«Nazirlik qərar verib ki, ildə 325 tamaşa oynanılmalıdır» -

Şəhla Əliqızı: «Yataqxanada qaldığım üçün mən o tamaşanın məşqini evdə edə bilmirəm»

Müsahibimiz Azərbaycan Dövlət Akademik Milli Dram Teatrı aktrisası Şəhla Əliqızıdır. Söhbətimizi təqdim etməmişdən öncə həmsöhbətimiz haqqında qısa məlumat verək. Şəhla Əli qızı İsmayılova 26 fevral 1980-cı ildə Tovuz rayonunda anadan olub. 2002-ci ildə Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universitetinin dram və kino aktyorluğu fakültəsini bitirib. O, aktrisa kimi 2002-ci ildən Azərbaycan Dövlət Akademik Milli Dram Teatrı fəaliyyətə başlayıb.

Ş.Əliqızı teatrın səhnəsində onlarla rolları oynayıb. Həsən Həsənovun “Brüsseldən məktublar” əsəri əsasında yeni quruluşda hazırlanmış «Qürbətdən gələn məktublar» tamaşasında tələbə obrazını yaradır. Qeyd edək ki, bu tamaşa dövlət sifarişi ilə hazırlanıb, quruluşçu rejissoru xalq artisti Mərahim Fərzəlibəyovdur. Tamaşa iki hissəli dramdır. H.Həsənovu əsəri Mirzə Fətəli Axundzadənin oğlu Rəşidin atasına Brüsseldən göndərdiyi məktublar əsasında yazıb.

Rejissor Mehriban Ələkbərzadənin Hüseyn Cavidin əsərinə qurluş verdiyi "Afət" tamaşasında Alagöz obrazını canlandırıb.

Şəhla Əliqızı Rey Kuninin “Kişi, qadın, pəncərə, meyit” əsəri əsasında hazırlanmış “Şorgöz deputat” tamaşasında Qledis obrazını canlandırıb. Qeyd edək ki, Rey Kuninin pyesini dilimizə aktyor və rejissor Nicat Kazımov tərcümə edib. Tamaşanın quruluşçu rejissoru da N.Kazımovdur.

Aktrisa J.Rosinin "Fedra" əsərində Panopanı, Bəxtiyar Vahabzadənin "Dar ağacı" əsərində Qaravaşı, Ə.Əmirlinin "Varlı qadın" əsərində 3-cü cangüdəni, B.Vahabzadənin "Rəqabət"ində Səbinəni, İsmayıl Şıxlının "Ölüləri qəbristanlıqda basdırın" əsərində kənd qızını, B.Vahabzadənin "İkinci səs"ində Məlahəti, Mir Cəlal "Dirilən adam"ında Qumrunu, Cəlil Məmmədquluzadənin "Anamın kitabı"ında Gülbaharı canlandırıb. Şəhla Əliqızı bir çox dövlət səviyyəli tədbirlərin aparıcısı olub.

Film və teleseriallar

Aktrisa film və teleseriallarda da rol alıb. Ş.Əliqızı 2002-ci ilin istehsalı olan “İz” filmində qız obrazını canlandırıb. Filmin məzmunu belədir ki, müharibə insanlar arasında olan anlaşılmazlığın ən kəskin vəziyyətidir. Bu anlaşılmazlığı yaradanlar anlamırlar ki, müharibəni yaratmaqla, onlar müharibədən kənar olan insanların da həyatında acı nəticəli dərin iz buraxmış olurlar. Filmdə məhz bu izlər həm bədii, həm də xronikal kadrlarla əks etdirilib. Filmin ssenari müəllifi və quruluşçu rejissoru Nəsimi Məmmədoğludur.

Ş.Əliqızı 2007-ci ilin istehsalı olan “Cavid ömrü” filmində Mələk personajını canlandırır. Filmdə Azərbaycan şairi, repressiya qurbanı Hüseyn Cavidin keşməkeşli həyatının son dövrləri əks etdirilir. Qeyd edək ki, Film "Fuji" kinolentinə çəkilib, filmdə xronikal kadrlardan istifadə edilib. “Cavid ömrü” Azərbaycan kinosu tarixində dövlət sifarişi ilə müstəqil kino şirkəti tərəfindən çəkilmiş (prodüser filmi) ilk film hesab olunur. Filmin çəkilişi iki ilə yaxın davam edib. Film Hüseyn Cavidin əsərləri əsasında çəkilib. “Cavid ömrü”nün ssenari müəllifi Anar, quruluşçu rejissoru Ramiz Həsənoğludur.

Şəhla Əliqızı 2008-ci ilin istehsalı olan “Böhtan” filmində Səkinə obrazını oynayır. Filmin məzmunu ondan obarətdir ki ki, Habil sadə emalatxana işçisidir. Günlərin bir günü qonşusu vəkil Rüstəm ona tələ qurur və Habil həbs edilir. Lakin, ədalət öz yerini tapır. Atılan böhtan öz sahibini tapır. Aktisa “Susmuş vicdan” serialında Emma obrazını canlandırır.

“Demək olar ki, hər gün tamaşa oynayırıq”

Şəhla Əliqızı bildirir ki, dövlətin teatra qayğısı var: “Teatr binaları təmir olunub, texniki imkanlar yüksək səviyyəyə çatdırılıb. Yaradıcılıq baxımından da irəliləyiş var. Tamaşaların sayı artıb. İldə ən azı 12 tamaşa təhvil verilir. Aktyorların ən az 4-5 tamaşada rol almaq şansı var. Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi yeni qərar verib ki, ildə 325 tamaşa oynanılmalıdır. 42 gün məzuniyyətimizi nəzərə alsaq, demək olar ki, hər gün tamaşa oynayırıq. İstirahət günləri, yəni qeyri-iş günlərində iki tamaşa oynayırıq. Yəni gündüz və axşam tamaşalarını oynayırıq. Hətta tamaşalar da oynayırlar. İş saatından da çox aktyor işləyir”.

Ş.Əliqızı deyir ki, tələb olunan və olunmayan aktyorlar var: “Aktyor ona verilən rolun öhdəsindən gələrsə, tamaşaçı və rejissor zövq alarsa, o tələb olunan aktyor sayılır. Məşq zamanı aktyor rejissora elə zövq verər ki, o yeni qoyulacaq tamaşada rol almaq şansı yaranır”.

Həmsöhbətimiz deyir ki, tələbə vaxtı Çexovun “Üç bacı” əsərinin tamaşası ilə İrana qastrol səfərə gedib: “O tamaşanı biz Bakıda da oynadıq. Azərbaycan Mədəniyyət və İncəsənət Universitetinin rektoru Timurçin Əfəndiyev tamaşanı bəyəndi, peşəkar mütəxəsis qiymətini verdi. Oynadığım obrazıları uğurla canlandırdığım üçün məni universitetdən Azərbaycan Dövlət Akademik Milli Dram Teatrına göndərdilər. İkinci kursda isə İrəvan Teatrında obrazlar yaratmışam. Hüseyn Cavidin “Maral” əsərində Maral obrazını canlandırdım.

Bildirim ki, uşaqlıq illərimdən aktrisalığa meylim olub. Məktəb vaxtı rayonda müxtəlif illərdə müxtəlif dərnəklərin üzvü olmuşam. İctimai işlərdə həmişə aktiv olmuşam. Tədbirlərdə aparıcılıq etmişəm. Jurnalist kimi də fəaliyyətim olub”.

Şəhla Əliqızı xarici ölkələrin teatrında

Həmsöhbətimiz deyir ki, xarici ölkələrin teatr səhnəsində tamaşalarda rol alıb: “Azərbaycan Dövlət Akademik Milli Dram Teatrı olaraq "Lənkəran xanının vəziri" tamaşasını İsveçin paytaxtı Stokholmda nümayiş etdirdik. Səfər Azərbaycanın İsveçdəki səfirliyinin və Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin birgə təşəbbüsü ilə həyata keçirildi. Teatrımız Södra Teatrının binasında milli dramaturgiyamızın banisi Mirzə Fətəli Axundzadənin pyesi əsasında Vaqif İbrahimoğlunun quruluş verdiyi "Lənkəran xanının vəziri" tamaşasını nümayiş etdirdi.

Bildirim ki, Akademik Milli Dram Teatrının yeni quruluşda təqdim etdiyi tamaşada milli kolorit, şən yumorla yanaşı XVIII əsrdə hökm sürən idarəçilik üsul-idarəsinə sarkazmla işarələr vurulur. Rejissor ilk səhnələrdən tamaşaçının diqqətinə çatdırır ki, Xan sui-qəsd xofu ilə yaşayır. Tamaşa Xanın gəlişi zamanı təhlükəsizlik tədbirləri ilə başlayır. Hadisələrdən məlum olur ki, vəzir Mirzə Həbib öz vəzifəsini qorumaq üçün baldızı Nisə xanımı Xana ərə vermək fikrindədir. Nisə xanım isə Xanın qardaşı oğlu Teymur ağanı sevir... Tamaşanın təlqin etdiyi fikrə görə, baş verən hadisələr yalnız bir cənub şəhərində deyil, xanlıq üsul-idarəsi olan dünyanın hər bir ölkəsində, hər bir dövrdə baş verə bilər.

Qeyd edim ki, tamaşa zəngin milli geyimlərimizlə, aktyorların koloritli oyunları ilə bizi XVIII əsrin sonlarına XIX əsrin əvvəllərinə aparan tamaşa problematikası və ideya-bədii təqdimatı etibarilə təsirlidir.

Onu da qeyd edim ki, İran İslam Respublikasının paytaxtı Tehran şəhərində 31-ci Fəcr Beynəlxalq Teatr Festivalında da iştirak etmişəm. Festivalda Azərbaycanın tanınmış yazıçı-dramaturq, Əməkdar İncəsənət Xadimi Afaq Məsudun eyniadlı əsəri əsasında hazırlanmış “Qatarın altına atılan qadın” tamaşası ilə təmsil olunur.

Tamaşa İran Milli Dram Teatrında nümayiş olundu. Mişel Leqranın musiqilərindən istifadə olunan tamaşaya Naxçıvan Muxtar Respublikasının Əməkdar İncəsənət Xadimi, rejissor Mehriban Ələkbərzadə quruluş verdi.

İkihissəli tragikomediyada əsas rolları əməkdar artistlər Cəfər Namiq Kamal (Xasay Dilgir), Kəmalə Hüseynova (Gültəkin Sarabskaya), Pərviz Bağırov (Nəzarətçi), Hicran Nəsirova (Tumsatan), Kazım Abdullayev (Rejissor), aktyorlar Rəşad Bəxtiyarov (Qəzetsatan), Elnar Qarayev (Dilənçi) və mən-Şəhla Əliqızı (Rejissor köməkçisi) ifa etdik”.

“Yataqxanada qaldığım üçün mən tamaşanın məşqini evdə edə bilmirəm”

Ş.Əliqızı deyir ki, aktyorların sosial problemi var: “Mənzil problemi var, nəqliyyat problemi var və s. Maaşlarımız artırılsa arzuolunan olar. Aktyorun rahat şəraiti olmalıdır. Aktyor azad ruha sahib insandır. Mənim azad olduğum vaxt gecə vaxtıdır. Mənə gün ərzində verilən tapşırığı yerinə yetirmək üçün çalışmalıyam. Yataqxanada qaldığım üçün mən o tamaşanın məşqini evdə edə bilmirəm”.

Həmsöhbətimiz bildirir ki, teatr kollektivi ilə birlikdə istirahətdə olublar: “Teatr turlar təşkil edir. Növbəliklə biz istirahətə gedirik. Bu arzuolunandır”.

Şəhla Əliqızı deyir ki, özünün maddi təlabatını ödəmək üçün digər işlərlə də məşğuldur: “Mən təkçə teatrda tamaşalar oynamıram. Belə ki, reklam səsləndirirəm, dubliyajda işləyirəm, teleseriallarda rol alıram. Uyğun olan iş təklifini dəyərləndirirəm.

Bildirim ki, dəyərləndirmədiyim təklifi qəbul etmirəm. Mən “Qaynana” teleserialında rol almışdım. Müqaviləyə əsasən mən başqa reklam və filmlərdə çəkilə bilməzdim. Sonradan mən bu serialda rol almaqdan imtina etdim. Mənim öz şərtlərim var. Bildirim ki, teleserialların keyfiyyəti yaxşılaşmağa doğru gedir. Uğurlu teleserialların sayı artır. Rəqabət var”.

“Deyim ki, bizim teatrda rejissor ştatı yoxdur”

Ş.Əliqızının sözlərinə görə, ssenaristlər öz fikirlərini yazmaqda azaddırlar: “Bu olmasa uğurlu nəticəni gözləmək olmaz. Yaradıcı insan azad və sərbəst olmalıdır”.

Həmsöhbətimiz deyir ki, rejissorların səlahiyyəti öz əlinəddir: “Rejissor istədiyi rola istədiyi aktyoru dəvət edə bilər. Deyim ki, bizim teatrda rejissor ştatı yoxdur. Teatrımıza rejissorlar dəvət olunurlar”.

Aktrisa deyir ki, ona bütün rolları əzizdir, doğmadır: “Heç bir rolum arasında fərq qoymuram. Hesab edirəm ki, obrazı yaşasan, göstərdiyin performans da effektli alınar”.

Ramid İbrahimov

Bizim yol.-2014.-12 mart.-S.13.