Milli marş

Azərbaycan Xalq

Cümhuriyyətinin himni

Azərbaycan, Azərbaycan!

Ey qəhrəman övladın

Şanlı Vətəni!

Səndən ötrü can verməyə

Cümlə hazırız!

Səndən ötrü qan tökməyə

Cümlə qadiriz!

Üçrəngli bayrağınla

Məsud yaşa!

Minlərlə can qurdan oldu!

Sinən hərbə meydan oldu.

Hüququndan keçən əsgər,

Hərə bir qəhrəman oldu!

Sən olasan gülüstan!

Sənə hər an can qurban!

Sənə bir çox məhəbbət

Sinəmdə tutmuş məkan!

Namusunu hifz etməyə

Bayrağını yüksəltməyə,

Cümlə gənclər müştaqdır!

Şanlı Vətən, şanlı Vətən!

Azərbaycan, Azərbaycan!

Gəncəm, hey…

Bura Şahsevəndi, bura Bağmandı,

Bura Sərdar bağı, bura Ozandı!

Görənlər, bilənlər sana heyrandı!

Bəzənsin çöllərin, Gəncəm,

Gəncəm, hey!..

Nizami gələrmi bir də cahana?!

Sənə oğul oldu, sən ona ana!

Neçə cahangirə, neçə arslana

Toy tutdu əllərin, Gəncəm,

Gəncəm, hey!..

Sən Dədə Yedyarın yadigarısan!

Sınıq könüllərin payidarısan!

Yağının qənimi, dostun yarısan!

Söylənir fellərin, Gəncəm,

Gəncəm, hey!..

Ziyadxan evləri cərgə-cərgədi,

Hər çinar qoynunda bir sərkərdədi!

Sazında, sözündə pərdə-pərdədi

Qovğalı illərin, Gəncəm,

Gəncəm, hey!..

Üstünə gələnlər gəlməz özünə!

Bir başına döyər, bir də dizinə!

Ox kimi süzərək - xain gözünə

Sancılar millərin, Gəncəm,

Gəncəm, hey!..

Mən nəyə söykənim, nəyə inanım?

Bir sana, tək sana gəlir gümanım!

Bu Cavad qalası dinim, imanım -

Açılsın güllərin, Gəncəm,

Gəncəm, hey!..

Başının üstündə ulduz-ayın var!

Hər günü bir tarix ilin, ayın var!

O tay-bu tay axan Gəncə çayın var,

Car olub sellərin, Gəncəm,

Gəncəm, hey!..

Keşiş ağlar qoydu Zəhra ananı!

Soldurdu, saraltdı o Natəvanı!

Əslin köçüb getdi, Kərəmin hanı?

Danışsın dillərin, Gəncəm,

Gəncəm, hey!..

Düşmənim, inşallah, hər vaxt xar olar!

Gen dünya başına daim dar olar!

Necə ki, sən varsan, Vətən var olar!

Var olsun ellərin, Gəncəm,

Gəncəm, hey!..

Gəncə - 1918

Göy göl

Dumanlı dağların yaşıl qoynunda

Bulmuş gözəllikdə kamalı Göy göl!

Yaşıl kərdənbəndi gözəl boynunda

Əks etmiş dağların camalı Göy göl!

Yayılmış şöhrətin Şərqə, Şimala,

Şairlər heyrandır səndəki hala.

Dumanlı dağlara gələn suala

Bir cavab almamış soralı Göy göl!

Bulunmaz dünyada bənzərin bəlkə,

Zavvarın olmuşdur bir böyük ölkə.

Olaydı könlümdə bir yaşıl kölgə,

Düşəydi sinənə yaralı, Göy göl!

Sənin gözəlliyin gəlməz ki, saya,

Qoynunda yer vardır yıldıza, aya.

Oldun sən onlara mehriban daya,

fələk büsatını quralı, Göy göl!

Kəsin eyşi-nüşi, gələnlər susun,

Dumandan yorğanı, döşəyi - yosun.

Bir yorğun pəri var, bir az uyusun,

Uyusun dağların maralı Göy göl!

Zümrüd gözlərini görsünlər deyə,

Şamlar boy atmışdır, uzanmış göyə.

Keçmişdir onlara qəzəbin niyə,

Düşmüşlərdir səndən aralı, Göy göl?!

Dolanır başına göydə buludlar,

Bəzənmiş eşqinlə çiçəklər, otlar.

Öpər yanağından qurbanlar otlar,

Ayrılıq könlünün qıralı, Göy göl!

Bir sözün varmırdır əsən yellərə,

Sifariş etməyə uzaq ellərə?..

Yayılmış şöhrətin bütün dillərə,

Olursa, qoy olsun haralı, Göy göl!

Göy göl - 1925

***

Ey Göy gölüm,

Ey göy gülüm!

Qoy göyərib,

Qoy mən ölüm!

Assınlar məni,

Kəssinlər məni!

Qoy türmələrə

Bassınlar məni!

Neynirəm könlü,

Neynirəm dili?

Səndən yazmasam

Neynirəm əli?!

Nəsən, kimsən sən?

Nisgilimsən sən!

Qoy açıq deyim,

Sevgilimsən sən!

Borana düşdüm,

Yüz qana düşdüm!

Adını çəkdim,

Zindana düşdüm!

Könlüm tel olsun!

Yaşım sel olsun!

Bu dar qəfəs də

Qoy Göy göl olsun!..

Bakı - 1925

Bayatılar

Aşiqəm, gül alanda,

Gül bitər Gülalanda.

Şükri yadıma düşər,

Əlimə gül alanda.

Çıxdım çinar başına,

Baxdım evlər tuşuna;

Bir nişanlı qız gördüm

Oxşur cənnət quşuna.

Mən aşiq, qalx ayağa,

Su dolur, qalxa yağa.

İllər xəstəsi canım,

Yar gəldi, qalx ayağa.

Dəryanın o yüzündə,

At oynatdım düzündə.

İki muraz sevmişdim,

Biri qaldı gözümdə.

Mən gedirəm o yüzə,

Qayıqda üzə-üzə.

Ay quşlar, siz şad olun,

Meşələr qalır sizə.

Su gəlir lülə-lülə,

Dost gəlir gülə-gülə.

Əlində əl yaylığı

Qan-təri silə-silə.

Bir cüt quş var gül üstə,

Bir cüt göz var yol üstə.

Tanrım, məni öldürmə,

Toyum vardır il üstə!

Əl yaylığı açılmaz,

Saçaqları saçılmaz.

Bu mənim sönmüş könlüm

Yar görməsə, açılmaz!

Bu dağdan aşmaq olmaz,

Kağızdan başmaq olmaz.

Küsülü yar ötürdüm,

Daha barışmaq olmaz!

Pəncərə, ay işığı,

Oldum ellər aşığı.

Gedibdir, gələr tapar,

Məhləmin yaraşığı.

Əzizim, soydun məni,

Nar kimi soydun məni.

Nə kölgədə bəslədin,

Nə günə qoydun məni?!

Aç, dostum pəncərəni,

Gözüm görsün gələni.

Qəbirə qoymaq olmaz

Yar dərdindən öləni.

Mən aşiq dil qədəri,

Qaşların mil qədəri.

Hər sabah üzün görsəm

Açıllam gül qədəri.

Əhməd Cavad

Ədəbiyyat qəzeti.- 2012.- 21 dekabr.- S.3.