Dağ yəhudilərinin Azərbaycan sevgisi

- Fikrət müəllim, bu günlərdə xalq yazıçısı, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin sədri Anarla bərabər İsraildə olmusunuz, orada ədəbiyyatımızın, mədəniyyətimizin təbliği ilə bağlı bir çox görüşlər keçirmisiniz. Şübhəsiz ki, səfər təəssüratlarınız bizim üçün də çox maraqlıdı.

- Bəri başdan deyim ki, Anar müəllimlə bərabər bu səfərdə Yazıçılar Birliyinin sədr müavini Nazim İbrahimov, "Azərnəşr"in direktoru Azər Mustafazadə, yazıçılardan Günel Anarqızı və Elçin Hüseynbəyli ilə də yol yoldaşlığı etdik. Çox maraqlı görüşlər oldu. Bu sırada İsraildə yaşayan dağ yəhudilərinin nümayəndələri ilə ünsiyyətimizin, onlarla olan xoş söhbətlərin xüsusi yeri var. Onların çoxu vaxtilə Azərbaycanda yaşamış, bir çox bölgələrimizdə sıx şəkildə məskunlaşmış insanlar idi. Elə indinin özündə də Azərbaycanı özlərinə vətən hesab edir, bunu qürurla söyləyirdilər. Xüsusi olaraq bizdə ayrı-ayrı dost xalqların, millətlərin nümayəndələrinə olan yüksək sayğıdan, qonaqpərvərlikdən söz açır, Azərbaycanla bağlı unudulmaz xatirələrini dilə gətirirdilər. Bunları eşitmək mənə çox xoş idi, xüsusi qürur duyurdum. Xüsusilə, yaradıcılıqla məşğul olan dağ yəhudilərinin şeir və hekayələrində Azərbaycanla bağlı xoş fikirlərin ifadə olunması adama ləzzət edirdi. Onlar Qarabağ itkisinin ağrısını da elə bizim kimi çəkir, Qubanın, Göyçayın, Bakının bənzərsiz təbiətini də içdən gələn bir səmimiyyətlə tərənnüm edirlər. Görüşlərin birində mən təklif etdim ki, İsraildə Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin bölməsi yaradılsın. Bu fikir hərarətlə qarşılandı. Vurğulandı ki, İsraildə Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü olan bir çox yazıçı və şair, ədəbiyyatşünas alim yaşayıb-yaradır. Bir çox görkəmli Azərbaycan şair və yazıçılarının əsərləri yəhudi dilinə çevrilərək antologiya şəklində işıq üzü görüb. Eyni zamanda Yazıçılar Birliyinin Moskva, Gürcüstan və Dərbənd bölmələri simasında bu təcrübə var. Anar müəllim də mənim fikrimi dəstəklədi. Beləcə, Yazıçılar Birliyinin İsrail bölməsi yaradıldı və Eldar Qurşumov bölmənin sədri seçildi.

-Fikrət müəllim, israilli oxucuların Azərbaycan yazıçıları ilə tanışlığı yetərli idimi?

- Deyim ki, mən bu tanışlıqda xüsusi bir hörmət, borc və vəfadarlıq duyğusunun yaşandığını daha aydın gördüm və sevindim. Bizim bir çox tanınmış yazıçı və şairlərimizin, eləcə də Anar müəllimin, lap elə mənim öz kitablarımın orada yetərincə oxunması, kitabxanalara verilməsi məni məmnun etdi. Bu kitabların çoxunu dağ yəhudiləri buradan gedəndə özlərilə aparıblar. Bunu bilmək və görmək çox xoş idi. Görünür, ədəbiyyatın bəşəri dəyərləri həmişə xalqları eyni bir doğma hücrəyə cəzb etməsi həqiqəti burada da öz missiyasını ləyaqətlə yerinə yetirir. Bircə görəydiniz ki, o insanlar bizim xalqın adət-ənənələrindən, milli dəyərlərimizdən necə böyük vəcdlə, minnətdarlıq hissilə söhbət açırlar.

Görüşlərin birində "Azərnəşr"in direktoru Azər Mustafazadə İsrail yazıçılarının hekayələrindən ibarət antologiyanı təqdim etdi, vurğuladı ki, bu cür nəşr faktlarının qarşılıqlı olması daha çox səmərəli olur. Yeri gəlmişkən, görüş zamanı bizə İsraildə yaşayıb-yaradan şair və yazıçıların əsərlərindən ibarət antologiya da hədiyyə etdilər. Batsion Abramovanın, Solomon və Xananil Abramovların, Şuşana Avinin, Anton Aqarunovun, Şabtay Aqarunovun, Eldar Qurşumovun, Şain İbraqimovun və başqalarının əsərlərilə maraqla tanış oldum.

Sonra biz İsrailin bir çox şəhərlərində olduq. Qüdsdə - Yerusəlimdə, Təl-əvivdə xalqımıza, ədəbiyyatımıza xüsusi məhəbbət, diqqət gördüm. Ədəbiyyatın barışdırıcı, dostluq tellərini, körpüsünü möhkəmləndirən gücünə bir daha inandım.

Söhbətləşdi: Sərvaz

Ədəbiyyat qəzeti.- 2011.- 25 noyabr.- S.5.