Azərbaycanın aqroekoturizm sahəsində görünməmiş dirçəliş…

Ölkədə qeyri-neft sektorunun ən mühüm qollarından olan turizm bu gün həm də Azərbaycana ən çox valyuta qazandıran sahələrdən biri qismində çıxış edir. Artıq Azərbaycana gələn turistlərin ölkədə sərf etdikləri vəsaitin həcmi milyardlarla dollarla ölçülür. Ötən il ərzində xarici qonaqlar ölkəmizdə 2 milyard dollar pul xərcləyiblər. Bir daha xatırladaq ki, 2018-ci ildə Azərbaycana dünyanın 196 ölkəsindən 2.9 milyon və ya əvvəlki illə müqayisədə 5,7 faiz çox turist gəlib. Cari il ərzində isə bu rəqəmin daha yüksək olması gözlənilir.

Dövlət Turizm Agentliyinin məlumatına görə, 2019-cü ilin yanvar-avqust aylarında isə Azərbaycana səfər edən xarici vətəndaşların sayı illik müqayisədə 8,3% artaraq 2,1 milyona çatıb. Gələn əcnəbilərin yarısından çoxunu, daha dəqiq desək, 53%-ni Rusiya və Gürcüstan vətəndaşları təşkil edib. Bu il ərzində isə Rusiyadan Azərbaycana daha çox turistin gəlişi gözlənilir. Özü də rus turistlər yüksək büdcəli turistlər sayılır və onların ölkəmizə, xüsusən də paytaxt Bakıya səfərlərinin əsas məqsədi daha çox alış-verişlə bağlıdır. Bunu Rusiyanın "TurStat" turizm portalının son araşdırması da təsdiq edir. Belə ki, “TurStat” portalı payız mövsümündə istirahət və səyahət üçün MDB-nin ən yaxşı şəhərlərinin reytinqini açıqlayıb. Reytinqə görə, Bakı MDB ölkələri arasında rusiyalı turistlərin ən çox payız səyahətinə çıxdığı beş şəhərdən biridir. Minsk, Astana, Almatı, Daşkənd şəhərləri də ilk beşliyə daxil edilib. Portalın məlumatında qeyd olunur ki, oktyabrın sonunda Azərbaycanın Göyçay rayonunda nar festivalı keçiriləcək və bu da turistləri özünə payızda cəlb edən mühüm faktorlardan biridir. “TurStat” turizm portalı onu da qeyd edib ki, rusiyalı turistlər MDB şəhərlərində və ölkələrində payız səyahəti zamanı qonaqlama və yemək üçün gündəlik 40-100 dollar arası pul xərcləyirlər. Onlar Minskə bazar günü istirahəti, Astana və Bakıya isə şopinq üçün gedirlər.

Onu da qeyd edək ki, Azərbaycana daha çox rus turistin gəlişi üçün genişmiqyaslı işlər görülür. Elə bu günlərdə Dövlət Turizm Agentliyi Rusiyanın paytaxtı Moskvada keçirilmiş “World Food Moscow 2019" beynəlxalq qida sərgisində təmsil olunub. Burada ziyarətçilər 40-dan çox Azərbaycan şirkəti ilə tanış olmaq imkanı əldə edib, 400 kvadratmetrdən böyük olan milli stenddə sərgilənən yerli kənd təsərrüfatı və qida məhsulları ilə tanış olublar. Yeri gəlmişkən qeyd edək ki, rus və digər turistlərin, Bakı ilə yanaşı, bölgələrə də səfərlərinin sayının artırılması üçün yerli kənd təsərrüfatı məhsullarının xaricdə təqdimatı geniş vüsət alıb. Burada əsas niyyətlərdən biri də aqroekoturizmin inkişaf etdirilməsidir.

Xatırladaq ki, aqroekoturizm, yeni yaranmasına baxmayaraq, dünyada sürətlə inkişaf etməkdə olan sahələrdəndir. Dünya əhalisinin sayının artması və urbanizasiya bu sahənin inkişafına təkan verir. Həmçinin insanlar artıq dəniz-qum-günəş üçlüyünün yaratdığı kütləvi turizmin yerinə, alternativ turizm növləri ilə daha çox maraqlanırlar. Şəhər sakinləri, qısa müddətlik də olsa, kənddə yaşamağı, fermada gecələməyi, təbii kənd məhsulları ilə qidalanmağı, təbiətlə təmas qurmağı arzulayırlar. Elə aqroekoturizmin meydana çıxmasının kökündə də məhz bu arzunu reallaşdırmaq istəyi dayanır. 1980-ci illərdə Avropada yaranan aqroekoturizm günümüzdə daha geniş əhatə dairəsinə malikdir. Həm inkişaf etmiş, həm də inkişaf etməkdə olan ölkələrdə yerli fermerlərə dəstək və onlar üçün alternativ satış kanalları yaratmaq məqsədilə aqro-eko turlar təşkil olunur. Aqroekoturizmi sosialyönümlü layihə də adlandırmaq olar. Belə ki, turizmin bu sahəsi regionlarda yaşayan əhalinin işsizlik və az gəlir kimi problemlərinin həllinə töhfələr verə bilir. Bu məsələ artıq Azərbaycanda da xüsusi diqqət mərkəzində yer alır.

Onu da bildirək ki, dünyanın müxtəlif ölkələrində aqroekoturizmin təşkili və fəaliyyət istiqamələri də müxtəlifdir. Məsələn, İtaliyada aqro-eko turlar daha çox fermalarda qonaqlamaq üçün təşkil edilir. Bundan başqa, bu cür turlar kənd təsərrüfatı məhsulları almaq, təbiət qoynunda gəzmək, təsərrüfat heyvanlarını bəsləmək, meyvə toplamaq və digər məqsədlər üçün də təşkil olunur. Son vaxtlar ölkəmizdə turizm sektorundakı canlanma özünü aqroekoturizm sahəsində də hiss etdirir. Azərbaycanda həyata keçirilən aqroekoturizm layihələrinə “Şəhərdən Kəndə” layihəsini misal göstərmək olar. Layihə Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin tabeliyində olan “Aqrar tədarük və təchizat” Açıq Səhmdar Cəmiyyəti tərəfindən həyata keçirilir. “Şəhərdən Kəndə”nin əsas məqsədi paytaxt sakinlərinin və xarici turistlərin asudə vaxtlarını səmərəli şəkildə keçirməsinə yardımçı olmaq, onlar üçün alternativ istirahət növü təşkil etmək, eyni zamanda, kəndlərdə yaşayan kiçik və orta fermer təsərrüfatı sahiblərinin gəlirini artırmaqdır. Bu günə qədər layihə çərçivəsində Şamaxının Qonaqkənd, Çaylı, Meysəri, İsmayıllının Təzəkənd kəndlərinə turlar baş tutub. Hazırda isə görünən odur ki, “Şəhərdən Kəndə” layihəsi davamlı olacaq və ölkəmizin həm kənd təsərrüfatı, həm də turizm sahəsinə öz töhfəsini verəcək.

Bununla yanaşı diqqət mərkəzində yer alan məqamlardan biri də ölkəyə təkcə Rusiya yox, digər istiqamətlərdən daha çox turist gəlişini təmin etməkdir. Bu sırada indi Pakistan, Hindistan, Avropa və ərəb ölkələri, Çin, İndoneziya və digərləri yer alır. Bu məqsədlə Azərbaycan Turizm Bürosu müxtəlif ölkələrdə təqdimatlar keçirir. Bunların nəticəsidir ki, ölkəmizə maraq göstərən turistlərin sayında da artım müşahidə olunur. Turizm potensialının tam relizə edilməsi məqsədilə həyata keçirilən tədbirlər öz nəticəsini verir. Azərbaycana maraq göstərən turistlərin sayı ildən-ilə artır. Ölkəmizə gələn turistlərin sayı, şübhəsiz ki, qeyri-neft sektorundan gələn gəlirləri artırır, iqtisadi potensialı möhkəmləndirir. Bu sahədə infrastrukturun və xidmət sektorunun vəziyyətinin yaxşılaşdırılması, Azərbaycanın dünyada tanıdılması yönündə aparılan ardıcıl işlər, viza sisteminin sadələşdirilməsi artımı təşviq edir. Turist axını həm də valyuta gəlirlərinin artımı deməkdir. Cari ildə tursizm sektoru üzrə gəlirlərin 2,5 milyard dollara kimi çatması istisna olunmur. Bütün bu sadalananlar deməyə əsas verir ki, bu gün dövlətin turizm sahəsinə qoyduğu sərmayə öz bəhrəsini verir. Qurulan infrastruktur Azərbaycanı getdikcə daha da cəlbedici edir. Bu gedişlə, şübhəsiz ki, Azərbaycan dünyanın ən çox turist cəlb edən ölkələrindən birinə çevriləcək. Təbii ki, bu da ölkənin iqtisadiyyatının yüksəlməsinə, xüsusən də xidmət sektorunun inkişafına mühüm təkan verəcək.

Tahir TAĞIYEV

Bakı xəbər.- 2019.- 2 oktyabr.- S.12