Paytaxtın unikal tikilisi

 

Tarixdən məlumdur ki, hər bir xalq öz taleyində müstəsna rol oynamış fenomen şəxsiyyətlərin zəngin ömür yolunu, mükəmməl dövlətçilik və siyasi irsini öyrənərək gələcək nəsillərə çatdırılması istiqamətində ardıcıl addımlar atır. Azərbaycan xalqı da tarixində misilsiz rol oynamış ulu öndər Heydər Əliyevin xatirəsini daim əziz tutmuş, onun əbədiləşdirilməsi istiqamətində mühüm addımlar atmışdır.

Sağlığında Azərbaycan dövlətçiliyinin möhkəmlənməsi və qüdrətlənməsi naminə gördüyü möhtəşəm işlərlə adını tarixə yazdırmış ümummilli lider Heydər Əliyevin zəngin dövlətçilik irsinin öyrənilməsi, onun ölməz ideyalarının geniş təbliğ olunaraq praktik həyatda tətbiqi və gələcək nəsillərə çatdırılması xüsusi aktuallıq kəsb edir. Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev ulu öndərin əsasını qoyduğu strateji siyasi kursu son illərdə bütün sahələrdə inamla davam etdirməklə yanaşı, Heydər Əliyev ideyalarının cəmiyyətdə praktik surətdə gerçəkləşməsinə və möhkəmlənməsinə xidmət edən mühüm işlər həyata keçirmişdir. Dövlət başçısı İlham Əliyevin 2004-cü il 10 mart tarixli "Azərbaycan xalqının ümummilli lideri Heydər Əliyevin xatirəsinin əbədiləşdirilməsi haqqında" fərmanı ilə hələ ötən əsrin 70-80-cı illərində tikintisinə əzmlə nail olduğu bir sıra möhtəşəm saray və komplekslərə ulu öndər Heydər Əliyevin adı verilmişdir. İctimai əsaslarla fəaliyyət göstərən Heydər Əliyev Fondu yaradılmışdır. Heydər Əliyev Fondu nəcib, xeyirxah və humanist insani dəyərlərə tapınaraq ümummilli liderin zəngin dövlətçilik irsinin bütün dünyada tanıdılması və təbliği istiqamətində ardıcıl iş aparır.

Cənab İlham Əliyevin 11 mart 2008-ci il tarixli sərəncamı ilə ulu öndər Heydər Əliyevin anadan olmasının 85-ci ildönümü nəinki respublika səviyyəsində, ölkə hüdudlarından kənarda da geniş qeyd olunmuşdur. Dövlət başçısı İlham Əliyev ulu öndər Heydər Əliyevin xatirəsinin əbədiləşdirilməsi, onun dövlətçilik fəlsəfəsi və azərbaycançılıq ideyalarının dərindən öyrənilməsi, inkişaf etdirilməsi məqsədilə 2006-cı il dekabrın 29-da "Heydər Əliyev Mərkəzinin yaradılması haqqında" da sərəncam imzalamışdır. Sərəncamla Dövlət Əmlakının İdarə Edilməsi üzrə Dövlət Komitəsinə mərkəzin yaradılması üçün Bakı şəhərində müvafiq yer ayrılması və tikinti-quraşdırma işlərinin aparılması ilə bağlı təkliflərini, Prezidentin İcra Aparatına isə Heydər Əliyev Mərkəzinin strukturu, idarə olunması və fəaliyyət proqramına dair təkliflərini dövlət başçısına təqdim etmək tapşırılmışdır. Ölkə Prezidentinin sərəncamına əsasən, Nərimanov rayonu ərazisində mərkəzin inşası üçün 9 hektara yaxın yer ayrılmış, eyni zamanda, inşaat işlərinin layihələndirilməsi üçün beynəlxalq səviyyədə tender elan olunmuşdur. Aidiyyəti dövlət qurumlarının, elmi təşkilatların, yaradıcılıq birliklərinin və ittifaqların nümayəndələrindən ibarət Heydər Əliyev Mərkəzinin layihəsi üzrə beynəlxalq müsabiqə komissiyası tərəfindən seçilmiş "Zaha Hadid Architects" və "İnnova Konstrakşn and Konstraktinq" şirkətlərinin təşkil etdikləri konsorsiumun təqdim etdiyi layihə əsasında tikinti işlərini "DİA Holdinq FZCO" şirkəti həyata keçirir. Kifayət qədər unikal zahiri eksteryerə malik binanın nəinki bölgədə, hətta dünyada analoqu yoxdur. Binanın xarici gözəlliyi ilə yanaşı, funksional keyfiyyəti də yüksəkdir.

Layihəyə əsasən Heydər Əliyev Mərkəzi üç başlıca tərkib hissədən və iki yardımçı strukturdan ibarət olacaqdır. Mərkəzin başlıca tərkib hissəsi nadir əsərlərdən ibarət və ümumdünya məlumat vasitələrinə "onlayn" rejimdə daxil olma imkanlarına malik kitabxana və media mərkəzindən, 1284 nəfər tamaşaçı tutumu olan konfrans zalından, milli və dünya təsviri sənət incilərini nümayiş etdirən sərgi-salonlar və ölkəmizin tarixi və mədəni irsindən bəhs edən multimedia və virtual sərgilərdən ibarət muzey və mədəni irs mərkəzindən ibarət olacaqdır. Yardımçı struktura isə mərkəzin iki girişi önündə yerləşən ümumi ictimai sahə - foye, günün bütün saatlarında fəaliyyət göstərəcək avtomobil dayanacaq-parkı və infrastruktur obyektləri daxildir.

Heydər Əliyev Mərkəzinin 2007-ci il sentyabrın 10-da keçirilmiş təməlqoyma mərasimində çıxış edən Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev ulu öndərin Azərbaycan tarixindəki xidmətlərinə və roluna bir daha nəzər salmışdır. Dövlət başçısı bildirmişdir ki, ulu öndər Heydər Əliyev istər 70-80-cı illərdə, istərsə də müstəqillik illərində xalqın və dövlətin inkişafı naminə misilsiz xidmətlər göstərmişdir: "1970-80-ci illərdə Azərbaycanda güclü sənaye potensialının yaradılması, sosial məsələlərin həlli ilə bərabər, Bakının gözəlləşməsində də çox böyük işlər görülmüşdür. O illərdə Bakıda tikilmiş binalar bu gün də öz gözəlliyi ilə seçilir. Heydər Əliyev tərəfindən tikilmiş və onun adını daşıyan saray, İdman-Konsert Kompleksi, "Gülüstan" sarayı və başqa memarlıq abidələri bu gün də öz gözəlliyi ilə çox fərqlənir. Onu da, yəqin, bilirsiniz ki, ulu öndərimizin memarlıq sənətinə çox böyük marağı var idi. O, 1939-cu ildə Azərbaycan Sənaye İnstitutunun memarlıq fakültəsinə daxil olmuşdu və bu sənəti çox sevirdi. Həmişə memarların işinə, onların fəaliyyətinə həm böyük diqqət göstərirdi, həm də onlara kömək edirdi. Burada oturan insanların böyük əksəriyyəti bilir ki, o illərdə Azərbaycanda, Bakıda gözəl binaların müəllifi, eyni zamanda, Heydər Əliyevin özü idi. O, memarlarla vaxtaşırı görüşürdü, öz fikirlərini deyirdi, onların fikirləri ilə hesablaşırdı. Onun dövründə tikilən bütün gözəl binaların həmmüəllifi də ulu öndərin özü idi. 1970-80-ci illərdə belə idi, müasir dövrdə də belə olmuşdur. Bu gün Bakıya çox böyük gözəllik verən Heydər Əliyev Fondunun da memarı və müəllifi məhz Heydər Əliyev özü olmuşdur. Bəlkə də çox adam bunu bilmir, amma mən yaxşı bilirəm. Həmin binanın konturlarını o, özü çəkmişdi, xarici görünüşünü, daxili tərtibatını özü seçmişdi və bütün memarlara və inşaatçılara tövsiyələrini vermişdi".

2009-cu il sentyabrın 7-də Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev paytaxtın Nərimanov rayonunda tikilən Heydər Əliyev Mərkəzində aparılan tikinti-quraşdırma işlərinin gedişi ilə yaxından tanış olmuş, dəyərli tövsiyə və tapşırıqlarını vermişdir. Dövlət başçısına məlumat verilmişdir ki, Heydər Əliyev Mərkəzinin tikintisi ümumilikdə 15,25 hektar sahəni əhatə edir və artıq avtomobil dayanacağının dəmir-beton, elektrotexnika işləri başa çatdırılmışdır. Mərkəzin əsas binasının tikintisinə 2008-ci ilin əvvəlində başlanılmışdır və burada işlər davam etdirilir. Əsas binada dəmir-beton işləri 85 faiz yerinə yetirilmişdir. Mərkəzin zirzəmi hissəsində tamamlama, elektrotexnika işləri yekunlaşmaq üzrədir. Avtomobil dayanacağını əsas bina ilə birləşdirən dördmərtəbəli keçid tuneli, əsas binaya gedən yol, kommunikasiya mərkəzi və təchizat qalereyasında dəmir-beton, elektrik işləri tam başa çatdırılmışdır. Landşaft sahəsinin avtomobil parkı üzərindəki hissəsində tikinti-abadlıq işləri başa çatmaq üzrədir. Bu hissədə 5 min kvadratmetr yaşıllıq salınmış, 2 dekorativ hovuz tikilmiş, pilləkən və piyada yollarının dəmir-beton işləri başa çatdırılmışdır.

Müasir Azərbaycan dövlətçiliyinin banisi Heydər Əliyevin adını daşıyan memarlıq abidəsi kimi ucaldılacaq mərkəz ölkənin ictimai-siyasi və mədəni həyatında böyük rol oynamaqla, beynəlxalq səviyyəli tədbirlərin, konfransların, müsabiqələrin, festivalların, sərgi, konsert və ziyafətlərin təşkilinə imkan verəcəkdir. Belə bir möhtəşəm tikilinin inşası, eyni zamanda, Bakı sakinləri üçün unikal istirahət məkanının yaradılması deməkdir.

 

 

S.ELMANOĞLU

 

Azərbaycan.- 2009.- 20 sentyabr.- S. 4.