Qlobal böhran şəraitində Azərbaycanın iqtisadi uğurları beynəlxalq maliyyə qurumlarının illik hesabatlarında da etiraf olunur

 

Azərbaycan dünyada iqtisadi cəhətdən dinamik inkişafda olan ölkə kimi tanınmaqda davam edir. Təqdirəlayiq haldır ki, bu uğurlar dünyanı qlobal maliyyə böhranının bürüdüyü, hətta inkişaf etmiş dövlətlərin iqtisadiyyatının tənəzzülə uğradığı, bank-maliyyə sektorunun böhran içində olduğu, sosial layihələrin həyata keçirilməsinə "stop" işarəsinin verildiyi bir şəraitdə qazanılır.

Buna görə də dünyanın bir çox nüfuzlu beynəlxalq qurumları Azərbaycanın əldə etdiyi uğurları yüksək qiymətləndirir, özlərinin illik hesabatlarında ölkəmizi iqtisadiyyatı dinamik inkişaf edən dövlət kimi dəyərləndirirlər.

Sözsüz ki, bu inkişafın əsasını Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə həyata keçirilən sosial-iqtisadi islahatlar təşkil edir. Ölkə başçısı tərəfindən sahibkarlığın inkişafına, investisiyaların qorunmasına, azad rəqabət mühitinin yaradılmasına xüsusi diqqət verilir ki, bu da dünyanın nüfuzlu maliyyə qurumları tərəfindən yüksək qyimətləndirilir.

Xəbər verildiyi kimi, Dünya İqtisadi Forumunun "2009-2010-cu illərdə dünya ölkələrinin rəqabət qabiliyyətli iqtisadiyyatları haqqında hesabat"ında da ölkəmizin son iqtisadi uğurları yüksək qiymətləndirilib. Belə ki, cari ildə ölkəmizin reytinqi 18 pillə yüksəlib və iqtisadi göstəricilərinə görə bir çox inkişaf etmiş ölkələri geridə qoyub. Sənəddə Azərbaycan makroiqtisadi sabitlik, yüksək milli yığımlar, böyük büdcə profisiti və dövlət borcunun azaldılması ilə səciyyələnir. Bu göstəricilərə görə ölkəmiz ötənilki 34-cü pillədən 13-cü pilləyə yüksəlib. Əmtəə bazarı üzrə göstəricilərdə isə 18 pillə - 89-cu pillədən 71-ci pilləyə sıçrayışı qeydə alınıb. İnkişaf göstəriciləri arasında fərdi biznesin qeydiyyatı üçün müddətin 30 gündən 16 günə, tələb olunan sənədlərin sayının 13-dən 6-ya endirilməsi də hesabatda müsbət hal kimi xüsusi qeyd olunur.

Ayrıca vurğulanmalıdır ki, ölkəmizin iqtisadiyyatı sistemli və ardıcıl şəkildə inkişaf edir. Ötən il də ölkəmiz üçün böyük iqtisadi yüksəlişlə yadda qalmışdır. Xatırladaq ki, Azərbaycan 2007-ci ilin iyul ayından 2008-ci ilin iyun ayına qədər Dünya Bankının araşdırma apardığı 10 sahənin 7-sində islahatlar həyata keçirən və "Doing Business-2009" hesabatında sahibkarlıq fəaliyyətinin əlverişliliyi baxımından dünya reytinqində ən böyük yüksəlişi əldə edən ölkə elan olunmuşdur. Eyni zamanda, ölkəmiz həmin reytinqə görə, 183 ölkə arasında bir nömrəli islahatçı ölkə kimi qəbul edilmişdir.

Rəqabət mühiti yaratmaq biznesin inkişafının başlıca şərtlərindən biridir və bu baxımdan Azərbaycanda qanunvericilik bazasında aparılan uğurlu islahatlar ölkəmizdə rəqabət mühitinin münbit olmasına təkan verib. Bu da öz növbəsində iqtisadiyyatın bir çox sahələr üzrə inkişafına imkan yaradıb. Başlıcası isə bu qanunlardan bəhrələnən sahibkarlar ölkəmizdə qeyri-neft sektorunun inkişafında böyük uğurlar qazanır. Qanunvericilik bazasının verdiyi imkanlardan bəhrələnən sahibkarlar ölkənin bütün ərazisində, xüsusən, regionlarda yeni iqtisadi uğurlara imza atırlar.

Ölkəmizin bu sahədə yaratdığı münbit şərait beynəlxalq qurumların da diqqətindən kənarda qalmır. Dünya İqtisadi Forumunun "2009-2010-cu illərdə dünya ölkələrinin rəqabət qabiliyyətli iqtisadiyyatları haqqında hesabat"ında Azərbaycan qlobal rəqabətliliyi indeksinə görə 133 ölkə arasında 18 pillə irəliləyib və 2008-ci ildəki 69-cu yerdən 2009-cu ildə 51-ci yerə yüksəlib. Bu göstəriciyə görə, ölkəmiz bir çox inkişaf etmiş dövlətləri belə, geridə qoyub.

Qlobal maliyyə böhranı nəticəsində bir çox dövlətlərdə maliyyə və iqtisadi sabitliyin pozulduğu halda, Azərbaycanda bu sahədə də vəziyyət ürəkaçandır. Hesabatda qeyd edilir ki, Azərbaycanda iqtisadi sabitlik və əmək bazarında vəziyyətin yaxşılaşması böyük nailiyyətdir. Əmək bazarının göstəricilərinə görə ölkəmizin ötənilki 34-cü pillədən 13-cü pilləyə yüksəlməsi, makroiqtisadi sabitlik göstəricilərinə görə 27-ci, innovasiya potensialına görə 42-ci yerlərdə qərarlaşması ölkəmizin kifayət qədər uğur əldə etdiyinin nəticəsidir.

Onu da nəzərə çatdıraq ki, beynəlxalq qurum qiymətləndirmə apararkən 133 ölkədə 13 min sahibkar arasında sorğu keçirmişdir. Şübhəsiz ki, ölkəmiz barədə də məlumatlar elə iş adamlarından alınmışdır. Deməli, onlar ölkədəki biznes mühitindən razıdırlar və bunu yüksək qiymətləndirirlər. Fərdi biznesin qeydiyyatının maksimum müddətə endirilməsi, biznesə kənar müdaxilələrin qarşısını alan qanunvericilik bazasının yaradılması və s. həm də onunla əlamətdardır ki, belə tədbirlər ölkəmizin beynəlxalq maliyyə və biznes qurumları qarşısında üzərinə götürdüyü öhdəliklərə əməl etməsini sübut edir.

Oxucuların diqqətinə çatdıraq ki, Dünya İqtisadi Forumu nüfuzlu beynəlxalq təşkilatdır. 1971-ci ildə yaradılan və əsasən iqtisadi sahədə araşdırmalar aparan bu təşkilatın gəldiyi nəticələr dünya dövlətləri tərəfindən obyektiv qiymət kimi dəyərləndirilir. Amma ölkəmizin iqtisadi uğurları təkcə bu qurumun verdiyi qiymətlə bitmir. Beynəlxalq Valyuta Fondunun və Dünya Bankının hesabatlarında da müntəzəm olaraq Azərbaycan iqtisadiyyatı dinamik inkişaf edən iqtisadiyyat kimi xarakterizə edilir. Həmçinin ölkəmiz karbohidrogen ehtiyatlarının hasilatı sahəsində şəffaflığa görə BMT-nin xüsusi mükafatına layiq görülüb.

Dövlət başçısı müqəddəs Ramazan ayı münasibətilə iftar süfrəsində etdiyi çıxışında ölkəmizin qazandığı iqtisadi uğurlara toxunaraq demişdir: "Xüsusilə, 2009-cu ilin birinci yarısında və keçən ilin sonunda yaşanan və davam edən maliyyə böhranı bir daha onu göstərdi ki, kim nəyə qadirdir. Azərbaycan o nadir ölkələrdəndir ki, öz hesabına yaşaya və özü də yaxşı yaşaya bilər. Bütün çətinliklərə baxmayaraq, Azərbaycan iqtisadiyyatı bu ilin altı ayında inkişaf etmişdir. İqtisadiyyat təxminən 4 faiz artıbdır və bu, bir daha onu göstərir ki, ölkəmizdə 1993-cü ildən başlamış və hazırda davam etdirilən islahatlar öz bəhrəsini verir. Biz bir daha həm özümüzə, həm də dünyaya sübut edə bilmişik ki, Azərbaycan qüdrətli ölkədir. Bizim iqtisadiyyatımız çoxşaxəlidir. Baxmayaraq ki, neftin qiyməti kəskin şəkildə aşağı düşübdür, bizim iqtisadiyyatımız inkişaf edir. Qeyri-neft sektoru inkişaf edir. Bütün lazımi sosial proqramlar icra edilir. Sosial proqramların heç birinin icrasında yubanma yoxdur. Bütün infrastruktur layihələri icra edilir. Yəni, bir sözlə, bax, bu böhranlı aylar bir daha onu göstərdi ki, biz doğrudan da, böyük işlərə qadirik. Bu, bir daha bizim qüdrətimizi, gücümüzü göstərdi".

 

 

Rüstəm KAMAL

 

Azərbaycan.- 2009.- 17 sentyabr.- S. 6.