Yaşar Nurinin son filmi…
“Mən
evə qayıdıram” bədii filminin təqdimatı
keçrildi
Rejisor
Sərxan Kərimoğlu mərhum aktyorla bağlı xatirələrini
bölüşür
Fevralın
26-da saat 19:00-da Nizami Kino Mərkəzində “Mən evə
qayıdıram” bədii filminin təqdimatı oldu. “Salnamə”
studiyasında Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin
sifarişi ilə çəkilmiş filmin quruluşçu
rejissoru Samir Kərimoğlu, ssenari müəllifi
İsmayıl Səfərəli, quruluşçu operatoru
Ayxan Salar, quruluşçu rəssamı Əziz Məmmədov,
bəstəkarı Vüqar Camalzadə, icraçı
prodüseri Nazim Hüseynovdur.
Filmdə
xalq artistləri Yaşar Nuri (Ağasəlim), Fuad Poladov
(müstəntiq Səlimov), müğənni Emil Bədəlov
(Tərlan Seyidzadə), aktyor Murad Abdullayev (leytenant Fərhad Məmmədov),
Kamran Ağabalayev (mayor Savalyev), Yaqub Hüseynov, Vladimir
Yakovlev, Katerina Fedorova, Azər Aydəmir, Oleq Əmirbəyov,
Yelena Malışeva, Elşən Hacıbabayev, Sevzixan Serderov,
Yaroslav Trifonov, Anna Kostenka rol alıblar.
Müdafiə Nazirliyinin yardımı ilə çəkilən
film hərbi vətənpərvərlik mövzusundadır. Real hadisələr əsasında
çəkilən film Xalq artisti Yaşar Nurinin son filmidir.
Film Azərbaycanın ən çətin illərində rus
ordusunda xidmət edən Tərlan Seyidzadənin qəhrəmanlıq
hekayəsindən bəhs edir. 85 dəqiqə
sürən “Mən evə qayıdıram” filmində ilk dəfə
Azərbaycan hərbi hava qüvvələrinə (HHQ) məxsus
qırıcı təyyarələrin səmada düşmən
texnikası ilə mübarizəsi əks olunub. Filmdə canlı səsyazma sistemindən istifadə
olunub. Filmin çəkilişləri Quba,
Stalçay, Kürdəmir, Xızıda aparılıb.
Film 1990-cı illərədən bəhs
edir
“Mən evə qayıdıram” filmi 1990-cı illərədən
bəhs edir. Ekran əsərinin operatoru xüsusi olaraq Almaniyadan dəvət
olunub. Filminin bu günədək təqdim
olunmasının səbəbi kimi isə yaranan maliyyə
problemləri göstərilir. Hərbi vətənpərvərlik
mövzusunda olan ekran işinin təqdimat mərasimində
ziyalılar, sənət adamları iştirak edib. Mədəniyyət və turizim naziri Əbülfəz
Qarayev gecədə çıxış edərək filmin
gözəl alındığını, onun mədəniyyətimizə
böyük töhfə olduğunu vurğulayıb.
Nazir çıxışında 26 fevral tarixinin Azərbaycan
xalqı üçün faciəvi günlərdən biri
olduğunu diqqətə çatdırdı: “22 il bundan
öncə ermənilər Xocalı soyqırımını
törətdilər. Dinc insanları vəhşicəsində
qətlə yetirdilər. Bu soyqırım
tarixdən heç vaxt silinə bilməz. Bax bu gündə vətənpərvərlik
mövzusunda olan filmin təqdimat mərasiminin olması təsadüfi
deyil”.
“Mən evə qayıdıram”ın təqdimat mərasimində
filmdə əsas obrazlardan birini ifa edən Emil Bədəlov
da iştirak etdi. O bildirdi ki, film Şuşa şəhəri
ilə bağlıdır. Baxıb,
özünüz qiymət verərsiniz”.
Filmdə
əsas rollardan birini oynayan aktyor Elşən Haqverdiyev
oynadığı obraz haqqında bunları bildirdi: “Mənim
filmdə obrazını oynadığım şəxsin
qardaşı şəhid olur və o da hərbi xidməti
yarımçıq qoyur. Aktyor Murad Abdullayevin
sözlərinə görə, filmin sujet xətti olmuş
hadisələrdən ibarətdir.
Öyrəndik
ki, “Mən
evə qayıdıram” layihəsi Mədəniyyət və
Turizm Nazirliyi tərəfindən elan olunmuş vətənpərvərliklə
bağlı elan olunmuş ssenarilər və layihələr müsabiqəsinin
qaliblərindən biridir.
3 gün davam edən çəkilişlər
zamanı…
2011-ci ilin fevral ayının 26-da Samir Kərimoğlunun
rejissorluğu ilə yeni “Mən evə qayıdıram”
adlı filmin çəkilişlərinə
başlanılıb. Rejissor “bu filmi Tərlanın simasında Azərbaycanın
şəhid olmuş bütün igidlərinin şərəfinə”
çəkdiyini bildirdi: “Film hərbi vətənpərvərlik
mövsunda çəkilib. Filmin məzmunu belədir
ki, Sovet ordusuna xidmət edən azərbaycanlı zabitlər vətənin
və xalqın dar günündə imdadına
çatırlar. Sovet rütbəsinin
çiynlərində olduğu halda belə onlar fədakarlıq
edərək vətən uğurunda mübarizəyə
qoşulurlar.
Onu da
bildirim ki, elə məhz bu film Xalq artisti Yaşar Nurinin son rol
aldığı filmdir. Aktyor filmdə hərbi
hissədə çalışan aşbaz obrazını
canlandırır. Aktyor bu filmə ilk əməliyyatından
bir müddət sonra rejissorun xüsusi dəvəti ilə
çəkilib. 3 gün davam edən
çəkilişlər zamanı aktyora hər cür şərait
yaradılıb. Mən rejissor olaraq ayaq
üstü səhnələri maksimum dərəcədə
yığışdırmağa çalışdım”.
Rejisor Yaşar Nuri haqqın film
çəkmək istəyir
Samir Kərimoğlunun sözlərinə görə,
Yaşar Nuri bu filmə bir şərtlə çəkilib. Belə ki,
rejissor onu başqa bir filmdə dirijor obrazında çəkməyə
söz verib. İndi Samir Kərimoğlu o filmi çəkərək,
Yaşar Nurinin xatirəsinə həsr etməyi
düşünür: “Yaşar Nuri komik, psixoloji və dramatik
rolların məharətli ifaçısıdır. Bildiyimiz kimi xalq artisti səhnəyə ilk dəfə
on bir yaşında ADMKT-də "Toy kimindir?" (dramaturq Məhərrəm Əlizadə)
tamaşasında Tapdıq rolunda çıxıb. Məktəbli vaxtlarında dövlət
televiziyasının "Yelkən" verilişinin
aparıcılarından olub. Bundan başqa
o, "Buratino", "Qaranquş", "Pioner"
uşaq verilişi-teatrlarında müntəzəm iştirak
edib. Müxtəlif dram dərnəklərinə gedib,
26-lar adına mədəniyyət
sarayı xalq teatrının tamaşalarında
çıxış edib. Yaşar Nurinin səsi
aydın və yapışıqlı, çöhrəsi
şirin, xoşagəlimli idi. Uşaq
Yaşar rol apararkən gözləri gülürdü.
O, özü də öz oyunundan zövq alırdı.
10 yaşından Azərbaycan televiziyasında uşaq
verilişlərində çəkilən və teatr səhnələrində
uşaq rollarını ifa edən aktyor 1968-ci ildə
Bakıdakı 173 nömrəli orta məktəbi bitirib Azərbaycan
Dövlət İncəsənət İnstitutunun dram və
kino aktyorluğu fakültəsinə daxil olur. Orada kurs rəhbərləri,
tanınmış səhnə xadimləri Rza Təhmasib və
Əliheydər Ələkbərovdan aktyorluq sənətinin
incəliklərini öyrənib. İnstitut
dövründə "Sevil"də Balaş, "Toy"da
Salmanov, "Günahsız Müqəssirlər"də
Neznamov və s. obrazları yaradıb. 1974-cü
ildə Akademik Milli Dram Teatrının baş rejissoru Tofiq
Kazımovun dəvətilə bu kollektivin aktyor truppasına qəbul
olunub. Teatr aktyoru kimi görkəmli sənətkar
olan Yaşar Nuri həm də məşhur kino
ustasıdır. Onun böyük
populyarlıq qazandığı çoxlu ekran obrazları
var. Əlliyə yaxın bədii filmə çəkilib, Azərbaycan
Dövlət Televiziyasında hazırlanmış yüzdən
çox tamaşada, bədii kompozisiyada, satirik səhnəciklərdə
iştirak edib. Onun əsasən baş
rolları ifa etdiyi teletamaşalar televiziyanın fondunda daimi sənət
nümunələri kimi qorunur. Bunlardan Ramiz Həsənoğlunun
hazırladığı Ruhəngiz Qasımovanın
"Yollar görüşəndə...", "Ömrün
yolları", İsi Məlikzadənin "Qatarda",
Anarın "Evləri köndələn yar", Mövlud
Süleymanlının "Kökdən düşmüş
piano", Hüseyn Cavidin "Topal Teymur", Aslan Qəhrəmanovun
əsərləri əsasında Tariyel Vəliyevin lentə
aldığı "Səni axtarıram",
"Bağışla", "Səndən xəbərsiz"
trilogiyası, İslam Səfərlinin "Göz həkimi",
Əbdürrəhim bəy Haqverdiyevin əsərləri əsasında
"Ac həriflər" və s. televiziya
tamaşalarını misal göstərmək olar. Aktyor nəinki
televiziya, həmçinin radio və kinostudiyanın dublyaj
sektoru ilə də əməkdaşlıq etmiş, radioda
"Sabahınız xeyir", "Gülüş
axşamı" yumoristik verilişlərinin, radio
tamaşalarının iştirakçısı olub. "Azərbaycanfilm" kinostudiyasında isə
saysız hesabsız yerli filmləri səsləndirib, əcnəbi
filmləri dublyaj edib.
Yaşar
Nuri cəsarətli aktyor kimi qəliz rəqs nömrələrini,
muğam və ya estrada, yaxud aşıq
musiqisi üzərində qurulan satirik, dramatik, psixoloji, komik,
qroteskli, karnaval estetikasına uyğun obrazların ifasında
uğur qazana bilib.
Bildirim ki, aktyorun yubileyləri hər dəfə təntənəli
şəkildə keçirilib. 1981-ci ildə 30 illik
yubileyində o, ilk fəxri adını - əməkdar artist
adını alıb. 1991-ci ildə 40 illik
yubileyində ona "Yaramaz" filmindəki roluna görə
Dövlət Mükafatı verilibdi. 1996-cı ildə 45
illiyinə həsr olunmuş "Səhnəmizin
Yaşarı", 2001-ci ildə isə 50 illiyi ilə əlaqədar
"Yaşar Olduğu kimi" sənədli filmləri
çəkilib.
Deyim ki, aktyor özünü həm kinoda, həm də
teatrda rejissor kimi sınayıb. Teatrda İsi Məlikzadənin
"Subaylarınızdan görəsiniz" əsərinə
quruluş vermiş, kinoda isə "Spasibo" filmini çəkib.
Akademik Milli Dram Teatrında fəaliyyətə
başladığı ilk illərdən Yaşara bir qayda
olaraq xarakter rollar tapşırılırdı. Səhnədə
ilk rolu Aleksandr Vampilovun "Övlad" ("Böyük
oğul") komediyasının tamaşasında Silva rolu olub.
Bundan başqa o İlyas Əfəndiyevin "Bağlardan gələn
səs" dramında Pərviz, Mirzə İbrahimovun Molyerin
məşhur komediyası əsasında yazdığı
"Bəşərin komediyası və yaxud Don Juan"da
Sqanarel, Əkrəm Əylislinin "Quşu uçan
budaqlar" pyesində Qasım, Mehdi Məmmədovun təfsirindəki
"Dəli yığıncağı" faciəsində Sərsəm
Salman, Fuad və Zəminə Hacıyevlərin
hazırladığı "Sevil"də Əbdüləli
bəy obrazlarını yaradıb.
Oynadığı bir çox rolların təbiətində
ampluanın sərt çərçivələrini pozmaq
meyli Yaşar Nuridə aşkar görünür. Bəzən
rejissorun quruluşu ilə razılaşmayan aktyor tamaşa
zamanı öz improvizəsi ilə gedişatı tamam
darmadağın etmiş olur və bu da tamaşaya daha da bəzək
və kolorit gətirir. Ona görə demək
olar ki, bir çox teatr və kino rejissorlarımız Yaşar
Nuriyə sərbəstlik verməli olurlar və aktyorun peşəkarlığı,
fitri istedadı burada öz sözünü demiş olur”.
Rejissorun fəaliyyəti haqqında bildirək ki, S.Kərimoğlu
böyük risk və kiçik büdcəylə 2005-ci ildə
“Sirat körpüsü” filminin çəkilişlərinə
başlayır. Tammetrajlı bu filmin büdcəsi
qırx min dollar idi. Səbuhi Studiyasının
sponsorluğu və “ButaFilm” prodakşnın texniki dəstəyi
ilə çəkilən bu filmin ssenaristi, rejissoru, həmçinin
montajçısı və post prodakşnçısı
olmaqla bərabər, Samir həm də baş rollardan birində
çəkilib. Rejissorun “Sirat körpüsü” filmi ilə
yanaşı “Qanadlarıma sığal çək”, “Niyyət”,
“Onun ürəyi”, “Mən evə qayıdıram” filmlərinin
müəllifidir.
Ramid
İBRAHİMOV
Bizim yol. - 2014.- 28 fevral.- S. 13.