Azərbaycan mətbəxi Çinin tədris sistemində...

Qorxmaz Cəbrayılov: “Çin kimi böyük ölkədə Azərbaycan mətbəxinin yerli kulinarlara öyrədilməsi olduqca müsbət haldır”

Təranə Vəliyeva: “Bu gün Azərbaycan mətbəxinin Çində maraqla qarşılanması təbiidir”

Azərbaycan mətbəxində dünyanın ən ləziz təamları, qəlyanaltıları, bişmişləri, şirniyyatları cəmləşib. Milli mətbəximizlə tanış olan hər bir əcnəbi onun haqqında yalnız müsbət fikirlər bildirir. Azərbaycan mətbəxinin dünyada təbliği, tanıdılması istiqamətində davamlı işlər görülür. Xarici ölkələrdə keçirilən kulinariya festivallarında, eləcə də “Azərbaycan mədəniyyəti” günlərində milli mətbəximizə aid olan çeşidli nümunələr təqdim edilir.

Sevindirici haldır ki, bir sıra ölkələrdə, o cümlədən də Çində Azərbaycan mətbəxi xüsusi kurslar vasitəsilə öyrədilir. Çində Azərbaycan mətbəxinin geniş səviyyədə təbliğinin müsbət hal olduğunu deyən kulinar Qorxmaz Cəbrayılov bizimlə söhbətində bildirdi ki, mətbəximizin qeyri-adi dərəcədə gözəl olması, çeşidli bişmişlərlə zənginliyi əcnəbi kulinarların diqqətindən yayınmır. Kulinarın sözlərinə görə, bu gün dünyanın əksər ölkələrində “Azərbaycan mətbəxi” brendi tanınır.Onun dediyinə görə, Fransa, Almaniya, ABŞ, Çexiya, Avstriya, Rusiya, Türkiyədə və digər ölkələrdə milli mətbəximiz çox sevilir: “Azərbaycan milli mətbəxi dünyanın heç bir xalqının mətbəxinə bənzəmir. Bu bənzərsizlik də onu dünyanın ən gözəl, ləziz mətbəxi sırasında yer tutmasına imkan verir. Azərbaycan mətbəxi əksər ölkələrdə ayrıca kurs şəklində öyrədilir. Çin kimi böyük ölkədə Azərbaycan mətbəxinin yerli kulinarlara öyrədilməsi olduqca müsbət haldır. Biz çalışmalıyıq ki, beynəlxalq aləmdə mətbəx mədəniyyətimizi daha çox təbliğ edək. Çünki buna böyük ehtiyac var. Bilirsiniz ki, Azərbaycan mətbəxinə iddialı olanlar var. Ermənilər bizim mətbəxi mənimsəmək üçün çox çalışırlar. Hər yerdə Azərbaycan mətbəxinə aid xörəkləri, qəlyanaltı və şirniyyatları öz adlarına çıxmağa cəhd edirlər. Dolma Azərbaycan xalqının milli xörəyidir, bizdə dolmanın onlarla növü var. Ermənilər qatıldıqları bütün kulinariya festivallarında dolma bişirir, onu “erməni mətbəxi” nümunəsi kimi təqdim edirdilər. Keçən il ölkəmizin Birinci vitse-prezidenti, Heydər Əliyev Fondunun rəhbəri Mehriban xanım Əliyevanın səyi və zəhməti sayəsində dolma UNESCO-ya salındı. Bu olduqca müsbət haldır. Bizim mətbəximiz öz adımızla dünyada nə qədər çox təbliğ edilsə, bu bir o qədər yaxşı olar”.Çində Azərbaycan mətbəxinin tədris edilməsinin əhəmiyyətini qeyd edən kulinar hesab edir ki, Çindən sonra digər ölkələr də bu ənənəni davam etdirə bilər. “Çinlilər bizim restoranlara gələndə həmişə milli xörəklər sifariş edirlər. Bizim mətbəx onların çox xoşuna gəlir. Orada Azərbaycan mətbəxi kursunun təşkil edilməsi onların bizim təamlara sevgisindən irəli gəlir. Bəzən olur ki, əcnəbi vətəndaşlar bizə yaxınlaşıb təşəkkür edirlər, sonra isə xörəklərin hazırlanma qaydalarını soruşurlar. Biz də həvəslə onlara xörəklərin hazırlanma qaydalarını başa salırıq. Azərbaycan mətbəxinin təbliğində Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin, Milli Kulinariya Mərkəzinin çox böyük rolu var. Biz bundan sonra çalışmalıyıq ki, milli mətbəximizə aid xörəklərin, qəlyanaltıların, eləcə də şirniyyatların reseptlərini müxtəlif xarici dillərdə internet vasitəsilə yayaq”.Etnoqraf Təranə Vəliyevanın fikrincə də Azərbaycan mətbəxinin Çində və digər ölkələrdə tədris edilməsi müsbət haldır. Ekspertin sözlərinə görə, burada təhsil alan çinli tələbələr Azərbaycan kulinariyasının öz ölkələrində yayılmasında maraqlıdırlar: “Mən özüm dəfələrlə Bakıda Çin mətbəxinə qonaq olmuşam. Çinli tələbələr öz mətbəxlərini burada təbliğ edirlər. Onlar bu işi birtərəfli aparmırlar. Azərbaycan mətbəxini də öz ölkələrinə aparmaqda maraqlıdırlar. Çinlə Azərbaycan arasında qədim dövrlərdən əlaqə mövcuddur. Bizi Böyük İpək Yolu birləşdirir. Bilirsiniz ki, İpək Yolu qədim dövrlərdə və orta əsrlərdə Çindən Orta və Ön Asiya ölkələrinə aparan karvan yoludur. Tarixi ticarət marşrutları Çin, Yaponiya, Hindistan, Monqolustan, İran, Özbəkistan, Tacikistan, Azərbaycan və digər ölkələrdən keçib.Azərbaycan İpək Yolu vasitəsilə tarixən öz mədəniyyətini dünyaya yayıb. Bu mədəniyyətin qollarından biri də, heç şübhəsiz ki, kulinariya mədəniyyətimizdir. Bu gün sanki tarix təkrar olunur. İpək Yolu vasitəsilə əlaqə quran ölkələr yenidən bir-birinin mədəniyyətinə, mətbəxinə, folkloruna, musiqisinə maraq göstərirlər. Bu baxımdan, Azərbaycan mətbəxinin Çində öyrədilməsində, təbliğində qeyri-adi heç nə yoxdur. Bir vaxtlar Çindən Azərbaycana İpək Yolu vasitəsilə çay gəldi. Bu gün isə Azərbaycan mətbəxinin Çində maraqla qarşılanması təbiidir. Qeyd edim ki, milli kulinariyamızın xarici ölkələrdə tədrisi bizə bir sıra dividendlər gətirir. İlk növbədə mətbəximizi tanıdırıq, ona marağı artırırıq, ikinci tərəfdən isə mətbəximizə qarşı erməni təcavüzünün qarşısını alırıq. Ermənilər milli mətbəximizə açıq-aşkar hücum edir, onu mənimsəməyə cəhd edir, bəzən isə öz adlarına təqdim etməyə nail olurlar. Odur ki, milli mətbəximizin təbliğində aktiv olmalıyıq”.

Etnoqrafın fikrincə, milli bayramımız olan Novruz günlərində xaricdə təhsil alan azərbaycanlı tələbələr, yaxud xaricdə yaşayan azərbaycanlılar milli mətbəximizə xas xörəklər, şirniyyatlar bişirərək onları təbliğ edə bilərlər.

İradə SARIYEVA

Bakı xəbər.- 2018.- 20 mart.- S.15.