Mehman Şükürov: “Yaxşı aktyor yaxşı əsərdə yetişir”

Sumqayıt Dövlət Musiqili Dram Teatrı Azərbaycanın qocaman teatrlarındandır. 1969-cu ildə yaradılan sənət ocağı paytaxtdakı “həmkarlarından” geri qalmamağa çalışır. Bu illər ərzində teatrda 200-dən çox tamaşa hazırlanıb. Sənət ocağı bu mövsüm də bir neçə səhnə əsəri təqdim edəcək. Teatrın direktoru Mehman Şükürov “New Baku Post”a kollektivdəki yeniliklərdən danışıb:

– Teatr yeni mövsümə necə hazırlaşıb?

– Hazırda repertuarda 20-dən çox tamaşa var. Teatrımız Sumqayıtda yeganə professional səhnə olduğu üçün bütün yaş kateqoriyasını əhatə edirik – uşaqlar, gənclər, yaşlılar üçün də tamaşa hazırlayırıq. Artıq kənardan da rejissor, bəstəkar, rəssam dəvət edirik. Bakıdan Mərahim Fərzəlibəyov, Bəhram Osmanov, Tural Mustafayev tamaşa hazırlayıb. Hazırda isə İradə Gözəlova “Dədə Qorqud”u səhnələşdirir. Bundan əlavə, Ukraynadan rejissor və rəssam dəvət etmişik. “Şahzadə və dilənçi”ni Tatyana Şevçenko səhnələşdirib. Yaxın zamanda isə “Qocanı necə öldürməli?” əsərinə rejissorluq edəcək. Belarusiyalı rejissor Natalya Başevanı “Yekəburun balacaboy” adlı uşaq tamaşasını hazırladı. Hazırda Meşa Salimoviçin “Dərviş və ölüm” tamaşasını Namis Şirməmmədov səhnələşdirir. Yaxın günlərdə premyera olacaq. Teatrın baş rejissoru Firudin Məhərrəmli Əziz Nesinin “Öldür məni can-ciyər” əsəri üzərində çalışır. Bu il Hindistanda “Müsyö Jordan və dərviş Məstəli şah” tamaşası ilə qatsrol səfərində olduq. Yaz aylarında isə Azərbaycanın Şimal bölgəsinə yolanacağıq. Noyabrın 16-da Aktyor Evində “Müsyö Jordan və dərviş Məstəli şah” tamaşası ilə Bakı sakinləri qarşısında çıxış etdik. Aprel ayında isə “Qocanı necə öldürməli?”, “Yekəburun balacaboy”la yenidən paytaxt sakinləri ilə görüşəcəyik.

– Sumqayıt tamaşaçılarının teatra marağı necədir?

– Problem böyük yaşlı tamaşaçılarla bağlıdır. Onlar teatra az gəlir. Tamaşaçı cəlb etmək üçün sosial şəbəkələrdən istifadə edirik. Əvvəllər elə təşkilat vardı ki, 500 bilet verirdik, 5 nəfər gəlmirdi. Ancaq indi vəziyyət dəyişib. Xüsusən şənbə və bazar günləri uşaq tamaşalarına kassadan bilet satılır. İnsanlar bir ara evdə televiziya verilişlərinə qapılıb qalmışdı. Artıq onlar da canlı ünsiyyətə, canlı sənətə baxmağa can atır. Tamaşaçılarımız da fərqlidir. Biz gənclərin əsasən komediyaya marağı olmasını güman edirdik. Amma onlarla söhbətlərdən sonra düşündürücü tamaşalar istədiklərini bildirdilər.

– Mədəniyyət və İncəsənət Universitetini (MİU) bitirən gənclər Sumqayıt Teatrına gəlirmi, ümumiyyətlə, kollektivi necə yenilənir?

– Bu problem var. Universitetə daxil olanların əksəriyyəti sonradan başqa sahələrə, əsasən də televiziya və radioya üz tutur. Teatrlara, xüsusən də regionlardakı səhnələrə gəlmir. MİU-ni bitirənlərdən isə bizim teatra üz tutan yoxdur. Buna səbəblərdən biri də paytaxtdan kənarda yerləşməyimizdir. Çünki aktyor təkcə tamaşa ilə tanınmır, kinoya, seriallara çəkilir, dublyajlarda çıxış edir. Lakin biz kollektivi yeniləməyin çıxış yolunu tapmışıq. Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin təşəbbüsü və təşkilatçılığı ilə teatr studiyası yaradılıb. Elanlar vasitəsilə xüsusi istedadı, bacarığı olan gəncləri toplayırıq və müəllimlərimiz onlara dərs keçir. Müəllimlər həm teatrımızın aktyorları, həm də Bakıdan dəvət etdiyimiz pedaqoqlardır. Artıq studiyanı bitirən bir neçə nəfəri işə qəbul etmişik.

– Bu problem kollektivin yaradıcı gücünü azaltmır?

– Bizim ali təhsil almayan, lakin uzun illərdir teatrda işləyən çox istedadlı aktyorlarımız var. Bunlardan biri Habil Xanlarovdur. Amma ali təhsil vacibdir. Etiraf edək ki, teatrımızın gənc aktyorlara ehtiyacı var, daha dorğusu, qadın və kişi qəhrəmanlara ehtiyacımız var. Bu yöndə universitetlə danışıqlar aparırıq.

– Bir çox tanınmış aktyorlar Sumqayıt Teatrından gedib. Bu ənənə davam edirmi?

– Sumqayıt Teatrı bir tramplin olub. Bakıdakı teatrların əksəriyyətində çalışanların çoxu Sumqayıtdan gedənlərdir. İnsanlar hər zaman paytaxta can atıb. Onları qınamıram. Hamı Afaq Bəşirqızı olub üzə çıxa bilməz. Xalq artisti Valeh Kərimov isə seçimi düz etməklə uddu – Sumqayıt Teatrında qaldı.

– Artıq bir teatrın aktyoru başqa teatrda da tamaşada çıxış edə bilər. Bu yeni sistemdən bəhrələnirsinizmi?

– Bakıda teatrlar arasında məsafə qısa olduğu üçün bir aktyor başqa teatrda da rol oynaya bilir. Xalq artisti İlham Əsgərovu Mərahim Fərzəlibəyovun hazırladığı “Sən həmişə mənimləsən” tamaşasında oynamağa dəvət etmişdik. Onun bura gəlib-getmək xərci bizim ona verdiyimiz məvacibdən çox çıxdı. Rejissor dəvətində isə problem olmur.

– Çıxış yolunu nədə görürsünüz?

– Teatrda yaradıcı mühit artıb. Məncə, reytinqli verilişlərdə teatr tamaşalarının reklamı getsə çox yaxşı olar. Əslində biletlər baha deyil, 1 manatdan başlayır, ən bahalısı 10 manatdır. İstərdim ki, televiziya kanallarında teatrın reklamı üçün imkan yaradılsın. Arzu edərdim ki, aktyorlarımıza yaxşı maaş verilsin. Teatr kollektiv işdir, yaxşı aktyor yaxşı əsərdə yetişir.

– Teatra yeni bina verildi. İstədiyiniz quruluşda və formada tamaşa hazırlaya bilirsinizmi?

– 40 ildən sonra binanı bizə verdilər. Buna görə Prezident İlham Əliyevə təşəkkür edirəm. 40 il kirayə qalmaq ağır idi. Yaxın zamanda teatr əsaslı təmir ediləcək. İstilik, dam və oturacaq problemimiz var. İşıq effektləri tamaşa üçün çox vacibdir. İndi texnika əsridir, sözçülük bitdi. Aktyor səhnədə texnikanın köməkliyi ilə oynayır. Tamaşalara sirk atributları gətirilib. Bəlkə bu da bir sınaqdır.

F.Məhərrəmov “Ümid sahili” adlı tamaşada sadə klyonkadan elə dəniz effekti yaratmışdı ki, təbii dənizə bənzəyirdi. Biz bunu kustar üsulu ilə etmişdik. Amma texnika və işıq effektlərimiz olsaydı, onlardan istifadə edərdik və ortaya daha gözəl iş çıxardı. Akademik Milli Dram Teatrında elə bir pult var ki, onunla bütün səhnəni idarə etmək olur. Belə bir pult MDB və bəzi Avropa ölkələrində yoxdur. Bizim zəifliyimiz texnikadadır, aktyorlarımız çox güclüdür.

Ümidə Həsənli

BakuPost.-2013.- 4 dekabr. - S.10.