İçəridən
baxış
2005-2011-ci
illərdə tərcümə işinin vəziyyəti
(Əvvəli 16 dekabr 2011-ci il tarixli
sayımızda)
İndisə
məruzə dövrünün bəzi diqqətçəkən
kitab seriyaları haqqında danışmaq istərdim. Yəqin
ki, çoxunuz adətən kitabxana və ya kitab rəfləri
fonunda çəkilmiş yazıçı fotolarına
çox rast gəlmisiniz. Bunu müxtəlif cür mənalandırmaq
olar, ən xeyirxahı budur ki, həmin yazıçı
arxasındakı kitablarla özünü
sığortalayır, sanki bizə, oxuculara onun əsərində
tapa bilmədiklərimizin başqa, elə onun arxasında olan
kitablarda mövcud olduğuna işarə edir, əlbəttə,
özünün həmin kitablardan xəbərdar olduğunu
deməyi də unutmur. Şəxsən mən dəfələrlə
bu sayaq fotolara lupa, zərrəbin altında baxmışam, dəqiqləşdirmək
istəmişəm ki, o rəflərdə eyni bir silsiləyə,
seriyaya aid kitablar varmı. Çünki sövqi-təbii
hissimlə inanmışam, məhz kitab seriyası-ənənənin,
oxu və mədəniyyət dissiplininin göstəricisidir. Həmişə
hamınızın yaxşı tanıdığı
"JZL", "Dünya ədəbiyyatı
kitabxanası", "Brokqauz-Yefron ensiklopedik
sözlüyü"nə qibtə və nisgillə
baxmışam. Çünki bu və onlarla başqa silsilə
kitabların arasında elələri olub ki, onların
yaşı, tarixi yüzü, yüz əllini ötüb, hətta
dünya siyasi xəritəsində XX əsrdə peyda
olmuş xeyli dövlətlərdən daha
yaşlıdırlar. Kitab seriyaları, silsilə kitablar bir
xalqın, toplumun oxuya, oxu mədəniyyətinə, bəlkə
də bütövlükdə mədəniyyətə sədaqətinin,
vəfalı münasibətinin göstəricisidir. Və
kitab seriyası təsis edən, yaradan, bu istiqamətdə
olunan bütün cəhdlər əlbəttə ki təqdirə
layiqdir.
Məruzə
dövrünün ilk qeyd eləmək istədiyim kitab
seriyası Beynəlxalq Rəsul Rza Fondunun dəstəyi ilə
Mahmud Kaşğari Fondunun (sədri xalq
yazıçısı Anar, icraçı direktoru şair
Elxan Zal) nəşr etirdiyi silsilə kitablardır. Həmin
seriyadan çağdaş türk poeziyasının
tanınmış isimlərindən olan Ataol Bəhramoğlu
("Yaşamaq insan qalaraq"), Çingiz Bektaş ("Bu
da səni gözləmədiyim küçə") və Yəhya
Akənginin ("İyul dağlarına bir yağış
göndər"), eləcə də görkəmli qazax
şairi və mütəfəkkiri Oljas Süleymenovun
("Gil kitab") kitablarıdır. Həmin kitablardakı tərcümələr
Anara, Arif Əhmədoğluya, Elxan Zala, Akif Əhmədgilə
və Paşa Əlioğluna məxsusdur. Yüksək peşəkarlıqla
icra olunmuş bu tərcümə kitablarına "giriş
yazı"ları xalq yazıçısı Anara məxsusdur.
İndiysə
bir mərkəz, "Tərcümə problemləri" elmi-tədqiqat
laboratoriyası tərəfindən hazırlanan, nəşr
edilən bir neçə kitab seriyası haqqında
danışmaq yerinə düşər. Məqsədi Azərbaycanda
tərcümə işinin elmi-nəzəri əsaslarının
formalaşdırılması, dünya fəlsəfi-filoloji
fikrini ifadə edən əsərlərin Azərbaycan dilinə
tərcüməsi, bu istiqamətdə məlumat bazası və
kartotekaların yaradılması olan "Tərcümə
problemləri" elmi-tədqiqat laboratoriyası 2003-cü ildə
Bakı Slavyan Universitetinin rektoru, yazıçı Kamal
Abdullanın təşəbbüsü ilə təsis edilib,
qurulub. Əməkdaşları arasında görkəmli
dilçilər, ədəbiyyatçılar, tərcüməçilərlə
yanaşı gənc tədqiqatçılar da fəaliyyət
göstərən laboratoriya fəaliyyətini
aşağıdakı elmi istiqamətlər üzərində
qurmuşdur: "Filoloqun kitabxanası - 100",
"Türkologiya", "Dünya nəsri", "Azərbaycan
Tərcümə Ensiklopediyası". Həmin istiqamətlər
eyniadlı kitab seriyalarını da formalaşdırıb.
"Filoloqun kitabxanası - 100" seriyası üzərində
iş 2004-cü ildən başlanıb. Qarşısında
duran əsas məqsəd dünya filoloji-fəlsəfi fikrinin
ən dəyərli nümunələrinin bilavasitə
orijinaldan Azərbaycan dilinə tərcümə edilib nəşr
etdirmək olub. İndiyədək həmin seriyadan M.Baxtinin
"Dostoyevski poetikasının problemləri" (ruscadan tərc.:
prof.M.Qocayev), E.Koseriunun "Ümumi dilçiliyə
giriş" (almancadan tərc.: F.Veysəlli), N.Xomskinin
"Dil və təfəkkür" (ingiliscədən tərc.:
A.Məmmədov), Y.Qolosovkerin "Mifin məntiqi" (ruscadan
tərc.: A.Talıbzadə), N.Kunun "Qədim
Yunanıstanın əfsanə və mifləri" (rus dilindən
tərcümə edənlər: Oqtay Səmədov, Əzizə
İsmayılova, Turac Teyyubqızı, Rəşad Abbaszadə,
Gözəl Bünyatova, Samirə İsmayılova və Fidan
Allahverdiyevadır; ön söz professor Kamal Abdullaya və Rəhman
Bədəlova məxsusdur; "Ədəbiyyatda Nobel
mükafatı laureatları" (tərtib və müxtəlif
dillərdən tərcümə V.Quliyev) və L.Anninskinin
"Ceviz ləpəsi" (ruscadan tərc.: f.e.d., prof. Məmməd
Qocayev (ön söz) və yazıçı Etimad
Başkeçid) kitabları işıq üzü
görüb. Mərkəzin nəşriyyat planında
F.Nitsşe, A.Losev, N.Trubetskoy, C.Heyət, A.A.Reformatski,
K.Levi-Stross, V.M.Jirmunski və H.A.Qlisonun da əsərləri
vardır.
"Türkologiya"
seriyasına türk dilləri, ədəbiyyatı və
tarixi haqqında seçmə əsərlərin tərcüməsi
və nəşri işi daxildir. Bu seriyadan da bəzi kitablar -
Seyid Cəmaləddin ibn-Mühənnanın "Hilyətül-insan
və həlbətül-lisan" və Əhməd Cəfəroğlunun
"Seçilmiş əsərləri" işıq
üzü görüb. Əsas məqsədi Azərbaycan
oxucusunu dünya nəsrinin ən yaxşı və
çağdaş nümunələri ilə tanış etmək
olan "Dünya nəsri" seriyasından da
tanınmış rus nasirləri Y.Polyakovun "Süddə
çəpiş" və B.Yevseyevin "Hekayələr"i
tərcümə edilərək çap edilib.
Mərkəzin
vacib layihələrindən "Azərbaycan Tərcümə
Ensiklopediyası" üzərində də iş gedir. Bu,
Azərbaycan tərcüməçiləri, Azərbaycan dilinə
və Azərbaycan dilindən tərcüməçilər
haqqında ensiklopedik məlumatların toplanması və
verilməsi üçün edilən ilk unikal cəhddir.
Ensiklopediyaya tərcümə və tərcümə tarixini əks
etdirən bilgilər, tərcüməçilik terminləri
və lüğət məqalələri ilə
yanaşı, həm də Azərbaycan dilindən tərcümə
olunan, Azərbaycan dilinə tərcümə olunan materiallar,
Azərbaycan dilindən və Azərbaycan dilinə tərcümə
edən personalilər haqqında məlumatlar da daxil ediləcək.
Ensiklopediya kartotekasının toplanmasına yalnız əməkdaşlar
deyil, Bakı Slavyan Universitetinin magistrant və tələbələri
də cəlb edilir.
"Fikir
antologiyası" haqqında danışmaq istədiyim
növbəti kitab seriyasıdır. İdeyası və
gördüyü işlərlə məruzənin əhatə
elədiyi dövrün olduqca qiymətli hadisəsi olan
seriyanın baş redaktoru Qardaşxan Əzizxanlıdır.
"Fikir antologiyası" seriyasından indiyə qədər
Güstan fon Löbonun "Kütlə psixologiyası" (tərc.:
Q.Əzizxanlı) və "Sosializm psixologiyası" (tərc.:
Nəriman Əbdülrəhmanlı), Daniel Yerginin "Neft fəlsəfəsi"
(tərc.: Əvəz Zeynallı), Uill Dürrantın "Fəlsəfi
hekayələri", Nils Gilye və Qunnar Skilberkin "Fəlsəfə
tarixi" (tərc.: Adil Əsədov), Anri Jolinin
"Böyük adamların təbiəti", Engel
Qardtın "Tərəqqi-qəddarlığın təkamülü"
(tərc.: Əlisa Nicat), Fridrix Nitsşenin "Hakimiyyət əzmin
(tərc.: Şakir Qurbanov), "Hərb sənəti Qədim
Çin hərb sənəti" (tərc.: Əlisa Nicat və
Qardaşxan Əzizxanlı) və İmmanuil Kantın
"Prolegomenlər", "Yolçu və kölgəsi",
Karl Yaspersin "Tarixin mənası və təyinatı",
(tərc.: Yusif Rəhimoğlu) əsərləri və
kitablar nəşr olunmuşdur. Tərcümə olunmuş əsərlərin
adı görülən işin ciddiliyindən və
vacibliyindən danışır deyə, yalnız bir məqamı
söyləmək qalır: seriyanın yaradıcıları
şəxsi təşəbbüs və minimal maliyyə
imkanlarıyla işləyiblər ki, onlara bu fədakar fəaliyyətlərinə
görə təşəkkür edib, seriyanın sonrasına
uğurlar arzulamaq lazımdır.
İstənilən
ədəbi mühitin (bu sözü yalnız pozitiv bir
şey kimi istifadə edirəm) hərəkətverici qüvvəsi,
lokomotivi məhz dövri olması ilə mütəmadi nəşrlərdir:
qəzetlər, jurnallar, saytlar və portallar.
Yazıçı və tərcüməçi ordusunu təmərküzləşdirən
nəşrlər həm də oxucu auditoriyalarını daha
çox cəlb etməklə həmişə diqqət mərkəzində
olur. Sonradan kitablaşacaq tərcümələrin
dequstasiyası da ilk olaraq məhz bu meydanlarda baş verir; yeni
nəsil tərcüməçilər də məhz burda
yetişir.
Məruzənin
bu bölümünə də məhz milli ədəbiyyatımızın
bütün dövrlər üçün həm kəmiyyət,
həm də keyfiyyət baxımından yaranandan bu yana ən
ağır yükünü götürmüş Azərbaycan
Yazıçılar Birliyinin orqanlarından başlayacam. Əlbəttə,
həm də ona görə ki, dövlətdən maliyyə
yardımı alan Yazıçılar Birliyinin nəşrləri
bu mənada daha stabil nəşr və iş qrafikinə
malikdir.
"Azərbaycan"
jurnalı həcmcə Azərbaycan Yazıçılar
Birliyinin böyük, "ən qalın" nəşridir. Jurnalın
2005-ci saylarında Eyvaz Borçalının tərcüməsində
M.Y.Lermontov "İblis - Şərq hekayəti" adlı
iki hissəli poeması, Sevinc İsmayılın tərcüməsində
Paulo Koelyonun "Kimyagər" əsəri, Əsəd
Cahangirin tərcüməsi və interpretasiyasında İlya
İlyinin "Postmodernizm XX əsrin sonunun ruhi konsepsiyası
kimi" məqaləsi, Ramiz Abbaslının tərcüməsində
Elfride Yelinekin "Mənim əzizlərim" hekayəsı,
Yusif Həsənbəyin tərcüməsində Əlişir
Nəvainin şeirləri, Qoca Xalidin tərcüməsində
Vladimir Vısotskinin şeirləri ("Mişka
Şifman", "Moskva-Odessa"), Mehman Musabəyovun tərcüməsində
italyan Eduardo de Filipponun "Ruhlar" adlı 3 pərdəli
komediyası, Əlihəsən Şirvanlının tərcüməsində
Haynrix Haynenin şeirləri çap olunub. Jurnalda İlham
Abbasovun və Aynura Sabitovanın təqdimatında Nobel
mükafatçıları və dünyaca məhşur ədəbiyyat
adamları ilə bağlı, konkret desəm
"C.Karduççi: ortodoksal İtaliyanın panteist
şairi", "H.Senkeviç: yolsuzlara yol göstərən
yazıçı", "X.Eçeqaray: kralın dostu və
düşməni" və "Uilyam Gilmor Simms: cənub
ştatlarının ən böyük
yazıçısı" kimi maraqlı yazılar da dərc
edilib. Əsəd Cahangirin jurnalın 7-ci sayında yer alan
"Azərbaycan ədəbiyyatında yunan mövzusu" kimi
müfəssəl və maraqlı yazısı da
yazının adından bəlli olduğu kimi, birbaşa tərcümə
işi və bədii təsir haqqındadır (Jurnal onun tərcüməsində
2007-ci ildə Con Patrinin “Qəribə missis Sevinc” pyesini,
2010-cu ildə isə Robert Minnulinin şeirlərini çap
edib).
"Azərbaycan"
jurnalının 2006-cı ildəki saylarında Alpay Azəroğlunun
tərcüməsində Uilyam folknerin "Marino həkim",
Həmzəli İlyasın tərcüməsində Mixail
Bulqakovun "Kabbala mömini-Molyer", Bəsti Əlibəylinin
tərcüməsində Fakir Baykurtun "Cənazə və
Barmaqəmən", Sevil Gültənin tərcüməsində
Somerset Moemin "Kilsə xidmətçisi", "Vəziyyətin
gücü" hekayələri çap olunub.
"Azərbaycan"
jurnalının 2007-ci ildəki saylarında Səyavuş Məmmədzadənin
tərcüməsində M.Y.Lermontovun "Çar İvan
Vasilyeviç, cavan fərraş və igid tacir Kalaşnikovun
dastanı", Güllü Yoloğlunun tərcüməsində
Şevket Ramazanovun "Qanlı çörək" əsərləri
nəşr edilib.
"Azərbaycan"
jurnalının 2008-ci ildəki saylarında İntiqam Mehdizadənin
tərcüməsində Andrey Platonovun "Torpaqda
çiçək", Dilsuzun tərcüməsində Qriqori
Qorinin "IV Kin" ikihissəli komik faciəsi nəşr
edilib.
Jurnalın
2009-cu ildəki saylarında Əsəd Cahangirin tərcüməsində
və "XX əsrin səssiz hönkürtüləri"
təqdimat yazısı ilə Tomas Laks, Yuzef Komunyaka, Linn
Emanuel, Mark Douti və Toni Hoqlandın şeirləri, habelə
İrina Nikitinanın "Postmodernist sənət" məqaləsi,
Vilayət Hacıyevin tərcüməsində Frans
Kafkanın "Atama məktub"u və Haynrix Böllün
"Çörəyin dadı", "Ədalətli
Daniel", "Elza Baslokaytin ölümü", "Ölməz
Teodora", "Pis romanlarda olduğu kimi", "Solğun bənizli
Anna" və "Müharibə qurtaranda" adlı 7 hekayəsi,
Yaşarın tərcüməsində Somerset Moemin "Sadiq
arvad" 3 pərdəli pyesi, Ağasəfanın tərcüməsində
və giriş yazısı ilə Şandor Petefinin şeirləri
çap olunub.
"Azərbaycan"
jurnalının 2010-cu ildəki saylarında Vilayət
Hacıyevin tərcüməsində Stefan Sveyqin "Bəşəriyyətin
bəxt ulduzu" silsiləvi miniatür novellaları,
jurnalın dalbadal 5 sayında Vilayət Quliyevin tərcüməsində
Corc Oruelin məşhur "1984" romanı, Ramiz Əskərin
tərcüməsində Todur Zanetin "Ana dilim", Heydər
Orucovun tərcüməsində Frederik Braunun "Arena"
hekayəsi, Həmzəli İlyasın tərcüməsində
Andrey Vorontsovun "Xoşbəxtlik düsturu və ya
intiqam" kimi tərcümə əsərləri çap
edilmişdir.
"Azərbaycan"
jurnalının bu ilki saylarında Kamran Nəzirlinin tərcüməsində
Con Qolsuorsini "Alma ağacı" povesti, Məmməd
Alimin tərcüməsində Anna Axmatovanın şeirləri,
Sevil Gültənin tərcüməsində Somerset Moemin
"Edvard Bernardın məğlubiyyəti" hekayəsi,
Yaşarın tərcüməsində Artur Millerin
"Dünyanın yaranışı və başqa-başqa
işlər" 3 hissəli pyesi, Təranə Musayevanın tərcüməsində
Sərdar Özkanın "Kayıp gül" romanı, Həmzəli
İlyasın tərcüməsində çağdaş rus
nəsrindən Viktoriya Tokarevanın "Xoşbəxt
sonluq", jurnalın baş redaktoru İntiqam Qasımzadənin
tərcüməsində kubalı Laydi Fernandesin "Darionun
qızı" əsəri, Mübariz Cəfərlinin tərcüməsində
Pedro de Xesusun "Ustadın evində bayram" və bəndənizin
tərcüməsində polyak şairi Zbiqnev Herbertin şeirləri
işıq üzü görüb.
Yazıçılar
Birliyinin ən qocaman və eyni zamanda ən mütəhərrik,
dövri mətbu orqanı olan "Ədəbiyyat qəzeti"ndə
2005-2011-ci illər arasında Anarın Ovidi, Li Bo, Du fu, Rudəki,
Hafiz Şirazi, Fransua Viyon, Petrarka, Con Donn, Bayron, Basö,
Şarl Bodler, Uolt Uitmenn, Pol Verlen və Artur Rembodan olan poetik tərcümələri,
eyni zamanda "Qədim Şumer-Akkad mətnləri", habelə
yenə Anarın tərcüməsində Qabdulla Tukay və
Andrey Voznesenskidən poetik seçmələri, Azər
Turanın tərcüməsində Nihal Atsızın
şeirləri, Əmin Əfəndiyevin "U.Berzinş-ədəbiyyatımızın
latış dostu" və "Harold Pinter: Nobel
mükafatı laureatı" məqalələri, Kəmalə
Nəsrinin "Azərbaycan sevdalısı Yusif Gədikli"
yazısı, bu sətirlərin müəllifinin tərcüməsində
Brodski, Şota İataşvili, Dinara Gərəkməzli,
Dalmira Tilepbergenova və Murat Bayerin şeirləri, habelə
Yasemin Bayerin "Xoşbəxt illərə yetişin",
Antonio Perpettonun "Şairlik - bu qəribə məşğuliyyət"
və Paulo Koelyonun "50 il sonra" esseləri, Cəmşid
Cəmşidovun " XIX əsr italyan verizmi və Covanni
Verqa" adlı təqdimat yazısı və tərcüməsində
müəllifin "Qraminyanın sevgilisi" əsəri,
habelə yenə onun tərcüməsində İtalo
Kalvinonun "Gənc qadının həyatından", Dino
Bursattinin "Dostlar", "Paxıl musiqiçi", Dante
Aliqyerinin, Erazm Rotterdamlının
"Axmağlığın tərifi" əsərləri,
Mahir Həmzəyevin tərcüməsində
"Suilanları kraliçası Əgle" ( Litva xalq
nağılı), Lalə Cəmşidovanın yunancadan tərcüməsində
Angeliki Varellanın "Göyərçinlər və
uşaqlar", Marqarita Limberakinin "Həsir şlyapa"
hekayələri, Camal Qaraağaclının tərcüməsində
"Avropa populizmin təhdidində" yazısı, Oqtay
Kazımovun tərcüməsində Akaki Sereteli, Qalaktion
Tabidze, Aleksandr Çavçavadze, Tisian Tabidze, Qriqol Orbeliani və
İlya Çavçavadzedən olan poetik tərcümələri,
Ayaz Vəfalının tərcüməsində Əlişir
Nəvainin "Kəbə ziyarəti", Taras
Şevçenkonun "Kor qadın" poeması və Erkin
Vahidovun şeirləri "Heykəl önündə",
"Sadəlik", "Pozan", "Dörd sətirdə",
Ədalət Əsgəroğlunun tərcüməsində
özbək şairi İxtiyar Rzanın şeirləri,
Günel Mövludun tərcüməsində gürcü
şairi Zaviad Ratianinin, Akif Azalpın tərcüməsində
özbək şairləri Osman Əzim və Osman
Qoşqarın şeirləri, Xeyrəddin Qocanın tərcüməsində
Əziz Nesinin "Mən necə yazırammış?"
hekayəsi, Rafiq Yusifoğlunun tərcüməsində
koreyalı Con Çxolun şeirləri, Şahin Xəlillinin
tərcüməsində Uilyam Deyvis, Con Uolles, Uilyam Bleyk,
Patrik Rou, Robert Börnsün şeirləri, Eyvaz Borçalının
tərcüməsində A.S.Puşkinin "Yevgeni Onegin"dən
parçalar və Sergey Yeseninin "fars havaları",
Teymurovanın tərcüməsində İmdat Avşarın
"Kərəm" hekayəsi, Səyavuş Məmmədzadənin
tərcüməsində Konstantin Simonovun ("Açıq məktub",
"Vyazmada bir ocaq", Məmməd Alim tərcüməsində
Anna Axmatovanın şeirləri və Mixail Emineskunun
"Luçareful poeması", Suğra
İbrahimqızının tərcüməsində Somerset
Moemin "Seçim anı" hekayəsi, Yusif Savalannın tərcüməsində
Haynrix Haynenin şeirləri, yenə də eyni müəllifin
Əhəd Muradxanlının tərcüməsindəki
şeirləri ("Sileziya toxucuları", "İnqilab əsgəri",
Yusif Həsənbəyin tərcüməsində Andrey
Dementyevin şeirləri, Abbas Abdullanın tərcüməsində
Boris Oleynik və İvan Draçın şeirləri, Əjdər
Olun tərcüməsində Maqvala Qonaşvilinin şeirləri,
İsa Hümmətovun tərcüməsində Vladimir
Yavorivskinin "Yazıq dovşanlar" hekayəsi, Əhəd
Muradxanlının tərcüməsində Uolt Uitmenin
şeirləri, S.Sadıqlının tərcüməsində
Ömər Seyfəddinin "Rüşvət" hekayəsi
çap olunub.
Qəzetdə
həmin dövrdə Zeydulla Ağayevin "Xaos arasında
harmoniya-Harold Pinter" (Xəyalə Məmmədovanın
yazıçıdan dilimizə etdiyi tərcümələri
haqqında), Cavanşir Yusiflinin "Ədəbi prosesdə tərcümənin
yeri", Əsəd Cahangirin "Azərbaycan ədəbiyyatında
yunan mövzusu", mənim "Qloballaşma və ədəbiyyat",
Rahid Uluselin "Müasir dünya ədəbiyyatında yeni
meyllər", Qəzənfər Paşayev
"Çağdaş türk poetikasının tədqiqi"
kimi məqalələri nəşr edilmişdir ki, bu
yazıların hər birinin birbaşa tərcümə
işinə, tərcümə sənətinin problemlərinə
aidiyyatı vardır.
Qəzetdə
həmin dövrdə son illərin ədəbiyyat üzrə
Nobel mükafatçıları Orxan Pamuk, Elfride Yelinek,
Leklezio, Herta Miller, Varqas Lyosa, Tranströmer haqqında
informasiya xarakterli yazılar da dərc edilmişdir.
"Ədəbiyyat
qəzeti" ilə bağlı statistikanı burda
saxlayıb bir kitab haqqında məlumat vermək istəyirəm.
Qəzetin baş redaktoru Ayaz Vəfalının məqalələri,
şeir və poemaları, eləcə də tərcümələri
toplanmış "Yarım əsrlik yol" kitabıdır.
Kitab haqqında təsadüfən indi söz açmıram,
belə ki, Ayaz müəllimin kitabındakı Əlişir Nəvaidən,
Erkin Vahidov, Sergey Orlov, Lesya Ukrainka, Taras Şevçenko və
başqalarından elədiyi tərcümələrin (bu isə
550 səhifəlik kitabın beşdə birindən də
çoxdu) ayrı-ayrı vaxtda ilk dəfə məhz "Ədəbiyyat
qəzeti"ndə işıq üzü görüblər.
Tərcümələr yüksək peşəkarlıqla
icra olunub. Tərcümə sənətinə, öz işinə
indi dəb halını almış tələskən
münasibətin əks qütbündə dayanan Ayaz Vəfalının
tərcümələri xüsusən klassik müəlliflərin
mətnini tərcümə nöqteyi-nəzərindən
yanaşıldıqda qiymətli örnəkdir.
"Ədəbiyyat
qəzeti" haqda bəzi qeydlərimi də məhz indi
bildirmək yerinə düşərdi. Sirr deyil ki, "Ədəbiyyat
qəzeti" bu illər ərzində haqlı, ya haqsız,
amma Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin ən çox tənqid
olunan orqanı olub. O tənqidçilər sırasında bu
məruzənin müəllifi də olub. Amma elə məruzəylə
bağlı qəzetin saylarını vərəqləyə-vərəqləyə
bir şeyə heyrətləndim. Tam səmimiyyətlə və
məsuliyyətlə yazıram bu sözləri: məhz "Ədəbiyyat
qəzeti" AYB orqanları arasında səssiz-küysüz,
ədəbiyyata yalnız quru iddia ilə gəlməyən,
öz işlərini gözə soxmaqçün eləməyən
ədəbiyyatçıların yazdığı,
hazırladığı, tərcümə etdiyi, ciddi və
akademik, gündəmin hay-harayından uzaq, gərəkli mətnlərin
daha çox çap olunduğu bir qəzetdir. Yox, mən tərcümə
mətnlərini nəzərdə tutmuram, daha doğrusu, onlar
qəzetin profilinə uyğun olaraq ümümi mətn
kütləsi içində azlıqdadır. Şəxsən,
öz adımdan deyirəm ki, qəzet kifayət qədər
ciddi mövqe sərgiləyir bu mənada. O dəb aludəsi
deyil; "şok açıqlamalar" sərgiləmir.
Səlim Babullaoğlu
Ədəbiyyat qəzeti.- 2012.- 13
yanvar.- S.3.