Regionların inkişafı Azərbaycanın ümumi tərəqqisinin əsas təməl daşıdır

Azərbaycanda aparılan uğurlu daxili siyasətin əsas istiqamətlərindən biri regionların hərtərəfli inkişaf etdirilməsisidir. Ölkənin sosial-iqtisadi sabitliyinin möhkəmləndirilməsi, qeyri-neft sektorunun genişləndirilməsi və əhalinin rifah halının yüksəldilməsi məhz regionların potensialından düzgün istifadə ilə mümkündür.

Bu baxımdan, regionların inkişafı sadəcə bir iqtisadi strategiya deyil, həm də dayanıqlı inkişafın təmin olunması baxımından fundamental əhəmiyyət kəsb edir.

Mingəçevirin Cənubi Qafqazın energetika mərkəzi statusu güclənir

Azərbaycanın regionları təbii sərvətləri, iqlimi, torpaq ehtiyatları, insan kapitalı və coğrafi mövqeyi baxımından olduqca zəngindir. Bu potensialın reallaşdırılması üçün 2004-cü ildən etibarən dövlət tərəfindən ardıcıl olaraq regionların sosial-iqtisadi inkişafına dair dövlət proqramları həyata keçirilməyə başlanıb. İndi də bu siyasət uğurladavam edir. Bütün bunların daha bir nümunəsini prezident İlham Əliyevin Yevlax və Goranboy rayonlarına, Mingəçevir şəhərinə səfəri fonunda bir daha görmək mümkündür. Dövlət başçısı bu dəfə də səfəri çərçivəsində çoxsaylı açılışlarda iştirak etdi, görülən işlərlə tanış oldu. Belə ki, prezident İlham Əliyev Yevlax Olimpiya İdman Kompleksində, Bakı-Ələt-Qazax-Gürcüstan ilə dövlət sərhədi magistral yolunun Yevlax şəhərindən keçən hissəsində görülmüş işlərlə tanış olub, Yevlax şəhəri qumsüzgəc texnologiyalı sutəmizləyici qurğunun, “AzərEnerji” Açıq Səhmdar Cəmiyyətinin 110/35/10 kV-luq “Yevlax” qovşaq yarımstansiyasının, Regional Təlim-Tədris və Laboratoriya Mərkəzinin, “Azərişıq” ASC-nin Mərkəzi Aran Regional SCADA İdarəetmə Mərkəzinin, Yevlax pilot aqroparkının, Goranboy rayonunda “Konstralab Industries” QSC-nin tikinti materialları istehsalı müəssisəsinin açılışlarında iştirak edib. Bununla yanaşı, prezident İlham Əliyevin Mingəçevirdə açılışı mərasimində iştirak etdiyi “8 Noyabr” Elektrik Stansiyası regionların inkişafının əyani təzahürlərindən biridir. Açılış mərasimində çıxışı zamanı prezident İlham Əliyev qeyd edib: “8 Noyabr” Elektrik Stansiyasının açılışı çox gözəl hadisədir, ölkəmizin enerji potensialını böyük dərəcədə gücləndirəcək. Ümumilikdə bu stansiyanın yaradılması və qısa müddət ərzində bütün işlərin başa çatması ölkəmizin gücünü, potensialını, energetiklərimizin təcrübəsini, peşəkarlığını göstərir. Bu gün “8 Noyabr” Elektrik Stansiyası ölkəmizin ən böyük elektrik stansiyasıdır. Bu stansiya bizim enerji potensialımızı təbii olaraq daha da gücləndirəcək, enerji sisteminin səmərəliliyini artıracaq və beləliklə, Mingəçevirin nəinki Azərbaycanın, bütövlükdə Cənubi Qafqazın energetika mərkəzi statusunu daha da gücləndirəcək”. Hazırda Mingəçevirdə ölkənin elektrik enerjisinin 40 faizdən çoxunun istehsal olunduğunu vurğulayan dövlət başçısı qeyd edib ki, görülmüş bütün bu işlər bir daha Azərbaycanın doğru yolda olduğunu göstərir. 2023-cü ilin fevralında təməli qoyulan 1280 meqavat elektrik enerjisi hasil etmək gücünddir. Lakin onunla “Azərbaycan” İstilik Elekrik Stansiyasının mövcud 7 və 8-ci bloklarının əlaqələndirilməsi nəticəsində ümumi gücün 1880 meqavata kimi artırlması da mümkündür. Yeni elektrik stansiyasının qaz turbinlərində işlənmiş qaz utilizasiya yolu ilə suyu buxara çevirməyə imkan yaradır. Bu da o deməkdir ki, “Azərbaycan” İstilik Elekrik Stansiyasının 7 və 8-ci bloklarının buxar turbinlərində əlavə qaz işlətmədən enerji almaq mümkündür. Məhz belə əlaqələndirmə nəticəsində ildə 800 milyon kubmetr təbii qaza qənaət olunacaq.

Qarabağda davam etməkdə olan bərpa-quruculuq işləri xarici diplomatları da heyrətə gətirir

Regionların inkişafı iqtisadi artımı sürətləndirməklə yanaşı, sosial sabitliyin də təmin olunmasına mühüm töhfələr verir. Əhalinin məşğulluğunun artması, işsizliyin azalması və infrastrukturun yenilənməsi sayəsində şəhər və kənd arasındakı fərq xeyli dərəcədə azalıb. Əvvəllər yalnız paytaxtda mövcud olan imkanlar artıq bölgələrdə də əlçatan olub. Eyni zamanda, regionlarda yeni sahibkarlıq subyektləri, ailə təsərrüfatları və kənd təsərrüfatı kooperativlərinin yaradılması qeyri-neft sektorunun gücləndirilməsinə ciddi təkan verir.

Kənd təsərrüfatı sahəsində həyata keçirilən subsidiyalar, texniki dəstək və məhsul istehsalının təşviqi kənd yerlərində məşğulluğun artmasına və kənd əhalisinin gəlirlərinin yüksəlməsinə səbəb olur. Əlavə olaraq, aqroparkların yaradılması, emal müəssisələrinin qurulması və ixrac potensialının artırılması regionların xarici iqtisadi əlaqələrini də genişləndirir. İnfrastruktur layihələri ilə yanaşı, təhsil və səhiyyə sahələrində də bölgələrdə əsaslı irəliləyişlər əldə olunub. Qarabağın işğaldan azad edilməsindən sonra bu bölgələrin də ölkənin ümumi iqtisadi sisteminə inteqrasiyası istiqamətində genişmiqyaslı bərpa və yenidənqurma işləri aparılır. Burada “ağıllı kənd”, “ağıllı şəhər”, “yaşıl enerji” və “bərpa olunan enerji” layihələri vasitəsilə tamamilə yeni inkişaf modeli formalaşdırılır. Nəticə etibarilə, Azərbaycanda regionların inkişafı dövlət siyasətinin mərkəzində durur və bu istiqamətdə atılan addımlar uzunmüddətli milli maraqlara xidmət edir. İqtisadiyyatın şaxələndirilməsi, əhalinin sosial rifahının yüksəldilməsi və dayanıqlı inkişafın təmin olunması məhz güclü regionlardan asılıdır. Gələcəkdə də bu siyasətin davam etdirilməsi Azərbaycanın hərtərəfli və balanslı inkişafını təmin edəcək. Görülən işlərin dünyaya təqdimatında da Azərbaycan müvafiq addımlar atır. Elə bu günlərdə Azərbaycanda akkreditə olunmuş diplomatik korpusun nümayəndələrinin işğaldan azad edilmiş ərazilərə səfərləri də bunun təsdiqidir. Diplomatik korpusun nümayəndələrinin iyunun 20-də Şərqi Zəngəzur və Qarabağa Laçın Beynəlxalq Hava Limanından başlayan səfəri Ağdam dəmir yolu vağzalında başa çatıb. Avropa İttifaqının Azərbaycandakı nümayəndəliyinin rəhbəri, səfir Peter Mixalko azad olunan ərazilərdə görülən işlərlə bağlı qeyd edir: “ Ölkənin bütün ərazisində olduğu kimi, Qarabağa səfərimiz zamanı da bir çox gözəl yerlərin şahidi oluruq. Qarabağda davam etməkdə olan bərpa-quruculuq işlərindən çox təsirləndik. Sakinlərin öz yurdlarına geri qayıtdığını, eyni zamanda, tikinti işlərinin davam etdiyini görürük. Avropa İttifaqı regiondakı sülh şəraitinə və minatəmizləmə prosesinə dəstəyini göstərir. Hansı ki, bu proses sakinlərin öz yurdlarına geri qayıtması, onların təhlükəsiz və firavan həyatı üçün ilk vacib məqamlardır”.

Samirə SƏFƏROVA

Bakı Xəbər 2025.- 25 iyun (№108).- S.8.