Aida İmanquliyeva:

...Nailiyyətlər, uğurlu tapıntılar nə qədər əhəmiyyətli olsa da, qədim mədəniyyətimizin bir çox cəhətləri kölgədə qalmış, xüsusən XII əsrdən əvvəlki çağların ədəbi və tarixi mənzərəsi səthi mülahizələr, sistemsiz araşdırmalar çərçivəsindən kənara çıxa bilməmişdir.

...Son illər... Alimlərimiz dərin qatlara daha inamla daxil olmuş, Nizami əsrinin intibahını hazırlayan ədəbi, elmi, mədəni və tarixi zəminin öyrənilməsinə xüsusi səy göstərmişlər. Professor Malik Mahmudovun bu yaxınlarda buraxılmış monoqrafiyası (redaktoru akademik H.M.Araslı) Azərbaycanın qədim ədəbiyyatının ciddi sistemli və elmi şəkildə öyrənilməsi yolunda uğurlu addımlardan biridir.

...Ərəb dilində yazılmış bədii və fəlsəfi sənət nümunələrinin doğma dilimizə tərcümə olunması, onların rus dilində nəşri işinin təşkil edilməsi, dünyanın müxtəlif kitabxanalarına səpələnmiş nümunələrin axtarılıb tapılması qarşıda duran mühüm məsələdir.

"Ədəbiyyatımızın qədim kökləri" məqaləsindən

"Ədəbiyyat və incəsənət", 30 sentyabr 1983-cü il

***

...Böyük Azərbaycan şairi Nizami Gəncəvinin həyat və yaradıcılığı haqda həm ölkəmizdə, həm də xaricdə maraqlı monoqrafiyalar yazılmış, tədqiqatlar aparılmışdır. Lakin şairin yaradıcılığının kompleks, çoxcəhətli təhlili hələ də gələcəyin vəzifəsidir.

Nizami "Xəmsə"sinin hər səmərəli tədqiqi böyük Azərbaycan klassiklərinin irsinin zənginliyini öyrənməkdə daha bir addımdır. Bu mənada M.Kazımovun monoqrafiyası da istisna təşkil etmir.

"Nizami və nəzirəçiləri" məqaləsindən

"Ədəbiyyat və incəsənət", 22 may 1987-ci il

***

Azərbaycanda elm, ədəbiyyat və incəsənətin yüksək inkişaf etdiyi XII əsrdə görkəmli peşəkar filosoflar da yaşayıb-yaratmışlar. Onların içərisində zəngin yaradıcılıq irsinə, orijinal fəlsəfi fikirlərinə görə Şihabəddin Yəhya Sührəvərdi (1154-1191) daha məşhur olmuşdur. "Elm" nəşriyyatı mütəfəkkirin "filosofların görüşləri" ("Əqaid əlhükəma") traktatını 1986-cı ildə Azərbaycan, rus və ərəb dillərində çapdan buraxmışdır.

...Şihabəddin Yəhya Sührəvərdinin əsərləri orta əsr Azərbaycan fəlsəfəsinin nadir incilərindəndir. Onları, ilk növbədə "Hikmət əl-işraq" ("İşraq fəlsəfəsi") və "Həyakil-ən-nur" ("İşıq heykəlləri") kitablarını filosofun öz doğma dilinə çevirib nəşr etmək şərqşünas alimlərimizin qarşısında duran mühüm vəzifələrdən biridir.

"Filosofların görüşləri" haqqında" məqaləsindən

"Ədəbiyyat və incəsənət", 31 iyul 1987-ci il

***

...Livan yazıçısı Mixail Nüaymənin (1889-1988) adı təkcə Ərəb Şərqində deyil, onun hüdudlarından çox-çox uzaqlarda da \geniş şöhrət qazanmışdır. O, nasir və şair, ədəbiyyatşünas və tənqidçi, dramaturq və publisist kimi məşhurdur. Müasir ərəb ədəbiyyatının formalaşmasında və bu gün dünya ədəbiyyatları içərisində layiqli yer tutmasında Nüaymənin xidməti az olmamışdır.

M.Nüaymə Ərəb Şərqinin, demək olar ki, bütün ölkələrini gəzmişdir. Livan həyatının ən təhlükəli və həyəcanlı günlərində ərəb aləminin ağsaqqal, dünyagörmüş hörmətli ədibi dəfələrlə həmvətənlərinə müraciətlə çıxış etmişdir.

M.Nüaymənin bədii əsərləri dünya xalqlarının bir çox dillərinə, o cümlədən rus, Ukrayna, Azərbaycan dillərinə tərcümə olunmuşdur. Görkəmli yazıçının həyat və yaradıcılıq yolu Azərbaycan EA Şərqşünaslıq İnstitutunun ərəb filologiyası şöbəsində uzun illərdən bəri xüsusi tədqiq edilir.

"Humanist yazıçı" məqaləsindən

"Ədəbiyyat və incəsənət", 18 mart 1988-ci il

Ədəbiyyat qəzeti.- 2010.- 22 oktyabr.- S.1.