Dünya maliyyə böhranına baxmayaraq, Azərbaycan iqtisadiyyatı uğurla inkişaf edir

Ölkə rəhbərliyinin son 6 ildə ictimai-siyasi sabitliyin möhkəmləndirilməsi, iqtisadiyyatımızın dünya iqtisadi sisteminə sıx inteqrasiyası, sahibkarlığın inkişafına əlverişli şəraitin yaradılması, qanunçuluğun gücləndirilməsi istiqamətində apardığı siyasət bugünkü uğurlarımızı şərtləndirir. Azərbaycanın malik olduğu zəngin karbohidrogen ehtiyatlarından səmərəli istifadə olunması və yeni neft strategiyasının həyata keçirilməsi uğurlu nəticələr vermişdir. Xəzər dənizinin zəngin neft-qaz yataqlarının mənimsənilməsi və bu sərvətin dünya bazarlarına çıxarılması yeni əməkdaşlığın qurulmasına geniş imkanlar açmışdır.

Prezident İlham Əliyevin uzaqgörənliyi sayəsində respublikamız hazırkı qlobal böhran şəraitində belə sürətli sosial-iqtisadi inkişafını qoruyub saxlayır, böyük infrastruktur layihələri, regional proqramlar həyata keçirir, Avropanın enerji təhlükəsizliyinə öz töhfəsini verir. Cəmiyyətin bütün sahələrini əhatə edən dirçəliş, intibah meyilləri sosial-mədəni sferada da qabarıq şəkildə özünü göstərir. Azərbaycanda müasir dünyada qəbul edilmiş dövlət idarəetmə sistemlərinə uyğun milli dövlət quruculuğu istiqamətində islahatlar uğurla davam etdirilir. Aparılan islahatların əsas məqsədi çevik dövlət idarəçilik sisteminin formalaşdırılması, insan və vətəndaş hüquq və azadlıqlarının yüksək dövlət təminatına nail olmaq və bütövlükdə Azərbaycanın beynəlxalq aləmə inteqrasiyası prosesinin sürətləndirilməsindən ibarətdir.

Başqa sözlə desək, Prezident İlham Əliyev "sosial rifah dövləti", "hüquqi dövlət", "vətəndaş cəmiyyətinə dogru" səsləndirdiyi fikirlərin realizəsi istiqamətində son altı ildə atdığı kardinal addımlarla Azərbaycanı tərəqqi yoluna çıxarmışdır.

Ölkə başçısı respublikamızın sürətli sosial-iqtisadi inkişafına hesablanan mühüm fərman və sərəncamlar imzalamaqla yeni inkişaf mərhələsinin əsasını qoydu. "Azərbaycan Respublikası regionlarının sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramı (2004-2008-ci illər)"nın təsdiq edilməsi haqqında" fərmanda qarşıya qoyulan vəzifələrin uğurla həyata keçirilməsi bu istiqamətdə işlərin davam etdirilməsini zəruri etmişdir. "Azərbaycan Respublikası regionlarının 2009-2013-cü illərədə sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramı" və "2008-2015-ci illərdə Azərbaycan Respublikasında əhalinin ərzaq məhsulları ilə etibarlı təminatına dair Dövlət Proqramı" da növbəti illərdə, ölkə iqtisadiyyatının davamlı inkişafı, xalqın rifah halının daha da yüksəldilməsi, əhalinin etibarlı ərzaq təminatının təmin edilməsi, investisiya mühitinin daha da yaxşılaşdırılması, sahibkarlığa dövlət dəstəyinin gücləndirilməsi, ixracyönümlü məhsul istehsalının artırılması istiqamətində kompleks tədbirlərin həyata keçirilməsinə hesablanıb.

Dövlət proqramında ölkənin iqtisadi inkişaf strategiyasının mühüm tərkib hissəsi olan torpaq ehtiyatlarının davamlı və dayanıqlı istifadəsi ön plana çəkilmiş, kənd təsərrüfatının dinamik inkişaf etməsi, kənd əhalisinin sosial həyat səviyyəsinin yüksəldilməsi, xüsusilə insanların yerlərdə məşğulluğunun təmin edilməsi sahəsində görüləcək işlər öz əksini tapmışdır. Təbii ki, bu proqramın da uğurla reallaşdırılması aqrar sektorun daha da inkişafı, bölgələrdə yeni infrastrukturların yaradılması, sahibkarlıq mühitinin genişləndirilməsi, yeni iş yerlərinin açılmasına və əhalinin sosial rifah halının yüksəldilməsinə gətirib çıxaracaqdır.

Kənd təsərrüfatının maddi-texniki bazasını möhkəmləndirmək, istehsalçılara texniki xidməti daha da genişləndirmək məqsədilə ölkə başçısı İlham Əliyevin "Aqrar bölmədə lizinqin genişləndirilməsi sahəsində əlavə tədbirlər haqqında" sərəncamı ilə "Aqrolizinq" Açıq Səhmdar Cəmiyyətinin yaradılması aqrar sektorun inkişafına mühüm töhfə olmuşdur. Kənd təsərrüfatı məhsulu istehsalçılarına kənd təsərrüfatı texnikasının alınaraq icarəyə verilməsi, eləcə də meliorasiya məsələlərinin həlli bu sahədə böyük dirçəlişə gətirib çıxarmışdır. Aqrar sektorda aparılmış uğurlu islahatların nəticəsidir ki, respublikamızda istehsal olunan kənd təsərrüfatı məhsullarında hər il dinamik artım müşahidə edilməkdədir.

Dövlət tərəfindən kənd təsərrüfatının inkişafına göstərilən diqqət və qayğının bariz nümunəsidir ki, bu il adıçəkilən sahədə artım 3 faiz təşkil etmişdir. Ölkə tarixində ilk dəfə olaraq rekord səviyyədə - 3 milyon ton taxıl istehsal olunmuşdur.

Ölkə rəhbərliyi tərəfindən həyata keçirilmiş tədbirlər nəticəsində sahibkarlıqla məşğul olan şəxslərin hərtərəfli fəaliyyəti üçün geniş imkanlar yaradılmışdır. Dövlət başçısının sərəncamı ilə təsdiq edilmiş Sahibkarlığa Kömək Milli Fondunun yeni əsasnaməsində kreditlərin verilməsinin sadələşdirilməsi və faiz dərəcələrinin maksimum aşağı salınması, güzəştli kreditlərin artırılması özəl sektorun inkişafına güclü təkan vermişdir. Sahibkarlığa Kömək Milli Fondunun vəsaitləri hesabına 9 ay ərzində 1700 sahibkarlıq subyektinə 100 milyon manat güzəştli kreditlər verilmişdir. Bu da ötən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 1,4 dəfə çoxdur. Maliyyələşdirilmiş layihələrin 99 faizi regionların payına düşür. Bu kreditlər hesabına 7 mindən çox yeni iş yeri açılacaqdır.

Prezident İlham Əliyev Nazirlər Kabinetinin 2009-cu ilin doqquz ayının sosial-iqtisadi inkişafının yekunlarına həsr olunmuş iclasında bildirmişdir: "Çox sevindirici haldır ki, Azərbaycanda makroiqtisadi vəziyyət çox sabitdir. Doqquz ayda inflyasiya cəmi 2,1 faiz təşkil etmişdir. Bu da çox gözəl göstəricidir. Bu onu göstərir ki, istehlak qiymətləri sabitdir və belə olan halda böhranın insanların həyatına təsiri minimum səviyyədədir. O da həqiqətdir ki, yenə də müqayisə aparsaq, - baxmayaraq ki, mən bunun tərəfdarı deyiləm, - əgər dünyada bu böhranlı vəziyyət yaşanmasaydı, biz heç vaxt müqayisə aparmazdıq. Amma müqayisə aparılanda görürük ki, bölgədə yerləşən ölkələrdə həm iqtisadiyyat, həm milli valyutanın məzənnəsi aşağı düşür, milli valyuta dəyərini itirir, eyni zamanda inflyasiya qalxır. Azərbaycanda isə tam əksinədir - iqtisadiyyat artır, manat sabitdir, inflyasiya isə çox aşağı səviyyədədir. Bununla bərabər onu da böyük məmnunluq hissi ilə qeyd etmək istəyirəm ki, doqquz ayda əhalinin pul gəlirləri təxminən 10 faiz artıbdır. Bu onu göstərir ki, Azərbaycan vətəndaşları daha da yaxşı yaşayırlar. Əhalinin 10 faiz artan pul gəlirləri, əlbəttə ki, cəmiyyətin bütün təbəqələrində bərabər şəkildə bölünməyib. Bu da təbiidir. Çünki biz bazar iqtisadiyyatı şəraitində yaşayırıq. Amma yenə də çox gözəl göstəricidir. Əhalinin 10 faizi artan pul gəlirləri, 2 faizlik inflyasiya - deməli, real artım templəri 8 faizdir. Böhranlı il üçün, hesab edirəm ki, dünya miqyasında nadir bir göstəricidir".

Dünya İqtisadi Forumunun makroiqtisadi sabitlik, əmək bazarının səmərəliliyi, dövlət idarəetməsinin, infrastrukturun və maliyyə bazarının mükəmməllik səviyyəsi və bu kimi digər mühüm meyarlar əsasında 2009-2010-cu illər üçün hazırladığı "Qlobal rəqabətlilik hesabatı"nda Azərbaycan 18 pillə irəliləyərək 133 ölkə arasında 51-ci yerə, MDB ölkələri arasında isə 1-ci yerə yüksəlmişdir. Bu hesabatda qonşu ölkələrdən Türkiyə 61-ci, Rusiya 63-cü, Qazaxıstan 67-ci, Ukrayna 82-ci, Gürcüstan isə 90-cı yerdədir.

Ölkə iqtisadiyyatında əldə olunmuş davamlı inkişaf, həm də əhalinin rifahının yaxşılaşmasına, o cümlədən gəlirlərin və əməkhaqqının artmasına öz müsbət təsirini göstərmişdir. Belə ki, doqquz ay ərzində orta aylıq əməkhaqqı 15,5 faiz, əhalinin gəlirləri 9,8, adambaşına düşən gəlirlər 8,4, pullu xidmtlər isə 12,5 faiz artmışdır.

Azərbaycan rəhbərliyinin həyata keçirdiyi uğurlu iqtisadi siyasət strategiyası ölkəmizin bölgədə və dünyada nüfuzunu ildən-ilə yüksəltməkdədir. Ölkəmizin artan iqtisadi imkanları daha böyük infrastruktur layihələrinin həyata keçirilməsinə imkan verir. Dünyanı bürümüş maliyyə böhranına baxmayaraq, Azərbaycan gündən-günə inkişaf edir və ölkə əhalisinin maddi rifah halı yüksəlir. Bütün sahələrdə əldə olunmuş yüksək nəticələr bu iqtisadi siyasətə alternativin olmadığını bir daha təsdiq edir.

Elnur HACIALIYEV

Azərbaycan.- 2009.- 24 oktyabr.- S. 2.