ƏSGƏRLİK XATİRƏLƏRİ

BŞTİ rəsmiləri keçmiş günləri yada saldılar

Azərbaycan öz müstəqilliyinə 1918 - ci ildə qovuşdu. Məhz 1918 - ci il iyunun 26-da Azərbaycan Demokratik Respublikası hökumətinin qərarı ilə ilk müntəzəm hərbi hissə - əlahiddə korpus yarandı. Bu qərar Şərqin müsəlman aləmində ilk demokratik hökumətin öz ordusunun yaratmasına hüquqi əsas verdi.

Ölkəmiz yenidən öz müstəqilliyinə qovuşduqdan sonra isə ulu öndər Heydər Əliyevin 22 may 1998-ci il tarixli qərarına əsasən 26 iyun - Silahlı Qüvvələr Günü elan edildi. O gündən bu günədək hər il Azərbaycan xalqı bu əlamətdar tarixi bayram kimi qeyd edir

Məhz bu bayram ərəfəsində “Bakı Təhsili” olaraq Bakı Şəhəri üzrə Təhsil İdarəsinin (BŞTİ) bir neçə kişi nümayəndəsinə suallar ünvanladıq. Sualımız isə onların əsgərlik xatirələri ilə bağlı oldu. İndi isə gəlin müsahiblərimizin xatirələri ilə tanış olaq:

BŞTİ - nin müdir müaviniMəhəbbət Qarabağlı:

- Ailənin tək övladı olduğum üçün hərbi xidmətə çağırılmamışam. Lakin övladlarım bunun əvəzində hərbi xidmətlərini layiqincə yerinə yetiriblər. Övladlarımdan böyük oğlum Rövşən Qarabağlı Belarusiyanın Baburisk şəhərində hərbi xidmətdə olub. Bundan əlavə, Qarabağ müharibəsi başlanan vaxtlarda da oğlum Rövşən təşəbbüs irəli sürərək universitet tələbələrindən bir qrup yığaraq 6 ay Bərdə istiqamətində Marquşavan uğrunda müharibədə könüllü olaraq iştirak edib. Hazırda Rövşən Qarabağ müharibəsi veteranıdır. Mən özüm isə 1987-ci ildə Kiyev şəhərində 3 aylıq Zaqafqaziya ali hərbi kursunda iştirak etmişəm. Bu müddət ərzində hərbi texnikanın sirrlərini, silahla davranma yollarını öyrənmişəm. Hazırda isə podpolkovnik rütbəsini daşıyıram.

Müdir müavini Hüseyn Əsgərov:

- O zamanlar Azərbaycan Dövlət Universitetini bitirən oğlan tələbələr hərbi xidmətə çağırılmırdı. Çünki adıçəkilən universitetin nəzdində hərbi kafedra fəaliyyət göstərirdi. Ali təhsillə yanaşı beş il müddətində hərbi dərslər də tədris olunurdu. Universiteti bitirdikdən sonra isə tələbələrə leytenant rütbəsi verilirdi. Ali təhsilimi başavurduqdan sonra təyinatla Sabirabad rayonundakı məktəblərdən bi-rində Azərbaycan dili və ədəbiyyat müəllimi, sonralar Milli Elmlər Akademiyasının nəzdində fəaliy-yət göstərən Dilçilik İnstitutunda işlədim. Günlərin birində isə ordu sıralarında xidmət etmək qərarına gəldim. Könüllü olaraq hərbi xidmətə getdim. SSRİ Silahlı Qüvvələrinin tərkibində Gürcüstanın Batumi və Kobuleti şəhərlərində yerləşən Azərbaycan silahlı qüvvələrində xidmət edirdim. Orada həm də rus - türk, türk - rus dilləri üzrə 2 il müddətində tərcüməçi kimi fəaliyyət göstərirdim. Hərbi xidmətə bir az gec - 25 yaşımda getsəm də, o illər mənim üçün möhkəmlənmək, həyatda formalaşmaq baxımından bir məktəb rolunu oynadı. O illərə borcluyam, ona görə ki, insan orada mətinləşir, mübarizləşir. Bugünkü gündə də bir çox problemləri həll etmək insana çətin gəlmir.

Qeyd edim ki, bu il böyük oğlum ali təhsilini başa vurduqdan sonra hərbi xidmətə yola düşəcək. Bu, həm də ata kimi mənim arzumdur. Hazırkı gənclər xoşbəxtdirlər, çünki onlar müstəqil dövlətin ordu sıralarında qulluq edirlər. 50 yaşı ötməyimə baxmayaraq, bu gün də lazım olsa böyük məmnuniyyətlə hərbi xidmətə getməyə hazıram. Bugünkü gənclərə demək istərdim ki, əgər onları hərbi xidmətə çağırmasalar belə, mütləq özləri könüllü olaraq Orduda xidmətə getsinlər.

Müdir müavini Müslüm Qəzənfərov:

- Hərbi xidməti Almaniya Demokratik Respublikasının Şverinq şəhərində raket qoşun hissəsində keçmişəm. Demək olar ki, o vaxtlar ən ağır günlərim idi. 2 ay yer altında, 2 ay isə yer üstündə xidmət keçirdik. Fizika müəllimi olduğum üçün cihazlara baxmaq mənə həvalə olunmuşdu. Məlum olduğu kimi, həmin dövrdə almanlar sovet qoşunlarına qarşı çox kəskin mövqedə idilər. Yaxşı xidmətə görə, məzuniyyət verilsə də, sərbəst hər hansı bir yerə getmək, şəhərdə gəzmək mümkün deyildi. Mütləq komandirin nəzarəti altında olurduq. Lakin ərzaq, geyim təminatı, ümumilikdə əsgərə tam xidmət çox yüksək səviyyədə idi. Bu müddət ərzində yaddaqalan anlarımız da çox olub. Onlardan biri də Baltik dənizi sahilində çevik atıcılıq üzrə keçirilən məşq prosesləri idi. Hər kəs çevik surətdə dəqiqə yarıma raketlə hədəfi vurmalı idi. Buraya uçan təyyarə və digər bu kimi hədəflər daxil idi. Yüksək xidmətə görə azadlıq da verilirdi, lakin bu, kazarmanın hüdudlarından kənara çıxmırdı.

Əsgərlik kişilər üçün böyük bir həyat məktəbidir. Onu da qeyd edim ki, siyasi rəhbərlər tərəfindən yüksək səviyyədə hərbi vətənpərvərlik mövzusunda həftə ərzində 3 - 4 dəfə xüsusi dərslər də tədris olunurdu.

Bu məktəbi keçən hər bir kəs, yaxşı və pis günün, çətinliklərin, ananın, vətənin nə olduğunu anlayır. Hesab edirəm ki, hərbi xidmətdə olmayan kəs vətənin qədrini bilməz. Əsgərlik həm də kişilik məktəbidir. Türklərdə “mehmetçik” anlayışı çox güclüdür. İstərdim ki, Azərbaycanın hərbi sektoru da bu cür inkişaf etsin. Bunun reallaşacağına da inamım böyükdür. Çünki bu gün Azərbaycan ordusu, hərbisi də sürətlə inkişaf etməkdədir.

Bu gün həm qızlarımız, həm də oğlanlarımız vətənpərvərlik ruhunda böyüməlidirlər. Qızlar səngərlərdə vuruşmasalar da, oğlanlara bu ruhu, bu əzmkarlığı təlqin etməyi bacarmalıdırlar. Bu gün nəzarət - buraxılış məntəqələrində xidmət edən qızlarımız da istisna deyillər. Çox təəssüflə qeyd edim ki, cəmiyyətimizdə övladlarını hərbi xidmətdən yayındıran valideynlər də var. Lakin mənim hər iki oğlum hərbi xidmətdə olub. Onlardan biri xüsusi idarədə, digəri isə Gəncədə sıravi qoşun hissəsində qulluq edib. İlkin olaraq bir sıra çətinliklərlə qarşılaşsalar da, sonra əsgərlik həyatı onlara da hər cür çətinliklərə sinə gərməyi öyrədib. Bugünkü gənclərimizə də azad Azərbaycanı daima qorumağı, onun şərəfli oğulları kimi yetişməyi arzu edirəm.

Müdir müavini Məhəmməd Bayramov:

- Ali təhsilimi başa vurduqdan sonra Ukraynanın Xmelnisk şəhərində aviasiya sahəsində hərbi xidmətdə olmuşam. Əsgərlik dövrü çox xoş və maraqlı keçib, xidmət də çox yüksək olub. Lakin artıq üzərindən xeyli vaxt keçdiyindən xatirələri bir - bir yada salmaq bir az çətinləşib. Ukraynada hərbi xidmətdə olmağımda atamın da rolu olmuşdu. Atam da Ukraynada hədbi xidmətdə olub, iki dəfə xəsarət alıb, əsir düşüb və partizan olub. Ukraynanın hər qarışında atamın izlərini axtarmışam. Elə bi-lirdim hər keçdiyim yoldan atam da keçib.

Qeyd edim ki, əsgərlik həyatı mənə çox şey öyrətdi. İntizamlı olmağı da ilk növbədə. Bir sözlə qeyd edim ki, əsgərlik həyat məktəbidir. Ali məktəb məni həyata hazırlamamışdı, amma əsgərlik hazırladı.

Bugünkü gənclər isə xoşbəxtdirlər, çünki öz vətənlərinə xidmət edirlər. Öz vətəninə xidmət daha şərəfli bir işdir. Gənclər bununla fəxr etməlidirlər. Hələ 1991-ci ildə ilk milli geyimli əsgərlərimizi gö-rəndə biz onlarla fəxr edirdik. Orta yaşlı adamlar olsaq da, onlara yaxınlaşmağa çox can atırdıq. Müstəqillikdən dəyərli heç nə yoxdur. Bütün silahlı qüvvələrimizdə xidmət edənləri, oğullarımızı - bütövlükdə Azərbaycan xalqını 26 iyun Silahlı Qüvvələr Günü münasibətilə təbrik edir, vətənin keşiyində möhkəm dayanmağı arzu edirəm.

Strateji təhlil, planlaşdırma və kadrların idarə olunması sektorunun müdiri Bəhman Nəbiyev:

- Azərbaycan Dövlət Universitetinin nəzdində fəaliyyət göstərən hərbi kafedrada həftədə 1 dəfə olmaqla hərbi dərslər keçirilirdi. Yekunda isə 3 aylıq müddətə Leninakan şəhərinə hərbi toplantıya göndərildik. Hərbi xidmətə çağrılmasaq da 5 illik ali təhsil müddətində və 3 aylıq kursda kifayət qədər hərbi sirlərə yiyələndik, təcrübə toplaya bildik. Bu müddət tək hərbi baxımdan deyil, çox maraqlı hadisələrlə də yaddaqalan oldu. Belə bir maraqlı hadisəni qeyd edim. Məşq zamanı əsgər səngərdə gizlənməli və tank səngərin üstündən keçən zaman əsgər əlindəki qumbaranı tanka atmalı idi. Lakin qoşunumuzdakı əsgərlərdən biri hələ yeni olduğu üçün tankın səngərə çatdığını gördükdə qorxdu və qışqıraraq səngərdən qaçdı. Həmin vaxt bu da əsgərlərdə gülüş oyatdı.

Bunlardan əlavə Qarabağ müharibəsində də iştirak etmişəm. Goranboy və Laçın - Qubadlı istiqamətində ön cəbhədə xidmət etmişəm. 1992-ci ildə tərəfimizdən Laçın dəhlizi - Qayığı qəsəbəsinədək olan ərazi yadellilərdən boşaldıldı və ermənilərlə əlaqə kəsildi. Lakin gecə vaxtı şəhərə duman çökdüyündən göz - gözü görmürdü. Məhz bu hava şəraitindən istifadə edən işğalçılar torpaqlarımıza öz qüvvələrini yeridərək zəbt etdilər. Müharibə gedişində 7 gün mühasirədə qaldıq.

Bu gün Azərbaycanın 20 faiz torpaqları işğal altındadır. Ona görə də gənclərin hərbi vətənpərvərlik ruhunda böyüməsinə ciddi fikir verilməlidir. Burada da məsuliyyət məktəblərin, ailələrin üzərinə düşür. Hesab edirəm ki, hərbi xidmət həm də kişilik məktəbidir. Bu, hər bir vətəndaşın vətən borcudur. Mənim iki oğlum var. Onların hər ikisi Vətənə borclarını veriblər. Amma əgər sabah Vətənimizin işğaldan azad olunması üçün əlimizə silah götürməli olsaq, o zaman mən oğlanlarımla birgə səngərdə döyüşməyə hazıram.

Vəfa BƏKİRQIZI

Bakı təhsili.- 2010.- 25 iyun.- S. 7.