“Bu şansı əldən vermək olmaz”

Rafiq Əliyev: «Azərbaycanın gələcəyi demokratik qüvvələrin birliyindən keçir»

“Qərb real və demokratik gücü müdafiə edəcək”

“Mənəmlik xəstəliyinə tutulanların “demokrat maskası” geyindiyini, sabah diktator ola biləcəyini Qərb bizdən də yaxşı hesablayır”

“Çoxları öz personunu şişirtməklə məşğuldur”

“Bircə onu deyə bilərəm ki, burada “gizli əl” var. Yazılanların çoxunu da o “əl”in məhsulu hesab edirəm”

Növbəti prezident seçkilərinə cəmi 10 ay qalsa da Azərbaycan müxalifəti hələ də daxili fikir ayrılıqlarını aradan qaldıra bilməyib.

İctimai Palatanın əsas hədəflərindən olan «Seçkiqabağı şəraitin demokratikləşməsi» ideyası da elə ideya olaraq qalıb. Hökumətin siyasi azadlıqları tamamilə məhdudlaşdırması şəraitində bu istiqamətdə addımlar atmaq mümkün deyil. Çünki müxalifət hakimiyyətə qarşı cəmiyyətin təzyiqini formalaşdıra bilməyib.

Başlıca səbəb düşərgənin pərakəndə olması, seçkilər münasibətdə mövqelərin, ambisiyaların toqquşmasıdır.

Müsavat başqanı İsa Qəmbər prezident seçkilərinə mütləq qatılacağını bəyan edir. Onun çevrəsində olan bəzi siyasilər isə İ.Qəmbərin heç kimə güzəştə getməyəcəyini anons edirlər. AXCP sədri Əli Kərimli isə İctimai Palatanın Ziyalılar Forumunun, Məşvərət Məclisinin, cəmiyyətdəki digər aktiv qruplar, vətəndaş cəmiyyəti təşkilatları və fərdlərin iştirakı ilə böyük koalisiyanın yaradılmasını təklif edir. Müsavat bu təklifə soyuq yanaşır. AXCP də İsa Qəmbərin namizəd olmasını mənfi qarşılayır.

Beləliklə zaman tükəndikcə müxalifətin də şansları tükənməyə doğru gedir.

Dünya şöhrətli alim, Ziyalılar Forumunun üzvü Rafiq Əliyev «Bizim Yol» və «Yeni Müsavat» qəzetlərinə geniş müsahibəsində bu situasiyanı təhlil edib, çıxış yollarını göstərib. Rafiq müəllimlə geniş müsahibəni oxucularımıza təqdim edrik.

- Rafiq müəllim, söhbətimizi mətbuatın «qalmaqal» kimi təqdim etdiyi partiya liderlərinin və Sizin də qatıldığınız görüşdən başlamaq istəyirik. “Asiman” restoranında nə baş verib ki, qalmaqal adlandırılır?

- İnciməyin, açıq danışacağam. Bu görüş ətrafında yaratdığı qalmaqal qəzetçilərin, jurnalistlərin sensasiya yaratmaq naminə, bəlkə də başqa məqsədlər üçün uydurduğu yalandı. Dediyiniz toplantıya qatılan insanlar həmin tərkibdə bir neçə dəfə görüşüblər. Bu növbəti görüş idi. Mənə bir neçə dəfə İqbal Ağazadə zəng edib. Cəmil Həsənli, İqbal Ağazadə, Sərdar Cəlaloğlu və mən görüşmüşdük. Adıçəkilən görüş başlayan kimi, təxminən 20 dəqiqə sonra “Yeni Müsavat” qəzetindən mənə zəng gəldi ki, belə bir görüş var? Burada bir qısqanclıq hiss elədim... Bilirsiniz, heç kəs mənə kiminlə görüşüb, görüşməməyim barədə tələb irəli sürə bilməz. Kiminlə, nə zaman görüşəcəyimi özüm həll edirəm. Qayıdaq həmin toplantıya, bu görüşlə bağlı mənə dəfələrlə zəng olmuşdu. Sadəcə, xaricdə olduğumdan, görüş baş tutmurdu. Ölkəyə qayıdan kimi görüşdüm. Burada nə var ki? Ancaq görüşdə kimlərin iştirak edəcəyini dəqiq bilmirdim. Bilirsiniz, Ziyalılar Forumuna gələn gündən yalnız bir amalım olub - demokratik qüvvələri eyni məxrəcə gətirmək. Düzdür, Ziyalılar Forumunda olan bir çox dostlarım irad tutub ki, buna nail ola bilməyəcəksiniz. Çünki məndən fərqli olaraq onların təcrübəsi var. Bir daha deyirəm, həmin görüşə çağrılmağım təkcə şam süfrəsi deyildi, onsuz da onlar tez-tez toplanırlar. Mən sadəcə demokratik qüvvələrə çağırış etmişəm və bu istiqamətdə addımlarımı davam etdirirəm. Ona görə ki, Azərbaycanın gələcəyi demokratik qüvvələrin birliyindən keçir. Demirəm ki, müxalifətçilər hamısı dostlaşsın, qardaşlaşsın. Hər kəsin öz mənafeyi var. Lakin mütləq güzəştlər olmalıdır və siyasət personalar üzərində qurulmamalıdır. Əgər siyasət personalar üzərində qurulsa, məğlubiyyət olacaq. Ziyalılar Forumunun son bəyanatında da bildirmişdik ki, yeganə yol - demokratik qüvvələrin birliyindən keçir. Belə çağırışlar dəfələrlə olub. Bu görüş də həmin istiqamətdəki addımlardan biri idi.

- Görüşdə söhbət nədən getdi, “vahid namizəd” məsələsi müzakirə olundumu?

- Bu barədə heç bir söhbət olmadı. Öncə onu qeyd edim ki, bu bir çay süfrəsi idi. Maraqlı söhbət oldu. Əvvəldən dedim ki, mən bir fərd kimi gəlmişəm bura. Ziyalılar Forumu tərəf deyil. Yeganə missiyamız ağsaqqallıq institutunu həyata keçirtməkdir. Bizim siyasi iddiamız yoxdur və olmayacaq da. Vahid güc mərkəzi yaransa, öz mövqeyimizi deyəcəyik. Ancaq Ziyalılar forumunun öz namizədi olmayacaq. Biz siyasi tərəf deyilik, bunu qəti şəkildə bildirirəm. Həmin görüşdə vahid güc mərkəzi yaratmaqdan söhbət getdi. Hamı bu fikri dəstəklədi. Lakin vahid namizəd söhbəti olmadı, inanın mənə. AXCP sədri Əli Kərimli də bildirdi ki, mütləq birləşməliyik. Görüşdə iştirak edən hər bir kəs bu fikri dəstəklədi. Lakin məndə belə bir təəssürat yaranır ki, “arxa bağçada” çoxları başqa cür düşünür. Burada “gizli əl” olduğu görünür. Bütün bunlar ram olunmayan hikkədən xəbər verir. Detallara getmək istəmirəm. Hamı anlamalıdır ki, bu gün persona ətrafında birləşmək mümkün olmayacaq. Bunu hamı qəbul etməlidir. Əhali arasında da bir soyuqluq yaranıb və bu o düşüncədən doğur ki, Qərb kimisə müdafiə edir. Bəs Qərb nə etməlidir ki? Qərb real və demokratik gücü müdafiə edəcək. Mənəmlik xəstəliyinə tutulanların “demokrat maskası” geyindiyini, sabah diktator ola biləcəyini Qərb bizdən də yaxşı hesablayır. Onların siyasi institutları Azərbaycanda gedən prosesləri dərindən təhlil edir. Odur ki, onların məlumatı kifayət qədərdir.

- Müxalifət düşərgəsində cərəyan edən prosesləri izləyəndə belə bir fikir yaranır ki, mübarizə heç də prezidentlik uğrunda getmir. Əsas namizədin kim olacağı, kimin seçkidən hansı dividenti əldə edəcəyi hamı üçün olmasa da, əhəmiyyətli kəsim üçün daha önəmlidir. Bu tendensiyanı siz də hiss edirsinizmi?

- Mən bir qədər fərqli düşünürəm. Ola bilər ki, siz jurnalistlər proseslərə daha yaxın olduğunuzdan belə bir fikrə gəlmisiz. O fikirlə razıyam ki, çoxları öz personunu şişirtməklə məşğuldur. Axı prezident kürsüsü bir dənədir. Bir az hikkədən əl çəkmək lazımdır.

- Qayıdaq “Asiman görüşünə”, Müsavat başqanının müavini Gülağa Aslanlı bildirdi ki, görüşdə “vahid namizəd” məsələsi müzakirə olunacağına görə İsa Qəmbər iştirakdan imtina edib. Belə fikirlər də səslənir ki, orada “cırtdan partiyalar” da iştirak edirdi və bu konsensus əldə etməyə mane ola bilərdi.

- Elə məsələ bundadır da. Yenə həmin hikkə söhbəti. Biz bütün demokratik qüvvələri, QHT və fərdləri birləşdirmək istəyirik. Kənarda kifayət qədər güclü, mübariz insanlar var. Biz hamını birləşdirmək arzusundayıq. “Mən filankəslə oturmaram” tezisi yanlışdır. Belə çıxır ki, bizim barəmizdə düz deyirlər ki, əgər bu insanlar bir yerdə şam süfrəsində də əyləşə bilmirlərsə, necə birləşə bilərlər? Ancaq bir daha deyirəm, vahid namizəd söhbəti ümumiyyətlə olmayıb.

- Rafiq müəllim, gəlin açıq etiraf edək ki, müxalifət düşərgəsində səmimiyyət çatışmır. Bəklə elə bütün problemlər bundan qaynaqlanır?

- Səmimiyyət də çatışmır, hikkə də qoymur birləşməyə.

- Mən bu barədə İqbal bəyə də sual verdim, Sizdən də soruşmaq istərdim, mümkündürmü ki, dediyiniz qüvvələr hakimiyyətin hansısa dairələri tərəfindən idarə olunur?

- Bu barədə düşünmək belə istəmirəm. İnformasiyam da olmadığından bu haqda heç nə deyə bilmərəm. Bircə onu deyə bilərəm ki, burada “gizli əl” var. Yazılanların çoxunu da o “əl”in məhsulu hesab edirəm. Yazırlar ki, separatçılıq ediblər. Həmin görüşdə 6-7 adam olub, Əli bəy dedi ki, hamı bir məxrəcə gəlməlidir, Müsavat Partiyası, İctimai Palatayla bir yerdə, orda ləyaqətli insanlar var. Belə olanda, mən bilmirəm hansı separatçılıqdan söhbət gedir, anlamıram. Axı bilmədiyin şeydən niyə danışırsan, niyə uydurursan, orda olmamısan, mən bunu yazan qəzet üçün deyirəm. Sabah sizlər bu müsahibəni yayacaqsınız, məlum olacaq ki, belə deyil, birisi gün də başqası çıxıb mənim kimi olanları danışacaq. O zaman həmin jurnalistlər nə vəziyyətə düşəcək? Bilirəm, onları da yönəldən var, amma gərək yazmasınlar. Tutalım ki, “Səs” qəzeti, bir başqası nəysə yazır, amma gərək bunlar yazmasın da. Axı bu qəzetlər müxalifəti niyə parçalamaq istəyir? Bilmirəm, Sizin (mənə baxaraq) qəzet yazıbmı?

- Xeyr, bizim qəzet yazmayıb.

- Yenə deyirəm, niyə parçalamaq istəyirlər? Bu vektor parçalamaq istiqamətindədir, bir yerə toplamaq yox. Bax, bu günkü gedən yazılar o istiqamətdədir, mən “gizli əl” onu deyirəm.

- Söhbət hansı “əl”dən gedir və həmin “gizli əl” daxildən uzanır, yoxsa xaricdən?

- Bəlkə də o əl elə müxalifətin öz içindədir.

- Olarmı ki, müxalifətin parçalanmasının səbəbini başqa yerdə axtaraq? Baxın, düşərgənin iki əsas güc mərkəzi, təqribən eyni gücə malik olan liderləri - İsa Qəmbər və Əli Kərimli eyni mövqeyə gələ bilmirlər. Bunun günahı da qəzetlərdə deyil hər halda. Məhz bu baxımdan, biz yazmışdıq ki, parçalanmağın qarşısını almaq üçün “Azərbaycanın Koştunnitsası” variantına üstünlük verilməlidir, bu fikirlə razılaşırsınızmı? Çünki əvvəldən İsa Qəmbər və Əli Kərimlinin tərəfdarlarının biri-birini qəbul etməyəcəyini bilirdik...

- Əvvəla, mən razı deyiləm ki, müxalifətdə iki əsas güc mərkəzi var. İki gün əvvəl Qənimət Zahidin yaxşı bir yazısını oxudum, çox xoşum gəldi. O, bir az dediyinizin əleyhinə gedir və hətta başlıq da qoyub ki, indiki situasiyada Əli Kərimli öz namizədliyini versə, onu müdafiə eləməyəcək.

- Bunun başqa tərəfi də ola bilər, bəlkə söhbət boykotdan gedir? AXCP rəhbərliyində bu əhval-ruhiyyə sezilməkdədir...

- Yox, yazının canı birlikdir. O, da yazır ki, niyə hamı İctimai Palatanın ətrafında toplanmalıdır, bəlkə kənarda bir güc mərkəzi olacaq və o da onlarla bir yerdə olar. Söhbət daha çox “kənar namizəd” ideyasından gedir. Bilirsiniz, deyirsiniz iki əsas güc mərkəzi, axı, kiçik partiyalar da özlərini kiçik saymırlar. Say əsas məsələ deyil. Düşünürəm ki, Əli Kərimli güzəştə hazırdı. Mən onun çıxışından bunu hiss etdim. Bilmirəm “arxa baxça”da nə baş verir, amma görünən budur.

- Boykot ideyasına necə baxırsınız, lazımdırmı?

- Düşünürəm ki, demokratik düşərgənin 10-15 ilə bu qədər şansı olsun. Bu şansı əldən vermək olmaz. Bilirsiniz, vaxt çox uduzuldu. Qərb də gördü ki, müxalifətdə pərakəndəlikdir, odur ki, ehtiyat etməyə başladı. Məsələni “kürü diplomatiyası”nda da axtarmaq düz deyil. Qərb milyonlarla yatırım qoyub bura. Odur ki, risk etmək istəmir. Xalq da çox soyudu proseslərdən. Müxalifətin birliyi sosial sifariş idi. Müxalifət bunu edə bilmədi.

- Niyə 10-15 il şans olmayacağını düşünürsünüz?

- Şans qeyri-səlisdir, dərəcəylədir, şans o idi ki, xalq soyudu. O birlik xalqın sosial sifarişiydi, onu edə bilmədilər.

- Niyə edə bilmədilər, hesablaya bilmədilər, yaxud intellekt çatmadı?

- Hikkə qoymadı bunu etməyə. “Asiman”da olan görüşdə də dedim ki, birləşmək istəyirsinizsə, birinci leksikonunuzu dəyişin. Heç kimin danışığı bir-birinin xoşuna gəlmir. Bax, bizim burada danışdıqlarımızı ABŞ səfiri onlarla görüşdə deyib, dəfələrlə bu barədə xəbərdarlıq edilib. Münasibətlər dəyişməlidir, başqa yol optimal deyil.

- Rafiq müəllim, tutalım ki, 2013-cü il seçkisi bitib, o zaman müxalifət liderlərinin, cəmiyyətin durumu necə olacaq, artıq indidən bədbin mənzərə yaranır, necə görürsünüz?

- Allahdan başqa hər şey dərəcə ilədir. Düşünürəm ki, ölkədə islahatlar qaçılmazdır. Hakimiyyətdə kimin olmasından asılı olmayaraq həmin qüvvə islahatlara getməyə məhkumdur. Demokratik addımlar mütləq atılacaq.

- Ancaq inersiya ilə də bu proses uzun çəkə bilər...

- Yox, yumşalma mütləq olacaq.

- Bu cür fikirlər 2003, 2005, hətta 2010-dan da sonra oldu, ancaq indi fərqli mənzərədir...

- Bu gün dünya o dünya deyil. 2003-də idealistlər ABŞ-da hakimiyyətdə deyildi.

- Burda başqa məsələ ortalığa çıxır, sistemdən kənar qüvvələrin iqtidara gəlməsi inandırıcı görünmür bəziləri üçün. Yəni “hakim elita qala bilər və növbəti prezident elə iqtidarın öz içindən çıxa bilər ən yaxşı halda” kimi düşüncələr də mövcuddur...

- Vəziyyət bu şəkildə davam etsə, dediyiniz baş verə bilər. Müxalifətdə, cəmiyyətdə parçalanma olacaqsa, belə model işə düşəcək. Bilirsiniz, güclü olmaq lazımdır. Paskalın yaxşı bir fikri var: o şeyə söykən ki, müqavimət var. İstər mənəvi güc olsun, istər birlik olsun. Güc olmasa, müxalifətlə heç kəs hesablaşmayacaq.

- Güc haradan olsun? Müxalifət maliyyədən, telekanallara çıxışdan məhrum edilib. Belə baxanda şans haradandır və müxalifət nə etməlidir?

- Mən bir şeydə görürəm şansı, yenə də deyirəm, vaxt xeyli uduzuldu. Amma ictimai fikir böyük güc ola bilərdi.

- Azərbaycanda ictimai fikir də yoxdur...

- Bacarmadıq da ictimai fikir yaradaq. Xalq baxır ki, müxalifət bir masada əyləşə bilmir, yaxud bu gün bir şey, sabah başqa bir fikir deyir. Səmimiliyin olmaması da ictimai fikri öldürür.

- İqtidarı tənqid eləmək bəzən müxalifəti tənqid etməkdən daha asandır. Müxalifətin tənqidi ciddi təpki ilə qarşılaşır. Bu, liderlərdən başlamış gənclər hərəkatlarının üzvlərinə qədər sezilir. Belə olanda, hakimiyyət dəyişərsə, yenədəmi tənqid qadağan olunacaq?

- Bütün bunlar da hikkənin göstəricisidir. Hikkədən əl çəkilməsə, gənclik liderlərindən hesabat tələb edəcək.

- Rafiq müəllim, 20 ildir ki, gənclik eyni proseslərin içində qocalıb, lakin heç nə dəyişməyib....

- 2013-cü ildən sonra gənclər sözünü deyəcək, bəlkə də bir az tez.

- Vertikal sui-qəsd nəzəriyyəsi var. Bəlkə iqtidarda kimlərləsə danışığa getmək, maliyyə bölgüsünə yenidən baxılmayacağını elan etməyin vaxtı çatıb?

- Çox qəribədir ki, hazırda iqtidar müxalifətlə müqayisədə daha monolitdir. Odur ki, bunu etmək çətindir. Dəyişikliyə nail olmağın əsas atributlarından biri də elə siz dediyinizdir. Gedən yazılara elə də baxmayın, hakimiyyət möhkəmdir. Özü də bu müxalifətin pərakəndəliyi fonunda baş verir. Məhz bu baxımdan birliyə nail olmaq lazımdır. Maliyyə amnistiyasının veriləcəyi, müxalifətin yenidən bölgü aparmayacağını bəyan etməyin tərəfdarıyam.

- Tutaq ki, müxalifət namizədi seçkidə səs toplaya bildi, iqtidar seçkinin nəticələrini saxtalaşdırdı, etirazları zorla yatırdı. Nə edəcək belə olan halda müxalifət?

- Xalqı ayağa qaldırmaq mümkün olsa idi, iqtidar buna gedə bilməzdi. Təəssüf ki, vaxt gedir.

- Cəmiyyət özü də prosesdə yoxdur axı...

- Daha doğrusu, cəmiyyətin təsir gücü azdır. Ancaq demokratik qüvvələr bunu yaratmalı idilər. Əgər müxalifət bir-biri ilə yola getmirsə, bu cəmiyyətə mənfi təsir bağışlayır. Xalq hər şeyi görür, bu güzgüdə xalq hər şeyi görür...

- Seçkiyə artıq aylar qalır. Müxalifətin vaxtı çatacaqmı cəmiyyəti səfərbər etməyə, vahid komanda yaratmağa, yoxsa seytnot təhlükəsi yaranacaq?

- Belə istək olsa, çatmaq olar. Ancaq bunun nə nəticə verəcəyəni söyləmək çətindir. Hər halda bu addımı atmaq heç vaxt gec deyil. Məşhur riyaziyyatçı Bellmanın optimallıq prinsipi var. Onun dinamik proqramlaşdırmasına görə, hər addım optimal olmalıdır. Heç olmasa bundan sonrakı addımlarımız optimal olmalıdır ki, vəziyyət düzəlsin. Əks təqdirdə, vəziyyət daha da pisləşə bilər.

- Deməli, 2018-ci ildə də eyni simaların “vahid namizəd” söhbətlərinin və intriqalarının şahidi olacağıq? 2023-cü ildə də belə olacaq və bu, sonsuza qədər davam edəcək?

- İnanmıram, gənclər buna imkan verməyəcək.

- Axı 19 ildir belə davam edir: təkrarolunan təkrarçılıq...

- Dünya da 19 il əvvəlki dünya deyil. Gənclik 20 il əvvəlki gənclik deyil. Dünyanın aparıcı ali məktəblərində minlərlə gənc təhsil alır. Onlara inamım çoxdur.

- Onlar da Azərbaycana dönəndən sonra ya mənən sınır, ya iqtidara işləyirlər. Partiya gəncliyi isə öz liderlərinə pərəstiş edirlər, Bəxtiyar Hacıyevin təşkilatı, NİDA və başqalarına gəldikdə, hələ toparlanmayıblar, dərnək səviyyəsindədirlər, bu isə 10 il çəkə bilməzmi?

- Yox, elə düşünmürəm. Mən düşünürəm ki, demokratik təfəkkür birinci şüurda yaranmalıdır, ondan sonra əmələ keçməlidir. Əks halda problemlərin həlli xeyli qəlizləşir. Bu gəncliyin təfəkkürü başqadır.

- Siz şansın əldən verilməsindən danışdınız. Etiraf edin ki, özünüz də vaxtı itirdiniz. Neft Akademiyasından qanunsuz olaraq xaric olunmağınız cəmiyyətdə elə bir silkələnmə yaratdı ki, ziyalılar sizə çıxış yolu kimi baxmağa başladı. Bəlkə prezidentliyə iddianızı ortaya qoyardınız? Axı bilirdiniz ki, İsa Qəmbərlə Əli Kərimli ortaq məxrəcə gələ bilməyəcək. Niyə iddianızı ortalığa qoymadınız, yoxsa ehtiyat edirsiniz ki, sizi ambisiyada olmaqda ittiham edərlər?

- Mən bütün demokratik qüvvələrin birləşməsini istəyirəm. Siyasi iddiam yoxdur. Ziyalılar Forumu da siyasi təşkilat deyil.

- Söhbət Ziyalılar Forumundan getmir, konkret Sizin müstəqil namizəd kimi seçkiyə qatılmağınızdan gedir. Baxın, Rüstəm müəllim Avropadan qayıtdıqdan sonra məlum müsahibəsiylə cəmiyyətə daha güclü təsir etdi, nəinki müxalifətin neçə illik fəaliyyəti. Deməli, ziyalı namizəd yenidən aktuallaşır...

- Hazırkı mərhələdə belə bir niyyətim yoxdur. Mən ona pis baxıram ki, kimsə desin ki, filan yerə iddialıyam. Əgər xalq səni istəyirsə, əsas qüvvələr bunu arzulayırsa...

- Xalq amorf anlayışdır, cəmiyyətdə də passionarlıq çatışmır. Belə olanda, ziyalı namizədə, Siz, ya Cəmil Həsənli, yaxud Rüstəm İbrahimbəyov kimi ziyalı modelinə ehtiyac yaranır.

- Biz heç kimin namizədliyini verməyəcəyik, çünki siyasi qurum deyilik. Adlarını çəkdikləriniz elə fərdlərdir ki, onlar heç zaman öz namizədliklərini verməzlər.

- Deməli, cəmiyyət 2013-dən sonra hələ çox əziyyət çəkəcək?

- Əgər sel gəlsə, çör-çöpü yolundan süpürüb atacaq. Bizi düşündürən başlıca məsələ vəziyyəti dəyişmək və birliyə nail olmaqdır. Əgər müxalifət səmimi olmasa, elə belə də gedəcək. Onlar biri-birinə hikkələrin azaltmasalar bu cür də gedəcək.

- O zaman ziyalılar harada olacaq?

- Bilirsiniz, ziyalılar abırlı adamlardı. Biz iddialarla çıxış edə bilmərik. Bu reallıqdır. Mənim üçün əsas xalqın istəyidir. Sizə keçən dəfə də demişdim ki, xalqımın yolunda özümü fəda etməyə də hazıram. Lakin birliyə mane olacaq addımlar atmaq istəmirəm. Mütləq birləşməliyik.

- Təsəvvür edək ki, seçki bitdi və apatiya yarandı, belə olanda müxalifəti ittiham edəcəksinizmi?

- Edirik də.

- Rafiq müəllim, “Milyarderlər İttifaqı” barədə müxtəlif şərhlər var, Birincisi, qısa zamanda Azərbaycanda populyar oldu, bunun səbəbləri nədir? İkincisi, bu layihənin Rusiya ilə bağlılığı varmı?

- Bu təşkilata hansısa əlahiddə rəğbətin olduğunu hiss eləmirəm, bəlkə də var. “Milyarderlər İttifaqı” hələ heç bir addım atmayıb. Onların fəaliyyəti barədə statistika yoxdur. Odur ki, konkret fikir söyləmək də mümkün deyil. Bir onu bilirəm ki, Rüstəm İbrahimbəyov heç bir zaman Azərbaycanın əleyhinə olan təşkilatda olmayacaq. O dünyada tanınan insandır. Buna görə həmin təşkilatdadır. Rüstəm İbrahimbəyov heç bir zaman Azərbaycan əleyhinə olmayacaq, odur ki, ölkəyə qarşı olan təşkilatlarda da iştirak etməyəcək. Rüstəm olan yerdə, dövlətçiliyə, millətə qarşı heç nə gözləməyin.

- Son dövrlər Kremlin Azərbaycana təzyiqlər artıb, bu mənada Rusiya ilə hər hansı bir əməkdaşlıq məsələsinə necə baxırsınız?

- Çox pis baxıram. Demokratik dəyərlərə qarşı olan qüvvəyə müsbət yanaşa bilmərəm. Rusiya demokratik ölkə deyil.

- Demokratik ölkə olan ABŞ da Azərbaycan demokratiyasının yanında deyil...

- Bu gün ABŞ-da idealistlər hakimiyyətdədir. Onlar həm öz ölkələrində, həm də xarici ölkələrdə demokratiyanın olmasını arzulayırlar.

- Ancaq ona da diqqət yetirək ki, Amerikada kimin hakimiyyətdə olmasından asılı olmayaraq, qərarların qəbulunda transmilli neft korporasiyalarının nümayəndələri əsas söz sahibi olurlar. Azərbaycanda isə kimin transmilli neft şirkətləri ilə bağlı olduğu hər kəsə bəllidir..

- Azərbaycanda kim hakimiyyətə gəlsə, həmin şirkətlərlə əməkdaşlıq edəcək. Odur ki, demokratiya tələblərinin yalnız neftlə bağlamaq yanlış olardı.

Natiq CAVADLI

Bizim Yol.- 2012.- 14 dekabr.- S.- 8-9.