"Yada düşdü" jurnalına
Aydın Quliyevin
YUBİLEY MÜSAHİBƏSİ...
Quliyev Aydın
Alqulu oğlu
1960-cı il 18 iyulda Naxçıvan MR Babək rayonun Cəhri kəndində anadan olub.
1983-cü ildə Bakı Dövlət Universitetinin tarix fakültəsini fərqlənmə
diplomu ilə
bitirib.1984-1989-cu illərdə Azərbaycan Dövlət Elm və Texnika
Komitəsi yanında Elmi-Texniki İnformasiya və Texniki-İqtisadi Tədqiqatlar İnstitutunun
Naxçıvan Elmi-Texniki
İnformasiya Mərkəzində
baş elmi redaktor işləyib.
Azərbaycan Milli Azadlıq hərəkatının Naxçıvan
MR-də ilk fəallarından olub.
Naxçıvanın erməni təcavüzkarlarından
könüllü müdafiə
dəstələrinin tərkibində
Buzqov və Kərməçataq kəndlərinin
müdafiəsində iştirak
edib.
1990-cı illərin əvvəllərində Azərbaycan
Respublikası "Ülfət
"qəzetinin ictimai
əsaslarla Naxçıvan
bölgə müxbiri
olub.
1989-1995-ci illərdə Naxçıvanda "Ağrıdağ",
"İpək yolu"
qəzetlərində, Bakıda
çap olunan "İki sahil", "Yeni Azərbaycan",
"Rezonans" və
"525-ci" qəzetlərində aktual siyasi proseslərlə
bağlı analitik məqalələrlə çıxışlar
edib.
1989-1994-cü illərdə
Naxçıvan Dövlət
Universitetinin Fəlsəfə
və Politologiya kafedrasında baş laborant işləyib.
1994-1997-ci illərdə Naxçıvan MR Ali Məclis sədrinin müşaviri, Ali Məclisin Dövlət Quruculuğu və İcra hakimiyyəti orqanları ilə iş şöbəsində
baş referent işləyib.
1991-1994-cü illərdə
Naxçıvan televiziyasında
siyasi şərhçi
olub.
1991-1993-cü illərdə
Naxçıvanda Yeni
Azərbaycan Partiyasının
fəal qurucularından
olub.
1993-cü ilin noyabrında YAP Naxçıvan
şəhər təşkilatının
təsis konfransında
sədr müavini seçılıb.
1996-cı ildə Azərbaycan Xarici İşlər Nazirliyinin
xətti ilə Tehranda İran Xarici İşlər Nazirliyinin
Diplomatiya Akademiyasında
hazırlıq kursunda
təhsil alıb, Akademiyada təhsil alan 11 nəfərlik azərbaycanlı qrupun rəhbəri olub.
1995-ci ildə Azərbaycan Milli Məclisinə seçkilərdə
4 saylı Babək-Şahbuz
seçki dairəsindən
deputatlığa namizəd
olub.
1997-ci ildə öz ərizəsi ilə Naxçıvan Ali Məclisində tutduğu baş referent vəzifəsindən
azad edilib.
1997-ci ildə Azərbaycan Dövlət Gömrük Komitəsinin
mətbuat xidmətində
çalışıb.
1998-2005-ci illərdə Azərbaycan Demokrat Partiyasının İdeoloji
məsələlər üzrə
katibi olub.
2001-2003-cü illərdə
siyasi fəaliyyətlə
yanaşı, gündəlik
"Hürriyyət" qəzetinin
baş redaktoru olub.
2003-cü ildə gündəlik "Bakı-xəbər"
qəzetini təsis edərək onun baş redaktoru olub. Hazırda eyni adlı Media qrupa rəhbərlik edir.
2005-ci ildə Azərbaycan Milli Məclisinə seçkilərdə
26 saylı Sabunçu
1-ci seçki dairəsindən
deputatlığa namizəd
olub.
Azərbaycan Respublikası Dövlət
Statistika Komitəsinin
İctimai Şura üzvüdür.
Azərbaycan Mətbuat Şurası İdarə Heyəti
nin üzvüdür.
Azərbaycan Respublikası Xatirə Kitabı Redaksiyasının
Redaksiya Heyətinin üzvüdür.
Azərbaycan KİV-lərində siyasi ekspert statusunda şərh və təhlillərlə çıxış
edir.
Çoxlu publisist və siyasi-analitik məqalələrin,
2 siyasi analitik kitabın müəllifidir.
Ailəlidir, 3 övladı var.
"Adım valideynlərimin mənə verdikləri ən böyük mirasdır..."
Şəxsiyyət necə formalaşır?
İnsan necə şəxsiyyətə çevrilir?
Bu suallar qarşısında
həmişə müəyyən
fikirlər deyib-eşitmişik.
Daha doğrusunu bilmək üçün
tez-tez praktiki həyat təcrübəsi
çox olan insanlara ehtiyac duymuşuq.
Fikrimizi
daha dolğun şəkildə anlamaq və bunu oxucularımıza
daha dürüst təlqin etmək üçün o insanlardan
biri ilə - "Bakı-Xəbər" qəzetinin
Baş redaktoru, siyasi ekspert, Azərbaycan Mətbuat Şurası İdarə heyətinin üzvü Aydın Quliyevlə həmsöhbət olmuşuq.
Aydın müəllim
suallarımızı özünəməxsus
tərzdə cavablandırdı,
həmçinin təkcə
bizi düşündürən
məqamlara deyil, bilməyimiz vacib olan digər həyat təzahürlərinə
də əhatəli münasibət bildirdi.
Aydın
Quliyevlə müsahibənin
mətnini təqdim edirik.
- Sizi belə tanıyırıq: Heç
bir dönəmdə yalanın, şərin, haqsızlığın, zülmün
və ədalətsizliyin
yolu ilə getmədiniz. Bəs bu halda çətinliyin
öhdəsindən necə
gələ bildiniz?
- Mükəmməl ölçüdə
haqqın və ədalətin yanında
dura bilməsəm də,
onlara heç vaxt xəyanət də etmədim, şərin və haqsızlığın yolunda
dayanmadım. "Şəxsən
mənə sərfəli
olsun, yetər" deyib çoxluğun ağız büzdüyü
yollara baş vurmadım. Ədalətli
olmaq üçün
əvvəlcə ədalətin
nə demək olduğunu başa düşməyə çalışdım.
Ədalətin ölçüləri
və çəkisi barədə təsəvvürlərimin
nə qədər dəqiq olduğunu bir Tanrı bilər. Ancaq ədalətliliyin ölçüsü
kimi tanıdığım
qaydalara həmişə
əməl etməyə
çalışdım. Şəxsi
vicdanımı içimdə
Allahın kölgəsi
kimi qəbul etdim. Vicdanımın mühakimələrini müəllimlərimin,
valideynlərimin və
ağsaqqalların öyrətdikləri
ilə bir sırada gördüm. Qalan şeyləri haqqın divanında yəqin mənə də deyəcəklər
və soruşacaqlar...
- Yaltaqlıq insanın zəifliyidir, yoxsa?
- Bunu bir neçə
arqumentlə təyin etmək olar... Öncə deyim ki, yaltaqları və yaltaqlığı görən
gözüm yoxdur. İşlərini yaltaqlıqla
aşıranlar çoxdur.
Yeri gələndə
yaltaqlıqla, yeri gələndə satqınlıqla,
qəddarlıqla işlərini
görürlər. Bir yaltaq
görəndə onun
nə vaxtsa kimisə atdığına,
arxadan vurduğuna, kiməsə zülm etdiyinə, ya da edəcəyinə şübhə
etmirəm. Yaltaqlıqla
əldə olunan şeylər insan üçün qürur mənbəyi ola bilməz.
Qürurun varsa, yaltaq ola bilməzsən, yaltaq oldunsa, ya qürurunu itirdin, ya da o səndə heç vaxt olmayıb...
Yaltaqlıq dəyişməz xarakterdir.
O, islah olunmur. Ona zəiflik deməzdim. Qabiliyyətsizlərin ən
güclü silahıdır
yaltaqlıq...
- "İnsanlarda heç görmək istəmədiyim
xüsusiyyətlərdən biri intriqabazlıqdır"
- deyirsiniz. Yəni bu xüsusiyyət sizdə heç yoxdur? Bundan kənarda qalmağı necə bacarırsınız?
İndiki mühitdə
ondan tam kənarda qala bilmək asan deyil axı...
- Bəli, həqiqətən
insanlarda heç görmək istəmədiyim
bir xüsusiyyət də əlbəttə intriqabazlıqdır. Belələri
hər yerdə var, çoxdur. Hətta ailələrin, tayfaların,
qrupların içində
də var. Bu sayaq yerlərdə intriqabazlar
o qədər də qorxulu və ziyanlı olmurlar. Siyasətdə, ictimai müstəvidə və liderlərin ətrafında
isə çox ziyanlı olurlar. İntriqabazlıq belə
adamların özünütəsdiq
üsuludur. Başqa bir şey bacarmırlar
axı... İçərilərindəki
iddia onları ara vurmağa, söz gəzdirməyə
sövq edir. Bu yolla yer tutmaq
istəyirlər. Vay o
gündən ki, liderlərin,
rəhbərlərin özləri
intriqalara meylli ola. Dəhşət budur. Belələrinin ətrafında
intriqan adamların işi tutur, yıxmadıqları ev qalmır...
Şəxsən özüm həyatım
boyu belələrinin əməllərindən əziyyət
çəkdim. Doğrudur,
yorulmadım, onlara məğlub da olmadım.
Ancaq bir çox məqamlarda qısa yolumu uzun, birbaşa yolumu kəsə sala bildilər.
Onlar vaxtlarını, düşüncələrini
və enerjilərini əsasən rəqiblərini
qaralamağa sərf edirlər.
- Rəhbər özünü
kollektivə necə təqdim etməlidir?
- Hər şeydən əvvəl özünün
gündəlik məqsədyönlü,
sistemli işi ilə.... Mən həmişə özümü
olduğum kollektivə,
birgə işlədiyim
rəhbərə yalnız
peşəkar işimlə,
əldə etdiyim nəticə ilə təqdim etməyə çalışdım. Saatlarla,
günlərlə çayxanalarda,
bekarların toplantı
yerlərində vaxt itirmədim, bunu heç sevmədim. Yalnız işim, ailəm, məişət
və ictimai xarakterli toplantılar - vəssalam. İşim və peşə fəaliyyətimlə nə
əldə etdimsə,
onunla fəxr etdim. Bundan kənarda
heç bir şeyin dalınca sürünmədim. Elə
bu səbəbdən indiyədək olduğum müxtəlif çevrələrdə,
kollektivlərdə birinci
rəhbərlərlə heç
bir problem yaşamadım.
Ancaq onların yaxın ətrafı məni sevmədi. Mən bunun səbəblərini çox
yaxşı başa düşürəm. "Filankəs
rəhbərin yaxın
ətrafına aiddir"
deyib də kiminsə qarşısında
saxtalıq, sünilik
etmək mənlik deyil. İnsanın həyat nailiyyətlərini
də, onun şəxsi xarakterini də taleyin qisməti sayıram.
- Düz adamsınız. Şübhəsiz, dəfələrlə
haqsızlıqlara məruz
qalmısınız...
- Doğrudur. Haqqıma böyük sayqısızlıqlar
gördüm. Bir neçə
məqamda bunu yaşadım. Sınmadım.
Məncə, duyğusal
olmaq olar, kövrək yox. Həmişə getdiyim yolun öz seçimim
olduğuna möhkəm
inandım. Yolun səhv, ya doğru
olmasından asılı
olmayaraq... Addımlarımı
bu inamla atdım. Kimsənin məni nəyəsə yönəltməsinə əsla
imkan vermədim. Kimsənin qarşısında
öhdəçiliyimin olmasını
istəmədim. Bunun ideal seçim
olduğunu iddia eləmirəm. Xarakterim belədir. Məsuliyyətimi
heç vaxt unutmadım. Hər nə etdimsə, vicdanımın hökmü
və vətəndaş
məsuliyyəti ilə
etdim. Arxada şəxsi təmənna
güdmədim. Hətta
haqqım çatan şeyləri belə dilə gəlib kimsədən istəmədim.
Mənim aləmimdə
insan özünü hansısa məqama, nəyəsə layiq bilirsə, buna görə
dilə gəlməli
deyil. Dilə gəlib nəyisə istəmək şərəf
və ləyaqəti məncə, zədələyir.
1993-2025-ci illər - aradakı
32 ildə yüzlərlə
məmurla ünsiyyətim
olub. Kimdənsə şəxsi təmənnalı
bir istəyim olmadı. Olubsa, incimirəm, buyurub yaddaşımı təzələsinlər.
Ardı
var
Bakı Xəbər 2025.- 3 iyul (№112).- S.9.