İşığam
Bu yer üzü
kainatda bir ada,
Məkan axır zaman adlı dəryada.
Nə gəldiyim
günü bildim dünyada,
Nə də nə vaxt gedəcəyəm, bilmirəm.
Allah burda qapı
açıb üzümə,
Hardan gəldim bəlli deyil özümə.
Mənim dünya dediyimin özü nə?
Heç bilmirəm, ağlamıram,
gülmürəm.
Xəlq eləyən
düşüb bir vaxt həvəsə,
Hamımızı yığıbdı bir qəfəsə.
Mən eşqimi
paylayıram hər kəsə,
Kədərimi heç bir kəslə bölmürəm.
Fikrət Qoca ağ saqqallı uşaqdı,
Yerə, göyə, quşa, daşa aşiqdi.
İnsan oğlu
haqdan gələn işıqdı,
Mən işığam,
doğulmuram, ölmürəm!
İş günüm
Kölgəm vicdanım
kimidi,
Bütün günü dolanır başıma.
Gah arxamca sürünür,
Gah da çıxır qarşıma.
Elə ki düşür axşam…
Çöldən, yoldan yığışıram.
Kölgəm də yığılır qəlbimə,
Əyləşir hakimlik taxtına…
Mən də uzanaram
Ömrümün məhkumluq
vaxtına…
Sorğular, suallar,
Məni əldən
salar…
Səhər,
pəncərəmdə xoruz kimi
banlayanda günəş
yenə iş,
yenə bütün
günü
taleyinlə güləş.
İstədiyin, istəmədiyin
görüş,
Üzündə könülsüz gülüş.
Gördüyün, göstərdiyin
üz,
dediyin söz,
ağrıyan ayağınla
ürəkli yeriş…
bunlar hamısı
işdi, iş…
Hələ nə qədər iş
Əllərin üçün
darıxır,
Bir yandan da
kölgən sənə
baxır...
Həyat haqqında
İki köhnə
-Həyat necədi?- soruşdu.
-Necə olacaq bu yaşda?!
Tük qalmayıb başda.
Həyat bombozdu,
hamı qaçhaqaçda.
Həyatda görməli
şey olsaydı
Gözümün nuru belə yatmazdı.
Həyatda eşitməli
şey olsaydı
Qulaqlarım belə batmazdı.
Başımda qalmayıb
huş…
- Canım-gözüm, həyatı
Sağlam adamdan soruş.
Belə yaxşıdı
Az fərqim
var mənim quldan,
Töhmət, minnət sağdan, soldan.
Yolsuzluğa gedən
yoldan -
Güzardan belə yaxşıdı.
Deyən var ki, az çalışdın,
Çox az yazdın, çox danışdın.
Bu vurharaya alışdım,
Bazardan belə yaxşıdı.
Dərmanım az, dərdim çoxdu,
Qarnım acdı, gözüm toxdu.
Çöldə şaxta,
ev soyuqdu,
Məzardan belə yaxşıdı.
Hər uşağın
nazına döz,
Arvadla olmuşuq üz-göz.
Birlikdəki bir min beş yüz
Yazardan belə yaxşıdı.
Hələ tapa bilməmişəm
İqlimlər adladım,
ölkələr keçdim,
Haqqı tapmaq üçün düşdüm yollara.
Yollar qovuşana
gəldim yetişdim,
Yollar ayrıcıymış sən
demə bura.
Ağlama, Nərgiz
Səhər, səhər
dan sökülür,
Nə gəlib yenə ağlına?
Ləçəyindən şeh süzülür,
Ağlama, Nərgiz,
ağlama.
A köynəyi sarı
gəlin,
Qış deyil, bahardı gələn.
Düşmən deyil, yardı gülən,
Ağlama, Nərgiz,
ağlama.
"Ərimgəldi"də* darıxan,
Darıxıb, əriyib axan.
Ağdamın yoluna baxan,
Ağlama, Nərgiz,
ağlama.
Gözlə, qaragöz,
ağlama,
Bu həsrətə
döz, ağlama.
Sənə təsəlli
verməyə
Mən tapmıram söz, ağlama.
Yollar hara getsə dönər,
Bir gün dağlar-daşlar dinər.
Könül gülər,
göz sevinər,
Ağlama, Nərgiz,
ağlama.
* Ərimgəldi - Şuşanın
girəcəyində yerdir. İstirahət edən qadınlar, uşaqlar şənbə,
bazar günləri orda oturub ərinin
yolunu gözləyərdi.
İlk məhəbbət
nəğməsi
Heç bilmədim
haçan gəldi bu bahar,
Bir gecədə açıldılar
yarpaqlar.
Yar qapısın fələk açsa üzümə,
fələyin də qapısını yar bağlar.
Bahar gəlib bülbül gülə yar olub,
Qönçə üçün yaşıl
köynək dar olub.
Qışda buza danışmışdım dərdimi,
Buz əriyib, məhəbbətim
car olub.
Yaşım gəlib
on yeddiyə yetibdi,
Baxtım yatıb, ya da tamam itibdi.
Yollar, çöllər
gül-çiçəyə bürünüb,
Sizin yolda qaratikan bitibdi.
Qıydın mənim
kövrək, cavan yaşıma,
Həzzlə baxdın gözlərimin yaşına.
Sənin mənə
çəkdirdiyin cəfalar
Gələcəkdi qardaşının başına.
Bu necə...
Bu necə
məhəbbətdi?
Məhəbbət deyil.
Gecəli-gündüzlü əziyyətdi,
dözülməz dərddi.
Qocalıb əldən
düşəndə
həsrətdi, xiffətdi.
Bu necə
məhəbbətdi?!
İnsanın cəhənnəm
oduna məhəbbəti
-
Ananın övladına
məhəbbəti!
Ağıllı
Elə belə
bir gündə,
Bizim bu məhəllədə,
Elə bizim bu tində
çox sevimli dəlimiz
Bıdış yolumu kəsdi.
-Sən ağıllısan,
ya mən?
(Ay Allah, nə deyəsən?)
Dedim:
-Səndən ağıllı
Birini tap soruş
sən,
Nə desə
razıyam mən…
Otuz il
sonra yenə
görüşdük məhəllədə.
-Necəsən? -dedim.
Dedi:
-Özümdən ağıllını
Axtarıram hələ
də…
1990. 20-si
yanvardan sonra
Yurdumun evləri,
küçələri
güllələrdən keçənləri
dirilib gəlir
cana.
Onlar göy qurşağı kimi
qayıdıb gəlir
Azərbaycana.
Danışın
Mən bu zövqə, bu kimliyə
Bir ömürlük məhkumam.
Mənə məndən
danışın siz,
Mən də bilim mən
kiməm.
Var, amma yoxdu.
Sözü demək
çox asandı,
Sözə qulaq asan yoxdu,
Hara baxırsan insandı,
İnanmalı insan yoxdu.
Fikrət Qoca
Ədəbiyyat
qəzeti.-2010.-30 aprel.-S.4.