Professor Vilayət Quliyevə açıq məktub

Hörmətli Vilayət müəllim!

Yenicə çapdan çıxmış "Polşada Azərbaycan siyasi mühacirət irsindən" adlı kitabınızı maraqla oxudum. Bəri başdan deyim ki, mən belə kitabları tərtib hesab etmirəm. Nə qədər arxiv materialından istifadə edibsiniz.

Mən Polşa-Azərbaycan ədəbi əlaqələrinə dair bir çox mənbələri, eyni zamanda professor Murtuz Sadıqovun, filologiya elmləri doktoru Gülər Abdullabəyovanın və sizin əsərlərinizi oxumuşdum. Lakin iki ölkə arasındakı ədəbi-siyasi əlaqələrin belə dərin olduğunu təsəvvürümə gətirə bilməzdim. Tarixi faktlarla zəngin olan belə bir kitabı oxucu və tədqiqatçılara ərmağan etdiyinizə görə sizə “minnətdarıq” demək azdır.

Azərbaycanın dövlət müstəqilliyinin bərpası yolunda mühacir fəaliyyəti dövründə Məhəmməd Əmin Rəsulzadənin, eyni zamanda onun silahdaşları, məslək dostları Mirzəbala Məmmədzadə, Nağı Bayramlı və başqalarının Polşada apardıqları mücadilə haqqında araşdırmalarınızı, bu görkəmli insanların həmin illərdə Polşada yazıb çap etdirdikləri məqalələri maraqla oxudum. Həm də mühacir soydaşlarımızdan polkovnik İsrafil bəy İsrafilbəyovun Azərbaycan Cümhuriyyəti ordusu barədə, polkovnik Cahangir bəy Kazımbəyovun Gəncə üsyanı haqqında yazmış olduqları məqalələri…

Deməyi özümə borc bilirəm ki, təqdim etdiyiniz məqalələr o dövrün siyasi mühacirləri, Azərbaycan istiqlalı düşüncəsini sönməyə, öləziməyə qoymayan və bu yolda həyatlarını fəda etmiş insanlarımız barədə obyektiv, son dərəcə ibrətamiz bilgi verir. Necə ki, vaxtilə azərbaycançılıq düşüncəsinin dönməz ideoloqlarından olan Əhməd bəy Ağaoğlu, Həsən bəy Zərdabi haqqında yazdığınız kitablarda həmin tendensiyaları daha qabarıq şəkildə önə çıxarmısınız…

Vilayət müəllim, siz o azsaylı ədəbiyyatşünaslardansınız ki, xarici işlər naziri işləyəndə də, səfir işlədiyiniz zaman kəsiyində də ədəbiyyat aləmindən heç vaxt ayrılmamısınız, ədəbiyyatla yaşamısınız. Bunun məntiqi nəticəsi olaraq elm aləmində boya-başa çatdığınız Ədəbiyyat İnstitutunun alimləri ilə birgə yazdığınız "Heydər Əliyev və Azərbaycan ədəbiyyatı" adlı əsərə görə keçən il Dövlət mükafatına layiq görülübsünüz. Uğurunuza sevinirik.

Qardaşım, mən sizin ədəbi əlaqələrə bağlılığınızı və bilik səviyyənizi 28 il öncə Rauf İsmayılovun "Fransız - Azərbaycan ədəbi əlaqələri" mövzusunda doktorluq dissertasiyasının müzakirəsində görmüşdüm. Gənc olmağınıza baxmayaraq yekun sözü demək sizə həvalə olunmuşdu.

Biz sizin yaradıcılığınızı həmişə maraqla izləyirik. "Azərbaycan" jurnalı, "Ədəbiyyat qəzeti", "525-ci qəzet" və başqa mətbu orqanlarda çıxan yazılarınızı oxuyur və bəhrələnirik.

Polşaya dair silsilə yazınızı xüsusi vurğulamaqla, həm səmərəli diplomatik fəaliyyətinizə, həm də xalqlar arasında dostluq əlaqələrinin möhkəmlənməsinə xidmət edən dəyərli əsərlərinizi uzun illər xaricdə işləmiş bir adam kimi yüksək qiymətləndirirəm.

Azərbaycan-Polşa mədəni-ədəbi, siyasi-ictimai əlaqələrinin inkişafındakı xidmətlərinizə görə Polşanın ən yüksək "Komandor" ordeni ilə təltif olunmağınız zəhmətinizin haqlı bəhrəsidir.

"Ədəbiyyatda Nobel mükafatları laureatları", "Səməd Ağaoğlu. Hekayələr, memuarlar", "Əhməd bəy Ağaoğlu. Seçilmiş əsərləri", "Behbudxan Cavanşirin məhkəmə prosesi", "Azərbaycan Paris sülh konfransında", "Son illərin yazıları" kimi tərtib etdiyiniz və ya qələminizin məhsulu olan bir-birindən maraqlı kitablarınızı filologiya üzrə fəlsəfə doktoru Asif Rüstəmli sizin adınızdan mənə hədiyyə edib.

Hər ikinizə təşəkkür edirəm.

Vilayət müəllim, Azərbaycanı təmsil etdiyiniz Macarıstanla bağlı bir nisgilimiz var. Bu nisgilimiz qeyrətli soydaşımız Ramil Səfərovla bağlıdır. Ümid edirik ki, dəyərli bir azərbaycanlı kimi onun hüquqlarının bərpa olunmasında əlinizdən gələni əsirgəməyəcəksiniz.

Sizə diplomatik fəaliyyətinizdə və yaradıcılığınızda yeni-yeni uğurlar diləyirəm.

Hörmətlə,

Qəzənfər PAŞAYEV

10.07.2011

Ədəbiyyat qəzeti.- 2011.- 15 iyul.- S.3.