Sabunçu rayonunun sosial-iqtisadi inkişafı: real vəziyyət və perspektivlər

Uzun illər Sabunçu rayonunda yaşamışam, tələbəliyim burada keçib, bir sözlə, bu rayon həmişə mənə doğma olub. Bu rayonun inkişafı gözlərim qarşısında baş verib. Onun inkişafdan geri qaldığı dövrləri də, küçə və parklarının, məhəllələrinin miskin kökdə olduğu zamanları da unutmamışam. Ancaq bu keçmişdə qalıb. Bu gün rayon ərazisində tamam başqa bir ab-hava, atmosfer müşahidə olunur.

Sabunçu rayonunun hər qarışı inkişaf yolu tutub. Düşünürük ki, rayon yaxın illərdə ən qabaqcıl, abad bir yaşayış məntəqəsi kimi özünü göstərə biləcək. Bunu deməyə rayonda həyata keçirilən genişmiqyaslı layihələr, indiyə qədər əldə olunan nailiyyətlər, başa çatmış abadlıq işləri əsas verir. Sabunçu Bakının elə bir rayonudur ki, burada günü-gündən dəyişiklik, yenilik baş verir. Bildirək ki, bu rayon ərazisində yenidənqurma işlərinin həyata keçirilməsi üçün dövlət büdcəsindən lazımi vəsait ayrılıb. Bu da məlumdur ki, "2011-2013-cü illərdə Bakı şəhərinin və onun qəsəbələrinin sosial-iqtisadi inkişafına dair Dövlət Proqramı"nın qəbul edilməsi Bakıda, onun kənd və qəsəbələrində əsaslı işlər görülməsinə rəvac verib. Dövlətin sosial-iqtisadi cəhətdən apardığı bu siyasət ictimai maraqların müdafiəsi sahəsində böyük addımdır. Sabunçu rayonu Bakının keçmişdə bir sıra problemləri olan rayonlarından biri kimi diqqəti cəlb edib.

Araşdırmalarımız göstərir ki, bu rayon ərazisində müəyyən problemlər olub ki, onlar rayon ictimaiyyətini həmişə ciddi narahat edib. Ancaq hazırda o qayğılar öz ömrünü başa vurmaqdadır. Rayonun Bakıxanov qəsəbəsində reallaşan yenidənqurma işləri, təhsil müəssisələrində, uşaq bağçalarında, poliklinikalarda həyata keçirilən əsaslı təmir "2011-2013-cü illərdə Bakı şəhərinin və onun qəsəbələrinin sosial-iqtisadi inkişafına dair Dövlət Proqramı"na uyğun aparılıb. Bildiyiniz kimi, Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 1490 nömrəli, 4 may 2011-ci il tarixli Sərəncamı ilə təsdiq olunan "2011-2013-cü illərdə Bakı şəhərinin və onun qəsəbələrinin sosial-iqtisadi inkişafına dair Dövlət Proqramı" və sonradan həmin proqrama əlavədə ümumən 16 sahəni əhatə edən 171 bəndin tələblərinin Sabunçu rayonunun qəsəbələrində həyata keçirilməsi nəzərdə tutulmuşdu ki, bunlardan da 82 bənd, yəni 48 faizi təhsil sahəsinə aid olub. Ümumiyyətlə, proqramda 2011-2013-cü illər ərzində rayonda cəmi 3472 şagird yerlik 4 yeni məktəb binasının tikintisi həyata keçirilib. Bundan əlavə, Heydər Əliyev Fondunun "Yeniləşən Azərbaycanda yeni məktəb" layihəsi çərçivəsində Pirşağı qəsəbəsindəki 112 saylı məktəbin köhnə binası sökülərək yerində yeni 3 mərtəbəli, 650 şagird yerlik binanın tikintisi başa çatdırılıb. Proqramda nəzərdə tutulan 5 səhiyyə obyektindən də ikisində əsaslı təmir işləri başa çatdırılaraq istifadəyə verilib, Prezidentin Ehtiyat Fondundan ayrılmış maliyyə vəsaiti hesabına Sabunçu qəsəbəsindəki 12 saylı şəhər poliklinikasının köhnə binası sökülərək yerində müasir tipli 3 mərtəbəli poliklinikanın tikintisi başa çatdırılıb. Rayonun inkişafı, onun tərəqqi yolunda irəliləməsi bizə bu yaşayış məntəqəsinin daha böyük uğurlara qovuşacağından xəbər verir. Sabunçu qəsəbə sakini dövlətin qəsəbələrin sosial-iqtisadi vəziyyətinin yaxşılaşdırılması ilə bağlı bütün qərarlarını müsbət qarşılayıb. Sabunçu rayon ictimaiyyəti dövlət səviyyəsində görülən işlərdən razılıq edir və bütün işlər rayon ictimaiyyətinin diqqət mərkəzindədir. Qeyd edək ki, icrası keçən il başa çatan Dövlət Proqramında elektrik enerjisi, qaz, su, istilik təchizatı və rabitə sahələri üzrə nəzərdə tutulan tədbirlərin əksəriyyəti başa çatdırılıb. Nəticədə bu sahələrdə mövcud olmuş əsas problemlər aradan qaldırılıb. Qaz və istilik təchizatındakı mövcud bir sıra çətinliklərin də aradan qaldırılması üzrə əlavə tədbirlər görülüb. Rəsmi məlumatlara görə, Bakıxanov qəsəbəsinin mərkəzi sayılan Y.Əliyev, M.Fətəliyev və Mehmandarov küçələrində yenidənqurma və abadlıq işləri ilə bağlı onlarla yöndəmsiz obyekt, hasar və çəpərlər sökülüb, bir sıra çoxmərtəbəli yaşayış binalarının yastı dam örtükləri metal örtüklərlə əvəz olunmaqla, fasadlarının bərpası, onların təbii üzlük daşlarla müasir üslubda üzlənməsi həyata keçirilib. Artıq bu işlər 30-a yaxın binada həyata keçirilib. Ümumiyyətlə, 2013-cü ilin sonuna kimi Bakıxanov qəsəbəsindəki mərkəzi küçə boyu Qaraçuxur qəsəbəsinə və İcra Hakimiyyətinin yanından 8-ci km qəsəbəsinə qədər gedən yol imkan daxilində genişləndirilməklə, mövcud tikililərin və ticarət obyektlərinin MKTB-nin qarşısındakı boş əraziyə köçürülməsi, eyni zamanda, 15-dək müasir çoxmərtəbəli ictimai yaşayış binalarının tikintisi və köhnə binaların fasadlarının bərpası və abadlaşdırılması həyata keçirilib. Bütün bu işlər qeyd olunan küçələrin yenidən qurulması üçün razılaşdırılmış perspektiv plan-layihələr əsasında həyata keçirilib. Eyni zamanda, Bakıxanov dəmir yolu stansiyasının ətrafındakı onlarla primitiv ticarət obyektinin sökülərək yerində modern tipli yeni ticarət mərkəzinin də tikintisi üçün layihə hazırlanıb və bu barədə həm obyekt sahibləri ilə, həm də həmin işləri yerinə yetirəcək təşkilatla ilkin razılaşma əldə edilib. Məqsəd birinci mərhələdə qəsəbənin həmin mərkəzi küçələrini zövqlə, tələb olunan müasir səviyyəyə, görkəmə salmaqdır. Bakıxanov qəsəbəsindəki 96, 252 və 271 nömrəli məktəblərin əsaslı təmirdən sonra istifadəyə verilməsi ilə əlaqədar həmin məktəblərə gedən yollarda və ətraf sahələrində də geniş abadlıq işləri aparılıb, yeni asfalt örtükləri vurularaq binaların fasadları təmizlənib və rənglənib, oradakı bir çox yöndəmsiz tikililər sökülərək Rayon İcra Hakimiyyəti tərəfindən nümunəvi layihə əsasında bir cərgə üzrə yenidən tikilib. Sakinlərin müraciətləri nəzərə alınaraq İcra Hakimiyyətinin daxili imkanları hesabına 271 nömrəli məktəbin yaxınlığındakı Hacınski küçəsində ümumi sahəsi 300 kv. m-ə yaxın xeyir-şər evi tikilib və hazırda bura sakinlərin ixtiyarına verilib. Rayonun digər iri qəsəbələrindən biri olan Zabrat qəsəbəsi ərazisində Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyinin sifarişi ilə Qarabağ əlilləri və şəhid ailələri üçün ikinci yeni 9 mərtəbli, 81 mənzilli yaşayış binası istifadəyə verilib ki, buradan da Sabunçu rayonundan həmin kateqoriyadan olan şəxslərə verilmək üçün 61 mənzil ayrılıb. Bundan başqa, Zabrat qəsəbəsində 307 saylı məktəb inşa edilib. Qəsəbədə müasir tipli Müalicə-Diaqnostika Mərkəzinin fəaliyyətə başlaması da Zabrat ictimaiyyətinin ürəyincə olub. Bundan başqa, qəsəbə ərazisində təmir-bərpa işləri aparılır, məhəllədaxili yollar təmir edilir. Rayonda mərkəzi dövlət orqanlarının və təşkilatların planlarına əsasən də bir sıra sosial əhəmiyyətli obyektlərin və inzibati binaların inşa olunub. Onu da deyək ki, 2013-cü il dekabr ayının 14-də Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyinin xətti ilə Ramana qəsəbəsindəki 200 yerlik Peşə Reabilitasiya Mərkəzi yenidənqurma və əsaslı təmirdən sonra dövlət başçısının iştirakı ilə istifadəyə verilib. Hazırda Heydər Əliyev Fondu tərəfindən Pirşağı qəsəbəsindəki 226 nömrəli uşaq bağçası üçün üçmərtəbəli yeni bina inşa olunur və onun tikintisi başa çatmaq üzrədir. Gələn ay rayonda fəaliyyətə başlayacaq "ASAN xidmət"in Bakıxanov qəsəbəsində inşa edilmiş binası artıq istismara hazırdır.

Rayon ərazisində olduğumuz zaman onu da müşahidə etdik ki, Sabunçu qəsəbəsindəki Elşən Mehdiyev küçəsi boyu Bakıxanov körpüsünə qədər olan yolun hər iki tərəfində hasar və tikililər aqlay daşlarla üzlənib, ərazidə yaşıllaşdırma və abadlıq işləri aparılıb. Rəsmi xəbərlərə görə, "2011-2013-cü illərdə Bakı şəhərinin və onun qəsəbələrinin sosial-iqtisadi inkişafına dair Dövlət Proqramı" çərçivəsində rayon ərazisində görülən işlərdən biri də köhnə neft-mədən ərazilərində rekultivasiyası, çirkli gölməçələrin doldurulmasıdır. Belə ki, Yeni Ramana və Sabunçu qəsəbələri arasında köhnə yod zavodunun tikililəri sökülərək oradakı zərərli tullantılar təmizlənib, 6,5 hektar sahədə Fövqəladə Hallar Nazirliyi tərəfindən yeni park salınıb. Həmin istiqamətdə Yeni Ramanadan keçən yolun hər iki tərəfində geniş abadlıq və təmir işləri aparılaraq, asfalt örtüyünün salınması həyata keçirilib. Rayonda digər tədbirlərin də həyata keçirildiyini qeyd edə bilərik. Məlumatlara görə, indiyədək bir sıra daxili və mərkəzi yolların kənarlarında 8500 kvadratmetrə yaxın sahəyə həmişəyaşıl örtük, 3 minə yaxın müxtəlif növ ağac və kol əkilib, Zabrat-Maştağa, Zabrat-Pirşağı yollarının istifadəyə verilməsi ilə bağlı həmin ərazilərdə böyük həcmli abadlıq işləri aparılıb. Qeyd edək ki, Sabunçu rayon rəhbərliyi bildirib ki, ümumiyyətlə, 2014-cü ilin sonuna kimi bir sıra mərkəzi küçələrin, yolların genişləndirilməsi, yeni səkilərin salınması, yaşayış binalarının aqlayla üzlənməsi, dam örtüklərinin, qapı və pəncərələrin dəyişdirilməsi, müasir küçə işıqlarının quraşdırılması, yaşıllıq zolaqlarının salınması, habelə digər abadlıq işlərinin aparılması nəticəsində Bakıxanov qəsəbəsinin siması əsaslı surətdə dəyişəcək. "2004-2016-cı illərdə Bakı şəhərinin və onun qəsəbələrinin sosial-iqtisadi inkişafına dair Dövlət Proqramı"nın əhəmiyyəti də görülən işlərə təsir edib.

Bildirək ki, sayca üçüncü olan bu Dövlət Proqramında da rayon rəhbərliyinin təklifləri əsasında rayon üzrə bütün sahələri əhatə edən 68 bənddən ibarət tədbirlərin həyata keçirilməsi nəzərdə tutulub ki, onların da icrası nəticəsində əksər məsələlər öz həllini tapacaq.

Hesab edirik ki, şəhərimizin inkişaf yolunda olan rayonlarından biri kimi Sabunçu öz yeni siması və tərəqqiyə hesablanan perspektivi ilə hər zaman özünü göstərə biləcək.

İradə SARIYEVA

Bakı xəbər.-2014.-1 aprel.-S.11.