"Qürbətdə insana dünya dar gələr"

Srağagün Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin Natəvan klubunda Almaniyada yaşayan həmyerlimiz, tanınmış şair Simax Şeydanın anadan olmasının 75 illiyi münasibətilə tədbir keçirilmişdir. Yığıncağı müasir Azərbaycan poeziyasının ağsaqqallarından şair İlyas Tapdıq açmışdır. O, Simax Şeyda ilə uzun illər boyu davam edən yaradıcılıq əlaqələrindən danışmış, vaxtilə onun uşaq şeirlərinin çapa hazırlamasından, kitablarının necə razılıqla qarşılanmasından söhbət açmışdır.

Məclisdə Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin sədri Anar Simax Şeydanı təbrik edərək Birliyin adından ona hədiyyə vermişdir. Xalq şairi Nəriman Həsənzadə, xalq yazıçısı Gülhüseyn Hüseynoğlu, şairin sənət dostları Yusif Günaydın, Yusif Həsənbəy, Musa Ələkbərli, Ağalar Bayramoğlu, Oqtay Rza, Fəxrəddin Meydanlı, Atababa İsmayıloğlu, İsgəndər Etibar, Hacı Loğman, Rəhim Hüseynzadə və başqaları Simax Şeydanı nurlu bir ziyalı, zəhmətkeş qələm sahibi, Azərbaycanı ürəkdən, qəlbdən sevən vətəndaş kimi dəyərləndirmişlər. Çıxışçılar bildirmişlər ki, Simax Şeyda hələ Azərbaycanda yaşadığı illər - 1990-cı ilə kimi uşaq şairi kimi tanınır və sevilirdi. Bu illər onun şeirləri mərkəzi mətbuatda işıq üzü görür, kitabları nəşr olunur, sözlərinə mahnılar bəstələnirdi.

Onun "Təyyarə", "Mən balaca kosmonavtam", "Kimin belə qızı var" və s. bu kimi kitablarının nəşrindən on illər keçməsinə baxmayaraq, indi də sevilə-sevilə oxunur. Onun uşaqlar üçün yazdığı pyesləri respublikanın müxtəlif teatrlarında tamaşaya qoyulmuşdur.

Məclisdə qeyd olundu ki, səhhəti ilə əlaqədar əvvəl İsrailə köçən Simax Şeyda orada Azərbaycan ədəbiyyatından nümunələri dağ yəhudilərinin dilinə çevirmiş, kitab halında nəşr etdirmişdir. Eyni zamanda poetik yaradıcılığından da qalmamış, yeni-yeni şeirlər yazmışdır. Son vaxtlar isə Almaniyada yaşayan şair orada qəzəllər yazır. Bu sıradan onun "Qəzəllər", "Sevdalı gözlər", "Məndən istər hər gözəl yar gözəllər" və s. kitabları nəşr olunmuşdur. Azərbaycan dili ilə yanaşı Simax Şeyda dağ yəhudilərinin dilində də yazıb-yaradır. Onun bu dildə indiyə kimi üç kitabı işıq üzü görmüşdür.

Çıxışçılar Simax Şeydanın Azərbaycan yanğısını, bu torpağa bağlılığını xüsusi qeyd etdilər. Bu yanğı onun qəzəl və rübailərində özünü xüsusilə büruzə verir. Onlar qeyd etdilər ki, Simax Şeydaya "Yer üzü nə qədər geniş olsa da, qürbətdə insana dünya dar gəlir" dedirdən də məhz Vətən nisgili, Vətən həsrətidir.

Tədbirdə Dəniz Nəqliyyatı işçiləri Müstəqil Həmkarlar İttifaqının Respublika Komitəsinin sədri Fərhad Quliyev, Azərbaycan Teatr Xadimləri İttifaqının aparıcı mütəxəssisi Kəmalə Cəfərzadə, Dağ yəhudiləri icmasının sədri Semyon İxilov və b. təmsil etdikləri qurumlar adından Simax Şeydanı 75 illiyi münasibətilə təbrik etdilər.

Sonda Simax Şeyda Azərbaycan vətəndaşlığı ilə qürur duyduğunu, bu dildə yazıb-yaratmağı ilə fəxr etdiyini diqqətə çatdırdı. Qeyd etdi ki, yazıb-yaratmaq olmasaydı, qürbətdə xəstəlik çoxdan mənə güc gələr, yaşaya bilməzdim.

Tədbir iştirakçılarına "Şur" nəşriyyatında Simax Şeydanın yenicə çapdan çıxmış "Qızım qızlar içində" kitabı təqdim olundu.

***

Qubanın Qırmızı qəsəbəsində yerləşən Xanuk İsak adına məktəbdə də Simax Şeydanın anadan olmasının 75 illiyi münasibətilə tədbir keçirilmişdir. Yığıncağı Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin Quba bölməsinin sədri Ramiz Qusarçaylı açmış, şairin qələm dostları İlyas Tapdıq, Musa Ələkbərli, Yusif Günaydın, Fəxrəddin Meydanlı, millət vəkili Yevda Abramov, Dağ yəhudiləri icmasının sədri Semyon İxilov, Qırmızı qəsəbə bələdiyyəsinin sədri Nisim Nisimov, qəsəbənin icra nümayəndəsi Psax İsakov və başqaları çıxış etmişlər.

Məclisdə Quba rayonunda yaşayan və Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü olan qələm sahibləri də iştirak etmiş, yeni şeirlərini oxumuşlar.

A.İsmayıloğlu

Ədəbiyyat qəzeti.- 2011.- 20 may.- S.3.