İki kitab - bir neçə söz

     

Təbii ki, tanınmış şair Firuzə Məmmədlinin "Çarəsizliyin dodağının ucunda həmişə təbəssüm olur" müşahidəsinin həqiqətinə varana qədər hər hansı istedadlı qələm adamı son dərəcə davamlı, ardıcıl yaradıcılıq yolu keçməlidi. Bu cür məntiqin ortaya qoyulması məqamınacan sənətkar poetik sözlə baş-başa çox simsar bir yol yolçuluğu etməlidi. Ondan sonra yazılan nə varsa birmənalı olaraq Firuzə xanımın "Adiloğlu" nəşriyyatında yaxın günlərdə işıq üzü görən "İki damla dəniz" və "Dərd üzünü gizləyir" kitablarına daxil edilən şeir yarpaqları kimi oxunaqlı, yaddaqalan olacaq. Lap elə

 

Yaxşı nə gözləmək olar

Bir halda ki, -

Hamı yaxşını

Səndən gözəlyir -

 

misraları kimi… Və yaxud olsun aşağıdakı şeir:

 

Uzaqdan gələn

Top səsləri

Yaxınlıqdakı hap-gopa

İstehzadır -

Söhbət Qarabağdan gedirsə.

 

Dünya cəmiyyət, insan taleyi sarıdan olan bütün nigaranlıqlar Firuzə xanımın yeni kitablarına daxil edilən şeirlərin ruhundan küll halında keçir. Bütün bu narahatlıqlar onun yaradıcılığında son dərəcə yığcam, oxunaqlı və yaddaqalan bir dillə ifadə olunur. Tutaq ki, "Sevgilər" şerində olduğu kimi:

 

İndiki sevgilər sevgiyə acıq,

Sevənin gözünü bağlaya bilmir.

İndiki sevginin qapısı açıq,

Gedəni yolundan saxlaya bilmir.

 

Təbii ki, bu sevgi söhbəti özünün alt yapısında qloballaşan dünyamızın cəmiyyətə tətbiq etdiyi bir çox qəbuledilməz yaşam qanunlarını daha çox qabardır, diqqəti ən həssas problemlərə yönəldə bilir.

Firuzə xanımın özünəməxsus poetik üslubu mütəhərrikliyi və dinamikliyilə oxucunu özünə çəkir, tutumlu mətləbləri müxtəlif şeir ölçülərinin qəlibində rahatlıqla yoğrulub-yapılır. Götürək ki, onun "İki damla dəniz" kitabına daxil edilən sərbəst şeirləri nə qədər lakonik, yaddaqalan və təravətlidisə, eyni dərəcədə də "Dərd üzünü gizləyir" toplusunda yer alan heca şeirləri də bir o qədər içdən gələn, poetik tutumu və obrazlığı ilə seçilən qələm nümunələridir. Firuzə xanımın peşəkar sənətçi ovqatı imkan verir ki, qələmə aldığı hər bir mövzunu fikrin, lirik vüsətin, poetik məntiqin harmoniyasında təqdim edə bilsin. Lap elə "Gülə-gülə" adlı şerində olduğu kimi:

 

Nədir taleyində bu , bu qara?!

Paran bütövləşməz, bütövün - para.

Səni əzablara, iztirablara

Əkəni ömründən biç gülə-gülə.

 

Canından artıqmı can qoyduğun kəs?

Heç kəs arşınını sən qədər ölçməz.

Ya qopar qəlbindən, ya qoparma, döz.

Axır ki, birini seç gülə-gülə.

 

Firuzə xanım "Zamandan zamana damsa - söz damır" düşüncəsiylə yazıb-yaradan, ardıcıl sistemli şəkildə yaradıcılığının inkişafı, kamilləşməsi qayğısına qalan qələm adamıdı bütün yaradıcılığı boyu öz poetik məninə sədaqətilə seçilir. Onun şeirləri oxucunu mənəvi kamilləşməyə, saflaşmağa, başlıca olaraq insaniləşməyə səfərbər edir. Bu şeirlərdə şükranlıqla təəssüfün arası qaşla-göz arası qədərdi. Bu məsafə çərçivəsində dəyişən dəyərlərin nədənliyi poetik dillə çox gözəl çatdırılır:

 

Dünyada adam az deyil,

Adama möhtacdı adam.

Bir zamanlar əşrəfiydi,

Dünyada bir tacdı adam.

 

Dağını, daşını yeyir,

Min illik yaşını yeyir,

Dünyanın başını yeyir -

İndi gözüacdı adam.

 

qədər danılsa da, zamanın, ötən tarixlərin aydın siması daha çox poeziya ovqatında özünü hifz edir daha çox diqqətçəkən olur. Firuzə xanımın poeziyası da zamanı, vaxtı xüsusi bir özəlliklə özündə əksləndirir daha çox ötüb-keçənlərə vəfalı yol yoldaşlığı, etibarlı olması ilə seçilir.

 

Sərvaz

Ədəbiyyat qəzeti.- 2011.- 2 dekabr.- S.5.