Kitabxanalarımızda uşaq ədəbiyyatı qıtlığı?...

F.Köçərli adına Respublika Kitabxanasının əməkdaşı: “Dünya uşaq ədəbiyyatının klassik və müasir yazarlarının əsərləri ilə də kitabxanamız təmin olunub”M.Seyidzadə adına Mərkəzi Uşaq Şəhər Kitabxanasının əməkdaşı: “Uşaq ədəbiyyatı nümunələrinə gəlincə, bu sahədə heç bir korluğumuz yoxdur”Bakı Şəhər Uşaq Kitabxanasının əməkdaşı: “Bizim kitabxanada müasir uşaq yazıçı və şairlərinin kitabları azdır”

Kəmalə Qəzənfərli: “Ola bilsin hamısında deyil, bəzi kitabxanalarda indiki Azərbaycan və dünya uşaq ədəbiyyatı nümunələri olmasın”

Uşaq ədəbiyyatı uşaqların formalaşmasında olduqca böyük rol oynayır. Müasir uşaqların internet asılılığını nəzərə alsaq deyə bilərik ki, indi məktəbli uşaqlar arasında onlar üçün yaradılan ədəbiyyata maraq elə də güclü deyil. Uşaqlarımızın ədəbiyyata bağlanmasına hər birimiz əməlli-başlı çalışmalıyıq. Sözsüz ki, burada kitabxanaların da rolu böyük olmalıdır. Bəziləri uşaqların kitabxanalara üz tutmamasının səbəbini guya burada uşaq ədəbiyyatı nümunələrinin az sayda olması ilə əlaqələndirir. Deyilənə görə, bəzi kitabxanalarda müasir uşaq yazarlarının əsərlərinə rast gəlinmir.

Yeri gəlmişkən, onu da bildirək ki, müasir uşaqların əksəriyyəti onunla bir dövrdə yaşayan, əsərlər yazıb çap etdirən yazıçıları tanımır. Təbii, burada günah bu sahədə təbliğatın zəif olmasındadır. Yəni uşaq yazıçı və şairləri təbliğ olunsaydı, uşaqlar mütləq onları tanıyar, yazdıqlarını oxumağa çalışardılar.

Bildiyimiz kimi, Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin 2004-cü ildə imzaladığı sərəncama əsasən, Azərbaycan və dünya ədəbiyyatı nümunələrinin latın qrafikası ilə kütləvi çapı həyata keçirildi. Burada dünya və Azərbaycan uşaq ədəbiyyatı nümunələri də vardı.

Uşaq ədəbiyyatı nümunələrinin uşaqlar arasında lazımi səviyyədə təbliğ edilməməsi “kitabxanalarda uşaq ədəbiyyatı qıtdır” fikrinin yaranmasına gətirib çıxarır.

Əlaqə saxladığımız şəhər kitabxanalarından bir çoxundan bildirdilər ki, Prezident Sərəncamı ilə latın əlifbası ilə çap olunan dünya və Azərbaycan uşaq ədəbiyyatı nümunələri alıblar, kitabxanalarda əsasən müasir yazarların əsərlərinə az rast gəlinir.

Firudin bəy Köçərli adına Respublika Uşaq Kitabxanasından “Bakı-Xəbər”ə verilən məlumata görə, bu kitabxanada uşaq ədəbiyyatı sahəsində heç bir problem yoxdur. Kitabxana əməkdaşının bildirdiyinə görə, kitabxana profilinə uyğun olaraq klassik və müasir Azərbaycan, eləcə də dünya ədəbiyyatı nümunələri ilə zəngindir: “Bura Respublika Uşaq Kitabxanası olduğu üçün bizim fondda bütün ədəbiyyat nümunələri var. Dünya uşaq ədəbiyyatının klassik və müasir yazarlarının əsərləri ilə də kitabxanamız təmin olunub. Azərbaycan ədəbiyyatının da həm klassik, həm də müasir uşaq yazarlarının kitablarını almışıq. Bizdə müasir uşaq yazıçı və şairlərindən İlyas Tapdığın, Qəşəm İsabəylinin, Sevinc Nuruqızının, Zahid Xəlilin, Ələmdar Quluzadənin, Elvira Məmmədlinin, Aygün Bünyadzadənin, Gülzar İbrahimovanın və digərlərinin kitabları var. Biz Sevinc Nuruqızının kitablarını Beynəlxalq Kitab Şurasına təqdim etmişik. Ümumiyyətlə, uşaq ədəbiyyatı nümunələri ilə bağlı kitabxanamızda heç bir problem yoxdur. Uşaqlar bizimlə mütəmadi əlaqə saxlayır, kitabları götürüb oxuyurlar. Kitabxanamızın fondu olduqca zəngindir. Biz hətta burada şagirdlərin uşaq yazıçı və şairlərinin də görüşlərini təşkil edirik”.

Bakı Şəhər Uşaq Kitabxanasından (M.Qorki adına Səyyar kitabxana fondu) isə bildirdilər ki, kitabxanada Prezident Sərəncamı ilə nəşr edilən dünya və Azərbaycan uşaq ədəbiyyatı nümunələri çox olsa da, müasir dünya və Azərbaycan uşaq ədəbiyyatı nümunələri azdır: “Bizim kitabxanada müasir uşaq yazıçı və şairlərinin kitabları azdır”.

M.Seyidzadə adına Mərkəzi Uşaq Şəhər Kitabxanasından isə bizə bildirdilər ki, kitabxana şəhərin mərkəzində yerləşdiyindən, bura maraq böyükdür. Kitabxana fondunda olan kitablara tələbatın çox olduğunu deyən kitabxana əməkdaşının sözlərinə görə, kitabxana tam olaraq uşaq ədəbiyyatı nümunələri ilə təmin olunub: “Biz mütəmadi olaraq kitablar alırıq. Prezident Sərəncamına əsasən, latın qrafikası ilə çap olunan kitablar da kitabxanamızda var. Uşaq ədəbiyyatı nümunələrinə gəlincə, bu sahədə heç bir korluğumuz yoxdur. Müasir yazarların özləri kitablarını bizə hədiyyə edirlər”.

Məsələni şərh edən kitabxanaşünaslar hesab edirlər ki, bu gün Azərbaycanın ən ucqar yerlərində belə Prezident Sərəncamına əsasən, latın qrafikası ilə çap olunan kitablar var. Bu kitabların təmənnasız olaraq dövlət tərəfindən kitabxanalara verildiyini deyən kitabxanaşünas Kəmalə Qəzənfərlinin dediyinə görə, kitabxanalar dövlət qayğısı ilə əhatə olunub: “Azərbaycanda kitabxana işinə göstərilən diqqət və qayğı sayəsində bu istiqamətdə bir sıra işlər görülüb. Fondlar yenilənib, kitabxanaların böyük əksəriyyəti həm də elektronlaşıb. Bu, günün olduqca vacib tələblərindən biri idi. İndi kitabxanaların əksəriyyəti təmir edilib, yenidən qurulub. Bütün bunlar müsbət haldır. Sevindirici haldır ki, rayon və kənd kitabxanalarına diqqət artırılıb. Kəndlərdə də müasir kitabxanalar qurulmaqdadır. Kitabxanaların hamısı Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin Sərəncamı ilə çap olunan kitablarla təmin olunub. Hər kitabxanaya nə qədər kitab düşürsə, o qədər də ala biliblər. Məsələn, oxucu sayı çox olan kitabxana ilə oxucu sayı az olan kitabxanaya eyni sayda kitab verilə bilməz. Çünki tələbat daha çox hansı kitabxanayadır, ora verilən kitabın sayı çox olmalıdır. Bu gün Bakı kəndlərində də, bölgələrdə də kitabxanalar kitabla təmin olunub. Uşaq ədəbiyyatı çox həssas bir sahədir. Bilirsiniz ki, ölkə başçısının Sərəncamı ilə çap olunan klassik və müasir dünya və Azərbaycan ədəbiyyatı nümunələrinin sırasında uşaq ədəbiyyatı seriyası da var. Bu yazıçı və şairlərin əsərləri ilə o uşaqların valideynləri tanışdır, onlar indi latın qrafikası ilə yenidən çap olunduğu üçün, müasir uşaqlar da o kitabları maraqla oxuyurlar. Ola bilsin ki, indi hamısında deyil, bəzi kitabxanalarda müasir Azərbaycan və dünya uşaq ədəbiyyatı nümunələri olmasın. Bu da ondan irəli gəlir ki, müasir uşaq yazıçı və şairləri o kitabxanalara kitab göndərmirlər. Müasir dünya uşaq ədəbiyytı belədir ki, ola bisin kitabxanaların əli onlara çatmır. Amma Azərbaycan yazıçı və şairlərinin çoxu kitabı öz şəxsi vəsaiti hesabına çap etdirdiyi üçün, o kitabı satışa göndərməklə yanaşı, müəyyən bir sayını siyahı üzrə respublika kitabxanalarına göndərə bilərlər. Amma dövlət xətti ilə çap olunan uşaq ədəbiyyatı nümunələri mütləq mənada kitabxanalara göndərilir”.

Bu gün valideynlərin uşaqlarını kitabxanalara cəlb etməli olduğunu deyən K.Qəzənfərli hesab edir ki, məktəblərdə də bu iş təbliğ edilməlidir: “Bəzən deyirlər ki, uşaqlar, şagirdlər kitabxanalara getmir. Bu ondan irəli gəlir ki, şagirdlərdə kitabxanaya getmək, kitabdan istifadə etmək vərdişləri formalaşdırılmayıb. Bəzən kitab mağazalarında müşahidə edirik ki, valideynlər uşaqlarına uşaq kitabları alır, bu kitabların çoxu “Uşaq ədəbiyyatı” seriasından müxtəlif nəşriyyatlar tərəfindən çap olunur. Bəzən görürsən ki, bu kitablarda nə qədər ziyanlı məqamlar var. Yaxşı olar ki, valideynlər uşaqlarını kitabxanalara üzv yazdırsınlar, kitabxanalar da o uşaqlara əsl uşaq ədəbiyyatı nümunələri verəcəklər”.

İradə SARIYEVA

Bakı xəbər.- 2017.-22 sentyabr.- S.15.