Şəhidlər xiyabanında

Bu necə dövrandı, necə zamandı,

Görün siz nə handa, mən nə handayam?!

Binadan bu həyat bizə zindandı,

Başdan çək-çevirdə, əl-amandayam.

Anadan mən niyə igid olmadım,

Əqidəm yolunda mürid olmadım;

Məsləkim uğrunda şəhid olmadım,

Nə üzlə indi bu xiyabandayam?!

Olmuşu - keçmişi hey salıb yada

Yanıb bir ocaqda od olmasam da,

Taledən bir fəxri ad almasam da, -

Ən fəxri, ən ülvi bir meydandayam.

Niyə qeyzə gəlib cihad etmirəm,

Dönüb bir simurğa dada yetmirəm;

Haqqın dərgahına rahat getmirəm, -

Bir görün nə dində, nə imandayam.

Burda hönkür-hönkür analar ağlar,

Qəlblərdən sel-su tək axar ağılar.

Yeri-göyü yaxıb-yıxar ağılar…

Görün nə sitəmdə, nə fəğandayam.

Çarmıxa çəkilər Xocalım burda…

Nə qədər üz cırım, saç yolum burda?!

İstərəm dünyadan bac alım burda, -

Görün, nə xəyalda, nə gümandayam.

El-oba içinə çıxa bilmirəm,

Dost-tanış üzünə baxa bilmirəm.

Bir həmdərd əlini sıxa bilmirəm…

Zil qara quyuda, dar zindandayam.

Dünya nemətindən üzülüb əlim,

Yanıb kösöv olub ağzımda dilim.

Nə təzə ilim var, nə köhnə ilim, -

Anılmaz-aranmaz bir ünvandayam.

Şəhidlər ruhudu burda həmkarım,

Şəhidlər andıdı əhdim-ilqarım.

Şəhidlər şəstidir fəxrim-vüqarım,

Görün, nə ovqatda, nə ərkandayam.

Bu məhzun üzləri necə seyr edim,

De, hansı nakamın hayına yetim?!

Bilmirəm irəli, ya geri gedim,

Yan-yörəm görünməz sis-dumandayam.

Sıyrılar qınından burda qılınclar,

Bulunar dərdlərə burda əlaclar.

Dönər şiri-nərə qoç oğlu qoçlar…

Görün, nə qüdrətdə, nə imkandayam.

İçimdə bir dəli tufan hayqırır,

Cəhdi boşa çıxan aslan hayqırır.

Dövran lərzə gəlir, zaman hayqırır,

Dalğası dağ yıxan bir ümmandayam.

Bilmirəm mehr nə, dost-həmdəm nədir,

Həsrət-hicran dərdi, qüssə-qəm nədir…

Mustafaya cənnət-cəhənnəm nədir? -

Gecəsiz-gündüzsüz bir məkandayam.

20 yanvar

Olmur

Bir vaxt dağ da mənə düzən kimiydi,

Bir dikdir əlində qalmışam indi.

Deyirlər, az dolaş kəndi-kəsəyi,

Enişə-yoxuşa salma ürəyi…

Uca dağ görəndə ürəyim durmur,

Qalxmasam olarmı? Qalxıram olmur.

Dayanma, gəl - deyir güllü güneylər,

Getməsəm, görməsəm lalə qan eylər.

Necə yolda qoyum nərgiz gözünü,

Necə dinləməyim bulaq sözünü?

Gözəllik önündə ürəyim durmur,

Baxmasam olarmı? Baxıram olmur.

Ürəyim yollarda incəlir mənim,

Yollar kənarında dincəlir mənim…

Çox getmə deyəndə dost-tanış sənə

Hər xəstə yanına, hər yas yerinə, -

Qalıram əlacsız, ürəyim durmur,

Getməsəm olarmı? Gedirəm olmur.

Gəlsə də gün-gündən, il-ildən gözəl,

Bir el görməsəm də bu eldən gözəl,

Bəzən üzləşirəm ürəyidaşla,

Keçir bir günüm də, keçir təlaşla…

Düz iş dolaşanda ürəyim durmur,

Dinməsəm olarmı? Dinirəm olmur.

Bu qədər gəzmişəm, gördüyüm nədir,

Dərdiyim güllərdən hördüyüm nədir?

Yoxsa qabaqdadır ömür-gün hələ,

Nəsə görəsiyəm mən indən belə?

İşıqsız-istisiz od-ocaq olmur,

Ürək yanmaynada yaşamaq olmur.

Ürəyimlə baş-başa

Bu dünyanın hər üzünü

Sən görmüsən, sənə bəlli.

Vaxtı yelə sovurana

İndən belə nə təsəlli?!

Arzuların ətəyindən

Nə tutmusan, de, beş əlli?!

Elə bil ki, bu həyatı

Sevən yoxdur sənin kimi.

Kimi belə aldadırsan,

Ay ürəyim, de, sən kimi?!

Üzü bizdən dönən səhər

Bir də üzə gülməz daha.

Ömrümüzdən ötən günlər

Gedər, geri gəlməz daha.

Vaxtın əli taleyimdən

Bu itkini silməz daha.

Sis-dumanı çəkilməyən,

Gün görməyən qaya kimi

Kimi kimdən gizləyirsən,

Ay ürəyim, de sən kimi?!

Eh, nə ola, yaz qayıda,

Ruhumda od, köz oyana.

Çəmənimə çiçək yağa,

Qönçəsində ilham yana.

Gərək olam xeyir-şərdə,

Adımı el-oba ana.

Arzularım çəng tutmaya

Qar altında xəzəl kimi.

De, sən kimi gözləyirsən,

Ay ürəyim, de, sən kimi?!

Çəkən bilər nisgil nədir,

Gözlə, gözüm… oğlum olub.

Bu həsrətdən illər boyu

Sinəm necə dağlı olub…

Şükür oslun, qəlbimdəki

Min boşluqdan biri dolub.

Taleyimdə yandırıb sən

Onu mavi işıq kimi,

Gör sən kimi göyərdirsən,

Ay ürəyim, gör sən kimi?!

Mavilikdən əsər yellər

Sahillərdə zəhərlənər.

Eldən-elə uçan quşlar

Sərhəd görüb qəhərlənər.

Gözlərindən yerə-göyə

Qüssə yağar, qəm ələnər.

Enər həsrət adasına

Gözü yolda Təbriz kimi.

Gör sən kimi göynədirsən,

Ay ürəyim, gör sən kimi?!

Əyri əllər yolur bəzən

Bu dünyanın çiçəyini.

Arxalı boz köpək vurur

Yerə şirin kürəyini.

Qəlbi daşlar, kütlər üzür

Aqillərin ürəyini.

Sənsə baxıb çırpınırsan

Tora düşən balıq kimi,

Gör sən kimi yandırırsan,

Ay ürəyim, gör sən kimi?!

Qəlbə dəyən, ürək qıran,

Evlər yıxan söz görmüşük.

İnam dolu gözümüzə

Kül üfürən göz görmüşük.

Nahaq yerə üzə duran…

Üzdəniraq üz görmüşük…

Çənli yollar ayrıcında

Yol azmışıq durna kimi.

De, sən kimi səsləyirsən,

Ay ürəyim, de, sən kimi?!

Öndən əsər xəzan yeli,

Ötənlərdə gözüm qalar.

Qürub çağı bağ-bostanım

Dönə-dönə uralanar.

Deyəndə ki, qarşımızda

Hələ oğul-qız toyu var…

Nədən belə kövrəlirsən

Günü aşan payız kimi?!

Kimi belə ovudursan

Ay ürəyim, de, sən kimi?!

İnnən belə

Niyə tale qapısına

Boylanırıq oğrun-oğrun?

Gözlərimiz yolda qalıb,

Baxışımız düşüb yorğun…

Qızıl dövlət quşuydumu

Əlimizdən uçurduğun?!

Bundan sonra ürək-dirək

Kimə lazım, nəyə gərək?!

Ömrümüzdən illər ötdü,

İlk eşqimiz bay olmadı.

Gəncliyimiz sona yetdi,

Məndən sənə tay olmadı.

Bu məhəbbət vadisində

Qoşa axan çay olmadı…

Bu gecikmiş ürək-dirək

İnnən belə nəyə gərək?!

Nə murazla yarı yaşı

Biz haqladıq, biz addadıq?!

Kim deyər ki, o körpüyə

Düz yanaşdıq, düz addadıq?!

İndi ona yanırıq ki,

Niyə onu tez addadıq…

Bir ömürsüz ürək-dirək

Axı, kimə, nəyə gərək?!

Ölçək-biçək: bu dünyaya

Nə gətirdi gəlişimiz?

Hansı qəlbə işıq saldı

Bir sözümüz, bir işimiz?

Səhər oldu, axşam düşdü…

Belə keçdi gərdişimiz.

İnnən belə söylə görək

Nəyə lazım ürək-dirək?..

Mustafa İsgəndərzadə

Ədəbiyyat qəzeti.- 2011.- 4 fevral.- S.4.