümdə istəyidir. Prezident İlham Əliyevin 2006-cı il dekabrın 29-da imzaladığı "Heydər Əliyev Mərkəzinin yaradılması haqqında" sərəncam da məhz bu istəkdən irəli gəlmişdir. Sərəncamda deyilir: "Müasir Azərbaycan dövlətçiliyinin banisi Heydər Əliyev bizə azərbaycançılıq kimi dərin bir fəlsəfi konsepsiyanı bəxş edərək, Azərbaycan dilini, Azərbaycan tarixini, Azərbaycan mədəniyyətini və milli-mənəvi dəyərlərimizi qorumağı dönə-dönə tövsiyə etmişdir. Azərbaycançılıq məfkurəsi çərçivəsində ölkəmizdə xeyli iş aparılsa da, bu işlərin vahid bir mərkəzdən sistemli şəkildə istiqamətləndirilməsinə ehtiyac var. Azərbaycan vətəndaşlarının dünyada gedən müasir proseslər çərçivəsində öz vətəninin, millətinin və xalqının taleyi ilə bağlı genişmiqyaslı layihələrdə iştirak edərək, arzu və niyyətlərini gerçəkləşdirmək əzmi müasir texnologiyalarla təchiz olunmuş və çoxşaxəli struktura malik "Heydər Əliyev Mərkəzi"nin yaradılması zərurətini ön plana çəkir".

2007-ci il sentyabrın 10-da Bakının Nərimanov rayonunda Heydər Əliyev Mərkəzinin təməlqoyma mərasimi keçirildi. Mərasimdə iştirak edən Prezident İlham Əliyev Heydər Əliyev Mərkəzinin yaradılmasını ulu öndərin xatirəsinə Azərbaycan xalqının hörmətinin əlaməti və dünyada analoqu olmayan memarlıq abidəsi, həmçinin Bakının növbəti simvolu kimi dəyərləndirmişdir: "Əminəm ki, bu bina onilliklər və əsrlər boyu yaşaycaq və Bakının növbəti simvoluna çevriləcəkdir. Eramızın ilk əsrlərində yaradılmış "Qız qalası" Bakının qədim simvoludur. Heydər Əliyev Mərkəzi növbəti simvol olacaq və bütün dünya miqyasında öz gözəlliyi ilə, nadirliyi və funksional keyfiyyətləri ilə seçiləcəkdir" - deyə dövlətimizin başçısı bildirmişdir.

Heydər Əliyev Mərkəzi ümummilli liderimizin dövlətçilik fəlsəfəsinin və azərbaycançılıq məfkurəsinin dərindən öyrənilməsi, geniş təbliğ olunması və hərtərəfli inkişaf etdirilməsi baxımından ölkənin ictimai-siyasi və mədəni həyatında böyük rol oynayacaqdır. Mərkəz beynəlxalq səviyyəli tədbirlərin, konfransların, festivalların, sərgi, konsert və ziyafətlərin təşkilinə imkan verən texnologiyalarla təchiz olunacaq, bir məkanda konfrans zalı, muzey və mədəni irs mərkəzi, açıq foye, kitabxana və digər məqsədlər üçün nəzərdə tutulan salonları özündə birləşdirən çoxşaxəli struktura malik olacaqdır. Bu möhtəşəm tikili Heydər Əliyevin adını daşıyan memarlıq abidəsi kimi ucaldılacaqdır. Tikinti üslubuna görə Yaxın Şərq bölgəsində ilk belə layihə olan Heydər Əliyev Mərkəzi ulu öndərin adına layiq olmaqla dünya memarlığında seçiləcəkdir.

 

 

Hazırladı:

Rəşad Cəfərli

 

Azərbaycan.-2009.-9 may.-S.6-7.