Heydər Əliyev dühasını əks etdirən salnamə

Hər xalqın özünə, öz tarixi köklərinə, əcdadları tərəfindən yaradılmış milli-mənəvi dəyərlərinə bağlılığı böyük amildir. Biz də indi dünyanın mütərəqqi mənəvi dəyərlərindən istifadə edərək, xalqımızın mədəni səviyyəsini daha da inkişaf etdirərək, gənc nəsli daha da sağlam əhval-ruhiyyədə, saf əxlaqi əhval-ruhiyyədə tərbiyələndirməliyik.

Heydər Əliyev

Ulu öndərimiz Heydər Əliyev haqqında qələmə alınmış hər yeni kitab xalqımızın iftixar mənbəyi olan bu nadir şəxsiyyətin əbədiyaşar irsinin, həyatımızın hər sahəsində izi görünən ölməz ideyalarının parlaq təzahürüdür. Bu parlaq təzahürlərdən biri də ümummilli liderimizin anadan olmasının 88-ci ildönümü ərəfəsində işıq üzü görmüş "Heydər Əliyev və milli-mənəvi dəyərlərimiz" adlı kitabdır. Nəfis şəkildə nəşr olunmuş, Heydər Əliyev ömrünün müxtəlif anlarını əks etdirən fotoşəkillərlə zəngin olan bu dəyərli əsərin müəllifi Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universitetinin rektoru, əməkdar incəsənət xadimi, filologiya elmləri doktoru, professor Timuçin Əfəndiyevdir. Bu dəyərli elmi-konseptual əsər Heydər Əliyevin mədəniyyətimizə, ədəbiyyatımıza, teatr və kino sənətimizə, rəssamlıq və musiqi dünyamıza göstərdiyi böyük qayğı və diqqətin salnaməsidir desək, səhv etmərik. Kitabın "Heydər Əliyevin irsi milli sərvətimizdir" adlı giriş hissəsində müəllif yazır: "Tarix uzaqlaşdıqca biz Heydər Əliyev dühasının əzəmətini, onun şəxsiyyətinin böyüklüyünü daha aydın dərk edirik. Əslində bu qeyri-adi şəxsiyyət hər zaman bizim əhatəmizdədir. Çünki ulu öndərin layiqli davamçısı - Prezidentimiz İlham Əliyev Heydər Əliyevin şah əsəri olan müstəqil Azərbaycanı məhz onun miras qoyduğu dövlətçilik prinsipləri ilə idarə edir, onun imkan tapıb həyata keçirə bilmədiyi idealları tarixə çevirir".

Kitabı vərəqlədikcə dünyanın ən məşhur ictimai-siyasi, sənət xadimlərinin Heydər Əliyev şəxsiyyətinə verdikləri yüksək qiymət hər bir azərbaycanlının ürəyini fərəh hissi ilə doldurur. Onu "Siyasət nəhəngi", "Tarixi, əfsanəvi şəxsiyyət", "Azərbaycan dövlətinin memarı" adlandıranlar, əlbəttə, haqlıdırlar. Heydər Əliyev Azərbaycanın sərhədlərindən çox-çox uzaqlarda şöhrət tapmış, türk dünyasının iftixarı, beynəlxalq miqyasda böyük nüfuz qazanmış liderdir.

"Heydər Əliyev və milli-mənəvi dəyərlərimiz" kitabının diqqəti cəlb edən məziyyətlərindən başlıcası budur ki, müəllif bütün fəaliyyəti boyu idealı bildiyi ümummilli liderimizin zəngin irsini dərindən mənimsəmiş, onun haqqında yazılanları birər-birər araşdırmış, mədəniyyət və incəsənətimizin fədakar hamisi olmuş ulu öndərimiz haqqında ayrı-ayrı məqalələri çıxmaq şərti ilə bu günə qədər işlənməmiş bir mövzunu tədqiqat obyekti seçmiş, fundamental bir əsər qələmə almışdır. Kitaba akademik Bəkir Nəbiyevin və AMEA-nın müxbir üzvü Rəna Məmmədovanın rəyləri də daxil edilmişdir. Bəkir Nəbiyev "Heydər Əliyev və milli-mənəvi dəyərlərimiz" kitabı haqqında fikirlərini belə ümumiləşdirir: "T.Əfəndiyevin kitabında Heydər Əliyevin çoxşaxəli estetik görüşləri nəzəri problemlər işığında araşdırılır. Əsərdə irəli sürülən müddəalar tutumlu, aydın və konseptual səciyyəyə malikdir. Belə hesab edirəm ki, professor Timuçin Əfəndiyevin "Heydər Əliyev və milli-mənəvi dəyərlərimiz" monoqrafiyası ümummilli liderimizin, bu dünya şöhrətli tarixi şəxsiyyətin zəngin mənəvi irsinin təbliği işinə mühüm faydalar verəcəkdir."

Rəna Məmmədova da bu elmi-tədqiqat işinə yüksək qiymət verərək yazır: "Kitabda Heydər Əliyevin mədəni irs nəzəriyyəsi müxtəlif rakurslardan diqqəti cəlb edir. Uzun illər kulturologiya, ədəbiyyat və mədəniyyət yönümlü araşdırmalar aparmış T.Əfəndiyevin bu kitabının nəşri Heydər Əliyev irsinin tədqiqi və təbliği sahəsində faydalı olacaqdır."

Timuçin Əfəndiyevin əsərində Heydər Əliyevin milli bayramlarımıza, adət və ənənələrimizə məhəbbəti, klassik sənətkarlarımızın ədəbi irsinə olan diqqəti, böyük türk eposu "Kitabi-Dədə Qorqud"un 1300 illiyinin, Füzulinin 500 illiyinin qeyd edilməsindəki əvəzsiz xidməti, Hüseyn Cavidin cənazəsinin uzaq Sibirdən Azərbaycana gətirilməsi, İmadəddin Nəsimiyə, Hüseyn Cavidə, Nəriman Nərimanova möhtəşəm heykəllər ucaltması, yazıçı və şairlərimizə, incəsənət xadimlərimizə ən yüksək fəxri adların verilməsi sahəsindəki fədakarlığı öz real əksini tapmışdır. Müəllif Heydər Əliyevin klassik irs təlimini şərh edərək yazır: "Füzulinin 500 illik yubileyi üzrə Dövlət komissiyasının iclasındakı giriş sözündə Heydər Əliyev bu yubileyin keçirilməsinin bir neçə tarixi əhəmiyyətini göstərmişdi:

1. Füzulinin yubileyini keçirməklə Azərbaycan xalqını dünyaya bir daha tanıtmaq;

2. Böyük mütəfəkkir şairin Azərbaycan xalqı qarşısında və bütün türk xalqları, dünya mədəniyyəti qarşısında xidmətlərini qiymətləndirmək;

3. Bu əlverişli fürsətdən istifadə edib mədəniyyətimizi, tariximizi təbliğ etmək."

Bu sözlər Heydər Əliyev dühasını, bu müdrik şəxsiyyətin öz xalqının ədəbiyyatına verdiyi yüksək qiyməti, Azərbaycanı və onun nadir sənətkarlarını bütün dünyaya tanıtmaq istəyini sərrast ifadə edir.

Timuçin Əfəndiyevin gərgin zəhməti nəticəsində işıq üzü görmüş kitabın birinci hissəsi Heydər Əliyevin bu kəlamları ilə başlayır: "Biz mədəniyyətimizə, dinimizə, milli əxlaqımıza, bütün milli ənənələrimizə, tariximizə sadiqik". Müəllif yazır: "Həm dövlət başçısı, həm də vətənpərvər bir insan kimi Heydər Əliyevin milli mədəniyyətə, mənəvi irsə göstərdiyi hörmət, verdiyi dəyər onun toxunduğu hər bir sahədə özünü göstərmişdir. O, hətta siyasəti də böyük mədəniyyətlə, səriştə ilə aparmağın lazım olduğunu tövsiyə edirdi. Heydər Əliyev çıxışlarının birində deyirdi: "Xalqımız qədim xalqdır, böyük tarixə, böyük mədəniyyətə malik olan xalqdır."

Xalqımızın milli-mənəvi dəyərlərinin təbliğində, gənclərimizin bu ruhda tərbiyə olunmasında, ümumiyyətlə, cəmiyyətin bu istiqamətdə səfərbər edilməsində Heydər Əliyevin xidmətlərini xüsusi qeyd edən Prezident administrasiyasının rəhbəri, akademik Ramiz Mehdiyevin "Azərbaycanda humanitar və ictimai elmlər sahəsində vəziyyət"ə həsr olunmuş müşavirədəki çıxışına istinad edən müəllif akademikin bu sözlərini misal gətirir: "Azərbaycanın gələcək inkişaf strategiyasını müəyyənləşdirmiş ümummilli lider Heydər Əliyev bütün cəmiyyəti səfərbər edərək onu düzgün yola istiqamətləndirdi". Bu sözlər Heydər Əliyev ideyalarının məqsəd və amalını lakonik şəkildə, bütün aydınlığı ilə əks etdirir.

Ulu öndərimizin milli adət və ənənələrə, milli bayramların keçirilməsinə diqqəti, dini problemlərə həssaslıqla yanaşması, tolerantlığa xüsusi diqqət yetirməsi, onu yüksək mədəniyyətin təzahürü kimi qiymətləndirməsi, müsəlman dövlətləri ilə əlaqələrin genişləndirilməsi məsələlərinə böyük qayğı ilə yanaşması kitabda geniş şəkildə işıqlandırılmışdır.

Heydər Əliyevin Azərbaycan dilinin Dövlət dili kimi rəsmiləşdirilməsi istiqamətində hələ sovet dövründə apardığı mübarizə, müstəqillik illərində dilimizin inkişafı ilə bağlı imzaladığı sərəncamlar, latın qrafikasına keçid - bütün bunlar ulu öndərimizin misilsiz xidmətləridir. Bu gün Prezidentimiz İlham Əliyev həyatımızın müxtəlif sahələrində olduğu kimi, bu sferada da Heydər Əliyev ənənələrini ləyaqətlə davam etdirir. Dövlət başçımızın "Azərbaycan dilində latın qrafikası ilə kütləvi nəşrlərin həyata keçirilməsi haqqında" 12 yanvar 2004-cü il tarixli sərəncamı buna misaldır.

Kitabda Heydər Əliyevin mədəniyyət sahəsindəki siyasətinin reallaşması işində Heydər Əliyev fondunun prezidenti, millət vəkili, Yunesko-nun və İsesko-nun xoşməramlı səfiri Mehriban xanım Əliyevanın xidmətləri də xüsusi olaraq vurğulanmışdır. "Muğam", "Aşıq sənəti", "Novruz" bayramı kimi mədəniyyət incilərimizin Yunesko tərəfindən dünyanın qeyri-maddi irs siyahısına salınmasında bu fondun xidmətləri danılmazdır.

Kitabın "Ümummilli liderin ədəbi irs təlimi" adlı ikinci hissəsində Heydər Əliyevin ədəbi-nəzəri görüşləri elmi şəkildə təhlil edilir. Müəllif bu görüşləri "Bədii ədəbiyyat (və dil) Heydər Əliyevin azərbaycançılıq fəlsəfəsinin ideya zəmini və məxəzi kimi", "Heydər Əliyev və çağdaş ədəbi proses", "Heydər Əliyev və folklor (epos təfəkkürü)", "Heydər Əliyev və klassik bədii irs" şəklində qruplaşdırmışdır. Bu təsnifata uyğun olaraq Timuçin Əfəndiyev Heydər Əliyevin ədəbiyyata, sənətkar şəxsiyyətinə tarixilik kontekstində yanaşmasını, bədii fikrin tarixi-fəlsəfi qüdrətini hər şeydən üstün tutmasını tutarlı faktlarla əks etdirmişdir. Bu hissədə Heydər Əliyevin Azərbaycanın qələm sahiblərinə - İlyas Əfəndiyevə, Rəsul Rzaya, Bəxtiyar Vahabzadəyə, Məmməd Araza, Xəlil Rzaya, Nəbi Xəzriyə, Maqsud və Rüstəm İbrahimbəyovlara, Fikrət Qocaya və başqa sənət xadimlərinə göstərdiyi qayğının şahidi oluruq. Kitabda ulu öndərimizin Nizami Gəncəvidən başlamış Şəhriyara qədər klassik sənətkarlarımıza göstərdiyi diqqət, onların yubileylərinin keçirilməsinə dair imzaladığı sərəncamlar, bu yubileylərdəki dərin məzmunlu çıxışları xronoloji ardıcıllıqla verilmişdir. Timuçin Əfəndiyev yazır: "Heydər Əliyev böyük təfəkkür, fenomenal yaddaş və istedad sahibi, gözəl natiq idi. Azərbaycana rəhbərlik etdiyi böyük tarixi dövr ərzində ədəbiyyat və mədəniyyətə dair keçirilmiş bütün böyük tədbirlərdə öz parlaq nitqi, məntiqi, qeyri-adi təfəkkürü, başlıcası isə, sənəti duymaq məharəti ilə bədii-mədəni irsə vətəndaş münasibətini ifadə etmişdir".

Kitabın üçüncü hissəsi ümummilli liderimizin "İnsanların mənəvi cəhətdən formalaşmasında teatr həmişə çox böyük rol oynamışdır" kəlamı ilə başlanır. Məlumdur ki, Heydər Əliyev teatrı çox sevirdi və ona böyük qayğı ilə yanaşırdı. Onun müxtəlif tamaşalarda iştirak etməsi, səhnə arxasına keçərək yaradıcı kollektivlə görüşməsi, bu görüşlərdəki dərin məzmunlu fikir və mülahizələri hamımızın yaxşı yadındadır. Heydər Əliyevin "Mən teatrla gənc yaşlarımdan məşğul olmuşam. Baş rollarda oynamışam" sözlərini misal gətirən müəllif Heydər Əliyevi Mustafa Kamal Atatürklə müqayisə edir, onların ruhən bir-birinə yaxın olduqlarını vurğulayır. Bu hissədə Heydər Əliyevin teatr və dramaturgiya sahəsində çalışan sənət xadimlərimizə göstərdiyi qayğı çox səmimi duyğularla verilmişdir. Müəllif öz şəxsi müşahidələrinə əsaslanaraq ümummilli liderimizin müqtədir sənətkarımız İlyas Əfəndiyevə necə həssaslıqla yanaşmasını belə ifadə etmişdir: "Mən ulu öndərimizin İlyas Əfəndiyevə göstərdiyi böyük diqqətinin şahidi kimi onu deyə bilərəm ki, Heydər Əliyev qayğısı sayəsində insanlar şəfa tapırdılar. İlyas Əfəndiyev Moskvada xəstəxanada yatarkən Heydər Əliyevin ona baş çəkməsi, qayğı göstərməsi bu günə qədər bizim xatirimizdədir və biz həmişə ulu öndərimizi şükranlıqla xatırlayırıq. Bu qayğı təkcə İlyas Əfəndiyevlə bağlı deyildi. Onun Süleyman Rüstəmə, Mirzə İbrahimova, Rəşid Behbudova, Qara Qarayevə, Fikrət Əmirova , Hökümə Billuriyə, Yusif Səmədoğluna göstərdiyi qayğı xalqımızın yaddaşındadır."

Maraqlı faktlardan biri də rejissor Tofiq Kazımovla bağlıdır. Xalq yazıçısı Anarın "Şəhərin yay günləri" adlı pyesinə baxdıqdan sonra Heydər Əliyev səhnə arxasına keçərək aktyorlarla görüşür və uca səslə deyir: "Bəs deyirdiniz Tofiq Kazımov bir rejissor kimi tükənib?! Mən isə gözəl rejissor işi gördüm... "Şəhərin yay günləri" çox lazımlı, aktual olmaqla yanaşı, əsl bədii əsərdir. Hamınızı təbrik edirəm."

Timuçin Əfəndiyevin adı çəkilən kitabından oxuduğum bu fakt yeganə hadisə deyildi. Heydər Əliyev həmişə sənət xadimlərini qoruyurdu. Onların əsl hamisi idi. Müəllif bu hamiliyi, bu böyük qayğını kitabda konkret misallarla göstərmiş, Heydər Əliyevin müxtəlif teatr tamaşaları haqqında dərin məzmunlu fikirlərini əks etdirmiş, ümummilli liderimizin ideyalarını yaşadan və onu böyük ləyaqətlə həyata keçirən Prezidentimiz İlham Əliyevin Azərbaycan teatrının inkişafı sahəsində həyata keçirdiyi tədbirlərdən və bunun ən bariz nümunəsi olan "Azərbaycan teatrı 2009-2019-cu illərdə" adlı Dövlət proqramından söz açmışdır.

Kitabda milli kino sənətimizə ulu öndərimizin göstərdiyi qayğı da geniş şəkildə şərh edilmişdir. Məlumdur ki, Heydər Əliyev hələ sovet dövründə Azərbaycan kinosunun inkişafı üçün əlindən gələni əsirgəməmiş, həyat həqiqətini bəzək-düzəksiz əks etdirən və buna görə də təqib olunan kino xadimlərini daim müdafiə etmişdir. Timuçin Əfəndiyev Heydər Əliyevin həm sovet dövründə, həm də müstəqillik illərində kino sənətinin inkişafı sahəsindəki fəaliyyətini ulu öndərimizin bu sahəyə qayğısı, diqqəti prizmasından işıqlandırmışdır. Heydər Əliyevin "Uzaq sahillərdə" filmi ilə əlaqədar dediyi sözləri misal gətirən müəllif kino tariximizin bu səhifəsini ümummilli liderimizin öz sözləri ilə vermişdir: "Uzaq sahillərdə" filmi Azərbaycan xalqına nə qədər şöhrət gətirdi! Mən bunu bir dəfə demişəm. Ancaq fürsətdən istifadə edib bir də demək istəyirəm ki, ümumiyyətlə, Mehdi Hüseynzadənin kəşf olunmasında mənim şəxsi xidmətim var". Müəllif ümummilli liderimizin "Uzaq sahillərdə", "Bir cənub şəhərində", "İstintaq" və başqa bu kimi filmlərlə bağlı xidmətlərini kitabda real faktlara əsaslanaraq açıqlamışdır.

Timuçin Əfəndiyev Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universitetinin rektoru kimi teatrımızın, ümumiyyətlə mədəniyyətimizin gələcəyi üçün yetkin kadrlar hazırlayan bu unikal təhsil ocağının məhz Heydər Əliyevin qayğısı sahəsində inkişaf etdiyini belə səciyyələndirir: "Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universitetində "Kinoşünaslıq", "Kinorejissorluq", "Ssenari sənəti" üzrə mütəxəssislərin hazırlanması və müvafiq kafedraların açılması da onun adı ilə bağlıdır. Burada çalışan professor, dosent, müəllim heyətinin xeyli qismi ulu öndər Heydər Əliyevin vaxtilə həyata keçirdiyi sistemli kadr siyasəti nəticəsində Moskva, Leninqrad və digər şəhərlərin ali məktəblərində təhsil almış mütəxəssislərdən ibarətdir."

Məlumdur ki, Heydər Əliyev mədəniyyət və incəsənətin bütün növlərindən həmişə həmin sahənin bilicisi kimi söz açırdı. Bu fikri müəllif kitabın "Rəssam duyumlu müdrik insan Heydər Əliyev" hissəsində ümummilli liderimizin təsviri sənətimizə göstərdiyi böyük diqqətin təcəssümü kimi əks etdirmişdir. Bu hissədə Heydər Əliyevin Səttar Bəhlulzadə, Tahir Salahov, Toğrul Nərimanbəyov, Elmira Şahtaxtinskaya, Oqtay Sadıqzadə, Maral Rəhmanzadə kimi görkəmli rəssamlarımıza göstərdiyi qayğıdan, bu sənət xadimləri ilə unudulmaz görüşlərindən danışılır.

Azərbaycanda dəzgah boyakarlığının, monumental heykəltəraşlığın inkişafı sahəsində də ümummilli liderimizin xidməti böyükdür. Müəllif bu hissədə Heydər Əliyevin Fuad Əbdürrəhmanov, Cəlal Qaryağdı, Ömər Eldarov, Tokay Məmmədov və başqa heykəltəraşlara, eyni zamanda xalçaçı rəssamlara, teatr rəssamlarına böyük diqqət yetirməsini, onların əsərləri haqqında dəyərli fikirlər söyləməsini maraqlı faktlarla açıqlamışdır. Müəllif yazır: "Ulu öndər Heydər Əliyevin ölkəyə başçılıq etdiyi dövrdə milli mədəniyyətimizin, o cümlədən incəsənətimizin inkişafında keyfiyyət etibarilə yeni bir mərhələ açılmışdır. Həmin dövrdən bu yana incəsənətimiz misilsiz nailiyyətlər qazanmış, yüksək kamillik mərhələsinə qədəm qoymuş və dünya incəsənətinə inteqrasiya edərək, onun qabaqcıl dəstələrindən birinə çevirmişdir. Bu işə təkan verən Ulu öndərimiz Heydər Əliyevin uzaqgörən siyasəti olub".

"Heydər Əliyev və milli-mənəvi dəyərlərimiz" adlı kitabın sonuncu hissəsi ümummilli liderimizin Azərbaycan musiqisinin inkişafına göstərdiyi qayğı və diqqətin təcəssümünə həsr olunmuşdur. Burada dahi bəstəkarımız Üzeyir Hacıbəyovun 110 illiyinin bayram edilməsi, zəmanəmizin üç məşhur sənətkarı - Qara Qarayev, Niyazi və Fikrət Əmirovun ən mötəbər fəxri adlara layiq görülmələri, habelə Tofiq Quliyevin, Arif Məlikovun və başqa musiqi xadimlərimizin yubileylərinin təntənəli şəkildə bayram edilməsi Heydər Əliyev qayğısı işığında şərh olunmuşdur. Heydər Əliyevin Üzeyir Hacıbəyov sənətinə verdiyi qiyməti müəllif ulu öndərimizin fikirlərinə istinadla belə səciyyələndirir: "Hər dəfə Üzeyir bəyin əsərlərinə tamaşa etdikdən sonra böyük həvəslə bu əsər haqqında əsl musiqi tənqidçisi kimi söz deyən Heydər Əliyev sual edir ki, "Üzeyir Hacıbəyovun hansı əsəri şah əsər deyildir? Onun hər bir əsərinin özünəməxsus yeri, məzmunu və mənası vardır". Ulu öndər bəstəkarın fəaliyyətinin zamandan, ictimai-siyasi sistemdən asılı olmayaraq vətən, dövlət, millət üçün hər zaman bir örnək olduğunu vurğulayaraq qeyd etmişdir ki, "Üzeyir bəyin yazdığı hər bir əsər, hər bir not vərəqi, onun ictimai-siyasi fəaliyyəti əvvəldən axıra qədər bizim üçün qiymətlidir. Çünki bunlar hamısı Azərbaycan xalqının dirçəlməsinə, mədəniyyətinin inkişaf etməsinə, xalqımızın özünü tanımasına xidmət etmişdir. Bu xidmətlər heç vaxt unudula bilməz. Bu xidmətlər əvəzsizdir".

Ulu öndərimizin bəstəkarların əməyinə verdiyi qiymət, onların orden və medallarla təltif edilməsi, yüksək fəxri adlara layiq görülməsi bu hissədə geniş şəkildə işıqlandırılmışdır. Musiqi sahəsində əvəzsiz xidmətləri olan bəstəkar və ifaçıların xatirəsinə həsr olunmuş Beynəlxalq müsabiqələrin keçirilməsi də Heydər Əliyevin adı ilə bağlıdır.

Kitabda Azərbaycan bəstəkarlarının ulu öndərə həsr etdiyi əsərlər haqqında da geniş məlumat verilir, musiqi xadimlərimizin Heydər Əliyev şəxsiyyətinə sonsuz məhəbbətindən söz açılır. Müəllif yazır: "Azərbaycan bəstəkarları ulu öndərə öz hörmət və ehtiramlarını onun xatirəsinə bir-birindən sanballı əsərlər həsr etməklə ifadə etmişlər. Azərbaycan musiqisində Heydər Əliyev obrazının yaradılmasının əsasında xalqın ona olan sonsuz məhəbbəti, sənətkar inamı və sevgisi dayanır. Bu əsərlərin janr və mövzu dairəsi olduqca geniş və rəngarəngdir. Bu sıraya simfoniyalar, simfonik poemalar, kamera-instrumental əsərlər, kantata və oratoriyalar, mahnı və romanslar, instrumental pyeslər və külli miqdarda mahnılar daxildir. Əsərlərin belə rəngarəng palitrası Heydər Əliyev şəxsiyyətinin tarixi dəyəri, fəaliyyətinin çoxşaxəli olması ilə bağlıdır".

Gənc musiqiçilərə Heydər Əliyevin göstərdiyi qayğı da bu hissədə öz əksini tapmışdır. Kitabda oxuyuruq: "Heydər Əliyevin təşəbbüsü ilə 1996-cı ildə Azərbaycanın gənc istedadlarının "Qızıl kitab"ı, "Gənc istedadlar fondu"nun yaradılması və kitaba daxil olan gənclərə maddi kömək məqsədi ilə Prezident təqaüdünün təsis edilməsi barədə "Azərbaycanda gənc istedadlara dövlət qayğısı" fərmanının imzalanması analoqu olmayan bir qayğının təzahürü idi. Heydər Əliyevin sayəsində adı "Qızıl kitab"a düşmüş ilk gənc müğənni 15 yaşlı Surxay Əsgərovun yaradıcılıq gecəsində ulu öndərin söylədiyi sözləri yada salmaq yerinə düşərdi. O, demişdi: "Bəzən Azərbaycanın ulduzlarının - çox görkəmli müğənnilərinin, artistlərinin, bəstəkarlarının fəaliyyətindən fərəhlənərək düşünürəm: görəsən, bundan sonra beləsi dünyaya gələcəkmi? Hər dəfə də özüm-özümə cavab verirəm ki, mütləq gələcək, çünki xalqımız keçmişdə də əsrlər boyu belə istedadlar yetişdirib, indi də yetişdirir və bundan sonra da yetişdirəcəkdir. Buna heç şübhə etmirəm".

Müəllif kitabın əvvəlki hissələrində olduğu kimi burada da Heydər Əliyev ənənələrinin bu gün də yaşadığını xüsusi vurğulayaraq yazır: "Fərəhləndirici haldır ki, Heydər Əliyev ənənələri bu gün onun layiqli varisi, dövlət başçımız cənab Prezident İlham Əliyev tərəfindən şərəflə davam etdirilir".

Timuçin Əfəndiyevin bu monumental əsəri Heydər Əliyev irsinin öyrənilməsi, ulu öndərimizin mədəniyyət və incəsənətimizə göstərdiyi böyük qayğı və diqqətin təcəssümü sahəsində çox dəyərli, layiqli bir töhfədir. Bu əsərin aparıcı xarici dillərə tərcümə olunub nəşr edilməsi məqsədəuyğun olardı. İnanırıq ki, professor Timuçin Əfəndiyevin "Heydər Əliyev və milli-mənəvi dəyərlərimiz" adlı kitabı tədqiqatçı alimlər, tələbə və magistrlər, doktorantlar, ümumiyyətlə geniş oxucu auditoriyası tərəfindən böyük rəğbətlə qarşılanacaqdır.

Aqşin Babayev

Ədəbiyyat qəzeti.- 2011.- 22 aprel.- S.1, 2.